آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,992,415 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,062 |
بررسی انتقادی آراء ابن رشد و ابن سینا در بحث زیادت وجود بر ماهیت | ||
| فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش | ||
| مقاله 5، دوره 6، شماره 14 و 15- تابستان و پاییز 92، مهر 1392، صفحه 97-109 اصل مقاله (406.42 K) | ||
| نوع مقاله: فلسفی کلامی | ||
| تاریخ دریافت: 13 بهمن 1395، تاریخ پذیرش: 13 بهمن 1395 | ||
| چکیده | ||
| چکیده: سخنان ابنسینا در بحث زیادت وجود بر ماهیت دو قسمت دارد. اول اثبات اینکهوجود غیر از ماهیت است و دوم اینکه نحوه ارتباط وجود و ماهیت در عالم خارج را تبیین کند. ابنسینا درباره نکته اول معتقد است که ما به ماهیت خیلی از چیزها، علم داریم اما در وجود آنها شک داریم، همانطور که نسبت به موجود بودن بسیاری از چیزها یقین داریم. اما در حقیقت و چیستی آنها شک داریم و همین مسأله بیانگر این است که وجود غیر از ماهیت شیئ است. در مورد قسمت دوم نیز ابنسینا معتقد است در عالم خارج وجود و ماهیت به یک وجود موجودند و منظور از عروض وجود بر ماهیت عروض تحلیلی و در مرتبه عقل است. یعنی عقل این قدرت را دارد که وجود را از ماهیت جدا کرده و بر آن حمل کند. ابنرشد معتقد است اولا مسأله زیادت وجود بر ماهیت از جعلیات ابنسیناست و دوما انتقاداتی بر این نظریه مطرح است. انتقاد اول این است که وقتی میگویید وجود عارض بر ماهیت است اگر منظورتان از وجود یک معنای معقول ثانی منطقی باشد که تخصصا از بحث خارج است و مربوط به عالم ذهن است نه عالم خارج، اگر منظورتان از وجود یک معنای معقول اولی باشد که در این صورت نباید بر غیر از خودش حمل شود. پس نمیتواند بر ماهیت هم حمل شود. علاوه بر اینکه عروض وجود بر ماهیت موجب تسلسل است زیرا طبق ادعای شما هر چیز که در عالم خارج موجود شود باید وجود عارض آن شود، پس به وجود ماهیت هم باید وجودی عارض شود و همینطور به وجودِ وجود ماهیت هم وجودی عارض شود و این امر تا بی نهایت ادامه یابد. دراشکال اول ظاهرا ابنرشد معقولات را منحصر در معقولات اولی و معقولات ثانیه منطقی کرده است و از معقول ثانی فلسفی که عروض آن در ذهن و اتصافش در خارج است غفلت کرده و اگر وجود را معقول ثانی فلسفی دانستیم اشکال رفع خواهد شد. در مورد اشکال دوم هم ابنسینا معتقد به عروض انضمامی خارجی نیست تا تسلسل را در پی داشته باشد بلکه ادعای او عروض در عقل یا عروض تحلیلی است و در عروض تحلیلی تسلسلِ مستحیل معنا ندارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان کلیدی: ابنرشد؛ ابنسینا؛ وجود؛ ماهیت؛ تسلسل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| ss | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 493 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 271 |
||