یادى از عالم جلیل القدر آیة الله العظمى حاج میرزا هاشم آملى

سردبیر محترم مجلّه حوزه حفظه اللّه
ضمن تشکر و سپاس از مراحم عالى وصول شماره هاى 52 و 53 مجلّه ارزشمند (حوزه) را که همچنان در میان نشریات فرخنده حوزه مقدسه قم مى درخشد و حوزویان و علاقه مندان به حوزه را سیراب مى سازد اعلام مى دارد. در این سالهاى اخیر بزرگانى را که از اوتادِ این مرکز مقدس بوده اند از دست داده ایم و همین روزها شاهد فقدان وجود مبارک حضرت آیة اللّه العظمى حاج میرزا هاشم آملى اعلى اللّه مقامه الشریف بوده ایم و با آشنایى نزدیکى که با آن جناب داشته ام این ضایعه را باید جبران ناپذیر دانست. این بزرگوار در سال 1336 هجرى شمسى در نجف اشرف مقیم بودند و ما قریب به یک ماه و نیم همراه پدرم به عنوان زیارت عتبات در نجف اشرف به سر مى بردیم در جلسه درسشان حضور به هم مى رساندم. البته چندان مرتب این توفیق دست نمى داد. آنچه در محضر درسشان جلب نظر مى کرد حضور ذهن نسبت به آراء بزرگان فقه و صاحب نظر بودن معظم له بود که همراه با تواضع کم نظیرى حقایق فقه و اصول را بیان مى فرمود و تدریس ایشان در مسجد طوسى برگزار مى شد. به مرحوم والدم اصرار مى کرد که این بنده در نجف اشرف به تحصیلات حوزوى ام ادامه دهم و ح تى فرمودند: (همه مسؤولیتهاى اداره امورم را به عهده مى گیرند.)

چند بار به مرحوم پدرم این امر را خاطر نشان فرمودند. امّا مرحوم والدم به خاطر ضعف مزاج این جانب به این امر راضى نشدند و این بنده از توفیق ادامه تلمذ نزد این عالم ربّانى و اساتید حوزه مقدسه نجف اشرف بى نصیب شدم. طى مدت اقامت در نجف همواره به صورت پدرى دلسوز و متواضع این بنده را مورد تفقد قرار مى دادند. یک بار هم شاید در سال 1349 همراه تنى چند از علماء شهرستان بابل و حضرت آیة اللّه روحانى نماینده محترم مقام معظم رهبرى در مازندران به عزم زیارت و درک فیض محضر مبارک ایشان در روستاى ییلاقى پردمه راه دور و درازى را که صعب العبور بود و بیش از ده ساعت به طول انجامید طى کردیم. آن جناب در مسجدى ساده و بى آلایش نماز جماعت برگزار مى فرمودند و دانشمند معظم حضرت آیة اللّه حسن زاده آملى ابقاه اللّه للاسلام و المسلمین در همان مسجد منبر مى رفتند و با بیان شیرین و مطالبى عمیق و پرمایه که قداست خطابه و بیان و وعظ را خاطرنشان مى ساخت در خور فهم همگان اعم از مبتدى و منتهى چنان روحانیت به این محفل مقدس مى داد که بلا اغراق از آن سیر نمى شدیم. و حضرت آیة اللّه العظمى آملى رضوان اللّه تعالى علیه با تواضعى معصومانه و دل انگیز این گردهمایى عارى از شوائب را رونقى بى نظیر مى بخشیدند. در ساعات فراغ در این مدت چند روز همواره در محضر ایشان به سر مى بردیم. روزها و شبها با این که ساعاتى طولانى درک فیض مى کردیم همواره احساس غبن مى نمودیم که چرا درنگ ایشان تا بامدادان در شبها ادامه نمى یابد.

لحظاتى کوتاه صرف سخنهاى روزمره و احیاناً مزاحهاى نشاط انگیز آن بزرگوار مى شد و بحثهاى متنوع علمى این عزیز از دست رفته عمده فرصتهاى محضرشان را تشکیل مى داد که گویا هدر رفتن وقت و فرصت را در مذاکرات غیر سودمند به هیچ وجه روا و مجاز نمى دانستند. با این که چند بار با زلزله در همین روستا مواجه شدیم. راضى نبودیم محضر ایشان را ترک گوییم. امّا بیمارى آسم یکى از همراهان که همواره نامبرده را به وضع خطرناکى دچار مى ساخت ناگزیر شدیم به شهرستان بابل مراجعت کنیم.

حضرت آیة اللّه العظمى (ره) اصرار مى فرمودند در آن جا توقف بیشترى داشته باشیم و ما نیز سخت علاقه مند بودیم که از این فرصت گرانبها بهره فزونترى نصیب ما گردد. از این رو یکى ـ دو روز بیشتر در آن جا
ماندیم. لکن چون این روستا در نقطه بسیار مرتفعى قرار داشت و این همراه ما گرفتار بیمارى تنگى نفس بود با تأسف و فسردگى خاطر با آن جناب وداع کردیم.

محضر مقدس این بزرگوار آنچنان از لحاظ علمى و روحانیت و تقوا و برخوردهاى صمیمى جالب بود که این بنده با این که حدود بیست و دوسال از این جریان مى گذرد لطف و صفاى آن را فراموش نمى کنم.

شب ساعت دوازده اخبار رادیو را به گوش مى سپردم و خبر رحلت این عالم وارسته و کم نظیر آنچنان مرا بى تاب و توان ساخت که خواب از دستم ربوده شد و آنچنان متأسف گشتم که نتوانستم از گریستن خوددارى کنم. چرا که این بنده به سهم خود فضائلى سترگ را در این وجود مقدس سراغ داشتم که فقدان آن عالم الهى را غبنى غیر قابل جبران براى جهان اسلام مى دانم.

خدایا من مى دانم که مقامش در پیشگاه تو عالى و ارجمند است آن جناب را با ائمه اطهار و انبیاء عظام محشور فرما.

پروردگارا در این شبهاى مبارک رمضان برکات خویش را بر تربت پاکش نازل فرما.

نه تنها به فرزندان برومند و گرانقدر و دانشمند آن بزرگوار در این واقعه حسرت آمیز و اسف آور تسلیت باید گفت بلکه جهان اسلام را باید تعزیت گفت.

در این لیالى مبارکه حضرت امام راحل قدس سره را که بر همه امت مسلمان ایران حق دارند از دعاى خیر فراموش نکنیم و نیات بلند آن وجود مقدس را دنبال کنیم و نیز فراموش نکنیم که آیات عظامى همچون: آیة اللّه العظمى مرعشى نجفى و سایر علماء در این شبها به دعاهاى ما چشم دوخته اند و براى همه آنها مقامات عالیه را در فردوس اعلى از حضرت بارى تعالى درخواست نماییم. بویژه رهبر معظم مان فقیه عالیقدر حضرت آیة اللّه خامنه اى متع اللّه المسلمین بطول بقائه الشریف را که به جان و دل و بى وقفه در تداوم انقلاب اسلامى ایران و عظمت اسلام و قرآن مى کوشند و آسایش و دریغى در این راه بر خود روا نمى دارند در این شبهاى مقدس فراموش نکنیم و از خدا بخواهیم بر طول عمر و عزت و سلامت معظم له بیفزاید.

ارادتمند سید محمد باقر حجتى
10/12/71