تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,993,039 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,324 |
نیت اخـلاقی (از دیدگاه کانت و اسلام) | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 26، بهمن 1390، صفحه 121-152 اصل مقاله (1 M) | ||
نویسنده | ||
زهرا موسوی* | ||
تاریخ دریافت: 14 مهر 1395، تاریخ بازنگری: 27 تیر 1397، تاریخ پذیرش: 14 مهر 1395 | ||
چکیده | ||
یکی از مسائلی که مکاتب اخلاقی به ندرت به آن پرداختهاند مسألهی «نیت» است. از جمله مکاتبی که این مسأله را مورد توجه قرار دادهاند مکتب اخلاقی کانت و مکتب اسلام است. هریک از این مکاتب با دیدگاهی خاصی به این موضوع توجه کردهاند و تعریفی ویژه از نیت ارائه دادهاند، که این امر تأثیری شگرف درگسترهی فعل اخلاقی دارد. «کانت» نیت فعل اخلاقی را به نیت انجام تکلیف و ادای وظیفه منحصر کرده است. این نگاه دایرهی فعل اخلاقی را بسیار محدود میکند؛ و از آنجا که مکتب او انگیزهای جز ادای تکلیف را اخلاقی نمیداند، نمیتواند در افراد محرکی فعال و مؤثر برای انجام کار اخلاقی ایجاد کند. در مقابل، اسلام با در نظر گرفتن قصد تقرب به خدا که عنوانی جامع و فراگیر برای فعل اخلاقی است سایر انگیزههای خیر از جمله: کمک به دیگران، رسیدن به کمال، ترس از عقاب و ... را هم در بر میگیرد. زمینهای گسترده برای انجام فعل اخلاقی فراهم کرده است که افراد مختلف با کنشها و انگیزههای متفاوت را در بر میگیرد؛ لذا میتوان گفت اسلام به موضوع نیت نگاه فراگیر و جامعتری دارد. این تفاوت ناشی از مبانی و اصولی است که این مکاتب برای اخلاق قائل هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
نیت؛ نیت اخلاقی؛ اراده؛ انگیزه؛ کانت؛ اسلام | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 870 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 376 |