تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,388 |
تعداد مقالات | 34,317 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,016,282 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,202 |
پی ریزی اخلاق بر مبنای دین* | ||
نقد و نظر | ||
مقاله 7، دوره 4، شماره 14-13، دی 1376، صفحه 204-218 اصل مقاله (6.55 M) | ||
نوع مقاله: تخصصی | ||
تاریخ دریافت: 07 بهمن 1395، تاریخ پذیرش: 07 بهمن 1395 | ||
چکیده | ||
در پرتو ارتباط عمیق و ستودنی دین و اخلاق، تنها سؤال طبیعی [و بجا] این است که آیا اخلاق نوعی وابستگی ذاتی به دین دارد؟ نشانههای [این وابستگی] زیاد است: هنجارهای اخلاقی بخش عمدهای از آموزههای دینی را تشکیل میدهند; [آموزههایی] که به نوبه خود تقریبا با هنجارهای نظریههای غیر دینی اخلاق مطابق هستند. اما آیا این، به معنای وابستگی اخلاق به دین است؟ اگر آری، چگونه؟ 1. خدا و خیر اخلاقی یک شکل ساده وابستگی اخلاق به دین وجود دارد که به محض بیان، باید آن را کنار نهاد; [و آن این که] ممکن است چنین احتجاج کرد که چون خداوند، خالق جهان و هر چیزی است که در آن است (کل چیزها) (1) ، پس در این میان خالق خیر [هم] هست و اگرخدا نبود، چیزی به اسم خیر وجود نداشت. بنابراین، اخلاق که اساسا با خیر سروکار دارد، در اصل هستی خود مستقیما وابسته به خداوند است. دست کم به خاطر [توضیح] این استدلال، (و احتمالا با تسامح کامل) فرض میشود که وابستگی به خدا مستلزم وابستگی به دین است; در نتیجه اخلاق مبتنی بر دین است. (دین چیزی همچون یک نظریه یا [تنها] نظریه درباره خداست.) اما این صورت بیحاصل وابستگی به دین، چندان عادی و معمولی است که توجه زیادی را به خود جلب نمیکند. زیرا با این حساب، هر چیزی وابستگی به دین دارد; از فیزیک و ریاضیات گرفته تا زیستشناسی و روانشناسی. (اظهارات ویلیام فرانکنا را درباره چنین نظریهای، که به دیتریش ون هیلد بران، منسوب است، بنگرید). (2) | ||
عنوان مقاله [English] | ||
پی ریزی اخلاق بر مبنای دین* | ||
چکیده [English] | ||
در پرتو ارتباط عمیق و ستودنی دین و اخلاق، تنها سؤال طبیعی [و بجا] این است که آیا اخلاق نوعی وابستگی ذاتی به دین دارد؟ نشانههای [این وابستگی] زیاد است: هنجارهای اخلاقی بخش عمدهای از آموزههای دینی را تشکیل میدهند; [آموزههایی] که به نوبه خود تقریبا با هنجارهای نظریههای غیر دینی اخلاق مطابق هستند. اما آیا این، به معنای وابستگی اخلاق به دین است؟ اگر آری، چگونه؟ 1. خدا و خیر اخلاقی یک شکل ساده وابستگی اخلاق به دین وجود دارد که به محض بیان، باید آن را کنار نهاد; [و آن این که] ممکن است چنین احتجاج کرد که چون خداوند، خالق جهان و هر چیزی است که در آن است (کل چیزها) (1) ، پس در این میان خالق خیر [هم] هست و اگرخدا نبود، چیزی به اسم خیر وجود نداشت. بنابراین، اخلاق که اساسا با خیر سروکار دارد، در اصل هستی خود مستقیما وابسته به خداوند است. دست کم به خاطر [توضیح] این استدلال، (و احتمالا با تسامح کامل) فرض میشود که وابستگی به خدا مستلزم وابستگی به دین است; در نتیجه اخلاق مبتنی بر دین است. (دین چیزی همچون یک نظریه یا [تنها] نظریه درباره خداست.) اما این صورت بیحاصل وابستگی به دین، چندان عادی و معمولی است که توجه زیادی را به خود جلب نمیکند. زیرا با این حساب، هر چیزی وابستگی به دین دارد; از فیزیک و ریاضیات گرفته تا زیستشناسی و روانشناسی. (اظهارات ویلیام فرانکنا را درباره چنین نظریهای، که به دیتریش ون هیلد بران، منسوب است، بنگرید). (2) | ||
مراجع | ||
این نوشتار، ترجمه مقاله [How could ethics depend on religion?] از کتاب A companion to Ethics,ed. peter Singer, Blackwell است، که توسط آقای سیدمحمود موسوی با متن انگلیسی مقاله، مقابله شده است. 1.absolutely everything. 2.3. strongest form. 4. "Linguistic" theory. 5. tautology. 6. Divine commands and morality, p.311. 7. biting the bullet. 8. Divine commands and morality,p.319. 9. well be. 10 Divine commands and morality p.342. 11. more modest extensional. 12. amount. 13. semantic. 14. For one thing. 15. ritual practices. 16. Sabbath observance. 17. traditionally. 18. dilemma. 19. برای بحث و بررسی بیشتر ر.ک: محسن جوادی، «سرشت اخلاقی دین»، مجله نقدونظر، سال دوم ،شماره دوم، بهار 1375 ، ص230. 20 holiness. 21. Harrison,j: Our Knowledge of Right and wrong, London,1971. 22. Sovereignty. 23. ر.ک: Divine commands and morality 24. ر.ک: Divine commands and morality 25. Arbitrary. 26. cruelty. 27. hatred of God. 28. super 4 libros sententiarum,II,19, 29. Divine commands and morality,p.321. 30. break down. 31. genuine. 32. knowledge of or about God. 33. در معرفتشناسی معمولا بین باور و علم فرق میگذارند و معتقدند که علم شانی والاتر دارد. چرا که علاوه بر باور، توجیه و سند آن باور را هم در خود دارد.م 34. Joshua. 35. ظاهرا منظور پیشگویان هستند. 36. Great Assembly. 37. substantial. 38. genuine معرفتحقیقی محتاج توجیه و دلیل است که غیر مؤمنان از آن بیبهرهاند. 39. شان حدس صائب به همین دلیل که هیچ توجیهی برای آن وجود ندارد، از این موارد که بالاخره توجیهی دارند فروتر است. 40. common sense. 41. pardance. 42. Facon de parler. 43. behavior. 44. uderlying question. 45. preaching and proving. 46. joint consistency 47. Brady,B. "Morality and Religion reconsidered", Reprinted in Divine Commands and Morality,ed.p.helm,Oxford. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 534 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 511 |