آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,511 |
| تعداد مقالات | 35,626 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,891,507 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,707,540 |
معناشناسی «وجود» در فلسفۀ سهروردی (تأملی در نظریۀ اصالت ماهیت سهروردی از منظری سمانتیکی) | ||
| پژوهش‌های عقلی نوین | ||
| مقاله 6، دوره 1، شماره 1، شهریور 1395، صفحه 85-107 اصل مقاله (385.59 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2016.22753 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی عظیمی* | ||
| عضو هیئت دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 10 اسفند 1394، تاریخ بازنگری: 20 خرداد 1395، تاریخ پذیرش: 10 تیر 1395 | ||
| چکیده | ||
| مقالۀ پیش رو تلاشی معناشناسانه برای کشف معنایی است که سهروردی از لفظ «وجود» درمی‌یافته است، تا از این رهگذر بخشی از ریشه‌های باور به «اعتباریّت وجود» شناخته شود و با روشن شدن ماهیت اعتقاد به «اصالت ماهیت» مرزهای افتراق آن با «اصالت وجود» نمایان گردد. در این مقاله پس از تحریر دلایل شش‌گانۀ سهروردی بر اعتباریت وجود، به تحلیل آن دلایل پرداخته و نشان داده‌ایم سهروردی وجود را «مفهومی ذهنی» و «وصفی عرضی» می‌فهمیده و لازمۀ منطقی چنین فهمی، حکم به اعتباریت وجود است. سپس آشکار ساخته‌ایم که امر اصیل در فلسفۀ سهروردی «ماهیت محقق خارجی» است. اما ابن‌سینا و ملاصدرا نیز با اعتباریت چنان وجودی و عینیت چنین ماهیتی مخالف نیستند. پس نزاع اصالت وجود یا ماهیت بر سر چیست؟ پاسخ این است که ما در ذهن دو مفهوم داریم: ماهیت، که موضوع هلیات بسیط است؛ و وجود، که محمول آن‌ها می‌باشد. مسئلۀ اصالت این است که آن‌چه در متن واقع است فرد بالذات کدام یک از این دو است؟ سهروردی می‌گوید: ماهیت، اصالت‌وجودی‌ها می‌گویند: وجود. هم‌چنین به روش معناشناسانه نشان داده‌ایم که منظور سهروردی از «وجود صرف»، واقعیت تجردی است که با اصالت ماهیت سازگار است. به این ترتیب، اتهام تناقض‌گویی که ملاصدرا بر او وارد می‌سازد، رفع خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مفهوم وجود؛ حقیقت وجود؛ ماهیت من حیث هی هی؛ هویت؛ اصالت؛ اعتباریت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The semantics of "Existence" in the Philosophy of Suhrawardi Reflections on the Theory of Principality of Quiddity through the Semantic Point of View | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Azimi | ||
| University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| This article with a semantical approach attempts to elaborates Suhrawardi’s discussions on the concept of ‘existence’, his assertion of ‘abstractedness of existence’ and his doctrine of ‘the extra-mentality of Quiddity’ along with its different borderline to the hypothesis of ‘extra-mentality of existence’. Having presented an analytical discussion about Suhrawardi’s few argumentson the abstractedness of existence, the article will explain why Suhrawardi perceives the existence as an mental and abstract concept his opponent, Ibn Sina and Mulla Sadra do not disagree with his thought about the reality of existence. Through a semantic approach, the paper will also address Suhrawardi’s own peculiar understanding of the the concept of ‘existence in itself’ and that it is merely a mental reality that is compatible with the primacy and extra-mentality of Quiddity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Concept of Existence, Nature of Existence, Quiddity qua Quiddity, Objectified Quiddity, Identity, Principality, Abstractedness | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1383)، الإشارات و التنبیهات، با شرح نصیرالدین طوسی و شرح‌الشرح قطب‌الدین رازی، قم: نشر البلاغة. ______________، (1376)، تعلیقات، طبعة منقحة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. ______________، (1371)، مباحثات، تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر، قم: انتشارات بیدار. حائری یزدی، مهدی (1347)، کاوش‌های عقل نظری، تهران: دانشگاه تهران. حلّی، جمال‌الدین (1425)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح و تعلیق حسن حسن‌زادۀ آملی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. دکارت، رنه (1384)، اعتراضات وپاسخ‌ها، ترجمه و توضیح از علی م. افضلی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. سبزواری، حاج ملا هادی (1416)، شرح المنظومة، تعلیق حسن حسن‌زادۀ آملی، تقدیم و تحقیق مسعود طالبی، قم: نشر ناب. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد 1، مشتمل بر التلویحات، المقاومات، المشارع و المطارحات، تصحیح و مقدمه هانری کربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. _____________، (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد 2، مشتمل بر حکمة الإشراق، رسالة فی اعتقاد الحکماء، قصة الغصة الغربیة، تصحیح و مقدمۀ هانری کربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شیرازی، قطب‌الدین (1384)، شرح حکمة الاشراق، به اهتمام عبدالله نورانی و مهدی محقق، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. طباطبایی، سید محمدحسین (1424)، نهایة الحکمة، تصحیح و تعلیق عباس‌علی زارعی سبزواری، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. فارابی، أبو نصر (1970)، کتاب الحروف، حقّقه و قدّم له و علّق علیه محسن مهدی، بیروت: دار المشرق. لاهیجی، عبدالرزاق (1425)، شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام، تقدیم و اشراف جعفر سبحانی، تحقیق اکبر اسدعلی‌زاده، قم: مؤسسة الإمام الصادق. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازى (1423)، حکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. ___________________________، (1382)، شواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، با حواشی حاج ملا هادی سبزواری، تعلیق و تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: مؤسسۀ مطبوعات دینی. __________________________، (1376)، رسالة المشاعر، با شرح محمدجعفر بن محمدصادق لاهیجانی، تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: مؤسسۀ انتشارات امیر کبیر. __________________________، (1378)، سه رسالۀ فلسفی:متشابهات القرآن، المسائل القدسیة، أجوبة المسائل، مقدمه و تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 602 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 622 |
||