آمار
| تعداد نشریات | 49 |
| تعداد شماره‌ها | 2,302 |
| تعداد مقالات | 33,356 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,884,506 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,068,003 |
واکاوی تحلیلیّ بینامتنیت احادیث نبویّ (ص) در اشعار ابوالعتاهیه | ||
| فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 1، شماره 2، شهریور 1395، صفحه 99-127 اصل مقاله (637.17 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسن امرایی* 1؛ غلامعباس رضایی هفتادر2؛ پژمان ظفری3 | ||
| 1دانشگاه رازی | ||
| 2دانشگاه تهران | ||
| 3دانشگاه کرمانشاه | ||
| تاریخ دریافت: 10 اسفند 1394، تاریخ بازنگری: 14 اردیبهشت 1395، تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1395 | ||
| چکیده | ||
| ابوالعتاهیه از شاعران پرآوازه و مشهور دورة عباسی است که اشعاری زیبایی در فنون مختلف ادبی سروده است. همو، در سرودن اشعار زاهدانه، شهرت و مهارت ویژهای یافته است، تا جایی که او را پیشوا و پایهگذار شعر زهد در این دوره، لقب دادهاند. صاحبنظران و ناقدان در مورد ریشة زهدیات این شاعر، دیدگاههای مختلفی ابراز داشته‌اند. برخی، زهدیات او را متأثر از اندیشههای مانوی و برخی دیگر او را وامدار فرهنگ یونانی و بودایی قلمداد نموده و بعضی دیگر نیز، او را متأثر از فرهنگ اسلامی و عقاید نبویّ دانستهاند. این مقاله، با روش تحلیلی- توصیفی، بینامتنیت احادیث نبیّ مکرّم اسلام (ص) در اشعار زاهدانة ابوالعتاهیه را به بوتة نقد و تحلیل ادبی گذارده است. تاثیرپذیری شاعر از احادیث پیامبر اکرم (ص)، ابعاد گستردهای دارد: استفاده از واژگان احادیث، به کارگیری عبارات و اثرپذیری از مضامین و مفاهیم احادیث به گونة غیر مستقیم و پنهان، برخلاف شیوه‌های رایج در میان شاعران، از جمله آنهاست. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که بهرهگیری شاعر از احادیث نبوی، یکی از شاخصههای مهم و ارزشمند شعری اوست که فضایی عطرآگین را بر اشعارش پوشانده است و شمیم جانبخش آن مشام خوانندگان و شنوندگان را نواخته است. وام‌گیری از این احادیث،، اشعار او را به مجموعهای از معارف پرارزش انسانی و تعالیم والای دینی تبدیل ساخته است. همو، با این شیوة ادبی، واژگانی تولیدی و جدید، عباراتی جذاب و روان و نیز مضامینی حکیمانه و نوظهور را احیاء، و به ادب عربی هدیه نموده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بینامتنیت؛ اسلوب؛ واژگان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| واکاوی تحلیلیّ بینامتنیت احادیث نبویّ (ص) در اشعار ابوالعتاهیه (مطالعه موردپژوهانه: احادیث نبیّ مکرّم اسلام (ص)) | ||
| چکیده [English] | ||
| ابوالعتاهیه از شاعران پرآوازه و مشهور دورة عباسی است که اشعاری زیبایی در فنون مختلف ادبی سروده است. همو، در سرودن اشعار زاهدانه، شهرت و مهارت ویژهای یافته است، تا جایی که او را پیشوا و پایهگذار شعر زهد در این دوره، لقب دادهاند. صاحبنظران و ناقدان در مورد ریشة زهدیات این شاعر، دیدگاههای مختلفی ابراز داشته‌اند. برخی، زهدیات او را متأثر از اندیشههای مانوی و برخی دیگر او را وامدار فرهنگ یونانی و بودایی قلمداد نموده و بعضی دیگر نیز، او را متأثر از فرهنگ اسلامی و عقاید نبویّ دانستهاند. این مقاله، با روش تحلیلی- توصیفی، بینامتنیت احادیث نبیّ مکرّم اسلام (ص) در اشعار زاهدانة ابوالعتاهیه را به بوتة نقد و تحلیل ادبی گذارده است. تاثیرپذیری شاعر از احادیث پیامبر اکرم (ص)، ابعاد گستردهای دارد: استفاده از واژگان احادیث، به کارگیری عبارات و اثرپذیری از مضامین و مفاهیم احادیث به گونة غیر مستقیم و پنهان، برخلاف شیوه‌های رایج در میان شاعران، از جمله آنهاست. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که بهرهگیری شاعر از احادیث نبوی، یکی از شاخصههای مهم و ارزشمند شعری اوست که فضایی عطرآگین را بر اشعارش پوشانده است و شمیم جانبخش آن مشام خوانندگان و شنوندگان را نواخته است. وام‌گیری از این احادیث،، اشعار او را به مجموعهای از معارف پرارزش انسانی و تعالیم والای دینی تبدیل ساخته است. همو، با این شیوة ادبی، واژگانی تولیدی و جدید، عباراتی جذاب و روان و نیز مضامینی حکیمانه و نوظهور را احیاء، و به ادب عربی هدیه نموده است. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| .مضامین, اسلوب, واژگان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 491 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 362 |
||