تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,992,438 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,103 |
نوبختی، متکلمی اندیشمند و نوآور | ||
نقد و نظر | ||
مقاله 3، دوره 20، شماره 77، فروردین 1394، صفحه 54-80 اصل مقاله (548.12 K) | ||
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
نویسنده | ||
سعیده السادات نبوی | ||
دانشجوی دکتری فلسفه دین، دانشگاه قم | ||
تاریخ دریافت: 25 اسفند 1394، تاریخ پذیرش: 25 اسفند 1394 | ||
چکیده | ||
ابو اسحاق ابراهیم بن نوبخت از متکلم ـ فیلسوفانی است که درباره تاریخ زندگانی او اختلاف نظر بسیار است. در این مقاله، با شواهد گوناگونی نشان داده میشود که نوبختی اندیشمند معاصر سید مرتضی و ابوالحسین بصری است. همچنین تلاش میشود با مقایسه آرای او با سید مرتضی از متکلمان متقدم و نیز علامه حلّی از متکلمان متأخر، تأثیرگذاریهای کلامی ایشان بر مباحث کلامی بهویژه مباحث متأخران و نیز اهمیت و جایگاه تاریخی ـ علمی او با دقت بیشتری بررسی گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
نوبختی؛ الیاقوت فی علم الکلام؛ سید مرتضی؛ علامه حلّی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Nawbakhti; an Intellectual, Innovative Scholar of Kalam | ||
نویسندگان [English] | ||
Sa'ideh Sadat Nabavi | ||
چکیده [English] | ||
Abū Isḥāq Ibrāhīm b. Nawbakht was a philosopher and a scholar of Kalam whose life history is subject to much controversy. In this paper, I will draw upon various pieces of evidence to show that Nawbakhti was a scholar contemporary with Sayyid al-Murtaḍā and Abu al-Ḥusayn al-Baṣrī. Moreover, I seek to scrutinize his influences on issues of Kalam, especially among later scholars, as well as his importance and his scholarly and historical place, through a comparison of his views with those of Sayyid al-Murtaḍā (an early scholar of Kalam) and 'Allāma al-Ḥillī (a later scholar of Kalam). | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Nawbakhti, Al-Yāqūt fī 'ilm al-kalām, Sayyid al-Murtaḍā, 'Allama al-Ḥillī | ||
مراجع | ||
1. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن (1403ق./1983م.)، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج25، نقحه دکتر علینقی منزوی، بیروت: دار الأضواء. 2. ابن نوبخت، ابو اسحاق ابراهیم (1413ق.)، الیاقوت فی علم الکلام، با تحقیق و مقدمه علیاکبر ضیائی، قم: کتابخانه عمومی آیت الله العظمی مرعشی نجفی. 3. اشمیتکه، زابینه (1389)، اندیشههای کلامی علامه حلّی، ترجمه: احمد نمایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. 4. اعرجی، سید عمید الدین ابو عبدالله عبدالمطلب بن مجد الدین محمد حسینی (1381)، اشراق اللاهوت فی نقد شرح الیاقوت، تحقیق: عَلیاکبر ضیائی، تهران: میراث مکتوب. 5. افندی اصفهانی، میرزا عبدالله (1401ق.)، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج1 و 6، اهتمام: سید محمود مرعشی و تحقیق: سید احمد حسینی، قم: بینا.
10. بحرانی، ابن میثم (1406ق.)، قواعد المرام فی علم الکلام، تحقیق: سید احمد حسینی، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. 11. بیاتی، حیدر عبد المناف (1389)، «نویسنده کتاب الیاقوت»، کتاب شیعه، سال اول، ش اول. 12. الجاحظ، ابو عثمان عمر بن بحر (1422ق./2001م.)، البخلاء، ج1، شرح و تصحیح: احمد عوامری بک و علی الجارم بک، بیروت: دار الکتب العلمیه. 13. جلالی مقدم، مسعود (1378)، «ابوالحسین بصری»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر: کاظم موسوی بجنوردی، ج5، تهران: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی. 14. حمصی رازی، شیخ سدید الدین محمود (1412ق.)، المنقذ من التقلید، ج1، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه. 15. خاقانی، علی بن حسین (1404ق.)، رجال الخاقانی، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، اهتمام و مقدمه: شیخ حسن خاقانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. 16. رازی، محمدبن زکریا (1371)، السیره الفلسفیه، ترجمه: عباس اقبال، تصحیح و مقدمه: پل کراوس، شرح احوال و آثار و افکار رازی، به همت مهدی محقق، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. 17. سید مرتضی، علی بن حسین موسوی (1431ق.)، الذخیره فی علم الکلام، تحقیق: سید احمد حسینی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه.
19. ـــــــــــــــــــ (1410ق. الف)، رسائل الشریف المرتضی، ج4، مقدمه و اشراف: سید احمد حسینی و اعداد: سید مهدی رجائی، قم: دار القرآن الکریم. 20. ـــــــــــــــــــ (1410ق. ب)، الشافی فی الامامه، تحقیق و تعلیق: سید عبد الزهراء حسینی، ج1 و 2، تهران: مؤسسه امام صادق7.
22. ـــــــــــــــــــ (بیتا)، رساله المحکم والمتشابه المعروف بتفسیر النعمانی، قم: دار الشبستری للمطبوعات. 23. ـــــــــــــــــــ (1413ق. الف)، اوائل المقالات، تحقیق: شیخ ابراهیم انصاری، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. 24. شیخ مفید، محمد بن نعمان عکبری بغدادی (1413ق. ب)، المسائل العکبریه، تحقیق: سید علی اکبر الهی خراسانی، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. 25. ـــــــــــــــــــ (1413ق. ج)، مسئله فی الإراده، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. 26. قزوینی رازی، ابورشید عبدالجلیل بن ابی الحسین بن ابی الفضل (1371.ق.)، النقض معروف به «بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض»، مقدمه و تعلیقه و مقابله و تصحیح: سید جمال الدین حسینی ارموی معروف به محدث، بیجا: چاپخانه سپهر. 27. ـــــــــــــــــــ (1411ق./1991م.)، تأسیس الشُبعة لعلوم الإسلام، بیروت: مؤسسةُ النعمان. 28. صدر، سیدحسن (1396ق./1976م.)، الشیعه وفنون الإسلام، مقدمه: دکتر سلیمان دنیا، قاهره: مطبوعات النجاح. 29. ـــــــــــــــــــ (1359)، تلخیص المحصل معروف به نقد المحصل، به انضمام رسائل و فوائد کلامی، اهتمام: عبدالله نورانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران با همکاری دانشگاه مکگیل. 30. ـــــــــــــــــــ (1407ق.)، تجرید الاعتقاد، تحقیق: محمدجواد حسینی جلالی، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. 31. علامه حلّی، ابومنصور حسن بن مطهر (1363)، انوار الملکوت فی شرح الیاقوت، تحقیق: محمد نجمی زنجانی، قم: انتشارات رضی و انتشارات بیدار. 32. ـــــــــــــــــــ (1430ق./ 1388)، معارج الفهم فی شرح النظم، تحقیق: گروه فلسفه و کلام بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی. 33. ـــــــــــــــــــــــ (1415ق.)، مناهج الیقین فی اصول الدین، با تحقیق یعقوب جعفری مراغی، قم: دار الأسوه. 34. ـــــــــــــــــــ (1426ق.)، تسلیک النفس الی حضیره القدس، تحقیق: فاطمه رمضانی، قم: مؤسسه امام صادق7. 35. ـــــــــــــــــــ (1399ق.)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، حواشی و تعلیقات: آیة الله سید ابراهیم موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات. 36. ـــــــــــــــــــ (1419ق.)، نهایة المرام فی علم الکلام، ج1، تحقیق: فاضل العرفان، اشراف: جعفر سبحانی، قم: مؤسسه امام صادق7.
38. قاضی القضاه، عبد الجبار بن احمد (1422ق.)، شرح االاصول الخمسه، تعلیق: احمد بن الحسین بن ابیهاشم، اهتمام: سمیر مصطفی رباب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 39. ـــــــــــــــــــ (1382ق.)، المغنی فی ابواب التوحید والعدل، ج14، تحقیق: استاد محمد السقا و مراجعه ابراهیم مدکور و اشراف: دکتر طه حسین، بیجا: دارالکتب. 40. ـــــــــــــــــــ (1382ق.)، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، ج1، تحقیق: دکتر محمود محمد قاسم و مراجعه: دکتر ابراهیم مدکور و اشراف: دکتر طه حسین، بیجا: دار الکتب. 41. قمی، شیخ عباس (1425ق.)، الکنی و الألقاب، ج1، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه. 42. کربن، هانری (1387)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه: سید جواد طباطبایی، تهران: کویر. 43. مادلونگ، آلفرد (1362)، «تشیع امامیه و علم کلام معتزلی»، ترجمه احمد آرام، در: شیعه در حدیث دیگران، زیر نظر مهدی محقق، تهران: دائرة المعارف تشیع. 44. مارتین مکدرموت (1384)، اندیشههای کلامی شیخ مفید، ترجمه احمد آرام، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,633 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 945 |