آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,293
تعداد مقالات33,216
تعداد مشاهده مقاله11,831,269
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,015,351
سوزنچی, حسین, عبدی, حسن, اسلامی تنها, اصغر, حاج‌محمدی (نویسنده مسئول), حسین. (1397). بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(شماره 3 (پیاپی 23)), 7-29. doi: 10.22081/jiss.2018.66690
حسین سوزنچی; حسن عبدی; اصغر اسلامی تنها; حسین حاج‌محمدی (نویسنده مسئول). "بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی". اسلام و مطالعات اجتماعی, 6, شماره 3 (پیاپی 23), 1397, 7-29. doi: 10.22081/jiss.2018.66690
سوزنچی, حسین, عبدی, حسن, اسلامی تنها, اصغر, حاج‌محمدی (نویسنده مسئول), حسین. (1397). 'بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی', اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(شماره 3 (پیاپی 23)), pp. 7-29. doi: 10.22081/jiss.2018.66690
سوزنچی, حسین, عبدی, حسن, اسلامی تنها, اصغر, حاج‌محمدی (نویسنده مسئول), حسین. بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1397; 6(شماره 3 (پیاپی 23)): 7-29. doi: 10.22081/jiss.2018.66690

بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی

اسلام و مطالعات اجتماعی
مقاله 1، دوره 6، شماره 3 (پیاپی 23)، دی 1397، صفحه 7-29    اصل مقاله (384.73 K)
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2018.66690
نویسندگان
حسین سوزنچی1؛ حسن عبدی2؛ اصغر اسلامی تنها3؛ حسین حاج‌محمدی (نویسنده مسئول)* 4
1دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقر العلوم(ع)
2استادیار گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم (ع)
3استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع)
4دانشجوی دکتری فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع)
تاریخ دریافت: 19 اسفند 1397،  تاریخ پذیرش: 19 اسفند 1397 
چکیده
در این مقاله، دیدگاه برساخت‌گرایانه تبارشناسی درباره شکل‌گیری معانی از منظر حکمت اسلامی بررسی و نقد شده است. بنابراین، ابتدا توصیفی از دیدگاه تبارشناسی درباره معانی ارائه شده و نقش قدرت و عملکردهای گفتمانی در برساخت معانی تحلیل شده است. در ادامه با بهره‌گیری از مبانی رایج حکمت اسلامی، نقدها و اشکالات رویکرد برساخت‌گرایانه تبارشناسی در دو بخش؛ نقدهای مبنایی و پیامدها و تبعات معرفت‌شناختی در علوم انسانی تبیین گردیده است. تقلیل‌گراییِ هستی‌شناختی، ذات‌انکاری از معانی، تاریخی‌گریِ غایت‌انکار، تقدم اراده بر ادراک و نفی روابط ضروری در شکل‌گیری نظام‌های معنایی از مهم‌ترین نقدهای مبنایی بر این رویکرد هستند. سپس پیامدها و تبعات این دیدگاه در علوم انسانی را برشمردیم. مهم‌ترین آن‌ها عبارت بودند از: تحویل‌گرایی ناموجه و تسری ویژگی معانی برساخته به تمامی معانی، اجتماع‌گرایی نامعقول در شکل‌گیری معانی، نسبی‌گرایی و فقدان معیار و ملاک سنجش و ارزیابی، مرگ حقیقت و نفی تطابق معانی با واقعیت فی‌نفسه اشیاء و قداست‌زدایی از علم.
در پایان نیز دیدگاه حکمت اسلامی درباره معانی و انواع آن بیان شده است و امکان برساخته‌بودن معانی از منظر حکمت اسلامی در معانی اعتباری بررسی شده و تمایز این دیدگاه با قرائت برساخت‌گرایانه تبارشناسی تبیین شده است.
کلیدواژه‌ها
معنا؛ برساختن؛ تبارشناسی؛ حکمت اسلامی
عنوان مقاله [English]
A Critical Review of the Construct of Meanings in Genealogy from the Perspective of Islamic Wisdom
نویسندگان [English]
Hosein souzanchi1؛ Hasan abdi2؛ asghar islamitanha3؛ Hosein Hajmohamadi4
1Professor, Department of Social Sciences, Baqir al-Olum University
2Faculty of Philosophy and Law of the University of Bagher al-ulum
3Faculty of Social Sciences, University of Bagher al-ulum
4Ph.D. student of social sciences, University of Bagher al-ulum
چکیده [English]
In this article, the constructivist view of genealogy about the formation of meanings has been criticized from the perspective of Islamic wisdom. Therefore, a description of the genealogy view on meanings has first been presented and the role of the power and discourse functions has been analyzed in the construction of meanings. In the following, using the common principles of Islamic wisdom, the critiques and the defects of the constructivist approach to genealogy have been identified in two parts: the foundational critiques and the epistemological consequences in the humanities. Ontological reductionism, objectification of the meanings, unteleological historicism, the primacy of will to perception, and negation of the essential relationships in the formation of semantic systems are among the most important foundational critiques of this approach. We then outlined the consequences of this view in the humanities. The most important of these was the unjustified reductionism and generalizing the characteristics of constructed meanings to all meanings, unconscionable socialism in the formation of meanings, relativism and the lack of criteria for measurement and evaluation, the death of truth and the denial of the matching of meanings with the reality of the objects per se, and the desacralization of science.
In the end, the viewpoint of Islamic philosophy on the meanings and their types is expressed, and the possibility of constructing meanings from the perspective of Islamic wisdom in terms of conventional meanings is examined and the distinction of this view with the constructivist reading of genealogy is explained.
کلیدواژه‌ها [English]
meaning, genealogy, Islamic wisdom
مراجع
  1. اشمیت، ریچارد (1375)، «سرآغاز پدیدارشناسی»، ترجمه: شهرام پازوکی، فصلنامه فرهنگ، ش 18.
  2. بنتون، تد و یان کرایب (1389)، فلسفه علوم اجتماعی؛ بنیادهای تفکر اجتماعی، ترجمه: شهناز مسمی‌پرست و محمود متحد، تهران: نشر آگه.
  3. پارسانیا، حمید (1391)، جهان‌‌های اجتماعی، قم: نشر کتاب فردا.
  4. ــــــــــــ (1396)، سوژه، ابژه، معنا و جامعه‌شناسان ایرانی، آدرس الکترونیکی:

www.mehrnews.com.

  1. جوادی‌آملی، عبدالله (1388)، ادب فنای مقربان، محقق: محمد صفایی، قم: مرکز نشر اسراء.
  2. ــــــــــــ (1390)، تفسیر تسنیم، قم: مرکز نشر اسراء.
  3. ــــــــــــ (1393)، تحریر رسالة الولایه، قم: مرکز نشر اسراء.
  4. رابینو، پل و هیوبرت دریفوس (1376)، میشل فوکو فراسوی هرمنوتیک و ساختارگرایی، ترجمه: محمدحسین جلائی‌پور، تهران: نشر نی.
  5. ریتزر، جرج (1377)، نظریه جامعه‌‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
  6. شرت، ایون (1390)، فلسفه علوم اجتماعی قاره‌‌ای، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  7. صدرالدین شیرازی، محمد بن‌ابراهیم (1382)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، قم: مکتبه المصطفوی.
  8. ــــــــــــ (1387)، سه رساله فلسفی: متشابهات القرآن، المسائل‌القدسیه، اجوبه المسائل، قم: بوستان کتاب.
  9. ضیمران، محمد (1378)، میشل فوکو: دانش و قدرت، تهران: نشر هرمس.
  10. طباطبایی، محمدحسین (1382)، تفسیر المیزان، ترجمه: سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  11. ــــــــــــ (1387)، اصول فلسفه رئالیسم، قم: انتشارات بوستان کتاب.
  12. ــــــــــــ (1428ق.)، مجموعة رسائل الإنسان و العقیده، قم: نشر باقیات.
  13. فوکو، میشل (1378)، مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
  14. ــــــــــــ (1383)، اراده به دانستن، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
  15. ــــــــــــ (1384)، نظم گفتار: درس افتتاحی در کلژ دو فرانس، ترجمه: باقر پرهام، تهران: نشر آگه.
  16. ــــــــــــ (1389)، مؤلف کیست، ترجمه: افشین جهاندیده، در: «سرگشتگی نشانه‌‌ها، نمونه‌‌هایی از نقد پسامدرن»، گزینش و ویرایش: مانی حقیقی، تهران: نشر مرکز.
  17. ــــــــــــ (1389)، نظم اشیا: دیرینه‌شناسی علوم انسانی، ترجمه: یحیی امامی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  18. ــــــــــــ (1390)، گفتمان و حقیقت، ترجمه: علی فردوسی، تهران: انتشارات دیبایه.
  19. ــــــــــــ (1391 الف)، نیچه، تاریخ، تبارشناسی اخلاق، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، در لارنس کوهن (ویراستار)، «از مدرنیسم تا پست مدرنیسم»، تهران: نشر نی.
  20. ــــــــــــ (1391 ب)، حقیقت و قدرت، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده در: لارنس کوهن (سرویراستار)، «از مدرنیسم تا پست مدرنیسم»، تهران: نشر نی.
  21. ــــــــــــ (1392)، دیرینه‌شناسی دانش، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران:
    نشر نی.
  22. فیاضی، غلامرضا (1396)، جستارهایی در فلسفه اسلامی معاصر، قم: مجمع عالی حکمت اسلامی.
  23. کرایب، یان (1382)، نظریه اجتماعی کلاسیک، ترجمه: شهناز مسمی‌پرست، تهران: نشر آگه.
  24. کنوبلاخ، هوبرت (1394)، مبانی جامعه‌شناسی معرفت، ترجمه: کرامت‌الله راسخ، تهران: نشر نی.
  25. مطهری مرتضی (1364)، مجموعه آثار، ج 2، تهران: انتشارات صدرا.
  26. ــــــــــــ (1386)، شرح مبسوط منظومه، تهران: انتشارات صدرا.
  27. ــــــــــــ (1389)، مجموعه آثار، ج 9، تهران: انتشارات صدرا.
  28. میلنر، آندرو و براویت جف (1385)، درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه: جمال محمدی، تهران: نشر ققنوس.
  29. نیچه، فریدریش ویلهلم (1372)، ارادۀ قدرت، ترجمه: مجید شریف، تهران: انتشارات جامی.
  30.  ــــــــــــ (1395)، تبارشناسی اخلاق، ترجمه: داریوش آشوری، تهران: نشر آگه.
  31. هال، استوارت (1391))، معنا، فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمه: احمد گل‌محمدی، تهران: نشر نی.
  32. واعظی، احمد (1390)، نظریه تفسیر متن، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  33. Foucault Michel (1973), the Birth of the Clinic, London, Tavistock.
  34. __________ (1973), the Order of Things: An Archaeology of the Human Sceinces, New York, Tavistock.
  35. __________ (1980), Power/Knowledge, Brington, Harvester.
  36. __________ (1984), On the Genealogy of Ethics: An Overview of Work in Progress Foucault Michel, in: Robhnow Paul, 1984.
  37. __________ (1986), Kant on Enlightenment and Revolution, C. Gordon, in: Economy and Society. 15 (1) (February 1986).
  38. __________ (1993), Kant on Enlightenment and Revolution, trans. C. Gordon, in: Gane and Johnson.
  39. __________ (1996), What Is Critique, in: Schmidt James.
  40. Hall, Stuart (1997), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, London: Open University Press.
  41. Laclau Ernesto (1990), New Reflections on the Revolution of our Time, Verso; 1st edition.
  42. Rosenberg Alexander (1988), Philosophy of Social Science. Clarndon Press. Oxford.
  43. William Alston (1967), “Meaning,” in: Paul Edwards. The Encyclopedia of Philosophy, London, Macmillan.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 830
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 442