آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,530 |
| تعداد مقالات | 35,886 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,506,405 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,098,834 |
نظریه اعتبار خبر واحد در دِماء در ترازوی نقد | ||
| فقه | ||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 83، فروردین 1394، صفحه 131-156 اصل مقاله (862.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2015.22665 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن حاجی زاده* 1؛ عابدین مؤمنی2 | ||
| 1دانشجوی رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی | ||
| 2دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 27 شهریور 1395، تاریخ بازنگری: 30 آذر 1395، تاریخ پذیرش: 23 اسفند 1395 | ||
| چکیده | ||
| اعتبار یا عدم اعتبار خبر واحد در بحث دماء، موضوع مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد. اهمیت بحث از آنجا نشئت می‌گیرد که از یک‌سو، دأب شارع مقدس اسلام مبنی بر لزوم احتیاط تام در مسئله دماء جزء مسلّمات فقهی است و از دیگرسوی، در فتاوای فقیهان برخی از مصادیق مهدورالدم که مصداق اتم بحث دماء را تشکیل می‌دهد، با اخبار آحاد ثابت می‌شوند. ازاین‌رو این سؤال مطرح می‌شود که محدوده اعتبار خبر واحد تا چه میزان است و آیا ادله مثبت اعتبار اخبار آحاد تا این اندازه از شمولیت و گستردگی برخوردار هستند که بحث خطیر دماء را نیز دربرگیرند؟ پاسخ به این پرسش نگارندگان را به تأمل و استقصای فراگیر در ادله کشانده است. نوشتار حاضر در جهت نیل به این مهم به روشی توصیفی-تحلیلی و با نگاهی مسئله‌محورانه، قول به عدم اکتفا به اخبار آحاد در مسئله دماء را برگزیده است. استناد به سیره و طریقه عقلا، لزوم احتیاط مؤکد در مسئله دم و توجه دادن به سازوکارهای فقه مقاصدی، بخشی از مستندات مختار نگارنده را تشکیل می‌دهند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مبحث دماء؛ خبر واحد؛ بنای عقلا؛ مقاصد شریعت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Criticizing the Theory of Authenticity of Single-Narrator Ḥadīth Regarding Human Life | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Haji Zadeh1؛ Abedin Momeni2 | ||
| 1دانشگاه مذاهب اسلامی | ||
| 2دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه ادیان | ||
| چکیده [English] | ||
| The importance of the authenticity of single-narrator ḥadīth, or it's nonauthenticity, regarding "human life" is due to two points: first, the behavior of the divine about the necessity of the observation of precaution regarding "human life", which is one of the given principles of Sharī'ah, and second: the fact that the jurists' opinions in some cases of the unprotected (outlaw) - which are the most explicit case in "human life" issue – are totally based upon the single-narrator tradition. Therefore, it is very vital to discuss authenticity scopes of the single-narrator tradition and see if it is backed by any comprehensive argument so that could embrace "human life" momentous issue. Answering this question compelled the authors to make a deep reflection and immense investigation through the pertinent arguments. This paper, through an analytical-descriptive method and along with a problem-oriented approach comes to this result that single-narrator traditions are not reliable where "human life" concerns. Invoking to the sanes' conduct, necessity of taking heed regarding "human life", and observing the mechanism of the maqāṣid-based (objectives-based) fiqh, are parts of the chosen evidences of the authors. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| human life issue, single-narrator tradition, sanes' conduct, objects of the Islāmic law (maqāṣid al-Shari'āh) | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. آخوند خراسانی، محمدکاظم (1409)، کفایة الأصول، موسسة آل البیت، قم. 3. آملی، میرزا هاشم (1395)، مجمع الأفکار و مطرح الأنظار، المطبعة العلمیة، قم. 4. ابن‌بابویه، محمد بن علی (1415)، المقنع، مؤسسه امام هادی،قم. 5. _______________(1404)، من لا یحضره الفقیه، انتشارات جامعة مدرسین، قم. 6. ابن‌حمزه محمد بن علی (1408)، الوسیلة إلی نیل الفضیلة، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، قم. 7. ابن‌زهره، حمزة بن علی (1417)، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، مؤسسه امام صادق، قم. 8. ابن‌فارس، احمد (۱۴۰۴)، معجم مقاییس اللغة، مکتب الاعلام الاسلامی، بی‌جا. 9. ابن‌منظور، محمد بن مکرم (۱۴۰۵)، لسان العرب، نشر الادب الحوزه، قم. 10. اردبیلی، احمد بن محمد (1403)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، دفتر انتشارات اسلامی، قم. 11. انصاری، مرتضی (1416)، فرائد الأصول، موسسة النشر الاسلامی، قم. 12. آبی، حسن بن ابی‌طالب (1417)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، دفتر انتشارات اسلامی، قم. 13. بروجردی، حسین (1415)، نهایة الأصول، نشر تفکر، تهران. 14. جزائری، محمدجعفر (1414)، منتهی الدرایة، دارالکتاب الجزائری، قم. 15. جوادی آملی، عبدالله (1381)، «حکومت دینی؛ پرسش‌ها و پاسخ‌ها»، فصلنامه حکومت اسلامی، سال هفتم، ش دوم. 16. جوهری، اسماعیل بن حمّاد (۱۴۰۷)، الصّحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، دارالعلم للملایین، بیروت. 17. حائری اصفهانی، محمدحسین (1404)، الفصول الغرویة فی الأصول الفقهیة، دار احیاء العلوم الإسلامیه، قم. 18. حسن بن زین الدین (بی‌تا)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، دفتر انتشارات اسلامی، قم. 19. حکیم، محمدتقی (1418)، الأصول العامة فی الفقه المقارن، مجمع جهانی اهل بیت، قم. 20. حلّی، جمال الدین (1407)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، دفتر انتشارات اسلامی، قم. 21. خمینی، روح الله (1423)، تهذیب الأصول، مقرر: جعفر سبحانی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، تهران. 22. خوانساری، سیداحمد (1405)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، مؤسسه اسماعیلیان، قم. 23. خویی، ابوالقاسم (1422)، مصباح الأصول، مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی، قم. 24. روحانی، محمد (1413)، منتقی الأصول، دفتر آیت‌الله سیدمحمدحسینی روحانی، قم. 25. ریسونی، احمد (1993)، نظریة المقاصد عند الإمام الشّاطبی، دارالکلمة، مصر. 26. سبحانی، جعفر (1383)، أصول الفقه المقارن فیما لا نصّ فیه، مؤسسه امام صادق ، قم. 27. ـــــــــــــــــــــ (1418)، الموجز، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، قم. 28. سبزواری، سیدعبدالأعلی (1413)، مهذّب الأحکام، مؤسسة المنار، قم. 29. شهید اول، محمد بن مکی (1410)، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، دار التراث، بیروت. 30. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1414)، غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، دفتر تبلیغات اسلامی، قم. 31. شهید ثانی، زین الدین بن علی (1410)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، داوری، قم. 32. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۱۴۱۳)، الرعایة، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، قم. 33. سلّار دیلمی (1404)، المراسم العلویة و الأحکام النبویة، منشورات الحرمین، قم. 34. صافی، لطف‌الله (1428)، بیان الأصول، دایرة التوجیه و الارشاد، قم. 35. صدر، محمدباقر (1417)، بحوث فی علم الأصول، تقریرات: هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، قم. 36. طباطبایی، سید علی (1418)، ریاض المسائل، مؤسسه آل البیت، قم. 37. طوسی، محمد بن حسن (1417)، العُدة فی أصول الفقه، انتشارات محمدتقی علاقبندیان، قم. 38. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1400)، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، دار الکتاب العربی، بیروت. 39. عراقی، ضیاءالدین (1388)، الاجتهاد و التقلید، نوید اسلام، قم. 40. علامه حلّی، حسن بن یوسف (1411)، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران. 41. _________________ (1404)، مبادی الوصول إلی علم الأصول، المطبعة العلمیة، قم. 42. _________________ (1412)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مجمع البحوث الإسلامیة، مشهد. 43. فاسی، علّال (۱۹۹۳)، مقاصد الشریعة الاسلامیة و مکارمها، داراغرب الاسلامی، بیروت. 44. فاضل لنکرانی، محمد (1381)، اصول فقه شیعه، تقریرات ملکی محمود اصفهانی، مرکز فقهی ائمه اطهار، قم. 45. فاضل هندی، محمد بن حسن (1416)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، دفتر انتشارات اسلامی، قم. 46. فراهیدی، خلیل بن محمد (۱۴۱۰)، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، مؤسسة دارالهجره، قم. 47. قمی، ابوالقاسم (1378)، قوانین الاصول، مکتبة العلمیة الاسلامیة، تهران. 48. ـــــــــــــــــــــ (1417)، غنائم الأیام فی مسائل الحلال و الحرام، دفتر تبلیغات اسلامی، قم. 49. کلینی، محمد بن یعقوب (1367)، الفروع من الکافی، نشر دارالکتب الاسلامیة، تهران. 50. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1407)، الکافی، دار الکتب الإسلامیة، تهران. 51. مامقانی عبدالله (1428)، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، تحقیق محمد رضا مامقانی، چاپ آل البیت، بی‌جا. 52. مجلسی، محمدباقر (1403)، بحار الانوار، دار التراث العربی، بیروت. 53. محقق حلّی، جعفر بن حسن (1408)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، اسماعیلیان، قم. 54. مرعشی نجفی ، سیدشهاب الدین،(1424)، السرقة علی ضوء القرآن والسنة، انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، قم. 55. مظفر، محمدرضا (1430)، أصول الفقه، انتشارات اسلامی، قم. 56. مغربی، نعمان بن محمد (1383)، دعائم الاسلام، انتشارات دارالمعارف، مصر. 57. مغنیه، محمدجواد (1421)، فقه الإمام الصادق، مؤسسه انصاریان، قم. 58. مکارم شیرازی، ناصر (1428)، انوار الأصول، مقرر: احمد قدسی، قم مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب. 59. نایینی، محمد حسین (1352)، أجود التقریرات، مطبعة العرفان، قم. 60. ____________ (1376)، فوائد الأصول، مقرر: محمدعلی کاظمی خراسانی، جامعه مدرسین، قم. 61. نجفی اصفهانی، محمدباقر (1427)، شرح هدایة المسترشدین (حجیة الظن)، عطر عترت، قم. 62. نجفی، محمدحسن (1404)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، دار إحیاء التراث العربی، بیروت. 63. نوری، میرزا حسین (1408) مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسه آل البیت، بیروت.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 859 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,032 |
||