آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,831,574 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,015,555 |
رابطه مشیت الهی در هدایت و اضلال با مسئله اختیار انسان: (مقایسه نظر محمدحسین طباطبایی و محمدباقر بهبودی) | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| مقاله 2، دوره 7، تابستان 94 - مسلسل 24، شهریور 1394، صفحه 31-57 اصل مقاله (287.85 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| مژگان سرشار1؛ زهرا محمدی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکدۀ الهیات و فلسفه، گروه علوم قرآن و حدیث | ||
| 2کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث؛ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکدۀ الهیات و فلسفه | ||
| تاریخ دریافت: 09 مرداد 1392، تاریخ بازنگری: 09 مرداد 1394، تاریخ پذیرش: 23 تیر 1393 | ||
| چکیده | ||
| این مطالعه در پی بررسی رابطه مشیت خدا در امر هدایت یا اضلال انسان با مشیت انسان است و هدف از نوشتار حاضر یافتن پاسخی مناسب و نوین برای دعوای دیرینه جبر و اختیار انسان است. این نوشتار به شیوه توصیفی و مقایسه‌ای صرفا با نگرشی قرآنی به این مسئله می‌پردازد. محور بحث نوشتار پیش‌رو یافتن تعریفی مناسب برای مشیت خدا و در کنار آن بیان نوع ارتباط مشیت انسان با خواست خدا است. هم‌چنین، نگارنده به دنبال یافتن مفهوم اذن خدا در مشیت او و نقش مشیت خدا در القای ایمان یا شرک به انسان‌ها- به‌عنوان اهم مصادیق هدایت و اضلال- است. نگارنده محدودیت این مطالعه را از دو جهت در نظر دارد: یکی مشیت الهی در امر هدایت و اضلال، و دیگری بیان آن از منظر دو دانشمند معاصر: محمدحسین طباطبایی و محمدباقر بهبودی. از اهم یافته‌های این پژوهش تصور حیطه اختیار بشر بر اساس تعریف مشیت خدا است، به این صورت که اگر مشیت را عبارت از نوامیس و فرمول‌های طبیعت بدانیم- آن‌گونه که بهبودی گفته است-، زمانی مشیت خدا به منصه ظهور می‌رسد که با قوانین طبیعت همراه و همگام شود. در هر حال، چه اراده آدمی همگام با قوانین طبیعت باشد و هدایت یابد و چه راه اضلال در پیش گیرد، انسان در چهارچوب قوانین طبیعت آزاد است که آن را کشف کند و، مطابق با خواست آفریننده، به کار بندد یا از آن رویگردان شود. اما اگر مشیت را، بنا به تعریف طباطبایی، به دو صورت تکوینی و تشریعی در نظر گیریم، هدایت و اضلال الهی در بخش هدایت و مشیت تشریعی بر اساس حکمت خدا قرار می‌گیرد و انسان، از روی اختیار، یا خواست خود را با خواست خدا یکی می‌کند یا برعکس، اما در حیطه مشیت تکوینی، انسان مجبور به پیروی از قواعد و نظام سبب و مسببی است که امور شرعی چون هدایت و اضلال را شامل نمی‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جبر؛ اختیار؛ مشیت الهی؛ مشیت انسان؛ هدایت؛ اضلال؛ طباطبایی؛ بهبودی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Relation of Divine Guidance and Misleading with Human Freedom, A Comparative Views of Allama Tabatabae and Behbudi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojgan Sarshar1؛ Zahra Mohammadi2 | ||
| 1assistant professor of Open University, Sciences and Research Branch of Tehran, Philosophy and Theology College, Quran and Hadith Department | ||
| 2MA student in Open UniversitySciences and Research Branch of Tehran, Philosophy and Theology College | ||
| چکیده [English] | ||
| As indicated by the title, the article is to examine the relation of Divine Providence in affair of guidance and misleading with human will. It is intended to find a new and proper solution to the old debate of predestination and free will with a descriptive and comparative method on the basis of Qurʾānic view. The focus of the article is to provide an appropriate definition for Divine Providence along with the human will is related to the will of God. It also attempts to explain the concept of God’s leave in His Providence and the role the latter plays in leading men to belief or disbelief as the prominent instances of guidance and misleading. Two limitations have conditioned our study: that of Providence and its impacts on guidance and misleading, and that of accounting for the problem in views of two contemporary Muslim thinkers the late Allama Tabatabae and Behbudi. Of research conclusions is a proper understanding of the domain of human free will based on God’s Providence to the effect that if the Providence is nothing but natural laws and regulations as Behbudi said, it will be manifested only when congruent and consistent with laws of nature. Whether be compatible with laws of nature and thus guided or not and hence misguided, human will is free to discover and use them in accordance with the will of Creator as he is also free to turn his face back and go astray. In Allama Tabatabae’s view however, if God’s Providence is taken in its two forms of ontological and revealed ones, the case will be different. Divine revealed will is based on His wisdom and human desire can conform or oppose the desire of God. However in case of Devine ontological will man is determined to follow the cause-effect system and related rules and there is no room for guidance and misguidance. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Determinism, Freedom, Divine Providence, human desire, guidance, misleading, Tabatabae, Behbudi | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,172 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 605 |
||