آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,291 |
| تعداد مقالات | 33,203 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,807,473 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,993,089 |
«تحلیلی بر معانی ضمنی برخی واژگان قرآن کریم با تکیه بر «تجزیه بر آحاد واژگانی» و بازتاب آن در ترجمه‌های معاصر» | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| دوره 25، شماره 94، خرداد 1399، صفحه 111-132 اصل مقاله (901.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2019.53105.2346 | ||
| نویسنده | ||
| مسعود اقبالی* | ||
| استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم | ||
| تاریخ دریافت: 11 دی 1397، تاریخ بازنگری: 01 اردیبهشت 1398، تاریخ پذیرش: 11 اردیبهشت 1398 | ||
| چکیده | ||
| یکی از روش‌های کارآمد در بحث معناشناسی، «تجزیه به آحاد واژگان» است که در آن، واژگان را به‌قصد دستیابی به مفهومی دقیق و کامل، به آحاد و اجزای معنایی سازنده آنها تجزیه نموده تا معانی نهفته در لایه‌های هر واژه آشکار گردد، که این امر درنهایت، به ارائه ترجمه‌ای کامل و گویا از متن خواهد انجامید. پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر رویکرد تحلیل مؤلفه‌ای و تجزیه واژگان به آحاد معنایی کوچک‌تر در پاره‌ای از واژگان قرآنی، سعی بر آن دارد تا معانی نهفته در ورای کلمات را از طریق تجزیه آنها به آحاد و اجزای معنایی آن آشکار کرده و چگونگی بازتاب آن را در ترجمه‌های معاصر مورد نقد و بررسی قرار دهد و نقاط قوت و ضعف ترجمه‌ها را در این خصوص تحلیل نماید. بررسی معنایی واژگانی چون «یقتّلون، واعَدنا، آنَستُ، تَبَّ، نَتلوها، لاتُحصوها و اقتَربَ»، نشان می‌دهد که عدم توجه دقیق مترجمان قرآن کریم به آحاد واژگانی و مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده آنها، قطعاً در ارائه مفهوم موردنظر گوینده تأثیرگذار بوده و مخلّ فهم و درک مقصود واقعی قرآن کریم خواهد گردید. چنان‌که نتیجه این بی‌توجهی به ارائه ترجمه‌ای ناقص و نارسا از کلمات قرآنی در برخی ترجمه‌ها انجامیده که با مفهوم کلی آیه و سیاق جملات قرآنی تناسب کافی نداشته و صرفاً بیانگر ترجمه معنای اولیه و ظاهری از واژگان قرآنی محسوب می‌شود؛ هرچند برخی از مترجمان با اشاره به پاره‌ای از مؤلفه‌های معنایی واژگان، ترجمه‌ای به‌نسبت موفق و قابل‌قبول نیز ارائه داده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم/ ترجمه قرآن/ مؤلفه‌های معنایی/ آحاد واژگانی/ واژگان قرآنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of the Implications of Some of the Qur’anic Words with Reliance on “Componential Analysis” and its Reflection in Contemporary Translations | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mas’oud Eqbali | ||
| Assistant Professor, Shahid Chamran niversity | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the efficient methods in semantic studies is “componential analysis”, in which the words are analyzed into semantic units and constituent components with the aim of achieving an accurate and thorough concept so as to unveil the meanings hidden in layers of each word; this would ultimately lead to presenting a perfect and clear translation of the text. With a descriptive-analytical method and with reliance on componential analysis and vocabulary analysis into smaller semantic units in some Qur’anic vocabulary, the present research tries to unveil the meanings hidden within the words through analyzing them into their semantic components and units, to critical review their reflection in contemporary translations, and to analyze the translations’ strengths and weaknesses in this respect. A semantic study of such words and phrases as “yuqāttilūn, wā‘adna, ānastu, tabba, natlūhā, lā taḥṣūhā, and aqtaraba” indicates that inaccurate attention of the translators of the Holy Qur’an to the vocabulary units and their constituent components would definitely affect the concept intended by the narrator and would cause misunderstanding the real intention of the Holy Qur’an. As a result, this heedlessness has led to presenting an incomplete and vague rendering of the Qur’anic words in some translations, which have not been adequately consistent with the overall concept of the verse and the context of the Qur’anic statements and is merely viewed as expressing primary and superficial meaning of the Qur’anic words. However, some translators have presented a relatively successful and acceptable translation with reference to some of the semantic components of words. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| the Holy Qur’an, translation of the Qur’an, emantic components, vocabulary units, Qur’anic words | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم (1373)، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم: دارالقرآن کریم. 2. ــــــــ (1380)، ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای، قم: انتشارات فاطمه الزهراء. 3. ــــــــ (1418ق)، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران: دار القرآن کریم. 4. ــــــــ (1381)، ترجمه علی مشکینی، قم: نشر الهادی. 5. ــــــــ (1382)، ترجمه رضا سراج، تهران: شرکت سهامی انتشار. 6. ــــــــ (1383)، ترجمه محمد علی رضایی اصفهانی، قم: مؤسسه فرهنگی مطالعاتی دار الذکر. 7. ــــــــ (1378)، ترجمه احمد کاویانپور، تهران: سازمان چاپ و انتشارات اقبال. 8. ــــــــ (1383)، ترجمه حسین انصاریان. قم: انتشارات اسوه. 9. ــــــــ (1384)، ترجمه سید علی موسوی گرمارودی، تهران: نشر قدیانی. 10. ـــــــ (1414ق)، ترجمه کاظم پورجوادی، تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی. 11. ـــــــ (1377)، ترجمه محمدرضا آدینه‌وند (کلمة الله العلیا)، تهران: نشر اسوه. 12. ـــــــ (1357)، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: سازمان انتشارات جاویدان. 13. آلوسى، محمود‌بن عبدالله (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دار الکتب العلمیة. 14. ابن انبارى، عبدالرحمن‌بن محمد (1362)، البیان فى غریب اعراب القرآن، قم: موسسة دار الهجرة. 15. ابن عرفه، محمد‌بن محمد (2008)، تفسیر ابن عرفة، بیروت: دار الکتب العلمیة. 16. ابن فارس، احمد (1399ق)، معجم مقاییس اللغة، دمشق: دار الفکر. 17. ابن منظور، محمد‌بن مکرم (1367ق)، لسان العرب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 18. ابن هشام، عبد الملک‌بن أیوب الحمیری (1410ق)، السیرة النبویة، المحقق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت: دار الکتاب العربی. 19. ابوالفتوح رازی، حسین‌بن علی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد مقدس: نشر آستان قدس رضوی. 20. اشکوری، محمد‌بن علی (1373)، تفسیر شریف لاهیجى، تصحیح جلال الدین محدث، تهران: نشر داد. 21. امانی، رضا (1393)، «نقد ترجمه‌های الهی قمشه ای، فولادوند و خرمشاهی از قرآن بر اساس تجزیه به آحاد واژگان (بررسی موردی واژه ریب، ذبح و خشیة در سوره بقره)»، پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، سال چهارم، شماره 10، صص 11-32. 22. بقاعى، ابراهیم‌بن عمر (1427ق)، نظم الدرر فى تناسب الآیات و السور، بیروت: دار الکتب العلمیة. 23. جوهری، اسماعیل‌بن حماد (1407ق)، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، تحقیق: احمد عبدالغفور عطار، بیروت: دار العلم للملایین. 24. حائرى طهرانى، على (1338ق)، مقتنیات الدرر، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 25. حمیری یمنی، نشوان‌بن سعید (1420ق)، شمس العلوم ودواء کلام العرب من الکلوم، بیروت: دار الفکر. 26. خرم‌دل، مصطفی (1384) تفسیر نور، تهران: نشر احسان. 27. خطیب شربینى، محمد‌بن احمد (1425ق)، تفسیر الخطیب الشربینى المسمّى السراج المنیر، بیروت: دار الکتب العلمیة. 28. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، المفردات لألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم. 29. زمخشری، محمود‌بن عمر (1386ق)، مقدمة الأدب، تهران: مطالعات اسلامی دانشگاه تهران. 30. زمخشری، محمود‌بن عمر (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. 31. سلطان علىشاه، سلطان محمد‌بن حیدر (1408ق)، بیان السعادة فی مقامات العبادة، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. 32. صالح، بهجت عبدالواحد (1998)، الاعراب المفصل لکتاب الله المرتل، عمان: دار الفکر. 33. صفوی، کورش (1387)، درآمدی بر معناشناسی، چاپ سوم، تهران: انتشارات سوره مهر. 34. طباطبایی، سید محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامى. 35. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو. 36. ـــــــــــــــــــ (1379)، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجی، قم: حوزه علمیه. 37. طبرى، محمد‌بن جریر (1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة. 38. طریحى، فخرالدین‌بن محمد (1375)، مجمع البحرین، محقق: احمد حسینی اشکوری، تهران: نشر مرتضوی. 39. طنطاوى، محمد سید (1997)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، قاهره: نهضة مصر. 40. عسکری، ابوهلال (1997)، معجم الفروق اللغویة، قاهرة: دار العلم و الثقافة. 41. فراهیدی، خلیل‌بن احمد (1410ق)، العین، قم: دار الکتاب هجرت. 42. فیضى، ابوالفیض‌بن مبارک (1417ق)، سواطع الالهام فى تفسیر کلام الملک العلام، قم: دار المنار. 43. فیومی، احمد‌بن محمد‌بن علی (بی‌تا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، بیروت: دار المکتبة العلمیة. 44. قرشی، سید علی‌اکبر (1371)، قاموس القرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة. 45. کاشانی، فتح‌الله (1363)، تفسیر منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تصحیح ابوالحسن شعرانی، تهران: کتابفروشی اسلامی. 46. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1388ق)، الکافی، المحقق: علی‌اکبر الغفاری، بی‌جا: دار الکتب الاسلامیة. 47. لطفی‌پور ساعدی، کاظم (1392)، درآمدی بر اصول و روش ترجمه، چاپ هشتم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 48. مجلسى، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار:، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 49. المُطرِّزى، برهان الدین الخوارزمی (بی‌تا)، المغرب فی ترتیب المعرب، بیروت: دار الکتاب العربی. 50. مکارم شیرازى، ناصر (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 51. موسی، حسین یوسف و عبدالفتاح الصعیدی (1410ق)، الإفصاح فی فقه اللغة، بی‌جا: مکتب الإعلام الاسلامی. 52. نحاس، احمد‌بن محمد (1421ق)، اعراب القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیة.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 535 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 237 |
||