تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,388 |
تعداد مقالات | 34,317 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,016,289 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,205 |
مفهوم عقل دینی | ||
نقد و نظر | ||
مقاله 9، دوره 1، شماره 4-3، تیر 1374، صفحه 166-183 اصل مقاله (270.35 K) | ||
نوع مقاله: تخصصی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.1995.22897 | ||
نویسنده | ||
محمدتقی فاضل | ||
تاریخ دریافت: 26 اردیبهشت 1396، تاریخ پذیرش: 26 اردیبهشت 1396 | ||
چکیده | ||
نویسنده با طرح این سؤال که آیا میتوان از تمام گزارههای دینی، اعم از انشایی و اخباری، دفاع عقلانی کرد یا نه، به تاریخچه بحث در جهان اسلام میپردازد. نویسنده این سؤال را مطرح کرده که آیا مفهوم عقل در قاموس دینی و در آیات و روایات همان مفهوم فلسفی وعلمی است؟ سپس برای جواب به این سؤال به تعاریف عقل فلسفی و عقل در کتاب و سنت پرداخته و نتیجه گرفته که عقل در قرآن ملازم ایمان و عشق و عاطفه است و تعقل در قرآن به معنای تدبر در امور است. نویسنده به این باور است که این تفاوت فاحش با عقلی دارد که بخواهد از طریق تشکیل صغرا و کبرا به نتیجه برسد. بنابراین دفاع عقلانی از دین به معنای نظری مقدور نیست، بلکه مطلوبترین راه برای تبیین مبانی و معارف دین راه عملی خواهد بود. پایان بخش مقاله درباره دفاع عقلانی از دین در مغرب زمیناست. قلمرو عقل آدمی در عرصه معارف دینی تا کجاست؟ آیا عقل انسانی توان تجزیه و تحلیل گزارههای دینی را دارد؟ آیا میتوان با ابزار منطق، که سلاح عقل است، از تمام گزارههای دینی، اعم از انشایی و اخباری، دفاع عقلانی کرد و آنها را به تعبیر فلسفه «تحلیل زبانی» معنا دار ساخت تا بدین سان میان دین و عقل تضاد و چالشی رخ ندهد و دینداران و فیلسوفان همدگر را برتابند و عقل و دین را عرصه معرفتبا تلائم و سازش در آغوش هم جای دهند. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
مفهوم عقل دینی | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad taghi Fazel | ||
چکیده [English] | ||
نویسنده با طرح این سؤال که آیا میتوان از تمام گزارههای دینی، اعم از انشایی و اخباری، دفاع عقلانی کرد یا نه، به تاریخچه بحث در جهان اسلام میپردازد. نویسنده این سؤال را مطرح کرده که آیا مفهوم عقل در قاموس دینی و در آیات و روایات همان مفهوم فلسفی وعلمی است؟ سپس برای جواب به این سؤال به تعاریف عقل فلسفی و عقل در کتاب و سنت پرداخته و نتیجه گرفته که عقل در قرآن ملازم ایمان و عشق و عاطفه است و تعقل در قرآن به معنای تدبر در امور است. نویسنده به این باور است که این تفاوت فاحش با عقلی دارد که بخواهد از طریق تشکیل صغرا و کبرا به نتیجه برسد. بنابراین دفاع عقلانی از دین به معنای نظری مقدور نیست، بلکه مطلوبترین راه برای تبیین مبانی و معارف دین راه عملی خواهد بود. پایان بخش مقاله درباره دفاع عقلانی از دین در مغرب زمیناست. قلمرو عقل آدمی در عرصه معارف دینی تا کجاست؟ آیا عقل انسانی توان تجزیه و تحلیل گزارههای دینی را دارد؟ آیا میتوان با ابزار منطق، که سلاح عقل است، از تمام گزارههای دینی، اعم از انشایی و اخباری، دفاع عقلانی کرد و آنها را به تعبیر فلسفه «تحلیل زبانی» معنا دار ساخت تا بدین سان میان دین و عقل تضاد و چالشی رخ ندهد و دینداران و فیلسوفان همدگر را برتابند و عقل و دین را عرصه معرفتبا تلائم و سازش در آغوش هم جای دهند. | ||
مراجع | ||
پینوشتها:1. تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، حنا الفاخوری و خلیل الجر، ترجمه عبدالمحمد آیتی، ج1، ص 8283. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,989 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 634 |