آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,847,172 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,029,536 |
شیخ علاء الدوله سمنانی و نقد نظریه وحدت وجود ابن عربی | ||
| نقد و نظر | ||
| دوره 25، شماره 99، مهر 1399، صفحه 127-148 اصل مقاله (787.11 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2020.55875.1670 | ||
| نویسنده | ||
| مرتضی کربلایی* | ||
| مدرس سطوح عالی فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 15 آبان 1398، تاریخ بازنگری: 01 آبان 1399، تاریخ پذیرش: 28 اردیبهشت 1399 | ||
| چکیده | ||
| نظریۀ وحدت وجود از اساسی‌ترین آموزه‌های تصوف و عرفان اسلامی است. از نگاه عارفان مسلمان، موجود حقیقی تنها خداست و مخلوقات، ظهورات و شئونات آن موجود حقیقی هستند. این اندیشه از همان دورۀ نخست شکل‌گیری عرفان اسلامی مطرح بوده و با ظهور ابن‌عربی از تبیین‌های دقیق‌تری برخوردار شد. شیخ علاءالدوله سمنانی، از عارفان تأثیرگذار سدۀ هشتم هجری، با این نظریه مخالفت کرده است. در این مقاله، با روش تحلیلی پس از اشاره به احوال و آثار سمنانی و وضعیت زمانۀ وی، انتقاداتش درباره نظریۀ وحدت وجود را بررسی و نقادی کرده‌ایم. در‌نتیجه برآنیم که سمنانی به‌واسطۀ اعتقادش به ضرورت تفکیک میان آموزه‌های دین اسلام و آیین‌های هندی همچون بودیسم و جلوگیری از بروز انحراف در توحید اسلامی، و به سبب نرسیدن به عمق کلام ابن‌عربی دربارۀ وجود مطلق مقسمی و تنزیۀ نهفته در آن و نیز خلط میان اعتبارات وجود، کلام وی در موضوع وحدت وجود را نقد کرده و به وحدت شهود قائل شده است. سمنانی وحدت شهود را نیز کمال نهایی سلوک ندانسته و مقام عبودیت را آخرین منزل از منازل سلوک عرفانی می‌داند | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان اسلامی؛ علاءالدوله سمنانی؛ ابن‌عربی؛ وحدت وجود؛ وحدت شهود | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Shaykh ‘Alā’ al-Dawla Simnānī and His Critique of Ibn ‘Arabī’s Theory of the Unity of Existence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Karbalaei | ||
| Lecturer of advanced levels of philosophy and mysticism in the Seminary of Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| he theory of the unity of existence is one of the most fundamental doctrines of Islamic Sufism and mysticism. According to Muslim mystics, the only true existent is God, and creatures are manifestations and modes of this true existent. The idea was there since the formative period of Islamic mysticism, and found its more accurate accounts after Ibn ‘Arabī’s emergence. Shaykh ‘Alā’ al-Dawla Simnānī—an influential mystic in the 14th century—rejected this theory. In this paper, I deploy an analytic method to consider and criticize Simnānī’s objections to the theory of the unity of existence, after preliminary remarks about his life and work as well as the circumstances of his time. Thus, I argue that Simnānī has criticized Ibn ‘Arabī’s view of the unity of existence and believed in the unity of intuition, instead, because of his belief in the necessity of the separation between Islamic doctrines and Indian religions such as Buddhism for purposes of preventing distortions in Islamic monotheism; because of his failure to grasp the depths of Ibn ‘Arabī’s words about the absolutely unconditioned existence which involves exaltation of God; and because of his confusion of various considerations of existence. Moreover, Simnānī does not believe that the unity of intuition is the ultimate stage of mystical journey, taking the last stage to be that of servitude. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic mysticism, ‘Alā’ al-Dawla Simnānī, Ibn ‘Arabī, unity of existence, unity of intuition | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن ترکه اصفهانی، صائن الدین. (1381). تمهید القواعد (مقدمه و مصحح و تعلیق: سیدجلالالدین آشتیانی). قم: بوستان کتاب. 1. ابن‌عربی، محیی الدین. (1370). فصوص الحکم (با تعلیقات: ابوالعلاء عفیفی). تهران: انتشارات الزهرا. 2. ابن‌عربی، محیی الدین. (بی‌تا). الفتوحات المکیة (ج2، 3 و 4). بیروت: دار صادر. 3. جامی، نورالدین عبدالرحمن. (1370). نفحات الأنس من حضرات القدس (مقدمه و مصحح و تعلیقات: محمود عابدی). تهران: مؤسسه اطلاعات. 4. جوادی آملی، عبدالله. (1387). عین نضاخ (محقق و تنظیم: حمید پارسانیا، ج1). قم: مرکز نشر اسراء. 5. رفیعی قزوینی، سید ابوالحسن. (1367). مجموعه رسائل و مقالات فلسفی (مصحح و مقدمه: غلامحسین رضانژاد). تهران: انتشارات الزهرا. 6. زرین‌کوب، عبدالحسین. (1380). دنباله جستجو در تصوف ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر. 7. سمنانی، رکن‌الدین احمد بن محمد بن احمد. (1366). چهل مجلس یا رساله اقبالیه (تحریر: امیر اقبال‌شاه بن سابق سجستانی، مقدمه و مصحح دو تعلیقات: نجیب مایل هروی). تهران: ادیب. 8. سمنانی، رکن‌الدین احمد بن محمد بن احمد. (1364). دیوان کامل اشعار فارسی و عربی (به اهتمام: عبدالرفیع حقیقت). تهران: شرکت موافان و مترجمان. 9. سمنانی، رکن‌الدین احمد بن محمد بن احمد. (1369). مصنفات فارسی، رساله فتح المبین (به اهتمام: نجیب مایل هروی). تهران: انتشارات علمی‌و فرهنگی. 10. سمنانی، رکن‌الدین احمد بن محمد بن احمد. (1362). العروة لاهل الخلوة والجلوة (مصحح: نجیب مایل هروی). تهران: مولی. 11. سمنانی، رکن‌الدین احمد بن محمد بن احمد. (1396). تبیین المقامات وتعیین الدرجات (مقدمه و مصحح: اکبر راشدی‌نیا، مترجم: عزت‌الله مرتضایی). تهران: نشر سخن. 12. شیرازی، صدر الدین محمد. (1419ق). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة (الجزء الاول والثانی والسادس، الطبعة الخامسه). بیروت: دار احیاء التراث العربی. 13. صدر سمنانی، سید مظفر. (1334). شرح احوال و افکار و آثار عارف ربانی ابوالمکارم رکن‌الدین شیخ علاءالدوله سمنانی. تهران: بین. 14. قونوی، صدرالدین. (1362). نصوص (مصحح: سیدجلالالدین آشتیانی). تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 15. قیصری، محمد داوود. (1375). شرح فصوص الحکم (مصحح: سیدجلالالدین آشتیانی). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 16. کربلایی تبریزی، حافظ حسین. (1382). روضات الجنان وجنات الجنان (با مقدمه، مصحح و تعلیق: جعفر سلطان القرّایی، به اهتمام: محمد امین سلطان القرّایی). تبریز: انتشارات ستوده. 17. نصراللهی، میثم. (1391). بررسی آرا و اندیشه‌های عرفانی شیخ علاءالدوله سمنانی. قم: نشر ادیان. 18. یزدان‌پناه، سیدیدالله. (1388). مبانی و اصول عرفان نظری (نگارش: عطاء انزلی). قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 19. Landolt, Hermann. (1971). Semnanion wahdat al-wujood. Tehran: Collecte Papers on Islamic Philosophy and Mysticism. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,415 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 966 |
||