آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,257 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,166 |
چیستی وهم و نقش آن در خطای ذهن از نظر ملاصدرا | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| مقاله 6، دوره 4، پاییز 91 - مسلسل 13، آذر 1391، صفحه 147-167 اصل مقاله (301.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| عباسعلی منصوری | ||
| دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 25 آبان 1393، تاریخ پذیرش: 25 آبان 1393 | ||
| چکیده | ||
| در مورد حواس باطنی مباحث بسیاری در علم‌النفس مطرح شده که عمدتاً مباحث وجود‌شناختی است، مباحثی از قبیلِ جسمانی بودن یا غیر‌جسمانی بودن حواس باطنی، شمار آنها، ادلة اثبات کنندة هر یک از آنها. در این نوشتار، یکی از حواس باطنی به‌نام «وهم» از منظر معرفت‌شناختی مورد بحث قرار گرفته است. ضرورت پرداختن به این مسئله این است که قوة واهمه نقش فراوانی در خطای ذهن دارد و فیلسوفان مسلمان، از جمله ملاصدرا، ابن‌سینا و سهروردی، همگی، آن را منشأ خطای ذهن و راه نفوذ شیطان در انسان میدانند تا حدی که علت و چرایی وضع و تدوین علم منطق را حفظ عقل از تصرفات قوة وهم و خیال میدانند؛ با وجود این و با اقرار اندیشمندان به اهمیت فراوان وهم در بحث خطای ذهن، کمتر به بحث از وهم پرداخته شده است. نوشتار حاضر در پی آن است که، به دلیل آنکه مباحث‌معرفت شناختی قوای نفس ارتباط تنگاتنگی با مباحث وجود‌شناختی آنها دارند، ابتدا نظر ملاصدرا در باب چیستی وهم را بررسی کند و سپس به «چگونگی» و «چرایی» تأثیر وهم در به خطا افکندن ذهن بپردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وهم؛ شیطان؛ حواس باطنی؛ خطای ذهن؛ ملاصدرا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Nature of Estimation and its Role in Errors of Mind in Mulla Sdra's View | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abbasali Mansuri | ||
| Ph. D. student theology and philosophy in University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| On inner sense there are many problems in traditional psychology which are mainly ontological such as corporeality or incorporeality of inner senses, their number and the proof for the existence of each of them. In the present article one of the inner senses namely "estimation" is to be epistemologically studied. Necessity of such study is due to the crucial role of this faculty in the error of mind. Islamic philosophers including Ibn Sina, Suhrawardi and Mulla Sadra held it to be the source of faults of mind and gateway of Satan to deceive human for avoidance of which logic has been designed as a science that can prevent reason and mind from the interpositions of imagination and estimation. In spite of its importance and acknowledging its critical role in misguiding mind, the estimation faculty has not so far received sufficient attention. In view of the fact that epistemological problems are interconnected with ontological discussions this article is to examine first the nature of estimation from Sadra's viewpoint and then deals the way and reason why it leads mind to error. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| estimation, Satan, inner senses, error of mind, Mulla Sadra | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 750 |
||