تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,388 |
تعداد مقالات | 34,317 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,016,448 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,389 |
عقلگرایى | ||
نقد و نظر | ||
مقاله 4، دوره 1، شماره 2، فروردین 1374، صفحه 109-128 اصل مقاله (180.06 K) | ||
نوع مقاله: تخصصی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.1995.22914 | ||
نویسنده | ||
برنارد ویلیامز ترجمه محمدتقی سبحانی | ||
تاریخ دریافت: 27 اردیبهشت 1396، تاریخ پذیرش: 27 اردیبهشت 1396 | ||
چکیده | ||
نویسنده در این مقاله با بررسى واژه عقلگرایى، آنرادر عرصههاى مختلف، نظیر عصر روشنگرى،کلام و تجربهگروى بررسى کردهاست. براى اینکه خواننده بصیرت بیشترى نسبتبه جهانبینى عقلگرایى پیدا کند از مباحثى نظیر تصورات فطرى، اصول فکرى، جدال با تجربهگروى، معرفت و معرفتشناسى دکارت، سنت دکارتى، علم و روش علمى و وجوهر و علیتبحثشده است. از ریشه لاتینى Ratio ، به معناى عقل، براى اشاره بهجهانبینیها و نهضتهاى فکرى گوناگون بهکار رفته است که مهمترین آنها، جهانبینى یا برنامه فلسفىاى است که بر توانایى عقل پیشینى براى دریافتحقایق اساسى عالم تاکید دارد و از این رو مایل استبه علوم طبیعى همچون مشغلهاى اساسا پیشین بنگرد. هرچند فلسفههایى که در این عنوان عام مىگنجند در دورههاى گوناگون به منصه ظهور رسیدهاند، اما روح عقلگرایى به اینمعنا به طور اخص یادآور فلاسفه معینىازقرن هفدهم و اوایل قرن هجدهماست کهمهمترین آنان دکارت، اسپینوزا، ولایبنیترند. این نوع عقلگرایى موضوعمورد بحث این مقاله است. با وجودایندوکاربرد دیگر این اصطلاح را باید بازشناخت. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
عقلگرایى | ||
نویسندگان [English] | ||
Bernard Williams | ||
چکیده [English] | ||
نویسنده در این مقاله با بررسى واژه عقلگرایى، آنرادر عرصههاى مختلف، نظیر عصر روشنگرى،کلام و تجربهگروى بررسى کردهاست. براى اینکه خواننده بصیرت بیشترى نسبتبه جهانبینى عقلگرایى پیدا کند از مباحثى نظیر تصورات فطرى، اصول فکرى، جدال با تجربهگروى، معرفت و معرفتشناسى دکارت، سنت دکارتى، علم و روش علمى و وجوهر و علیتبحثشده است. از ریشه لاتینى Ratio ، به معناى عقل، براى اشاره بهجهانبینیها و نهضتهاى فکرى گوناگون بهکار رفته است که مهمترین آنها، جهانبینى یا برنامه فلسفىاى است که بر توانایى عقل پیشینى براى دریافتحقایق اساسى عالم تاکید دارد و از این رو مایل استبه علوم طبیعى همچون مشغلهاى اساسا پیشین بنگرد. هرچند فلسفههایى که در این عنوان عام مىگنجند در دورههاى گوناگون به منصه ظهور رسیدهاند، اما روح عقلگرایى به اینمعنا به طور اخص یادآور فلاسفه معینىازقرن هفدهم و اوایل قرن هجدهماست کهمهمترین آنان دکارت، اسپینوزا، ولایبنیترند. این نوع عقلگرایى موضوعمورد بحث این مقاله است. با وجودایندوکاربرد دیگر این اصطلاح را باید بازشناخت. | ||
مراجع | ||
1. دایرةالمعارف فلسفه، ویراسته پلادواردز، جلد7، ص 7569. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 910 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 404 |