آمار

تعداد نشریات49
تعداد شماره‌ها2,304
تعداد مقالات33,405
تعداد مشاهده مقاله11,929,583
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,098,153
زرگریان, طه, کاکاوند, ایمان. (1400). سقط درمانی؛ جستاری انتقادی درباره انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در ماده واحده سقط درمانی). اسلام و مطالعات اجتماعی, 28(108), 224-248. doi: 10.22081/jf.2021.62007.2379
طه زرگریان; ایمان کاکاوند. "سقط درمانی؛ جستاری انتقادی درباره انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در ماده واحده سقط درمانی)". اسلام و مطالعات اجتماعی, 28, 108, 1400, 224-248. doi: 10.22081/jf.2021.62007.2379
زرگریان, طه, کاکاوند, ایمان. (1400). 'سقط درمانی؛ جستاری انتقادی درباره انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در ماده واحده سقط درمانی)', اسلام و مطالعات اجتماعی, 28(108), pp. 224-248. doi: 10.22081/jf.2021.62007.2379
زرگریان, طه, کاکاوند, ایمان. سقط درمانی؛ جستاری انتقادی درباره انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در ماده واحده سقط درمانی). اسلام و مطالعات اجتماعی, 1400; 28(108): 224-248. doi: 10.22081/jf.2021.62007.2379

سقط درمانی؛ جستاری انتقادی درباره انحصار رضایت مادر در رفع مطلق ضمان سقط (نقد و پیشنهاد اصلاح اثر حقوقی اذن پدر در ماده واحده سقط درمانی)

فقه
دوره 28، شماره 108، دی 1400، صفحه 224-248    اصل مقاله (628.75 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2021.62007.2379
نویسندگان
طه زرگریان* 1؛ ایمان کاکاوند2
1استادیار گروه حقوق، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد، لرستان، ایران.
2دانش‌آموخته سطوح عالی حوزه علمیه.
تاریخ دریافت: 07 مهر 1400،  تاریخ بازنگری: 07 آذر 1400،  تاریخ پذیرش: 08 آذر 1400 
چکیده
قانون‌گذار در ماده واحده سقط درمانی مقرر داشته که اگر بیماری مادر یا بیماری جنین حاصل شود، با تأیید سه پزشک متخصص و اذن مادر، سقط درمانی ممکن خواهد بود. لکن از عبارت قانونی «سقط... با رضایت زن مجاز می‌باشد و مجازات و مسئولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود» معلوم می‌شود که صرف اذن مادر حامل برای سقط درمانی می‌تواند رافع مسئولیت دیه سقط از پزشک مباشر باشد. اما تقنین مذکور با تعارض‌های فقهی و قانونی مواجه است؛ زیرا جواز سقط درمانی به‌همراه عدم مسئولیت ضمان دیه در فقه امامیه منصرف است به فرض بیماری مادر و حفظ نفس مادر، نه فرض بیماری جنین. همچنین بر اساس تبصره ماده ۷۱۸ ق.م.ا، عدم‌ثبوت دیه در سقط درمانی، منوط به انجام سقط برای بیماری مادر یا همان حفظ نفس مادر است. این در حالی است که «بیماری جنین» در ماده واحده سقط درمانی از جمله مجوزهای سقط به‌همراه عدم‌مسئولیت پزشک مباشر شناخته شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی در مقام اثبات آن است که رضایت مادر در فرض «بیماری جنین» برای عدم‌مسئولیت پزشک مباشر به سقط کافی نبوده و سقوط دیه جنین از ذمه پزشک مباشر، به اذن پدر جنین هم نیازمند است.
کلیدواژه‌ها
سقط درمانی؛ دیه سقط جنین؛ رضایت مادر؛ رضایت پدر
عنوان مقاله [English]
Therapeutic Abortion: A Critical Examination into the Monopoly of the Mother's Satisfaction in the Absolute Abolition of Abortion Guarantees (A Critique and Proposal to the Legal Effect of the Father's Permission in the Single Article of Therapeutic Abortion)
نویسندگان [English]
taha zargarian1؛ imanka kavandzaman2
1Assistant Professor of Law, Ayatollah Boroujerdi University, Boroujerd, Lorestan, Iran.
2Student of the highest levels of Islamic seminary.
چکیده [English]
The legislator stipulates in the single article on therapeutic abortion that if a maternal illness or fetal illness occurs, therapeutic abortion will be possible with the approval of three specialist doctors and the mother's permission. However, the legal statement "abortion ... is permitted with the consent of the woman and the punishment and responsibility will not be on the attending physician" shows that only the permission of the mother for therapeutic abortion can relieve the responsibility of the abortion Diya (blood money) from the attending physician. However, the mentioned legislation is facing jurisprudential and legal conflicts since the permission of therapeutic abortion along with the irresponsibility of guaranteeing diya in Imamiyah jurisprudence is limited to the assumption of the mother's illness and saving the mother's life, not the assumption of the fetus's disease. In addition, according to the note of Article 718 of the Islamic Penal Code, the failure to prove the diya in a therapeutic abortion is subject to abortion for the mother's illness or saving the mother's life. However, "fetal disease" is recognized in the single article of therapeutic abortion is one of the abortion licenses, along with the irresponsibility of the attending physician. The present study uses a descriptive-analytical method to prove that the mother's consent in the case of "fetal disease" is not sufficient for the physician's irresponsibility to have an abortion and the irresponsibility of fetus's diya for the attending physician, also requires the permission of the fetus's father.
کلیدواژه‌ها [English]
Therapeutic abortion, Diya of abortion, mother's consent, father's consent
مراجع
  1. اردبیلی، محمدعلی. (۱۳۸۵). حقوق جزای عمومی. تهران: نشر میزان.
    2. بهجت، محمدتقی. (۱۳۸۶). استفتائات. قم: دفتر حضرت آیت‌الله العظمی بهجت(ره).
    3. خامنه‌ای، علی. (۱۳۹۵). استفتائات قضایی. قم: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه.
    4. خمینی‌، روح الله. (۱۳۸۱). توضیح المسائل. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    5. خوئی، سیدابوالقاسم. (بی‌تا). استفتائات. بی‌جا: مؤسسة الخوئی الاسلامیة.
    6. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق: دارالقلم - الدار الشامیة.
    7. سبحانی تبریزی، جعفر. (۱۳۸۹). استفتاءات. قم: مؤسسه امام صادق(علیه السلام).
    8. سبزواری، عبدالاعلی. (بی‌تا). مهذب الاحکام فی بیان حلال و الحرام. قم: دارالتفسیر.
    9. شهیدی، مهدی. (۱۳۸۶). تشکیل قراردادها و تعهدات. تهران: انتشارات مجد.
    10. صافی، لطف‌‌الله. (۱۳۸۵). جامع الأحکام. قم: دفتر تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی.
    11. صدر، سیدمحمد. (۱۴۲۰ق). ماوراء الفقه. بیروت: دارالأضواء للطباعة والنشر والتوزیع.
    12. طریحى، فخرالدین. (۱۴۱۶ق). مجمع البحرین. تهران: کتاب‌فروشى مرتضوى.
    13. فاضل لنکرانی، محمد. (۱۴۲۷ق). احکام پزشکان و بیماران. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام).
    14. فیومی، احمد بن محمد. (بی‌تا). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر. لبنان: المکتبة العلمیة. 
    15. گودرزی، فرامرز. (۱۳۷۴). پزشکی قانونی. تهران: انتشارات انیشتین.
    16. لنگرودی، محمدجعفر. (‌۱۳۸۴). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
    17. مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۷۴). درس خارج فقه: مسائل مستحدثه. قم: پایگاه درس خارج فقه آیت‌الله مکارم: سلسله دروس فقه معاصر.
    18. مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۷ق). استفتائات. قم: مدرسة الإمام علی بن أبی طالب(علیه السلام).
    19. نجفی، محمدحسن. (۱۳۶۲). جواهر الکلام. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
    20. نواک، پاتریشیا. (۱۳۹۲). فرهنگ پزشکی دورلند ۲۰۱۳ (مترجمان: اکرم عبدی و عباس غفاری). تهران: نشر آبژ.
    21. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود. (۱۳۸۲ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(علیهم السلام). قم: مؤسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(علیهم السلام).

22. Roche, N E & James, D. (2004). Therapeutic Abortion. eMedicine, Retrieved 2004, Aug. 4, from: https://web.archive.org/web/20040811223613/http://www. emedicine.com:80/med/topic3311.htm.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 492
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 404