خواستن توانستن است

در گفت‌وگو با زنان ورزشکار مطرح شد:

دیگر حد و مرز نمی‌شناسد. پیش می‌رود و هر روز افتخار می‌آفریند. حضور بانوان در عرصه‌های ورزشی را می‌گویم. دیگر نه جنسیت مطرح است و نه جثه یا سن‌وسال. همه و همه در میدان‌های ورزشی جولان می‌دهند. در این میان، نقش رسانه‌ها هم حائز اهمیت بوده است که در کنار تدابیر مسئولان برای رشد و ارتقای سلامت بانوان به بار نشسته است؛ اما جایگاه امروز بانوان ورزشکار ما، جایگاه به‌حق و درخور توان و تلاش‌شان است؟

خانم «ستاره مجیدی» چند سالی است در ورزش‌های رزمی کار می‌کند. وی ووشوکاری است که عشق و علاقه را مهم‌ترین دلیل پرداختن به این رشته عنوان می‌کند و می‌گوید: «متأسفانه کم‌تر کسی است که کارش را با عشق شروع کند و به انتها برساند! در این رشته‌ی ورزشی هم، عموماً جنبه‌ی سرگرمی و تفریح مدنظر قرار می‌گیرد؛ حال آن‌که رشته‌های موجود در ورزش‌های رزمی، پذیرای سننی مختلف است؛ مثلاً سبک «تایچی» حتی افراد مسن را هم به سمت‌وسوی خود سوق می‌دهد. خوش‌بختانه بانوان توانسته‌اند در این ورزش و اکثر رشته‌ها با همت و پشت‌کار، حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشند؛ اما رفع برخی نقیصه‌ها، آینده‌ی بهتری را پیش روی بانوان ورزشکار و ورزش‌دوست ترسیم می‌کند؛ مثلاً در این رشته، برپایی جشنواره‌های رزمی و برگزاری کلاس‌های آموزشی ووشو در مقطع خردسالی و در نهایت گسترش این رشته‌ی ورزشی، اهم اقداماتی است که باید مدنظر مسئولان امر قرار گیرد.»

«آمنه الله‌وردی» از بانوان دیگری است که بیش از ده سال است در رشته‌ی بدمینتون فعالیت دارد. وی در بیان چرایی پرداختن به این رشته می‌گوید: «بدمینتون با تحرک زیاد، قابلیت‌های جسمی فرد را بالا می‌برد و به او امکان رشد و بالندگی می‌دهد. بی‌شک هرچه استقبال از این کلاس‌ها بیش‌تر شود، تعداد کلاس‌ها و کیفیت برپایی آن‌ها هم ارتقا می‌یابد؛ اما در تحقق این مهم گاه مشکلاتی نیز به چشم می‌خورد. چنان‌که می‌بینیم در تأمین و واگذاری امکانات، هنوز هم آقایان حرف اول را می‌زنند و سهم بهتر و بیش‌تر در اختیارشان قرار می‌گیرد؛ برای مثال در خصوص سالن‌های ورزشی و ساعات فعالیت، بهترین زمان و مکان به آن‌ها اختصاص می‌یابد و طبیعی است که در چنین سیاست‌گذاری، مکان‌هایی نه چندان مناسب از حیث نزدیکی به مرکز شهر و دارای امکانات لازم و کافی در اختیار بانوان قرار می‌گیرد؛ آن هم در ساعاتی که خانواده‌ها کم‌تر راغب می‌شوند فرزند یا فرزندان‌شان در این ساعات رفت‌وآمد کنند.»

طبق گفته‌ی «الله‌وردی»، مشکل دیگر نبود امکانات پزشکی در سالن‌های ورزشی است؛ چراکه ورزشکاران در حین ورزش ممکن است دچار صدمه شوند و با نبود امکانات پزشکی، پاسخ‌گویی به آنان امکان‌پذیر نخواهد بود که جا دارد این امر نیز مورد توجه و عنایت مسئولان امر قرار گیرد.

«زهرا افشار» یکی از بانوان ورزشکاری است که حدود ده سال است در رشته‌ی نجات‌غریق فعالیت می‌کند. وی که دارای مدرک مربی‌گری است، با اظهار خرسندی از استقبال خوب بانوان از ورزش‌های آبی و رشته‌های متنوع این ورزش‌ها، مانند: ایروبیک در آب و نجات‌غریق می‌گوید: «این امر شاید به این دلیل است که پزشکان این‌گونه ورزش‌ها را در درمان چاقی و کاهش استرس‌های روحی و روانی و هم‌چنین درمان بیماری‌های استخوانی و مفصلی ثمربخش دانسته‌اند. این‌گونه ورزش‌ها و رشته‌های ورزشی، هیچ محدودیت سنی ندارند و افراد کهن‌سال هم می‌توانند در این فعالیت‌ها حضور داشته باشند؛ چراکه شادابی و نشاط فراوانی به همراه می‌آورند؛ مخصوصاً با افزایش دما و شروع فصل گرما، ورزش‌های آبی با استقبال بیش‌تری مواجه می‌شوند.»

در این میان وجود برخی کاستی‌ها و موانع، پیش‌برد اهداف متعالی را کندتر می‌سازد؛ که به گفته‌ی این مربی نجات‌غریق، نبود استخرهای سالم مطابق با استانداردهای بین‌المللی، عدم استفاده‌ی ناجیان غریق از اکثر سالن‌ها با کارت مربی‌گری‌شان و کوتاهی مسئولان شنا در زمینه‌ی داوری، اهم این مشکلات است؛ به‌گونه‌ای که مربیان با وجود قابلیت‌های فراوان هنوز نتوانسته‎‌اند داوری خود را در سطح کشور ارتقا دهند.

یکی دیگر از رشته‌های ورزشی بانوان که اگر بخواهیم بگوییم فراتر از فوتبال، بلکه هم‌پای آن طرف‌داران و علاقه‌مندان بسیاری دارد، رشته‌ی ورزشی والیبال است که همگی کم‌وبیش تجربه‌ی حضور حتی به شکل مبتدی و آماتوری در آن رشته را داشته و داریم؛ ولی در این بین، برخی بانوان نگاه جدی‌تری به این رشته معطوف کرده‌اند که خانم «زکیه علیشاهی» یکی از همین بانوان است.

وی با بیان این‌که در کنار این رشته، به ورزش‌های دیگری هم‌چون: شنا و ایروبیک نیز علاقه داشته و آن‌ها را هم دنبال می‌کند، یادآور می‌شود: «به جرئت می‌توانم بگویم که این ورزش مشتریان بسیاری دارد و استقبال بسیار خوبی از آن می‌شود. شاید دلیل این امر، برپایی مسابقه‌ها و کلاس‌هایی است که گرایش عموم را فراهم ساخته است؛ اما از آن‌جا که همواره بحث همگانی ساختن ورزش‌ها مطرح بوده، امکان حضور بانوان شاغل، دانشجو، خانه‌دار و محصل در کلاس‌های آموزشی این رشته که عموماً صبح تا بعدازظهر برگزار می‌شود، غیرممکن یا دشوار است. متأسفانه اکثر سالن‌ها از ساعت چهار تا پنج بعدازظهر به بعد، در اختیار آقایان است و این امر باعث می‌شود آن‌هایی که حرفه‌ای کار می‌کنند به علت تحصیل یا کار در منزل، از ادامه‌ی فعالیت بازمانند! ضمن این‌که براساس گفته‌ی صاحب‌نظران و کارشناسان، از ساعت دوازده به بعد به علت سیکل بدن یا صرف ناهار، بازده‌ کار پایین می‌آید و ورزش کردن در این ساعات روز چندان مطلوب نیست. بی‌شک رفع این مشکل در دستان توان‌مند مسئولان است که با تخصیص سالن‌های بیش‌تر و ساعات بهتر، شاهد رونق و ارتقای این رشته‌ی ورزشی خواهیم بود!»

 یکی از ورزش‌های جذاب و مفرح دیگر، تنیس روی میز است که انجام آن به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش، دقت یک شطرنج‌باز قدرت یک وزنه‌بردار و سرعت یک دونده‌ی سرعت را می‌طلبد. این رشته‌ی ورزشی هم نه تنها در بین آقایان، که در میان بانوان نیز با استقبال خوبی مواجه است.

خانم «معصومه منفرد» با تأیید این اظهارات، خود را دوست‌دار این رشته‌ی ورزشی عنوان کرده و می‌گوید: «خوش‌بختانه این ورزش توانسته است جای خود را در اکثر اماکن و سالن‌ها یا حتی مراکز علمی و دانشگاه‌ها باز کند! در حقیقت، دوست‌داران این رشته‌ی ورزشی با پرداختن به این ورزش، آرامش خاصی به ‌دست می‌آورند. این در حالی است که تحرک و فعالیت جسمانی این رشته هم کم نیست و تحرک را با آرامش توأماً دارد.»

«منفرد» با استناد به گفته‌های مربی و مسئول هیأت تنیس روی میز بانوان، می‌افزاید: «این رشته‌ی ورزشی هم، به‌رغم شیرین بودن و جذابیتش، عاری از مشکلات و کمبودها نیست؛ چنان‌که خود مربیان بر این حقیقت اذعان دارند که اکثرشان به‌ جای حضور و همکاری در باشگاه‌های ورزشی، بیش‌تر وقت‌شان را صرف اخذ مدرک مربی‌گری و کسب رتبه‌های بالاتر می‌کنند. این جامعه‌ی ورزشی با وجود برگزاری مسابقات فراوان، هنوز از دست‌مزد کافی و درخورشأن بی‌بهره‌اند و چه بسا داوران بسیاری از مسابقات پس از چند داوری پی‌درپی، هنوز قادر به گرفتن حق داوری خود نشده‌اند. در این بین از مسئولان نیز انتظار می‌رود در تهیه‌ی وسایل و تشویق بازیکنان به برپایی مسابقه‌های تدارکاتی، توجه بیش‌تر داشته باشند. در جایگاه یک بانوی ورزشکار، به سایر بانوان هم توصیه می‌کنم حتی اگر به این ورزش علاقه ندارند، سراغ این رشته بیایند؛ چون بی‌شک علاقه‌مند می‌شوند. در حقیقت این ورزش و رشته، دقت، قدرت و سرعت فردی بازیکن را بالا می‌برد و او را توان‌مند می‌سازد.»

 یکی دیگر از همین رشته‌ها شطرنج است؛ رشته‌ای آمیخته از علم، هنر و ورزش. در حقیقت علم است؛ چون تئوری دارد. هنر است؛ چراکه خالق زیبایی‌ است و ورزشی است که در عرصه‌ی مبارزه، فکر غالب راه را بر رقیب می‌بندد. این رشته‌ی ورزشی هم در میان بانوان سروگردن برافراشته است. «ملیکا مبارکی» بانوی شطرنج‌باز می‌گوید: «همیشه علاقه‌مند بودم رشته‌ای را انتخاب کنم که در سکوت و آرامش انجام شود. خوش‌بختانه این رشته با تعامل خوب مسئولان ورزشی و آموزش و پروش توانست به راحتی وارد نظام آموزشی شود! ما نیز به‌عنوان جامعه‌ی دانش‌آموزی با این رشته مأنوس شدیم؛ چراکه شطرنج، صفاتی نظیر خویشتن‌داری، دقت، تیزبینی، آینده‌نگری، صبر و استقامت و رعایت نظم را بارور و تقویت می‌سازد و مجموع این صفات در انسان، زندگی موفق‌تری را به همراه می‌آورد.»

«مبارکی» تصریح می‌کند: «در کنار این مزایا، باید گفت که چون ورزش شطرنج، فکری است و تحرک خاصی ندارد، بهتر است در کنار آن ورزش‌هایی چون شنا و سایر رشته‌ها که با تحرک و فعالیت همراه است، انجام شود تا هم سلامت جسمی تأمین شود و هم سلامت روحی. به‌راحتی می‌توان این ورزش را در هر مکانی انجام داد و با ممارست و تلاش، ضمن تقویت حافظه و فکر به موفقیت رسید؛ منوط بر این‌که مسئولان امر و سیاست‌گذاران، توجه بیش‌تری به این ورزش معطوف دارند.

متأسفانه هنوز هم در بسیاری از استان‌ها، سالنی خاص ورزش شطرنج وجود ندارد و اگر هم هست بهترین سالن‌ها و ساعات و زمان در اختیار آقایان قرار می‌گیرد! هنوز به این رشته، دید ورزشی مناسبی پیدا نشده و شطرنج را به دید تفریح و وسیله‌ای برای گذران وقت می‌بینند؛ همین امر باعث می‌شود تا امکانات کافی و وافی در اختیار این رشته‌ی ورزشی و دوست‌داران آن قرار نگیرد.»

جامعه‌ی بانوان ورزشکار با تقویت و بارور ساختن فکر و اندیشه‌ی خود، توانسته‌اند شعار ما می‌توانیم را در میدان‌های عمل به اثبات برسانند. هم‌اکنون جام‌ها و گوی‌های زرین بسیاری در دستان توان‌مند بانوان ورزشکار و ورزش‌دوست کشورمان جای گرفته است که نه تنها پرچم پرافتخار ایران را بالاتر از سایر کشورها به اهتزار درآورده، بلکه الگویی بی‌بدل را از یک بانوی مسلمان ورزشکار مقابل دیدگان و انظار جهانی خلق کرده است؛ پس با این همت و پشت‌کار، خواستن اندکی توجه یا امکانات و باور برای این قشر، توقع زیادی نیست!