کتابخانه حوزه

کتابخانه حوزه باانگیزه آشنائى خوانندگان مجله با کتابهاى جدید تنظیم مى شود و سعى بر آن است که با نگاهى گذرا نمائى از محتوى کتاب عرضه شود تا خوانندگان از چگونگى کتابها آگاه شوند اما از آن روى که صفحات مجله محدوداست و زیاده گوئى را بر نمى تابد یاد کرد ما نیز تمامى کتابهاى منتشره را شامل نخواهد بود.

3 جلد المعجم الاحصائى لالفاظ القرآن الکریم . فرهنگ آمارى کلمات قرآنکریم .
کریم .تالیف و تحقیق دکتر محمود روحانى مشهد موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوى 1368 - 1366.

پرواضح است که راه صحیح مطالعه و تامل در قرآن را بایداز خود قرآن جست که: ( نور مبین) است و( تبیانا لکل شى) و هیچ مرجعى همچون قرآن که : ( هدى للعالمین) است نمى تواند چشم آدمى را به روى معارف آن باز کند.استفاده از شیوه هاى علمى و فنى تنها نگاه ما را براى استفاده بیشتراز معارف قرآن تجهیز مى کند. کتاب مورد نظر مقال طرحى است نو در همین راستا. مولف محترم به خاطر کاستیها و عدم مرجع اطمینان بخشى که کلیه الفاظ قرآن و آمارهاى مربوط به آن را در بر گیرد و در عین حال براى گروههاى بیشترى قابل استفاده باشد و همچنین عدم آشنایى افراد جامعه با معجمهاى قرآنى (بخصوص معجمهایى که بر اساس ماده تنظیم شده است ) و طرزاستفاده از آنها بر آن شده است تا اثرى تدوین کند که ضمن رفع آن نیاز و حل این مشکل اطلاعات و نتایج حاصل از آن
بتواند زیربنایى باشد براى مطالعات توصیفى - آمارى قرآن به همین دلیل طرح این کتاب (چنان که در مبحث( روش تدوین کتاب حاضر) 48 17 نشان داده است ) با آنچه در غالب معجمهاى قرآن و کشف الا یانها آمده است تفاوت آشکار دارد چه هدف عمده آنها معمولا تسهیل امر دست یابى به آیات کلام الهى بوده است در حالى که معجم حاضر متضمن مطالب دیگرى هم هست که به اهم آنهااشاره مى شود:

1. فهرست الفبایى کلیه کلمات قرآن یا ضبط دقیق آنها.

2. فراوانى کلمات در سوره ها و آیات بر حسب مکى و مدنى .

3. موضع کلمات در سوره ها و آیات بر حسب مکى و مدنى .

4. ریشه کلمات قرآن .

5.الفاظ آیات مستثنیات (وجود آیات مکى در سوره هاى مدنى و بلعکس ) و مواضع آنها.

6. تعداد کلمات آغاز شده با هر یک از حروف الفبا با ذکر مجموع فراوانى آن و نیز تفکیک این فراوانى آن و نیز تفکیک این فراوانى به مکى و مدنى .

7.احصاء دقیق لفظ جلاله( الله) در قرآن . که این امر صحت فرضیه رشاد خلیفه را درباره عدد 19 (سراعجاز قرآن ) مورد سوال قرار مى دهد.

8. ذکر مزایا نارساییها واشکالات این معجمها:

المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم .

فهرس الالفاظ( ملحق به قرآن مبین) .

نجوم الفرقان فى اطراف القرآن .

الموسوعه القرآنیه فى اطراف القرآن .

الموسوعه القرآنیه المیسره ( الجزءالخامس) .

معجم الالفاظ والاعلام القرآنیه .

معجم الفاظ القرآن الکریم .

المرشدالى آیات القرآن الکریم و کلماته .

این واژه نامه نفیس داراى مزایاى فراوان دیگرى هم هست که دراین مقال مجال پرداخت آنها نیست .از خداوند برزگ توفیق مولف محترم را خواهانیم وامیدان داریم که اثر گرانبها که جاى آن در عرصه قرآن پژوهى خالى بود هر چه سریعتر جایگاه واقعى خود را بیابد و مورد اقبال قرآن پژوهان قرآن قرار بگیرد.

مدارک الاحکام فى شرح شرایع الاسلام
السید محمدبن على الموسوى العاملى تحقیق و چاپ موسسه آل البیت رمضان .1410 .

از جمله اقدامات ارزشمندى که در سالهاى اخیر مورد توجه و اهتمام فضلاء و محققین قرار گرفته است احیاء و تحقیق درباره آثار علماى پیشین است .از جمله این تحقیقات کتاب مدارک است به همت موسسه آل البیت تحقیق و چاپ شده است . صاحب مدارک (متوفى 1009)از علماى بزرگ و بنام حوزه هاى شیعه است آثار آن بزرگوار عبارتنداز:

1. حاشیه براستبصار.

2. حاشیه بر تهذیب الاحکام .

3. حاشیه برالفیه شهید( ره) .

4. نهایه المرام فى شرح مختصر شرایع الاسلام ( از کتاب نکاح نا نذر.

( 5. حواش بر خلاصه علامه .

6. حاشیه بر روضه البهیه .

7. کتاب حاضر.

بزرگان فقها مولف را جزء شخصیتهاى صاحب اندیشه بحاث مبتکر محقق جامع فنون و لسان المتاخرین دانسته اند.

حر عاملى در توصیف وى مى فرماید:
(...کان عالما فاضلا متبحرا ماهرا محققا مدققا زاهدا عبادا ورعا فقیها محدثا کاملا جامعا للقنون والعلوم و)....

شرایع الاسلام محقق حلى که بى نیازاز تعریف است از کتب اساسى و مح رى فقهاء شیعه است . به تعبیر آیه الله بروجردى( ره) قرآن فقه است . براین کتاب ارزشمند تاکنون بیش از صد شرح نگاشته شده است که مهمترین آنها: جواهرالکلام شیخ محمدحسن نجفى مالک شهید مدارک الاحکام سیدمحمد عاملى است

مرحوم سیدمحمد عاملى صاحب مدارک بخش عبادات شرایع را شرح کرده و در سال 998 ه. آن را به پایان رسانده است .

این کتاب از جمله کتابهایى است که تاکنون مورد توجه فقهاى بزرگ بوده و آن رااز بهترین کتابها در بیان نقل اقوال برشمرده اند.

از جمله ویژگیهاى این شرح :استدلالهاى متین متقن متکى بر روایات معتبر وادله عقلیه است همچنین نقل کامل روایت با دقت در نقل .

ضمنا در آخرین مجلداین شرح (جلد 8) حاشیه اى از محقق بزرگ وحید بهبهانى بر مدارک الاحکام درج شده است .

نسخه هایى که در تحقیق کتاب مدارک الاحکام مورداستفاده و مراجعه قرار گرفته است غیراز نسخه حجرى 4 نسخه دیگراست که ذیلا بدان اشاره مى کنیم :

1. نسخه کتابخانه رضوى (شماره 8921) که ازاول کتاب تااول کتاب حج نسخه اصل و مورداعتماد در تحقیق بوده است .این نسخه را سیدمحمد حسین بن سعدالدین غفارى در سال 1000 ه . به پایان برده و براى صنف قرائت کرده است .

2. نسخه دیگر از کتابخانه رضوى (بشماره 2556) که از حیث اعتبار مثل نسخه پایان رسیده است .

3. نسخه کتابخانه مجلس شوراى اسلامى (بشماره .64525) که ازاول کتاب تا آخر صلاه عیداست در سال 1008 ه. به قلم سیدحسین بن على بن زین الدین الحسینى العاملى نسخه بردارى شده است .

4. نسخه کتابخانه مجلس شوراى اسلامى (بشماره .63276) که نویسنده حسین بن على بن الحسین الخوئى آن را در سال 1241 ه. به پایان برده و با نسخه سابق بر آن مقابله شده است .

تاریخ تحولات سیاسى و روابط خارجى ایران 2 جلد
نوشته دکتر سیدجلال الدین مدنى دفترانتشارات اسلامى تابستان 1369.

نویسنده دراین دو جلد تاریخ تحولات سیاسى اجتماعى و...ایران را به طور فشرده از آغاز قاجاریه تا کودتاى 1299 ش . مورد بحث و تبیین قرار داده است . و نیز روابط خارجى آن اعصار کشور را با سایر ملل توضیح داده است .

خواننده کتاب با واقعیتهاى تاریخى گذشته و نقش مهم روحانیت و دیگر دلیر مردان مسلمان و زندگانى جباران و شاهان ستمگر که در طول تاریخ همواره سدى در جهت پیشرفت ملت و مایه رکود وابتذال کشور بوده اند آگاهى پیدا مى کند. و باارزیابى درست از جریانات گذشته مى تواند ضوابط و معایرهایى را دراختیار گیرد تا راهنما و چراغ راه آینده و تصمیمات او گردد مشروط براین که بدون غرض و ذهنیات شخصى از پیش ساخته شده استاد و مدارک واظهارنظرهاى مختلف را بازرسى و
بازبینى نماید .

با توجه به این که موضوع تاریخ بهترین بسترى است که مى تواند مورد بهره بردارى سوء هرانسان و جناحى قرار بگیرد و چه بسیارافراد و جمعیتهایى بوده و هستند که ازاین طریق نظرات مسموم وانحرافى خویش را به خورد خوانندگان تاریخ ادده و مى دهندازاین روى کتاب حاضر را مى توان از بهترین منتهاى فارسى دانست که ازاین انحرافات و کج اندیشها و به دور مى باشد و براى افرادى که مى خواهند با تاریخ دو قرن اخیر آشنا شوند قابل استفاده و بهره دهى است .

این کتاب در دو جلد به زیور طبع آراسته شده است . جلداول بااین عناوین :

1. مراحل به قدرت رسیدن قاجاریه .

2. مرورى بر روابط ایران و روسیه .

3. دوران جنگهاى ایران و روسیه .

4. روابط با روسیه در فاصله دو جنگ .

5. دوران تثبیت قاجاریه و دادن امتیازات به بیگانگان .

6. روابط سیاسى ایران با سایر دول .

7. روابط ایران و دیگر کشورها در آغاز سلطنت ناصرالدین شاه .

جلد دوم بااین عناوین :

1. عوامل زمینه سازانقلاب مشروطیت .

2. جرقه هاى انقلاب مشروطیت .

3. فرمان مشروطیت .

4.احمد میرزااز سفارت تا سلطنت .

5. وضع ایران دراوایل جنگ جهانى اول .

6. نهضتهاى قبل از کودتهاى 1299.

فرهنگ نامهاى شاهنامه
نوشته على جهانگیرى انتشارات برگ 1369 در 335 صفحه قیمت 1300 ریال .

شاهنامه فردوسى از جمله آثارارجمندى است که پیوسته مورد توجه خاص و عام بوده و هست :از نقالان قهوه خانه گرفته تا شاعران و نویسندگان بزرگ و دانشجویان واساتید دانشگاهها هر کدام به اندازه نیاز علاقه و توان علمى خودازاین کتاب بهره مى برند و با آن سروکار داشته و دارند. دراین رهگذر توجه شاعران از آغاز تاامروز نسبت به مضامین و قهرمانان شاهنامه بیش از همه در خورد توجه است . کمتر دیوان شعرى پیدا مى شود که ضمن مطالعه اى سطحى صدها بیت در آن متضمن تلمیحى از داستانهاى شاهنامه جلب توجه نکند.

از طرفى چون درک درست معانى بدون آگاهى به داستانى که شاعر تلمیحااشاره اى بدان کرده است امکان پذیر نیست ازاین روى وجود کتاب حاضر مى تواند مشکل گشاى معنى بیتى با پژوهشى ادبى باشد. و همین انگیزه نویسنده را واداشته است تا ضمن مطالعه دقیق شاهنامه به استخراج اسامى قهرمانان شاهنامه بااشاره اى کوتاه به داستانهاى مربوط بدان بپردازد.

کتاب حاضر در نوع خود بى نظیراست وامیداست که مورداستفاده همگان قرار گیرد.

کاربرد آیات قرآن دراندیشه دکتر على شریعتى
نوشته امیر رضائى انتشارات الهام چاپ دوم تابستان 1369 در 456 صفحه قیمت 270 تومان .

کتاب حاضر شامل غالب برداشتها و تحلیلهاى دکتر على شریعتى از آیات مختلف قرآن است . که از متن کلیه، مجموعه آثار وى که 35 مجلد مى باشد بااستفاده از فهرست آیات مندرج در بخش پیوستهاى آثار استخراج شده است . البته در
مجموعه اى که این فهرست کامل نبوده و یا بدون فهرست آیات بوده مستقیما به خود متن مراجعه شده و آیات مورد بحث برگرفته شده است .انگیزه تدوین این کتاب از یکسوى دستیابى آسانتر و سریعتر به غالب برداشتهاى استاداز آیات قرآن در یک نظم هماهنگ و منسجم بوده است واز سوى دیگر نشان دادن سیستماتیک کاربرد آیاتى که گاه به دفعات ازابعاد مختلف بررسى شده اند.

البته نباید نادیده انگاشت که تحلیل و تفسیر هر آیه اى در چهارچوب جهانبینى بنیادهاى فکرى و جهت گیرى ایدئولوژیک خاص خودش روح معنى و جهت پیدا مى کند.اگراستنباط از هر آیه اى را بدون در نظر گرفتن چهارچوب مذکور مورد مطالعه قرار بدهیم امکان هرگونه ابهام سوال و حتى بدفهمى وجود دارد و در نتیجه این کتاب که تنها به ضبط مستقل تحلیل تک تک آیات پرداخته مفید فاید نخواهد بود. بنابراین شناخت و آگاهى نسبت به جواهراندیشه و نحوه تفکر شریعتى شرط اساس درک و فهم اصولى ازاین کتاب مى باشد. دکتر شریعتى بااندیشه ژرف و مواج و خلاق خویش بحق توانسته است ناب ترین و پویاترین معانى رااز دل آیات قرآن بیرون آورد و دراین ومینه نیز گنجینه پرارزشى از خود به یادگار بگذارد.

و کتاب حاضر کلیدى است براى ورود به این گنجینه .

در رابطه با گردآورى کتاب اشاره به مطالبى چند جهت راهنمایى خوانندگان بایسته است :

: 1.از 114 سوره قرآن حداقل به آیات 94 سوره استاد شده است .این سوره ها به ترتیب سوره هاى قرآنى منظم شده و تقدیم و تاخیر آیات اشاره شده هر سوره نیز رعایت گردیده است .

2. در زیر عنوان هر سوره تمام یک آیه ( اگر آیه کوتاه باشد) یا قسمتى از یک آیه ( اگر آیه بلند باشد) و یاابتدا و انتها یا وسط یک آیه را ( همانطور که در متن آمده ) به منزله آیه محورى در سطراول قرار داده شده و در مقابل آن شماره آیه یا آیات شماره صفحه یا صفحات و شماره مجموعه آثار مورد نظر با علامت( م .آ) آمده است .

3. گاه به همراه تحلیل آیه محور به یک یا چند آیه دیگر مربوط نیزاشاره شده است . چون تفکیک موضوعى این آیات امکان پذیر نبوده فقط به آوردن خود آیات در جاى خاص خودشان اکتفا شده و در زیر آنها به متنى که یک بار در رابطه با آیه محور آمده همراه با مشخصات لازم رجوع داده شده است .

حکمت اصول سیاسى اسلام
ترجمه و تفسیر فرمان مبارک امیرالمومنین على بن ابیطالب به مالک اشتر

ترجمه و تالیف : محمدتقى جعفرى بنیاد نهج البلاغه بهار 1369 551 صفحه قیمت 3000 ریال .

فرمان سیاسى الهى على( ع ) به مالک اشتر نخعى که از سرچشمه زلال وحى نشات گرفته و شایسته آن است که بشریت را به راه راست هادى باشد. چون کلامى است مافوق بشر و دون اله اندیشه بشر رااز توصیف و کارآیى آن عاجز مى گذارداما به قدر توان صاحبان اندیشه بایداز آن بهره بجویند واز کوثر زلال آن جهان و بشریت تشنه را سیراب نمایندازاین روى اندیشه وران بسیارى درباره فرمان مبارک از طبقات مختلف : حوزوى دانشگاهى و... دست به تحقیق و تفسیر زده اند که هر کدام به تناسب گستره ذهن و معلومات نویسنده آن غباراز چهره سیاستنامه على( ع) زدوده است .

اما آنچه هم اکنون در پى معرفى آنیم شرح و تفسیرى
است از خامه عالم فرزانه محقق سخت کوش و آشنا به طرائف و ویژگیها واستعدادهاى ذاتى گوهر انسان .

استاد مطالب را با زمینه سازى علمى تحقیقى و با دقت ویژه موشکافى کرده و با نگرشى ذات الابعاد به محورهاى اصلى فرمان وارد شرح و تفسیر واژه و کلمات فرمان شده است . و با توضیحات روشنگرانه خویش تشنگان وادى حکمت و سیاست مدیریت رااز سرچشمه اصلى آن سیراب نموده است : آنهم با شیوه هاى ابداعى و در نوع خود بى نظیر.

این شحر عالمانه مى تواند براى پژوهشگران و محققین بهترین منبع شناخت فرهنگ غنى اسلام باشد.

استاد گرانقدر پس از مقدمه کوتاه متن و ترجمه فرمان مبارک مباحث کتاب را در چهارده بخش عمده پى ریخته است :

بخش اول : تعریف سیاست تاریخ سیاست تالیفات و تحقیقات مسلمین در مسائل سیاسى و عدم اقتباس فلسفه هاى سیاسى از تفکرات یونانى قابل اجرا بودن فرمان مبارک و ریشه اصلى دردهاى سیاستها و سیاستمداران مورد بحث قرار گرفته است .

بخش دوم : دراین بخش ضرورت اشتراک همه افراد جامعه در تنظیم حیات اجتماعى تبیین مى شود.

بخش سوم : مقایسه اجمالى است بین فرمان مبارک و سایر فرمانهاى سیاسى واعلامیه جهانى حقوق بشر. بخش چهارم : دراین بخش اولین دستورامام( ع) به مالک اشتر که امر به تقوا و پرهیزاز گناه است مورد بررسى قرار مى گیرد.

بخش پنجم : سخن ازاوصاف پسندیده زمامداراسلامى درارتباط با مردم جامعه و وظایف وى است .

بخش ششم : شرایط فقهى زمامداراز دیدگاه اسلام مورد کندوکاو قرار مى گیرد.

بخش هفتم : دراین بخش حاکمیت خداوند و سازگارى آن با حکومت مردم بر مردم مورد بحث قرار مى گیرد.

بخش هشتم : مباحث این بخش عبارتنداز: تساوى مردم جامعه در فرمان على( ع) جملات بیانگر تساوى مردم در برابر دستورات فرمان انسان در دیدگاه فرمان مبارک اقسام شخصیت دراسلام درجات انسان آزادى انسان و معنى واقسام آن حق آزادى حق اختیار و...

بخش نهم : دراین بخش رابطه زمامداراسلام با مردم جامعه مورد بحث قرار مى گیرد.

بخش دهم : طبقات مردم در جامعه جنبه الهى داشتن طبقات جامعه معنى طبقات دراصطلاح سیاسى عدم وجود کمیت و کیفیت معین در طبقات جامعه ایجاد طبقات جامعه بر حسب نیاز انگیزه پدید آمدن طبقات ملاک تقدم و ارزش اقسام طبقات در جامعه اسلامى و طبقات مردم جامعه اسلامى در فرمان مبارک از مباحث این بخش است .

بخش یازدهم : بررسى و تحقیق درباره هر یک از طبقات جامعه اسلامى از محورهاى این بخش است :

الف : کاتبان و مقام کاتب در فرمان مبارک شرایط کاتب کاربرد کاتب و چگونگى انتخاب آن از جانب زمامدار.

ب : وزراء و مقام وزارت : شرط وزارت اختیار زمامدار در به کارگیرى وزراء متعدد در کار وزارت وزراء در معرض مداحى نسبت به زمامداران .

ج :ارتش و مقام ارتش :ارتش نگهبان مردم زینت زمامدار عزت دین شرایط و صفات اساسى ارتشیان وظائف زمامدار نسبت به آنان علل گرایش مردم به شخصیتهابیش از حق و حقیقت ...

د: قضاه و صفات ضرورى قاضى و شروط قضاوت .
ه: عمال (کارگردانان حکومت) .

ز: مالیات واصول مربوط به آن

خ : بازرگانان و صنعتگران .

بخش دوازدهم :از مباحث این بخش است : صالح واهمیت آن جنگ و صلح از دیدگاه اسلام و بیان آراء دیگر پیکارهاى مقدس تاریخ مبارزه و جاودانه میان سودجوئى و حقیقت گوئى منابع صلح گرایى دراسلام و عدم غفلت پس ازانجام معاهده با دشمن .

بخش سیزدهم : تعهداز دیدگاه حقوقى اخلاقى واین که زمامداراسلام باید به تعهدات خویش ولو با دشمن وفادار باشد از مباحث این بخش است .

بخش چهاردهم :از مباحث این بخش است تحلیل سخنان على( ع) درباره قوانین واصول مربوط به تعهد ضرورت همزیستى با جوامع بشرى تعهد و احترام در دیدگاه قرآن مسوولیت درباره تعهد آیات قرآن مبنى بر لزوم وفاى به عهدالهى .

معارف و معاریف 5 جلد.
سیدمصطفى حسینى دشتى انتشارات اسماعیلیلا ن پائیز 1369 قیمت دوره 12000 ریال .

کتاب حاضر بخشى از فرهنگ اجتماعى سیاسى اقتصادى عبادى اخلاقى اسلام است که به انگیزه دستیابى سریع خوانندگان به مطالب و مبانى و موضوعات دینى بدین سبک نگاشته شده است . هدف نویسنده در آغازاین بوده که مطالب دینى بخصوص در موضوعات اخلاقى اجتماعى را پس از استخراج از کتب حدیث و دسته بندى به فارسى برگرداند و تحت عناوین و واژه هاى مانوس و سهل الحضم تنظیم کند تا براى هر قشرى ازاقشار مردم قابل استفاده باشد و هر کس بتواند به راحتى طبق حروف الفباء به خواسته خویش دست یابد.

ولى از باب( الکلام یجرالکلام) دراثناى نگارش بر حسب ضرورت از آیات قرآن استفاده شده و به ترجمه مختصرى ازاعلام نیزاشاره گردیده است . نام کتاب( معارف و معاریف) هم بدین جهت برگزیده شده است .

از آن جا که این کتاب براى مدارج مختلف علمى و فرهنگى نگاشته شده است از ذکر مطالب مبهم و مغلق و روایاتى که فهم آن براى عموم مشکل بوده خوددارى شده است . مطالب کتاب ساده و دست یابى به آن آسان مى باشد.

این کتاب که به صورت فرهنگ مطالب گوناگون اسلامى عرضه شده است از واژه( آب) در جلداول آغاز و به( ى) در جلد پنجم پایان پذیرفته است .

طرائف المقال فى معرفه طبقات الرجال 2 جلد.
علامه سیدعلى اصغر جابلقى (متوفى 1313 ه) مکتبه آیه الله العظمى مرعشى 1410 ه. تحقیق سیدمهدى رجائى تحت اشراف سیدمحمود مرعشى قیمت دوره 500 ریال .

مقدمه تحقیق از حضرت آیه الله العظمى مرعشى تحت عنوان (رساله الظرائف فى ترجمه صاحب الطرائف) مى باشد که حضرت ایشان با آن شناختى که از رجال بزرگ از جمله صاحب طرائف داشتند بر شرح زندگى و ویژگیهاایشان مى پردازند. درابتداء در توصیف علم رجال مى نویسند:

(علم رجال از مهمترین علوم اسلامى است زیرا مرجع تشخیص در تمییز روایات صحیح از ضعیف مى باشد).

علم رجال تاکنون به سبکهاى گوناگون براهل تحقیق عرضه شده است : به گونه طبقه بندى رجال از
صحابه پیامبر(ص) تا متاخرین و بالعکس ترجمه رواه و...

کتاب حاضر براساس طبقه بندى تنظیم شده است . طبقات رااز عصر خویش آغاز کرده تا صحابه پیامبر(ص) که حدود 31 طبقه شده است .

این کتاب به شهادت آیه الله مرعشى از بهترین کتابهاى است که ایشان بدان دست یافته اند.این کتاب در فن خود از ترتیب واسلوب بسیار پسندیده اى برخورداراست نسخه خطى این کتاب که به قلم مولف نگاشته شده در کتابخانه آیه الله مرعشى موجود مى باشد فوائد بى شمارى بر تنظیم رجال به گونه طبقه بندى مترتیب است .

از جمله دراستنباط مسائل فقهى از طرفى فاصله بین رواه که موجب مرسله بودن روایت مى شود و در نتیجه غیرقابل استدلال ولى با مراجعه به طبقات رجال روشن مى شود که فلان را وى براثر درک زمان طولانى مى تواند مروى عنه این راوى قرار گایرد واز طرف دیگراصحاب هرامام معصومى مشخص مى گردد.

ترتیب رجال مذکور به این گونه است که از رجال زمان مولف طبقه را شروع کرده و مشایخ و... بالا مى رود تا به صحابه رسول خدا( ص) مى رسد.

درباره طبقات رجال در میان علماء فریقین تالیفاتى وجود دارد که معمولااز صحابه پیامبر(ص) طبقه را شروع کرده اند تا رجال عصر خود به ترتیب استاد شاگردى و شیخ و مشایخ . سبک طبقه بندى کتاب مورد نظر در بین تالیفات رجالى کمتر نمونه دارد. لذااین جهت مى تواند رهگشاى خوب براى پژوهشگران در موضع رجال و حدیث باشد. طبقات براساس نام سپس کنیه والقاب که هر کدام در شماره مخصوص خود قرار گرفته با ذکر صفات مورد نیازاز راوى تنظیم شده است .

این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ده باب و خاتمه . در مقدمه در دو مطلب مورد بحث قرار گرفته است .

1. تعریف علم رجال و درایه .

2. رموز مورداستفاده در کتاب حاضر.

اینک ابواب دهگانه کتاب :

1. بیان طبقات رجال از زمان مولف تا زمان صحابه رسول خدا(ص) در همه طبقات ملاحظه راوى و مروى عنه شده و راوى در یک طبقه و مروى عنه در طبقه دیگر قرار گرفته است .

2.القاب نسبیه و شرح حال .

3.القاب غیرنسبیه و شرح حال .

4.اسماءالقاب کنیه و مدت عمرائمه( ع) و آنچه مربوط به ترجمه آنان مى باشد.

5. تعداد مذاهب و فرقه هاى مختلف که پس از رسول خدا(ص) پدید آمده اند.

6.اقسام حدیث واصطلاحات مربوط به آن .

7. بیان آنچه در علم رجال موجب مدح و قبول روایت و یا ذم و رد روایت مى شود

8. منشااختلاف مذاهب گوناگونه و بیان حقانیت مذهب شیعه اثنى عشرى از طریق اهل سنت .

9. بیان 14 فایده مهم و نافع براى پژوهشگران موضوعات رجال .

مباحث خاتمه بدین شرح است :

1. بیان مشایخ فن رجال که بالغ بر شصت نفر مى باشند.

2. بیان طرفى که به صاحبان مصنفات و کتب روایى منتهى مى شود.

3. شرح حال مولف کتاب .

نجات بخشى درادیان
محمدتقى راشد محصل موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى 1369 279 صفحه قیمت 1200 ریال .
اندیشه نجات بخشى و ظهور نجات دهنده اى که در دوره پایانى زندگى بشر دراین جهان نظامى منطبق با قانونهاى الهى برقرار سازد درادیان وجود دارد. تحقق این نظام ثمره کوشش گزیدگان و مردان حقى است که زندگى آدمى خسته و وامانده را رنگى نو مى بخشند و به چیرگى اهریمن و مظاهر ناپاک او در روى زمین پایان مى دهند. دراین حکومت الهى فرهنگ و دانش به اوج مى رسد و تنگى و سختى جاى را به گشایش و آسایش مى دهد. کمال مطلوب گروندگان راستین حاصل مى شود.

دراین کتاب کوشش شده است تا جلوه هاى گوناگون این اندیشه بنیادى درادیان نشان داده شود. مطالب کتاب در یک مقدمه و چهار گفتار گرد آمده است .

مقدمه آن در بردارنده سیراندیشه نجات بخشى درادیان مختلف است .

گفتار نخست : دراین گفتار مساله موعود و مطالب مربوط بدان از دید زردتشتیان بررسى شده است . و مطالب این گفتار را نه بخش زیر تشکیل مى دهد:

بخش اول : بررسى سیماى آینده سازان و نجات بخشان بر بنیاد متنهاى اوستایى (وستاى قدیم و جدید)

بخش دوم : تصویرى از جهان پایان است . یعنى جهانى که پس از ظهور آخرین نجات بخش شکل مى گیرد.

بخش سوم : مساله( موعود) در متون فارس میانه مطرح شده است .

بخش چهارم :از قیامهایى گفتگو مى کند که زمینه ساز ظهور نخستین نجات ( هدشیدر) در دین زردشتى است .

در بخشهاى پنجم و ششم و هفتم :از چگونگى قیام سه موعوداصلى دین زردشتى سخن مى رود.

بخش هشتم : سیماى جهان در عصرانتظار.

بخش نهم : توصیف جهان پایانى است یعنى جهانى که (سوشیانس ) آخرین موعود زردشتى مى سازد این دوران که بیش از 57 سال نمى پاید عصرى است که خواست و آرزوى همه نیکان در آن متجلى مى شود. گفتار دوم : مطالب این گفتار نظمى همانند گفتار پیشین دارد و داراى چهاربخش است که در بخش نخست ویژگیهاى نجات دهنده واندیشه نجات بخشى در تورات وانجیل بررسى شده است .

در بخش دوم زمان نجات دهنده (مسیح ) و چگونگى قیام او بحث شده است و بالاخره بخش سوم و چهارم به ترتیب به توصیف جهان پیش از ظهور مسیح و پس از آن اختصاص دارد.

گفتار سوم : دراین گفتار( موعود)از دیدگاه شیعیان دوازده امامى بررسى شده است . مطالب این گفتار در شش بخش زیر تنظیم شده است .

بخش اول : بحثى کوتاه درباره تولدامام زمان و زندگى و غیبت آن حضرت است .

بخش دوم : بررسى و تحلیل مسائلى که با غیبت درارتباط است .

بخش سوم : توصیف دوران آمادگى وانتظار.

بخش چهارم : چهره جهان را در دوران انتظار نشان مى دهد.

بخش پنجم : طلیعه قیام مهدى( ع) را توصیف مى کند و تاثیرى که این انقلاب در شؤون مختلف اجتماعى خواهد گذاشت .

بخش ششم : توصیف ویژگیهاى حکومت جهانى حضرت مهدى( عج) .

گفتار چهارم : نتیجه اى است که از کنار هم گذاشتن مطالب سه گفتار نخست گرفته شده است . دراین بخش شباهتها واختلافهاى این اندیشه در ادیان با یکدیگر سنجیده شده اند.

تعداد مشاهده مقاله: 368