آمار
| تعداد نشریات | 49 |
| تعداد شماره‌ها | 2,304 |
| تعداد مقالات | 33,405 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,917,469 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,090,008 |
نقد روابط مفهومی پیشینی در اصطلاحنامه فلسفه اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 4، دوره 28، شماره 109، فروردین 1402، صفحه 96-127 اصل مقاله (691.41 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2022.64896.1980 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی(کورش) نجیبی* | ||
| استادیارگروه پژوهشی تدوین سازمان‌های دانش، پژوهشکده مدیریت اطلاعات ومدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 24 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 30 مهر 1401، تاریخ پذیرش: 03 آبان 1401 | ||
| چکیده | ||
| جستار پیش رو با روش تحقیق کتابخانه‌ای و بر اساس توصیف و تحلیل به نگارش در آمده و از نوع تحقیقات بنیادین و کاربردی است که با نگرش انتقادی در صدد تبیین اشتباهات کتاب اصطلاح‌نامۀ فلسفۀ اسلامی در بخش روابط معنایی پیشینی است که در مواردی ناشی از خطا در درک مفاهیم فلسفی و یا خلط نظام‌های فلسفی اشراقی، مشایی و حکمت متعالیه است و در مواردی ناشی از نبود به‌کارگیری درست قواعد اصطلاح‌نامه‌نگاری است. این اصطلاحنامه هم در بخش ارائۀ ساختار هندسی علم فلسفه و هم در رعایت قواعد شکلی و ماهوی اصطلاح‌نامه‌نگاری و هم روابط مفهومی فلسفی اشکالاتی دارد که ضرورت دارد برطرف شوند؛ زیرا این اصطلاحنامه به زبان‌های عربی و انگلیسی ترجمه و به‌عنوان پایۀ ذخیره‌سازی، جستجو و بازیابی اطلاعات از سوی برخی از مراکز علمی پذیرفته شده و افزون بر آن، در کشورهای دیگر مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق تنها در بخش روابط مفهومی پیشینی، برخی از مهم‌ترین اشکالات این اثر را تبیین کرده و راهکارهایی برای اتقان بیشتر روابط معنایی ارائه کرده است. باشد که در ویرایش بعدی مورد توجه قرار گیرد و بابی برای نقد جدی اصطلاح‌نامه‌ها گشوده شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصطلاحنامه؛ اصطلاح‌نامۀ فلسفۀ اسلامی؛ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ روابط مفهومی پیشینی؛ نقد اصطلاحنامه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critique of A Priori Conceptual Relations in the Book, Lexicon of Islamic Philosophy, By Islamic Sciences and Culture Academy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Najibi | ||
| Assistant professor, Information Management and Islamic Documents Research Center, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Using the library-based and descriptive-analytical method of research, the present study is a fundamental and applied kind of research, which critically seeks to clarify the errors in the book Lexicon of Islamic philosophy in the section on a priori semantic relationships. In some cases, the errors arise from a misconception of the relevant philosophical concepts or confusion of Illuminationist, Peripatetic, and Transcendent schools of philosophy, and in other cases from improper deployment of the rules of lexicography. There are mistakes in this lexicographical work as for the systematic structure of philosophy, compliance with the formal rules of lexicography, and the conceptual relations among philosophical terms, which need to be corrected, since it has been translated into Arabic and English and is accepted by some academic centers as a base for storing, searching, and retrieving information. Moreover, it has been welcomed by other countries. This research elucidates some of the main problems with this work only in the section on a priori conceptual relations, offering solutions to provide a more enhanced account of semantic relations. I hope these are considered in the next edition of the work and this article marks the beginning of serious criticisms and reviews of lexicons | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| lexicon, Lexicon of Islamic philosophy, Islamic Sciences and Culture Academy, a priori conceptual relations, critique of lexicography | ||
| مراجع | ||
|
1. آشتیانی، جلال‌الدین. (1381). شرح بر زاد المسافر (چاپ اول). قم: بوستان کتاب. 2. آشتیانی، مهدی. (1377). اساس التوحید (مصحح: جلال‌الدین آشتیانی). تهران: انتشارات امیرکبیر. 3. آشتیانی، مهدی. (1390). تعلیقه بر شرح منظومه حکمت سبزواری (ج2). قم: المؤتمر العلامة الآشتیانی. 4. آقابخشی، علی. (1376). نمایه‌سازی همارا (چاپ دوم). تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. 5. آل یاسین، جعفر. (1405ق). الفارابی فی حدوده و رسومه (چاپ اول). بیروت: عالم الکتب. 6. آوستین، دراک؛ دیل، پیتر. (1365). راهنمای تهیه و گسترش اصطلاحنامه یک زبانه (مترجم: عباس حری، چاپ دوم). تهران: مرکز اسناد و مدارک علمی ایران. 7. ابن سینا، حسین. (1404ق). التعلیقات (محقق: عبدالرحمن بدوی). قم: مرکز النشر مکتب الإعلام الإسلامی. 8. امیرحسینی، مازیار. (1386). ارزیابی عوامل کمی و کیفی در اصطلاح‌نامه‌های فارسی. کتاب ماه،10(118)، صص 65-72. 9. بنی‌اقبال، ناهید. (1381). میزگرد نقد و بررسی اصطلاحنامه فرهنگی فارسی (اصفا). کتاب ماه، 2(62)، صص 44-61. 10. پارسانیا، حمید. (1377). فلسفه و علم (چاپ اول). قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 11. تهانوی، محمدعلی. (1396م). موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم (محقق: علی فرید دحروج، ج2، چاپ اول). بیروت: مکتبة لبنان ناشرون. 12. جرجانی، علی بن محمد. (1325ق). شرح المواقف (ج6، 7، چاپ اول). قم: الشریف الرضی. 13. جوادی آملی، عبدالله. (1386). رحیق مختوم (ج 1-1، ج2-5، چاپ سوم). قم: انتشارات اسراء. 14. جوادی آملی، عبدالله. (1388). فلسفه صدرا (ج1، چاپ سوم). قم: انتشارات اسراء. 15. جوادی آملی، عبدالله. (1398). تفسیر تسنیم (ج1، 12، چاپ هشتم). قم: انتشارات اسراء. 16. حائری یزدی، مهدی. (1384). جستارهای فلسفی (گردآورنده: عبدالله نصری، چاپ اول). تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. 17. حری، عباس و دیگران. (1381). دائرة المعارف کتابداری و اطلاع رسانی (ج1، چاپ اول). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. 18. حریری، نجلا؛ هراتی‌زاده، ساینا. (1394). سنجش رضایت‌مندی کاربران از اصطلاح‌نامۀ علوم اسلامی به عنوان ابزار بازیابی. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 26(102)، صص 141-160. 19. حسن‌زاده آملی، حسن. (1365). نصوص الحکم بر فصوص الحکم فارابی (چاپ اول). تهران: مرکز نشر فرهنگى رجاء. 20. حسن‌زاده آملی، حسن. (1385). دروس معرفت نفس (چاپ اول). قم: انتشارات الف. لام. م‍ی‍م. 21. سجادی، جعفر. (1375). فرهنگ علوم فلسفی و کلامی (چاپ اول). تهران: انتشارات امیرکبیر. 22. سجادی، جعفر. (1379). فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا (چاپ اول). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 23. شیخ اشراق (سهروردی)، یحیی. (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (ج1، 2، چاپ اول). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و آموزش عالی. 24. شیروانی، علی. (1377). شرح مصطلحات فلسفی بدایة الحکمة و نهایة الحکمة (چاپ اول). قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. 25. صدرالدین شیرازی، محمد. (1354). المبدا و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. 26. صدرالدین شیرازی، محمد. (1378). رسالة فی الحدوث (حدوث العالم) (محقق: حسین موسویان). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 27. طباطبایی، سید محمدحسین. (1387الف). آغاز فلسفه (مترجم: محمدعلی گرامی). قم: بوستان کتاب. 28. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1387ب). مجموعه رسائل (مولف: هادی خسروشاهی، ج1). قم: بوستان کتاب . 29. غفاری، محمد خالد. (1380). فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. 30. کازرانی، مریم؛ حریری، نجلا. (1392). مقاله ارزیابی اصطلاح‌نامه‌های علوم اسلامی بر اساس استاندارد Ansi/nisoz39.19 2005 .نشریه کتابداری و اطلاع رسانی، 16(2)، صص 77-102. 31. لنکستر، اف. دبلیو. (1382). نمایه سازی و چکیده‌نویسی، مبانی نظری و عملی (مترجم: عباس گیلوری، چاپ اول). تهران: نشر چاپار. 32. مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی. (1376). اصطلاح نامۀ فلسفه اسلامی (ج1و2، چاپ اول). قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. 33. مصباح یزدی، محمدتقی. (1366). آموزش فلسفه (ج1، چاپ اول). تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. 34. مطهری، مرتضی. (1376). مجموعه آثار استاد شهید مطهری (ج7، 13، چاپ اول). تهران: انتشارات صدرا. 35. ملک شاهی، حسن. (1392). ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات (ج2، چاپ اول). تهران: انتشارات سروش. 36. میرداماد، محمدباقر. (1374). القبسات (محقق: مهدی محقق، چاپ اول). تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران. 37. نجیبی، مهدی. (1394). چالش‌های فراروی به‌کارگیری اصطلاحنامه در مدیریت دانش اسلامی . فصلنامه مدیریت دانش اسلامی، ش1، صص 23-38. 38. نجیبی، مهدی. (1398). ارزیابی کیفی اصطلاحنامه کلام اسلامی پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی. فصلنامه مدیریت دانش اسلامی، 1(2)، صص 103-125. 39. یزدان‌پناه، یدالله. (1389). حکمت اشراق (محقق: مهدی علی‌پور، ج2، چاپ اول). قم: انتشارات سبحان. 40. یعقوب‌نژاد، محمدهادی. (1375). درآمدی بر مبانی اصطلاحنامه علوم اسلامی (چاپ اول). قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 11,185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 970 |
||