آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,294
تعداد مقالات33,221
تعداد مشاهده مقاله11,852,286
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,037,290
قشقایی خواص, محدثه, زائری, قاسم, پارسانیا, حمید. (1402). کاربست‌های نظری مؤثر بر شکل‌گیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور. اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), 41-59. doi: 10.22081/scs.2023.65052.1193
محدثه قشقایی خواص; قاسم زائری; حمید پارسانیا. "کاربست‌های نظری مؤثر بر شکل‌گیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور". اسلام و مطالعات اجتماعی, 7, 1, 1402, 41-59. doi: 10.22081/scs.2023.65052.1193
قشقایی خواص, محدثه, زائری, قاسم, پارسانیا, حمید. (1402). 'کاربست‌های نظری مؤثر بر شکل‌گیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور', اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), pp. 41-59. doi: 10.22081/scs.2023.65052.1193
قشقایی خواص, محدثه, زائری, قاسم, پارسانیا, حمید. کاربست‌های نظری مؤثر بر شکل‌گیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1402; 7(1): 41-59. doi: 10.22081/scs.2023.65052.1193

کاربست‌های نظری مؤثر بر شکل‌گیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور

مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، فروردین 1402، صفحه 41-59    اصل مقاله (530.1 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/scs.2023.65052.1193
نویسندگان
محدثه قشقایی خواص* 1؛ قاسم زائری2؛ حمید پارسانیا3
1کارشناسی ارشد، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران
2استادیار، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران
3دانشیار، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران
تاریخ دریافت: 21 مهر 1401،  تاریخ بازنگری: 22 مرداد 1402،  تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1402 
چکیده
نظریۀ برنامۀ قوی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نظریه‌ای در حوزۀ جامعه‌شناسی معرفت است. این نظریه در دهۀ 1970 با تکیه بر چهار اصل علیّت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، بی‌طرفی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تقارن و بازتابی توسط دیوید بلور جامعه‌شناس انگلیسی و از سردمداران اصلی مکتب ادینبورا و با همکاری بری بارنز جامعه‌شناس علم و استیون شیپین مورخ علم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، پایه‌ریزی شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. «مرتون» با عدم پذیرش جامعه به‌عنوان عاملی علّی در ساخت معرفت علمی و داشتن دیدی کارکردگرایانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، «دوئم» با طرح این ایده که هیچ فرضیه‌ای در فیزیک را نمی‌توان در انزوا آزمایش نمود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، «اسکینر» با این موضع روان‌شناختی ‌که یک فرد تنها پس از آنکه جامعه پاسخ‌های کلامی را نسبت به رفتار او به‌عنوان منبع محرک متمایز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تقویت کند آگاهی ‌‌‌‌‌‌‌‌به‌دست می‌آورد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، «ویتگنشتاین» با رد نظریه زبان‌های خصوصی و بارتلت با دو قانون پیچیدگی و متعارف‌سازی خود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، از زمینه‌سازان نظری نظریۀ برنامۀ قوی بودند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. برنامۀ قوی با رویکردی طبیعت‌گرایانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، گرایشاتی مارکسیستی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، موضع ضد الهیاتی و ضد خودبنیادی و ضد تجربه‌گرایی در معرفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ابعاد معرفتی خود را متعین نموده است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. مقالۀ پیش رو از پژوهش‌های بنیادین نظری در صدد پاسخ به پرسش‌های ذیل است: نظریۀ برنامۀ قوی متأثر از چه نظریاتی بوده و یا در واکنش به آرای کدام اندیشمندانی شکل گرفته و ابعاد و یا شاخصه‌های معرفتی این نظریه که بیانگر زمینه‌های فکری و رویکردهای نظری بلور است، چیست؟
کلیدواژه‌ها
نظریۀ برنامۀ قوی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌؛ جامعه‌شناسی معرفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌؛ دیوید بلور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌؛ زمینۀ نظری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌؛ ابعاد معرفتی‌‌‌‌‌‌‌‌
عنوان مقاله [English]
Theoretical applications influencing the formation of David Bloor's "strong program"
نویسندگان [English]
Mohaddeseh Qashqaee Khavas1؛ Qasem Zaeri2؛ Hamid Parsania3
1Master's degree, Department of Islamic Social Sciences, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Iran
2Assistant Professor, Department of Islamic Social Sciences, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Iran
3Associate Professor, Department of Islamic Social Sciences, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Iran
چکیده [English]
Strong Program Theory, a theory in the field of the sociology of knowledge, by the English sociologist David Bloor, one of the leading leaders of the Edinburgh School, in collaboration with the sociologist of science Barry Barnes and the science historian Steven Shipin in the 1970s, based on four The principle of causality, The principle of impartiality, The principle of symmetry and The principle of reflexivity was established. Merton, by not accepting society as a causal factor in the construction of scientific knowledge and having a functionalist view, came up with the idea that no hypothesis in physics could be tested in isolation. Wittgenstein rejected the theory of private languages, and Bartlett, with his two laws of complexity and conventionalization, was one of the theoretical foundations of a Strong Program theory. David Bloor' Strong Program theory with a naturalistic approach, Marxist tendencies, anti-theological and anti-self-centered and anti-empiricist position in knowledge, has determined its epistemological dimensions. The current research is among the basic theoretical researches. The current research is among the basic theoretical researches. The main questions are that the theory of the Strong Program is influenced by what theories or in response to the opinions of which thinkers it was formed, and also what are the dimensions or epistemic indicators of this theory that express the intellectual backgrounds and Bloor’s theoretical approaches.
کلیدواژه‌ها [English]
Strong Program theory, sociology of knowledge, David Bloor, theoretical context, epistemological dimensions
مراجع
  1. پوپر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1371ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، آزادی و نظریۀ جهان سه‌گانه (نفی موجبیت کافی نیست)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (ا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. نراقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تدوین) کیان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، 2-9‌‌‌‌‌‌‌‌.
  2. جاوید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، م‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1391ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، روش تحقیق در علم حقوق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تهران: مخاطب‌‌‌‌‌‌‌‌.
  3. زیباکلام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، س‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1384ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، معرفت‌شناسی اجتماعی؛ طرح و نقد مکتب ادینبورا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تهران: سمت‌‌‌‌‌‌‌‌.
  4. شهریاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1395ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نقش عوامل اجتماعی در معرفت ریاضی و منطقی؛ بر مبنای دیدگاه‌های مکتب ادینبورا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، منطق‌پژوهی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، 73-102‌‌‌‌‌‌‌‌.
  5. عبدالله‌زاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، م‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1392ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مراحل پنجگانۀ ‌شکل‌گیری فلسفۀ علم در قرن بیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، فلسفه علم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، 35-56‌‌‌‌‌‌‌‌.
  6. علوی‌نیا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، س‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1381ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، افلاطون‌گرایی در فلسفه ریاضیات‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، شناخت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، 105-126‌‌‌‌‌‌‌‌.
  7. کنوبلاخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1390ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مبانی جامعه‌شناسی معرفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (ک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. راسخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مترجم) تهران: نشر نی‌‌‌‌‌‌‌‌.
  8. گلور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، د‌‌‌‌‌‌‌‌.، استرابریج‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ش‌‌‌‌‌‌‌‌. و توکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، م.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1383ش)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، جامعه‌شناسی معرفت و علم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (ش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، بهیان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، حاجی‌حیدری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ج‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، محمدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، م‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مهدی‌زاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، و ح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ملک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مترجم) تهران: سمت‌‌‌‌‌‌‌‌.
  9. Barnes, B‌‌‌‌‌‌‌‌., Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌. & Henry, J‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1996)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Scientific Knowledge: A Sociological Analysis‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Chicago: The university of Chicago Press‌‌‌‌‌‌‌‌.
  10. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1973)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. WITTGENSTEIN AND MANNHEIM ON THE SOCIOLOGY OF MATHEMATICS‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Studies in History and Philosophy of Science, 173-191‌‌‌‌‌‌‌‌.
  11. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1974)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. POPPER'S MYSTIFICATION OF OBJECTIVE KNOWLEDGE‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Science Studies, 65-76‌‌‌‌‌‌‌‌.
  12. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1983)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Wittgenstein: A social theory of knowledge‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. London: Macmillan‌‌‌‌‌‌‌‌.
  13. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1991)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Knowledge and Social Imagery‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. London: The University of chicago Press‌‌‌‌‌‌‌‌.
  14. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1994)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. What Can the Sociologist of Knowledge Say About 2+2=4? In P‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Ernest, Mathematics, Education and Philosophy: An International Perspective (pp‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. 21-32)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. London‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Washington, D‌‌‌‌‌‌‌‌. C‌‌‌‌‌‌‌‌.: The Falmer Press‌‌‌‌‌‌‌‌.
  15. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1997 b)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Wittgenstein, Rules and Institutions‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. London: Routledge‌‌‌‌‌‌‌‌.
  16. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (2004 a)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Sociology of Scientific Knowledge‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. In J‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Wolenski, I‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Niiniluoto & M‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Sintonen, Handbook of Epistemology (pp‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. 919-962)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Norwell: Kluwer Academic Publishers‌‌‌‌‌‌‌‌.
  17. Bloor, D‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (2007, February 12)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Interview with David Bloor‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (F‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Briatee, Interviewer)
  18. Latour, B‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1999)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. For David Bloor‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌... and Beyond: A Reply to David Bloor's "Anti-Latour"‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Studies in History and Philosophy of Science, 113-129‌‌‌‌‌‌‌‌.
  19. Merton, R‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. (1975)‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. Social Theory and Social Structure‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. New York: The Free press‌‌‌‌‌‌‌‌.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 75
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 74