آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,996,007 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,301 |
اندیشه عالمان بغداد (مکتب بغداد) در مسئله ولایت تکوینی | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 4، دوره 21، شماره 82، تیر 1395، صفحه 95-115 اصل مقاله (572.27 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی فرمانیان1؛ جعفر رحیمی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
| تاریخ دریافت: 22 آبان 1395، تاریخ پذیرش: 22 آبان 1395 | ||
| چکیده | ||
| ریشه‌یابی معنایی عبارت نوظهور «ولایت تکوینی» نزد متکلمان مکتب بغداد اهمیت فراوانی دارد و این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، اندیشه متکلمان بغداد را در مسئله «ولایت تکوینی» بررسی می‌کند. برخی از عالمان معاصر برای ولایت تکوینی شاخصه‌هایی مانند: خلق ایجادی کل یا بخشی از عالم توسط اولیا (علت فاعلی‌بودن اولیا برای عالم)؛ ابقای وجودی کل یا بخشی از نظام عالم توسط اولیا (اولیا علت ابقای عالم باشند)؛ تدبیر کل نظام عالم و یا بخشی از نظام عالم به‌توسط اولیا؛ وساطت آنان در همه فیوضات و یا وساطت در بخشی از فیوضات؛ اطاعت کل عالم از ولیّ و یا اطاعت بخشی از عالم از او؛ تحقق معجزه، خرق عادت و کرامت به دست اولیا را مطرح می‌کنند. از میان شاخصه‌های ولایت تکوینی، تنها شاخصه‌ای که در اندیشه متکلمان بغداد قابل رصد است، تحقق امور خارق العاده به دست ائمه: بوده و دیگر شاخصه‌ها از شئون ائمه محسوب نمی‌شده است. در این پژوهش نشان داده می‌شود که از متکلمان بغداد، یعنی شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و محقق کراجکی بسیاری از روایت‌های اعجاز ائمه را در آثارشان منعکس نکرده‌اند. آنان تصریح دارند که اعجاز و تصرف خارق العاده که گاهی به ائمه نسبت داده شده، فعل خداوند است که به دست انبیا و اوصیا انجام می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ولایت تکوینی؛ مکتب بغداد؛ ولایت؛ تصرف تکوینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The View of the Scholars of Baghdad concerning the problem of Wilāyat-i Takwīnī | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Farmanian1؛ Jafar Rahimi2 | ||
| 1Associate Professor, University of Religions and Denominations | ||
| 2PhD student of the University of Religions and Denominations | ||
| چکیده [English] | ||
| It is very significant to identify the origins of the neologism, “al-wilāyat al-takwīnīyya”, coined by the scholars of kalām in the School of Baghdad. In this paper, we will examine the view of the Scholars of Baghdad concerning the problem of wilāyat-i takwīnī with a descriptive-analytical method. Some contemporary scholars characterize wilāyat-i takwīnī with distinctive features such as: the creation of the whole or part of the world by Divine Saints (their being efficient causes of the world); sustenance of the whole or part of the world by Divine Saints (their being sustaining causes of the world); their managing the whole system of the world or part of it; their mediation in all or some divine grace; the obedience of the whole world or part of it from the Saint; the realization of miracles; and performing extraordinary actions. Of these features of wilāyat-i takwīnī, the only one that can be found in the view of the Scholars of Baghdad is the performance of extraordinary actions by the Shiite Imams (a), ignoring the rest. In this paper, we will show that some Scholars of Baghdad, such as al-Shaykh al-Mufīd, al-Sayyid al-Murtaḍā, al-Shaykh al-Ṭūsī, and al-Muḥaqqiq al-Karājakī, never cited the hadiths concerning the miracles of the Imams (a) in their work. They are explicit that miracles and extraordinary interventions in the world sometimes attributed to the Imams (a) are acts of God happening to the prophets and the Saints. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wilāyat-I Takwīnī, School Of Baghdad, Wilaya, Generative Intervention | ||
| مراجع | ||
|
1. ابوالصلاح الحلبی، تقی ابن نجم (۱۴۰۴)، تقریب المعارف، قم: الهادی. 2. اشعری، ابو الحسن (1400)، مقالات الإسلامیین واختلاف المصلین، آلمان ـ ویسبادن: فرانس شتاینر. 3. اصفهانی، محمدحسین (1418)، حاشیه کتاب المکاسب، بی جا. 4. تبریزی، جواد (1369)، ارشاد الطالب الی التعلیق علی المکاسب، قم: اسماعیلیان. 5. حسن‌زاده آملی، حسن (1358)، انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، چاپ اول، تهران: بنیاد نهج البلاغه. 6. حسینی تهرانی، سیدمحمدحسین (1426 ش)، امام شناسی، چاپ سوم، مشهد: نشر علامه طباطبایی. 7. خویی، ابوالقاسم (1410)، معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر آثار شیعه. 8. ـــــــــــــــ (1412)، مسائل و ردود، قم: دار الهادی للمطبوعات. 9. رحیمی، جعفر (1394)، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی ازحکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثورعرفانی»، مطالعات عرفانی، ش 20. 10. شبیری زنجانی، سیدمحمدجواد (1369)، «شیخ مفید و کتاب اختصاص (1)»، نور علم، ش 38. 11. شریف، مرتضی (1405)، رسائل الشریف المرتضی، تحقیق: سید مهدی رجائی، قم: دار القرآن کریم. 12. ـــــــــــــــ (1410)، الشافی فی الإمامة، تحقیق و تعلیق: سیدعبدالزهراء حسینی، چاپ دوم، تهران: مؤسسة الصادق. 13. ـــــــــــــــ (1411)، الذخیرة فی علم الکلام، تحقیق: سیداحمد حسینی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 14. صافی اصفهانی، حسن (1418)، هدایه فی الاصول (تقریر الابحاث ابوالقاسم الخویی)، قم: مؤسسه صاحب الامر (عج). 15. صفار، فاضل (1424)، المظاهر الالهیه فی الولایه التکوینیه، لبنان: مؤسسة الفکر الاسلامی. 16. طوسی، محمدبن الحسن (1382)، تلخیص الشافی، مقدمه و تحقیق: حسین بحر العلوم، چاپ اول، قم: انتشارات المحبین. 17. ـــــــــــــــ (1406)، الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، چاپ دوم، بیروت: دار الأضواء. 18. ـــــــــــــــ (1414)، الرسائل العشر، چاپ دوم، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 19. ـــــــــــــــ (1425)، کتاب الغیبة، تحقیق: عباد الله تهرانی و علی احمد ناصح، چاپ سوم، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة. 20. ـــــــــــــــ (بی تا)، فهرست الطوسی، نجف: المکتبة المرتضویة. 21. کراجکی، محمد بن علی (1410)، کنز الفوائد، مصحح: عبدالله نعمة، چاپ اول، قم: دار الذخائر. 22. ـــــــــــــــ (1421)، التعجب من أغلاط العامة، چاپ اول، قم: دار الغدیر. 23. ـــــــــــــــ (1427)، الرسالة العلویة فی فضل أمیر المؤمنین علی سائر البریة سوی سیدنا رسول الله، تحقیق: عبد العزیز کریمی، چاپ اول، قم: دلیل ما. 24. مفید، محمدبن محمد (1413 الف)، الإرشادفی معرفة حجج الله علی العباد، چاپ اول، قم: کنگره شیخ مفید. 25. ـــــــــــــــ (1413 ب)، النکت الاعتقادیة، چاپ اول، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید. 26. ـــــــــــــــ (1413 ج)، تصحیح اعتقادات الإمامیة، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید. 27. ـــــــــــــــ (1414)، أوائل المقالات فی المذاهب والمختارات، چاپ دوم، بیروت: دار المفید. 28. میلانی، محمدهادی (1384)، دیدگاه‌های علمی آیت الله میلانی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,595 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,368 |
||