تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,990,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,703,593 |
رویکرد کلامی و فلسفی خیر و شر | ||
فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
مقاله 4، دوره 1، پاییز 88 - مسلسل 1، خرداد 1388، صفحه 53-87 اصل مقاله (409.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
حسن امینی | ||
پژوهشگر حوزه علمیه قم | ||
تاریخ دریافت: 24 آبان 1393، تاریخ پذیرش: 24 آبان 1393 | ||
چکیده | ||
رویکرد اشاعره نسبت به مسأله شرور، نیستانگارانه و رویکرد متکلمان معتزلی شیعی پیش از خواجهنصیر، هستیانگارانه بوده است؛ اما پس از وی، دیدگاه آنان متفاوت بوده است. از میان فیلسوفان، فارابی نخستین کسی است که به این مسأله پرداخته، میان شرور طبیعی و ارادی تفاوت گذاشته است. پس از او ابنسینا با نگاه نیستیانگارانه بصورت مفصل با تشقیق شقوق و بیان احکام هرکدام بصورت جداگانه به این مسأله پرداخته است. بعد از وی، بیشتر فیلسوفان متأثر از وی بودهاند؛ البته ملاصدرا در مفاتیحالغیب، دیدگاه نیستیانگارانه فیلسوفان را به چالش کشیده، دیدگاه عرفا را برگزیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
خیر و شر؛ رویکرد کلامی؛ رویکرد فلسفی؛ ارادی؛ تکوینی؛ نسبی؛ عدم کمال اول؛ عدم کمال ثانی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
. | ||
نویسندگان [English] | ||
Hassan Amini | ||
Researcher in Hawza Elmiyya (Theological Center)of Qom | ||
مراجع | ||
- ابنسینا، حسینبن عبدالله، 1376، ط 1، الشفاء (الالهیات)، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. - _________ ، 1375 ﻫ ـ ش، ط 1، الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه. - _________ ، 1379 ش، ط 4، التعلیقات، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. ابن عربی، محمد بن علی، 1380، چ 4، فصوص الحکم، تهران: (الزهرا (س). - _________ ، بینا، بیتا، الفتوحات المکیه ( 4 جلدی)، بیروت: دارصادر. - ابن نوبخت، ابواسحاق ابراهیم، 1413 ﻫ ـ ق، ط 1، الیاقوت (فی علم الکلام)، تحقیق علی اکبر ضیائی، قم: مکتبه آیة الله العظمی المرعشی النجفی. - الاشعری، ابوالحسن، 1421 ﻫ، ط 1، اللمع، تصحیح محمدامین الضناوی، بیروت: دارالکتب العلمیه. - الباقلانی محمد، 1414 ﻫ، 1993 م، ط 2، تمهید الاوائل و تلخیص الدلائل، تحقیق الشیخ عمادالدین و احمد حیدر، بیجا، مؤسسة الکتاب الثقافیة. - _________ ، 1426 ق، الانصاف، تحقیق عمادالدین و احمدحیدر، بیروت: عالم الکتاب. - البحرانی، علی بن میثم، بیتا، قواعد المرام، تحقیق السید احمد الحسینی، قم: مکتبه آیة الله العظمی المرعشی النحفی العامة. - بهمنیار، 1375، چ 2، التحصیل، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - التفتازانی، مسعودبن عمر، 1409 ﻫ، 1989 م، ط 1، شرح جامع المقاصد، التحقیق و التعلیق مع مقدمة الدکتر عبدالرحمن عمیرة، بیجا، بینا. - الجرجانی، السید الشریف، 1325 ﻫ، ط 1، شرح المواقف، مصر: مطبعة السعادة. - _________ ، بیتا، التعریفات، التحقیق و التعلیق الدکتور عبدالرحمن عمیرة، بیروت: بینا. - الطوسی، خواجهنصیرالدین، 1407 ﻫ ق، ط 1، تجرید الاعتقاد، التحقیق محمدجواد الحسینی الجلالی، بیجا، مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلام. - الرازی، فخرالدین محمد، بیتا، ص 1، محصل افکار المتقدمین و المتاخرین...، تقدیم و تعلیق د. سمیع دغیم، بیروت: دارالفکر اللبنانی. - _________ ، 1407 ﻫ، ط 1، المطالب العالیة من العلم الالهی، التحقیق الدکتر احمد حجازی السفا، بیروت: دارالکتب العربی. - _________ ، 1420 ق، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربی. - الرازی الحمصی، محمود، 1412، ط 1، النقذ من التقلید، التحقیق موسسة النشر الاسلامی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. - الرازی، قطبالدین، 1375 ش، ط 1، شرح اشارات، قم: البلاغة. - الراغب الاصفهانی، الحسین، 1362، ط 2، المفردات (فی غرایب القرآن)، بیجا، المکتبة المرتضویة. - سبزواری، هادی، 1413ﻫ، ط 1، شرح المنظومه، التصحیح و التعلیق حسن حسنزاده آملی، تهران: نشر باب. - شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، 1317ﻫ، ط 1، الملل و النحل، مصر: بینا. - الشافعی، محمد بن ادریس، بیتا، الکوکب الازهر (شرح الفقه الاکبر)، التحقیق الشیخ محمد یاسین عبدالله، بغداد: مکتبة الفکر العربی. - سهروردی، شهاب الدین، 1376، چ 2، مجموعه مصنفات، تصحیح سید حسین نصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - شیرازی، قطبالدین، 1380، شرح حکمت اشراق، تهران: مؤسسة مطالعات اسلامی دانشگاه تهران، دانشگاه مک گیل. - _________ ، 1373، چ 2، مجموعه مصنفات، تصحیح و مقدمه، هنری کربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، 1419 ﻫ، ط 1، مفاتیج الغیب، التعلیق المولی علی النوری، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. - _________ ، 1410ﻫ، ط 4، اسفار، بیروت: داراحیاء التراث العربی. - _________ ، 1382، الشواهد الربوبیة، تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، قم: مؤسسه مطبوعات دینی. - _________ ، 1354، مبدأ و معاد، تقدیم سید حسین نصر، انجمن فلسفه ایران. - الطوسی، نصیرالدین، 1375ﻫ ـ ش، ط 1، شرح الاشارات، قم: نشر البلاغه. - طباطبائی، محمد حسین، 1364 ش، نهایة الحکمة، تصحیح و تدقیق استاد غلامرضا فیاضی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. - قونوی، صدرالدین محمد بن اسحق، 1371 ﻫ ش، چ 1، فکوک، تصحیح محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولی. - _________ ، 1375 ﻫ ش، چ 1، النفحات الإلهیة، تصحیح محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولی. - _________ ، 1362 ش، چ 1، رسالة النصوص، التصحیح سید جلالالدین آشتیانی، تهران: نشر دانشگاهی. - قیصری، داود، 1375 ﻫ ش، چ 1، شرح فصوص الحکم، کوشش، سید جلال الدین آشتیانی، بیجا، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی چاپ. - _________ ، 1362 ش، نهایة الحکمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. - _________ ، 1393 ﻫ، ط 2، المیزان، قم: مؤسسهی مطبوعاتی اسماعیلیان. - حلی، حسن، 1419 ﻫ، ط 2، کشف المراد (فی شرح تجرید الاعتقاد)، تحقیق و تعلیق حسن حسنزاده آملی، قم: مؤسسة النشرالاسلامی. - _________ ، 1363 ﻫ ش، ط 2، انوار الملکوت (فی شرح الیاقوت)، تحقیق محمد نجمی الزنجانی، قم: بیدار. - علم الهدی، المرتضی، 1405 ﻫ، رسائل (انقاذ البشر من الجبر و القدر)، التقدیم السید اجمد الحسینی، قم: دارالقرآن الکریم. - _________ ، 1414 ﻫ، 1993 م، ط 2، الفصول المختاره من العیون و المحاسن (سلسلة مولفات الشیخ المفید ره)، بیروت: دارالمفید لجماعة النشر و التوزیع. - مصباح یزدی، محمد تقی، 1405 ﻫ ق، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: مؤسسه در راه حق. - _________ ، 1365 ش، چ 1، آموزش فلسفه، تهران: سازمان تبلیغات. - الغنیمی و الحنفی، عبدالغنی، ط 2، 1981 م، شرح العقیدة الطحاویة، التحقیق و التعلیق محمد، مطیع الحافظ و ...، بیروت: دارالفکر المعاصر. - فارابی، ابونصر، ط 1، 1408 الف، التعلیقات، التحقیق و التعلیق، الدکتور جعفر آل یاسین، بیروت دارالمناهل. - _________ ، 1408 ﻫ، ط 1، فصول منتزعه، التحقیق و التقدیم و التعلیق، الدکتور جعفر آل یاسین، بیروت: دارالمناهل. - _________ ، 1996، ط 1، کتاب السیاسة المدینة، التقدیم الدکتور علیبوملحم، بیجا، دار و مکتبة الهلال. - _________ ، 1405 ﻫ، ط 2، فصوص الحکم، التحقیق الشیخ محمد حسن آل یاسین، قم: انتشارات بیدار. - الفاضل السیوری، المقداد، 1415 ﻫ، ص 285، ارشاد الطالبین (الی نهج المسترشدین)، التحقیق السید مهدی الرجایی، قم: مکتبة آیة الله المرعشی. - _________ ، 1411 ﻫ ق، الذخیره، التحقیق، السید احمد الحسینی، قم: موسسة النشر الاسلام التابعة لجمامعة المدرسین. - فلوطین، 1366 ﻫ ش، چ 1، دوره آثار «تاسوعات» ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: خوارزمی. - فیاضی، غلامرضا، 1383، چ 2، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). - نیشابوری، قاضی عبدالجبار، 1416، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، التحقیق، دکتور ابوالعلاء، عفیفی، اشراف، دکتور طه حسین، بیجا. - _________ ، بیتا، المختصر فی اصول الدین (رسائل فی العدل و التوحید للائمه الاعلام یحیی الهادی الشریف المرتضی القاسم الرسی القاضی عبدالجبار ابی رشید النیشابوری)، التقدیم سیف الدین الکاتب، بیروت: منشورات دار مکتبة الحیاة. - قمی، قاضی سعید، 1373، شرح توحید صدوق، تصحیح و تعلیق نجفقلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - مطهری، مرتضی، 1374، مجموعه آثار (6)، تهران: انتشارات صدرا. - _________ ، 1378، مجموعه آثار (4)، تهران: انتشارات صدرا. - المظفر، الشیخ محمد حسن، 1423، دلائل الصدق، قم. - میرداماد، محمد، 1374، القبسات، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,547 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 796 |