آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,576 |
| تعداد مقالات | 36,647 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,941,193 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,702,838 |
کتابخانه حوزه | ||
| حوزه | ||
| مقاله 25، دوره 6، شماره 31، فروردین 1368، صفحه 190-196 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| تاریخ دریافت: 12 اسفند 1394، تاریخ پذیرش: 12 اسفند 1394 | ||
| اصل مقاله | ||
|
کتابخانه حوزه باانگیزه آشنائى خوانندگان مجله با کتابهاى جدید تنظیم مى شود و سعى بر آن است که بانگاهى گذرا نمائى از محتوى کتاب عرضه شود تا خوانندگان از چگونگى کتابها آگاه شوند امااز آن روى که صفحات مجله محدوداست و زیاده گوئى را بر نمى تابد یادکرد ما نیز تمامى کتابهاى منتشره را شامل نخواهد بود. الفخرى فى انساب الطالبین کتاب اب نسب پیامبر[ص] و یاد کرداولاد وى مى آغازد آنگاه با تبیین مفهوم و معناى انساب[ تقویه] و[ موسویه] و چگونگى انشعاب و گسترش آنهاادامه مى یابد در فصول بعدى فرزندان خاندانهاى طالبیان است و در پایان مشهوران به لقب و کنیه ازاین خاندانها. مولف کتاب را به پیشنهاد فخررازى نگاشته ،وازاین روى نام[ الفخرى] بر آن نهاده است.[ الفخرى] رااز جمله بهترین آثاراین موضوع دانسته اند. محقق محترم افزون بر تصحیح و تحقیق متن و ضبط پاره اى ازاختلافهاى کناب با منابع آن و توضیحات کوتاه پیرامون جنبه هائى از شرح حال رجال آن در ضمن مقدمه کوتاهى از شرح حال مولف اهمیت کتاب و شیوه تحقیق خود سخن گفته و در پایان فهرستهاى سودمندى افزوده اند. حضرت آیه الله مرعشى نیز مقدمه اى سودمند دارند که در ضمن آن از مولف تحصیلات استادان شاگردان معاصران سفرها و آثار مولف سخن گفته اند. المجدى فى انساب الطالبیین این کتاب از جمله آثارارزشمند و بسیار سودمندى است که در شرح حال و چگونگیهاى طالبیان نوشته شده است . محقق در مقدمه خوداز جمله درباره کتاب نوشته اند: این کتابى است که هر نسابه و مولف دیگرى که ازاواخر قرن پنجم تاکنون کتاب مبسوط و با مشجرى در نسب طالبیان [کثرالله عددهم] تالیف و تدوین کرده است از آن بهره برده و به آن استناد کرده واز آن نقل فرموده و گفته او را قول الصواب و فصل الخطاب شمرده است . کتاب با مقدمه اى از آیه الله العظمى مرعشى آغاز مى شود که در ضمن آن درباره اهمیت علم انساب مولف کتاب زندگانى وى فرزندان استادان شاگردان معاصران و مذهب وى سخن رفه است پس از آن مقدمه محقق آمده که بسیار گسترده و سودمنداست . در ضمن مقدمه ازاهمیت دانش انساب نسابین صدراسلام سبب پیدایش علم انساب و تطور آن تدوین انساب بنى هاشم وانگیزه هاى آن اصطلاحات علم انساب نگارشهائى درباره انساب به وسیله سادات و شیوه تصحیح و تحقیق کتاب سخن به میان آمده است محقق محترم کتاب را براساس پنج نسخه مقابله و تصحیح کرده است . در پانوشتها افزون بر ضبطاختلافات نسخه ها توضحیاتى پیرامون متن نوشته و گاه اشاراتى براى تثبیت آنچه برگزیده است آورده و خطاها و تصحیفات متن را به دقت تصحیح کرده است . محقق تعلیقات سودمندى در پایان کتاب آورده و دامنه سودمندى این اثر گرانمایه را گسترانده است . در پایان فهرستهاى فنى کتاب فهرست اعلام کتب اماکن احادیث و ... آمده است . تحلیلى نوبر عقاید وهابیان کتاب با تبیین ضرورت اینگونه بحثها مى آغازد و نقد و بررسى دیدگاه وهابیان درباره توحید شرک و حدود آن در فصل اول ادامه مى یابد. بررسى وارزیابى آراء وهابیان درباره توسل به انبیاء واولیاء محتواى فصل دوم را تشکیل مى دهد. در ضمن فصول سوم چهارم و پنجم اندیشه هاى آنان درباره شفاعت زیارت احکام قبور و مساجد و خیرات و صدقات و نذورات به دایره نقد ریخته شده و بى پایگى آنها به اثبات رسیده است . در فصل ششم به تاویل قرآن از دیدگاه آنان پرداخته است . در فصل هفتم و هشتم اعیاد و سوگوارى را مطرح کرده و آراء وهابیان را نقد و بررسى کرده است .این دو فصل در مجموعه کتاب از برجستگى ویژه برخورداراست . در فصل نهم به اتهام بى پایه آنان درباره سنت تحریف قرآن به شیعه پاسخ گفته است . بالاخره در فصل پایانى به مساله[ اولى الامر] و دیدگاه تحریف گرانه وهابیان دراطاعت محض از آن پرداخته است . کتاب براساس منابع دست اول آنان تنظیم یافته و با نگارش روان و تحلیلى دقیق آراء و دیدگاه وهابیان را نقد کرده است . تفسیرالمبین مرحوم مغنیه محقق و مفسر بزرگوار صاحب تفسیرارجمند[ الکاشف] ، به پیشنهاد برخى از ناشران این تفسیر سودمند را نگاشته است تا پرتوهاى سپیدى آفرینى بر ذهنهاى خوانندگان بتاباند و معانى و مفاهیم قرآن را گر چه اندک بنمایاند. تفسیر مبین در واقع بازنویسى شده و گزیده تفسیر گرانمایه [جوامع الجامع] است که مرحوم مولف آن را در غالب عباراتى روشن و الفاظى زیبا عرضه کرده است . همت مولف در مجموع تفسیر آن است که مفهوم آیه را روشن کند و بدینسا نبه نقل اقوال و هر آنچه او رااز گزیده گوئى بدور سازد روى نمى آورد. تفسیرها و توضیحات در حاشیه قرآن چاپ شده است . حروف چینى و چاپ آن زیبا و چشم نوازاست ،ولى قطع آن متناسب نیست و در صحافى نیز دقت کامل بعمل نیامده است . بهرحال انتشار آن بگونه افست سودمند و ستودنى است .امیداست تغفسیر مفصل ایشان نیز که از تفاسیر خوب جهان شیعه است درایران بگستردگى نشر یابد. حقایق الایمان این کتاب از جمله آثار ارزشمند و مختصر شهید در مسائل اعتقادى است . کتاب در یک مقدمه سه مقاله و یک خاتمه سامان یافته است . در مقاله اول ایمان لغه و شرعا عریف شده و نقد و بررسى دیدگاههاى مختلف آمده و آنگاه با همین شیوه به[ کفر] پرداخته شده است . در رساله اى دیگر دراین مجموعه ازاصول و فروع دین و لزوم تفکر واستدلال در عقاید سخن به میان آمده و مراتب انسانها در معرفت بازشناسى شده است . در بخش بعدى این رساله از تقسیم فروع تفسیراجتهاد اصول فقه مباحث تقلید و ... سخن به میان آمده است . رساله سوم تفسیرى است گویا وارزشمند درباره عدالت ( ازابعاد مختلف کلامى فقهى و روائى ) و بحثى پیرامون گناهان کبیره و ملاک آن . رساله دیگر مجموعه سوالهائى است که مرحوم شهید جواب داده است . پایان بخش این مجموعه اجازه شهیداست به شیخ حسن بن شیخ عبدالصمد (پدر شیخ بهائى ) که اجازه اى است مفصل و سودمند. محقق محترم این مجموعه را با نسخه هاى متعددى مقابله کرده وافزون بر تصحیح متن در پانوشتهاازاختلاف نسخه ها سخن گفته واحادیث و آیات و برخى اقوال را به منابع آنهاارجاع داده است . در ضمن مقدمه اى تقریبا مفصل از شرح حال شهید و آثار وى سخن گفته است . دراسات و بحوث فى التاریخ والاسلام ج 1و2. مجموعه اى است از مقالات مولف که به انگیزه هاى مختلف در موقعیتهاى گونه گونى نگاشته است . بیشترین مقالات این کتاب پیشتر نیز با همین عنوان و در دو جلد منتشر شده بود.این چاپ افزون بر زیبائى حروفچینى و چاپ مقالات جدیدى را بهمراه دارد. محتوى مقالات مختلف است : برخى به تبین بحثهائى تاریخى پرداخته و بعضى مطالبى فقهى را به بحث و بررسى نهاده و برخى دیگر مقالاتى است صرفا در جهت ارائه گزارشهائى از برخى شهرها و حوزه ها. از جمله مقالات ارزشمند و کارآمداین مجموعه مقالات ذیل را توان نام برد: [ اعرف الکتب المحرفه] [ لماذانهى على[ ع] عن قتال الخوارج] [ الامام السجاد باعث الاسلام من جدید] [ ذهاب عقیل الى معاویه] [ من هوالامیرالاول فى غزوه موته] و ... مقالات تاریخى این مجموعه از برجستگى ویژه برخور دارند،به ویژه مقالاتى که مولف محقق با تتبعى وسیع در منابع و مصادر و نقد و ارزیابى دقیق آنها بى پایگى برخى از حوادث و وقائعى را که سالها و قرنهااز مسلمات تاریخ شمرده مى شد مبرهن ساخته است (ج 1.257 107). قصص الانبیاء قطب الدین راوندى از عالمان محدثان و مفسران بزرگ و گرانقدر تشیع است که آثار گرانمایه اى درابعاد مختلف فرهنگ اسلامى از خود بر جاى نهاده است . کتاب یاد شده از جمله آثار سودمند و کارآمدایشان است . مولف در مقدمه از جمله نوشته اند: [داستانهاى پیامبران پیشین لطافتهائى دارد که خواننده را به محاسن اخلاقى فرا مى خواند. و سرشاراز پندها و عبرتهائى است که نفاق و تردید رااز جانها مى زداید. بى گمان یاد کرد گزارشهاى زندگانى آن بزرگواران به اطاعت و عبادت نزدیک مى کند واز زشتیها و ناپسندیها دور مى دارد. اما در کتابهاى نگاشته شده دراین زمینه سره و ناسره زیبائیها و پستیها درهم آمیخته است و من به توفیق خداوند نیکهاى آن را فراهم آوردم و پیرایه هاى بسته بر آنها را ستردم] . قصص الانبیاء مستند به روایات است . آنچه عرضه شده است خالى از تفصیل و تفسیر و نقد و بررسى است . مولف در مجموع گزیده نگارى را پیشه ساخته و در عرضه حوادث و گزارشهااز کناراسرائیلیات با بى اعتنائى گذشته است . محقق محترم کتاب را براساس 5 نسخه تصحیح و تحقیق کرده است . در پانوشتها افزون بر ضبطاختلاف نسخه ها توضیحاتى را پیرامون روایات متن و رجال روایات آورده واحادیث را به[ بحارالانوار] و برخى منابع دیگرارجاع داده است . وى ضمن مقدمه ازانتساب قطعى کتاب به مولف شرح حال وى و شیوه تحقیق خود سخن گفته است در پایان مقدمه فهرست سودمندى از آثار نگاشته شده درباره پیامبران ارائه داده است . کفایه الاصول ضرورت چاپ محقق و چشم نواز انتقادى و دقیق متون درسى اکنون بیش از هر زمان دیگرى محسوس است . سوکمندانه موارداندکى که انجام شده نه به لحاظ عرضه متنى استوار و نه تحقیقى سالم و کارآمد شایسته و بایسته نبوده است . [موسسه آل البیت] از سالها پیش به تحقیق دقیق آثر گرانقدر و جاودانه مرحوم آخوند همت گماشته و ما پیشتر پیرامون چگونگى این تحقیق سخن گفته ایم . (حوزه شماره 27.197)امااینک به یمن انتشار آن یادآورى دو نکته را لازم مى دانیم : در آن نوشته آمده بود که از جمله فهرستهاى کتاب فهرست مصطلحات است ،یادآورى مى کنیم که این فهرست بعللى نیامده اما فهرست موضوعات بسیار دقیق و گسترده است دو دیگر این که محققانى که رنج گران تحقیق تحقیق بنیادین آن را بدوش کشیدند حجج اسلام آقایان : شیخ جواد روحانى شیخ محمداشرفى سید صالح مدرسى هستند. و در آغاز مقدمه اى است سودمند درباره دانش اصول و تطور آن در شیعه و سنى - تحقیق و تعلیق کتاب دقیق واستواراست و حروفچینى چاپ و تجلید آن زیبا چشم نواز و بسیار ستودنى است . مدرس در پنج دوره تقنینیه مجلس شوراى ملى ج 1 آنچه دراین کتاب آمده متن سخنرانیها نطقها و مشروح مذاکرات و آراء شهید آیه الله سیدحسن مدرس در مجلس شوراى ملى است . آنچه دراین جلد آمده شامل نطقهاى ادوار دوم سوم و چهارم است . و جلد دوم در برگیرنده دوره پنجم و ششم خواهد بود. گردآورنده این مجموعه سالشمارى از زندگانى مدرس تا پایان دوره چهارم نقنینیه در آغازآورده است و در ضمن یادآوریهائى از چگونگى تدوین کتاب سخن گفته است . فهرست آغاز کتاب نیز گویا و سودمنداست اما قطعا کتاب به فهرستهاى فنى مختلفى نیازمنداست که امید مى رود در پایان جلد دوم بیاید.این کتاب بى گمان براى محققان و پژوهشگران تاریخ معاصر مواد خام و مصالح سالم و مستندى است که در کار شناخت و تحلیل تاریخ آن روزگار و نیز در جهت شناخت و تحلیل شخصیت مرحوم مدرس بسیار سودمند خواهد بود. خوب است نمایندگان مجلس شوراى اسلامى در آن به دقت بنگرند واز چگونگى موضوع گیریها نطقها شهامتها و شجاعتهاى وى در جایگاهى که نشسته اند (جایگاه مدرسها) بیشترین بهره را درایفاء مسئولیت خود ببرند. معارج نهج البلاغه بیهقى معروف به [فرید خراسانى] از عالمان و محققان قرن ششم هجرى است و نخستین کسى است که بر تمام نهج البلاغه شرح نوشته است . آقاى دانش پژوه در چگونگى این شرح در مقدمه سودمند خوداز جمله نوشته اند: او در آغاز براى اثبات بلاغت نهج البلاغه اندکى بحث بدیعى کرده است که کیدرى وابن میثم هم ازاو پیروى نموده و تا اندازه اى هم سخن را بدرازا کشانده است . روش او دراین شرح تا اندازه اى سنجشى است واز سخنان دیگران هم گواه آورده است . دراین دفتر بحثهاى ادبى و فقهى و نجومى و طبى و فلسفى هست و بیهقى سخنان پیشواى اسلام رااز هر رهگذر بررسى کرده است . محقق محترم در مقدمه اى دراز دامن و سودمند از نهج البلاغه و شرحهاى آن بیهقى و تالیفات وى واهمیت معارج نهج البلاغه سخن گفته است . وى متن شرح نهج البلاغه را شماره گذارى کرده و فهرست سودمندى از مفاهیم موضوعات جایها واژه ها ترتیب داده و به این شماره هاارجاع داده است . حروفچینى و چاپ کتاب پاکیزه و تجلید و صحافى آن ستودنى است . نهج البلاغه للامام على علیه السلام نسخه المعجم المفهرس محقق محترم پس از آن که از پس سالها تلاش [ المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه] را بر مبناى چاپ صبحى صالح عرضه کرد به تصحیح و تحقیق متن نهج البلاغه براساس کهنترین نسخه هاى آن همت گماشت . وى متن نهج البلاغه را با نسخه هاى بسیار کهن از جمله نسخه نگاشته شده به سال 421 هجرى و نسخه نوشته به تاریخ 587 و نسخه فراهم آمده به سال 499 مقابله و تصحیح کرده و موارد بسیارى از تصحیفها و یا تحریفها را بازشناسى و ضبط کرده است . تمام این تصحیحات بر روى نسخه صبحى صالح اعمال شده است ،بدینسان این چاپ همان چاپ صبحى صالح است به مزایاى ذیل : تصحیح اشتباهات چاپى تصحیح اشتباهات کتابتى حذف تفسیرها و توضیحهاى نارسا و نادرست و ...افزون براین تمام توضیح و تفسیر لغات در پانوشتها آمده و مصادر خطبه ها و ... نیز در آغاز به تفصیل یاد شده است . در پایان جدول اختلاف نسخه هاست و فهرست برخى از موضوعات . الاثناعشریه فى الصلاه الیومیه رساله اى است کوتاه متین دقیق با تنظیمى نیکو چونان تمام آثار علامه عالیقدر مرحوم شیخ بهائى . محتواى کتاب را واجبات و مستحبات نمازهاى روزانه تشکیل مى دهد که مرحوم شیخ آن را در نهایت اتقان و گزیده گوئى نگاشته است . محقق محترم کتاب را براساس دو نسخه تصحیح کرده در ضمن دقیق اختلاف نسخه ها وارائه متنى استوار تمام آیات روایات واقوال فقهى آن رااز منابع کهن و دست اول روائى و فقهى استخراج کرده است . نسخه هاى مورد مراجعه حواشى بسیارى از مولف داشته که محقق همه را آورده و روایاتى که بطور ناقص آمده بود تکمیل کرده وافزوده ها را بین کروشه نهاده است .افزون براینها مقدمه کوتاه و گویائى از شرح حال مولف نگاشته و در پایان فهرستهاى سودمندى ضمیمه کرده است . تحقیق کتاب پاکیزه و ستودنى است . و حروفچینى چاپ و صحافى آن شایسته چنین اثرى ارجمند. یادآورى مى کنیم که این رساله پیشتر در مجله وزین[ تراثنا] چاپ شده بود (سال دوم شماره سوم ).
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 347 |
||