خنده و گریه عشّاق ز جایى دگر است
«در حاشیه اولین جشنواره سراسرى بانوان جانباز»
فریبا انیسى
اولین جشنواره سراسرى فرهنگى، ورزشى بانوان جانباز کشور، روز هفدهم مردادماه مقارن با روز میلاد مبارک بانوى نمونه اسلام، حضرت فاطمه زهرا(س) در ورزشگاه آزادى تهران افتتاح شد. در این جشنواره حدود 350 ورزشکار از 18 استان کشور در پنج رشته تنیس روى میز، تیراندازى، آمادگى جسمانى، شنا و دو و میدانى در دو گروه جانبازان شیمیایى و معلولیتهاى حرکتى با یکدیگر به رقابت پرداختند.
دکتر پروانه نظرعلى، مسئول انجمن بانوان جانباز و معلول کشور پیرامون هدف برگزارى جشنواره گفت: این جشنواره با هدف ایجاد روحیه نشاط و شادابى و انگیزه میان زنان جانباز به صورت متمرکز برپا شده است.
شایان ذکر است از جمعیت 5392 نفرى زنان جانباز، حدود 5/6 درصد در این مسابقات شرکت کرده بودند.
سیده مریم صدرى از شهرستان میانه، جانباز 30 درصد مدرسه زینبیه است که در رشته تنیس روى میز در مسابقات شرکت کرده بود و از کمبود امکانات در استان به شدت گلهمند بود.
فریده اصغرى، جانباز 65 درصد ایلام که همسر جانباز و مادر دو فرزند جانباز که هر دو پزشک مىباشند است و با لباس محلى در مراسم افتتاحیه شرکت کرده بود، اعلام کرد مشکلى ندارد. وى در سالهاى 80 و 81 مقام اول آمادگى جسمانى معلولان و جانبازان را به دست آورده بود و امسال در رشته تیراندازى و دو و میدانى شرکت کرده بود.
در این مراسم با مژگان طرفىنژاد، جانباز 70 درصد دارنده مدال سوم جهانى در رشته پرتاب دیسک به گفتگو نشستیم که در نشریه پیام زن شماره 113 - مرداد 1380، با ایشان و برخى از جانبازان زن خوزستان دیدار کرده بودیم.
مژگان سطح مسابقات را بالا مىدید و از ارزشگذارى خاصى که براى خانمهاى جانباز صورت گرفته بود خوشحال بود. امید داشت که این برنامهها با کیفیت بالاتر هر سال برگزار شود. در این مراسم همچنین خانم احمدى جانباز 70 درصد را ملاقات کردیم که هماکنون به عنوان رئیس هئیت معلولین و جانبازان استان اصفهان فعالیت مىکند.
ایشان نیز به دلیل مشکلات جسمى و هواى بسیار گرم خوزستان مجبور به مهاجرت به استان اصفهان شده بود و به شدت از کمبود امکانات در استان اصفهان گله داشت و امکانات براى جانبازان و معلولین را در حد صفر مىدانست.
احمدى مسئله مهم در این میان را عدم ایجاد فضاسازى براى معلولین و جانبازان زن مىداند. وى اظهار داشت: تیمى که سال گذشته در جشنواره فرهنگى - ورزشى کوثر مقام دوم و سوم تیراندازى را به دست آورده بود، عملاً منحل شده است. وى استان اصفهان را داراى منابع و امکانات خوبى مىداند که در اختیار جانبازان زن قرار نمىگیرد.
فاطمه فخیمى میرآبى، همسر جانبازى است که هنگام نقل و انتقال همسرش تصادف کرده و به مقام جانبازى نایل آمد. همسر ایشان شهید شده و ایشان تنها زندگى مىکند.
ورده کرماللَّه چعب نیز یکى دیگر از دوستان خوزستانى بود که در این مراسم حاضر شده بود. وى تحصیلات کارشناسى را تمام کرده و در حوزه علمیه مشغول به تحصیل است. دو سال پیش که او را دیدیم خواهرش به همراهش بود و کارهاى او را انجام مىداد. در حال حاضر مدتى است خواهرش ازدواج کرده است و وى نزد خانواده برادرش به سر مىبرد. از زندگى با آنها راضى است.
در حقیقت مىخواستم مثل همه گزارشها شروع کنم و در پایان، روال عادى را در پى بگیرم اما نتوانستم ... . غمى که در چشمان جانبازان زن بود، عمیقتر از آن بود که با برگزارى یک جشنواره خاص و یا حتى انجام فعالیتهاى سازماندهى شده از بین برود. کنجکاو شدم بیشتر در این زمینه کنکاش کنم. چرا در این سیماهاى نورانى این گرفتگى خاص وجود دارد؟ این شور و هیجان سالن، این همه داد و فریاد و خوشحالى چرا فقط براى چند لحظه، دمى کوتاه خندهاى و یا لبخندى کمرنگ را بر لبها مىنشاند؟ چرا؟
اعظم مهدىزاده که سرپرست کل ورزشکاران جانباز جنوب شرق تهران است و همچنین نایب رئیس هیئت جانبازان و معلولین است؛ مجرد است و تنها زندگى مىکند. او مىگوید کارى نیست که از پسِ آن برنیاید. (او با ویلچر حرکت مىکند) زندگى مجردى را داراى مسئولیتهاى خاصى مىداند و فکر نمىکند اگر متأهل بود وضعیت بهترى داشت.
افسانه عبداللهى، جانباز 70% دوران قبل از انقلاب اسلامى است که در درگیرىهاى جنوب شهر، میان مبارزین انقلابى و ساواک مورد اصابت گلوله قرار گرفت و از آن زمان تاکنون روى ویلچر است. او در رشته دو و میدان پرتاب دیسک شرکت کرده است. او هم کارهاى خودش را به تنهایى انجام مىدهد. با پدر و مادرش زندگى مىکند اما مىگوید: مادر و پدرم براى این وضعیت من ناراحت هستند و من به خاطر ناراحتى آنها ناراحت مىشوم.
جانباز 45% مىگفت: یکى از مسائل عمده زندگى ما ازدواج است. معمولاً آقایان جانباز هنگام ازدواج مشکلى ندارند و دختران سالم، شاداب و مؤمنى وجود دارند که با آنها زندگى کنند. اما براى خانمهاى جانباز بخصوص آنهایى که از ویلچر استفاده مىکنند، مسئله ازدواج منتفى است. براى خانمهاى جانباز شیمیایى هم وضعیت همین گونه است. معمولاً اگر خانم جانباز قبل از جانبازى ازدواج کرده باشد، این مشکلات را ندارد ... ما در خانوادههاى خود نگران هستیم، آنها براى آینده ما ناراحت و نگران هستند ... .
برخى از جانبازان با مشکلات خویش کنار آمدهاند. فاطمه، جانباز 25% است که به دلیل موجگرفتگى دچار ناراحتىهاى عصبى است. مىگوید: من ازدواج نمىکنم حتى اگر مورد خوبى پیش بیاید (که هنوز نیامده ...) زیرا مطمئن هستم نمىتوانم با این مشکلات، دیگرى را هم به دردسر بیندازم.
اسماعیلزاده از رشت هم اظهار مىدارد که به خاطر مشکلات جانبازىاش، خانواده شوهرش با او قطع رابطه کردهاند. تمام کارهاى او بر دوش همسرش است که هماکنون بیکار است.
خورشید در حال غروب کردن است که مراسم افتتاحیه تمام مىشود. مسئولین به خاطر ارائه امکانات مناسب، جانبازان را به یکى از بهترین هتلهاى تهران، هتل استقلال، راهنمایى مىکنند. جانبازان از ارائه امکانات، وسایل حمل و نقل مناسب و پذیرایى و ... راضى هستند. گرچه عدم یا کمبود امکانات در شهرها را عامل مهمى براى تعیین قهرمان مىدانند اما در این مسابقات شرکت کردند، رقابت کردند و پیروزى را جشن گرفتند اما هنوز در گوش من صداى آن جانباز زن طنین مىاندازد که گفت:
خنده و گریه عشاق ز جایى دگر است
مىسرایم به شب و وقت سحر مىمویم