آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,846,050 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,028,394 |
نظریۀ عمل ابن سینا | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 2، دوره 16، شماره 64، دی 1390، صفحه 27-44 اصل مقاله (260.37 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| مهدی ذاکری | ||
| استادیار دانشگاه تهران (پردیس قم) | ||
| تاریخ دریافت: 02 آذر 1394، تاریخ پذیرش: 02 آذر 1394 | ||
| چکیده | ||
| در تصویری که ابن سینا از مبادی فعل اختیاری انسان بدست می‌دهد، آدمی لذیذ (مفید/خیر) یا مؤلم (مضر/شر) بودن چیزی را ادراک می‌کند. آن‌گاه به آن میل و شوق پیدا می‌کند، سپس اراده پدید می‌آید و در نتیجه، اعصاب یا قوای فاعله‌ای که در عضلات قرار دارند، عضلات را به حرکت در می‌آورند و فعل انجام می‌شود. این تصویری کلی است که از نقاط مختلف آثار ابن سینا می‌توان اجزای آن را گرد هم آورد، اما همگی این اجزا در نظر اول -و گاه در واقع - با یک‌دیگر سازگار نیستند. از نکات مهم نظریۀ عمل ابن سینا این است که قوای ظاهری، واهمه و عقل - هر سه - در ادراک لذت نقش دارند، اما هر یک لذت مخصوصی را به نحو خاصی ادراک می‌کنند. به نظر می‌رسد استدلال ابن سینا بر وجود اراده و نیز نقش واهمه و عقل عملی در عمل خالی از اشکال نباشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن سینا؛ فعل اختیاری؛ نظریۀ عمل؛ عقل عملی. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Avicenna’s Theory of Action | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Zakeri | ||
| چکیده [English] | ||
| According to Avicenna’s picture of the principles of volitional acts, humans perceive the pleasure (utility/goodness) or pain (harm/badness) of a thing. Then they develop a desire or an interest to that thing, on the basis of which a will arises, and then the nerves or the agential faculties inherent in the muscles bring about muscular movements and hereby the act is done. This is a general picture the components of which can be gathered from different works of Avicenna, but these components are not prima facie—or even in fact—consistent. One important feature of Avicenna’s theory of action is that all the three of external faculties, (estimation) vahemah, and intellect (aql) play their role in the perception of pleasures, but each perceives a particular kind of pleasure in a particular manner. Moreover, Avicenna’s argument for the existence of volition and the role of estimation and practical reason in actions seems problematic. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Avicenna, volitional action, theory of action, Practical Reason | ||
| مراجع | ||
10. ذاکری، مهدی (1385)، «نظریۀ علّیِ عمل دیویدسن»، نامه مفید، شماره 56. 11. ــــــــــــ (1386)، «نظریۀ علّیِ عمل و اشکال ارتباط منطقی»، مجله فلسفه، سال 36، ش 2. 12. الرازی، فخر الدین (1370)،المباحث المشرقیة فی علم الالهیات و الطبیعیات، قم: بیدار. 13. شیرازی، محمد ابن ابراهیم (ملاصدرا) (بی‌تا)،الحاشیه علی الهیات الشفا، قم: بیدار. 14. ــــــــــــ (1981)، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث. 15. ــــــــــــ (2001)،شرحالهدایةالاثیریة، بیروت: موسسه التاریخ العربی. 16. ــــــــــــ (1362)،الشواهد الربوبیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 17. الکاتبی، نجم الدین علی و البخاری، میرک (1353)،حکمة العین و شرحه، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. 18. مطهری، مرتضی (1371)،مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا. 19. ناییجی، محمد حسین (1388)،ترجمه و شرح کتاب نفس شفا، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 855 |
||