آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,825,450 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,005,947 |
ملاک ارزش گذارى افعال | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 4، دوره 4، 13-14، مرداد 1377، صفحه 50-83 اصل مقاله (238.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.1998.22557 | ||
| نویسنده | ||
| سید حسین هاشمی | ||
| تاریخ دریافت: 18 اسفند 1395، تاریخ پذیرش: 18 اسفند 1395 | ||
| چکیده | ||
| دیدگاه‌هاى گوناگون درباره معیار بازشناسى خوب و بد افعال انسان و یا انسانهاى اخلاقى و غیراخلاقى و همنوایى یا ناهمسازى آنها با آیات قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. رفتار و عملکرد انسان‌ها بر دو گونه خوب و بد تقسیم مى‌گردد. رهیافت به معیار و ملاک این تقسیم‌بندى یکى از مهم‌ترین مسائل فلسفه اخلاق به شمار مى‌رود. در ابتدا، نویسنده، به طرح نظریه‌هایى پرداخته که فاقد ملاک قانونمند درباره مفاهیم اخلاقى‌اند. این نظریه‌ها عبارتند از؛ شهودگرایى، حس‌گرایى، احساس‌گرایى و وظیفه‌گرایى عمل نگر. تبیین و تعریف مفهوم اخلاق در نگاه حکماى اسلامى و فلاسفه غرب و تفاوتهاى هر دو نگرش پیش درآمد ملاک ارزشگذارى افعال از منظر فلسفه اسلامى و غربى قرار گرفته است. نگارنده براى رهیافت به این ملاک‌ها در فلسفه غرب، طبقه‌بندى دیدگاه‌هاى اخلاقى غرب را ضرورى مى‌بیند و این نظریه‌ها را به سه گروه انگیزه‌گرایان، وظیفه گرایان و نتیجه‌گرایان تقسیم مى‌کند و آن گاه به سراغ ملاک ارزشگذارى افعال در هر یک از این سه گروه و نقد آنها مى‌رود. نظریه اخلاقى اسلام در ملاک ارزشگذارى افعال به باور نویسنده با هیچ یک از نظریه‌هاى اخلاقى غرب همانندى ندارد، زیرا در اسلام همزمان به سه سویه، انگیزه و نیت، ذات عمل و پى‌آیندهاى آن توجه شده و هر یک به تنهایى ملاک ارزشیابى قلمداد نشده است. نویسنده، ملاک ارزشگذارى افعال از منظر اسلام را به معیارهاى نفسى و فرانفسى تقسیم و مفهوم عمل صالح را واژه کلیدى در شناخت این معیار از نظر اسلام معرفى مى‌کند، در توضیح مفهوم عمل صالح نویسنده بدین نتیجه دست مى‌یابد که عمل صالح و عمل عادلانه رابطه این همانى دارد و بدین ترتیب عمل اخلاقى را عمل عادلانه معرفى کرده است. سپس به سویه‌هاى عدل - عدل الهى، عدل اجتماعى، عدل در رهبرى، عدالت در حکمیت و داورى، عدل در شهادت و گواهى، عدالت در روابط اقتصادى و اجتماعى - پرداخته و سرانجام رابطه عدالت و عبودیت خداوند را به تصویر کشیده است و ابعاد ظلم و معیار بودن آن براى افعال غیر اخلاقى را بیان مى‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فعل اخلاقى؛ فلسفه اخلاق در غرب؛ شهودگرایى؛ حس‌گرایى؛ احساس‌گرایى؛ انگیزه‌گرایان؛ عمل‌گرایان؛ نتیجه‌گرایان؛ عمل صالح؛ عمل عادلانه؛ عدالت؛ ظلم؛ فعل غیراخلاقى؛ فلسفه اخلاق؛ ارزشگذارى افعال اخلاقى | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| 4 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayyid Husayn Hashemi | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 644 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 499 |
||