آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,991,316 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,704,257 |
مقایسه روش‌شناختی الگوهای الهیاتی اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن (با تأکید بر تزاحمات و تعاملات رویکردهای کلاسیک) | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 7، دوره 20، شماره 80، دی 1394، صفحه 157-183 اصل مقاله (344.07 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| سیدمهدی اعتمادی فرد | ||
| استادیار دانشگاه تهران، گروه جامعه‌شناسی | ||
| تاریخ دریافت: 28 تیر 1395، تاریخ پذیرش: 28 تیر 1395 | ||
| چکیده | ||
| نسبت روش‌شناسانه میان دو الگوی شناختی الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن از دو بعد تزاحم‌ها و تعامل‌ها موضوع مقاله حاضر است. پرسش اصلی به چگونگی تمایز روش‌هایی بازمی‌گردد که متألهان مسلمان و جامعه‌شناسان در قرائت کلاسیک هر دو رویکرد به کار می‌برند. نتیجه بررسی‌ها بیانگر آن است که خاستگاه تزاحم یا تعامل میان روش‌های به‌کار رفته در قرائت کلاسیک از دو حوزه الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن به اهداف مورد نظر متألهان و جامعه‌شناسان مربوط می‌شود. گرچه این دسته از جامعه‌شناسان نیز همچون متألهان در پی پاسخ‌گویی به دغدغه‌ها و نیازهایی اخلاقی‌اند، ولی متألهان با اتخاذ روش‌های عقلی و نقلی می‌کوشند به نحوی یقینی، امکان دستیابی بشر به حقایق معتبر را در ارتباط با خداوند به‌عنوان منشأ هستی فراهم کنند، اما جامعه‌شناسان با اتخاذ روش‌های کمی و کیفی می‌کوشند تا به نحو اطمینان‌آوری به کشف قواعد حاکم بر حیات اجتماعی انسان‌ها در شرایط معاصر دست یابند. روش‌های الهیاتی به غایت‌های معنابخش بنیادین معطوف است و روش‌های جامعه‌شناختی به اطمینان‌های عرفی در زندگی روزمره بازمی‌گردد. ضمن حفظ تمایزها میان این دو حوزه، هنگامی‌که بحث از تحقق بیرونی و تاریخی مقاصد الهیاتی است، این دو حوزه نیازمند تبادل و تعامل با یکدیگرند تا امکانات تاریخی و عینی هر دوره در مسیر تحقق روشن شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الهیات؛ الگوهای شناخت؛ جامعه‌شناسی؛ روش‌‌شناسی؛ واقعیت اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Methodological Comparison of Islamic Theological Models and Modern Sociology (With an emphasis on conflicts and interactions of classical approaches) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayyed Mahdi Etemadi Fard | ||
| Faculty member of Tehran University, Department of Sociology. | ||
| چکیده [English] | ||
| I will deal with the methodological relation between two epistemic models of Islamic theology and modern sociology with respect to conflicts and interactions. The main question is how to distinguish methods deployed by Muslim theologians and sociologists in their classical readings. Results of investigations show that conflicts or interactions between deployed methods in classical readings of both Islamic theology and modern sociology traces back to their respective goals. Although these sociologists, just like theologians, seek to respond to ethical concerns and needs, theologians adopt intellectual and transmitted (based on transmitted traditions) methods to arrive, with certainty, at the possibility of achieving reliable truths regarding the relation with God as the origin of being, but sociologists adopt quantitative and qualitative methods to confidently discover principles governing human social lives in contemporary circumstances. Theological methods are directed at fundamental meaning-giving goals, and sociological methods are concerned with ordinary assurances about everyday life. We should preserve the distinction between these two fields, but when it comes to the external and historical realization of theological goals, there should be interactions between them to clarify historical and objective possibilities of each period in its process of realization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| theology, Epistemic Models, Sociology, Methodology, Social Fact | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن سینا، حسین ابن عبدالله (1363)، المبدأ والمعاد، به‌اهتمام عبدالله نورانی، ج 1، تهران: مؤسسه اسلامی دانشگاه مک‌گیل با همکاری دانشگاه تهران. 2. ـــــــــــــــ (1373)، برهان شفا، ترجمه مهدی قوام‌صفری، تهران: فکر روز. 3. ابن زین‌الدین، حسن (شهید ثانی) (1365)، معالم الدین وملاذ المجتهدین، ترجمه و شرح محمدجواد ذهنی تهرانی، قم: نشر حاذق. 4. ارسطو (1337)، سیاست، ترجمه حمید عنایت، تهران: نیل. 5. آرون، ریمون (1382)، مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 6. بارت، کارل (1374)، «الهیاتدیالکتیکی»، ترجمه محمدرضا ریخته‌گران، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6. 7. بولتمان، رودولف (1374)، عیسی مسیح و اسطوره‌شناسی، ترجمه هاله لاجوردی، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6. 8. پازوکی، شهرام (1374)، «مقدمه‌ای در باب الهیات»، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6. 9. دورکیم، امیل (1383الف)، صور بنیانی حیات دینی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز. 10. ـــــــــــــــ (1383ب)، قواعد روش جامعه‌شناسی، ترجمه علی‌محمد کاردان، تهران: دانشگاه تهران. 11. ـــــــــــــــ (1387)، درباره تقسیم کار اجتماعی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز. 12. ژیلسون، اتین (1371)، عقل و وحی در قرون وسطی، ترجمه شهرام پازوکی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 13. غزالی، ابوحامد محمد (1382)، تهافت الفلاسفه یا تناقض‌گویی فیلسوفان، ترجمه علی‌اصغر حلبی، تهران: جامی. 14. فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی. 15. کالینیکوس، آلکس (1383)، درآمدی تاریخی بر نظریه اجتماعی، ترجمه اکبر معصوم‌بیگی، تهران: نشر آگه. 16. ماکیاولی، نیکولو (1377)، گفتارها، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی. 17. ـــــــــــــــ (1388)، شهریار، ترجمه داریوش آشوری، تهران: نشر آگه. 18. مطهری، مرتضی (1372)، عدل الهی، قم: صدرا. 19. ـــــــــــــــ (1391)، نبوت، قم: صدرا. 20. مظفر، محمدرضا (1388)، اصول الفقه، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 21. نراقی، محمدمهدی (بی‌تا)، جامع السعادات، بیروت: مؤسسة الاعلمی. 22. Comte, Auguste (2000), The Positive Philosophy, translated by Harriet Martineau, Kitchener: Batoche Books. 23. __________ (2009), The Positive Philosophy, Vol. 2, Cambridge: Cambridge University Press. 24. Macquarrie, John (2003), Principles of Christian Theology, Hymns Ancient and Modern Ltd. 25. Milbank, John (2006), Theology and Social Theory, Malden: Blackwell Publishing. 26. Schmitt, Carl (1985), Political Theology, Massachusetts: Massachusetts Institute of Technology. 27. Tillich, Paul (1964), Theology of Culture, Oxford: Oxford University Press. 28. __________ (1973), Systematic Theology, Vol. 1, Chicago: The University of Chicago Press. 29. Vico, Giambattista (1948), New Science, translated by Thomas Goddard Bergin and Max Harold Fisch, New York: Cornell University Press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,788 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 654 |
||