پس از 28 سال در مهرماه 1347, و به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن بعثت پیامبر اکرم(ص) مراسم بزرگداشت و جشن, به مدت یک هفته در حسینیه ارشاد تهران برگزار گردید. این مراسم که با برنامه هاى متنوع سخنرانى و مسابقات ادبى همراه بود, انعکاس گسترده اى در مطبوعات به وجود آورد و نشریات مختلفى به معرفى این برنامه و ارائه گزارش از فعالیتهاى حسینیه پرداختند. در این میان, بخشى از برنامه ها به بانوان اختصاص داشت که به عنوان یک ابتکار جالب و اقدام بى سابقه, تإثیر گسترده اى در فضاى فرهنگى جامعه به جاى گذارد, بخصوص که این بخش استقبال عظیم و فوق العاده بانوان را به همراه داشت. مجله ((سپید و سیاه)) در شماره 786 خود که در آبان ماه 47 انتشار یافت, اجتماع بانوان را این گونه گزارش کرد: ((... در روز یکشنبه تالار اصلى حسینیه ارشاد در اختیار بانوان گذاشته شده بود و در حدود 5000 نفر از خانمها در این مراسم شرکت داشتند و در تمام ساعات جلسه چه از نظر پذیرایى و چه از لحاظ مراسم مذهبى و سخنرانیها و سایر امور, کلیه برنامه ها عموما به وسیله خود خانمها اداره مى شد و این امر تا آن روز به کلى بى سابقه بود))!
این رخداد فرهنگى بى سابقه, در توجه اندیشمندان به این مرکز فرهنگى و بویژه بانیان و طراحان آن نقش وافرى داشت. بلافاصله مجله سپید و سیاه, به سراغ استاد عالیقدر و متفکر بزرگ اسلامى, آیت الله مرتضى مطهرى ـ که هدایت برنامه ها را بر عهده داشت ـ رفت, تا از کم و کیف مسایل آگاه شود. استاد طى مصاحبه اى به سوالات خبرنگار مجله پاسخ گفتند و متن این مصاحبه در شماره دوازدهم (سال 1347) منتشر شد.
اینک در بزرگداشت سالروز شهادت استاد شهید, با بازخوانى این مصاحبه فراموش شده, خاطره این احیاگر اندیشه ناب اسلامى که گامهاى استوارش در احیإ منزلت و تشخص زن مسلمان بر سنگلاخهاى دیروز, راه را بر اندیشمندان امروز هموار, و افق را برابر نسل جستجوگر, روشن ساخت, ارج مى نهیم.((پیام زن))
س: خواهشمند است اطلاعاتى در باره شرکت بانوان در جشن مقدس مبعث به خوانندگان بدهید.
استاد: لابد مقصودتان سخنرانیهایى است که امروز در این حسینیه و مجلس اختصاصى بانوان از طرف خود بانوان ایراد شده است. سخنرانى و الغإ خطابه یکى از فنون ادبى و هنرى است که در مسایل تربیتى مورد استفاده قرار مى گیرد.
مسلما این استعداد زنان نیز کم و بیش وجود دارد و از استعدادهاى مخصوص مردان نیست و از نظر اسلام زنان مى توانند خود قسمتى از وظایف تعلیم و تربیت دینى و تبلیغ دین را براى بانوان به عهده بگیرند. بلکه مى توان گفت احیانا لازم و واجب مى شود زیرا چنانچه مى دانیم قرآن کریم امر به معروف و نهى از منکر را از مختصات مردان قرار نداده است و این مسوولیت را براى بانوان قائل شده است و مى فرماید:
((المومنون و المومنات بعضهم اولیإ بعض یإمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر. )) یعنى مردان و زنان باایمان دوست و سرپرست دینى یکدیگرند و به حکم این دوستى و مسوولیت سرپرستى یکدیگر را به امر به معروف و نهى از منکر به عهده مى گیرند.
ـ با توجه به اینکه حالا بانوان در مراحل تبلیغاتى تا این حد پیش مى روند بهتر است بدانیم ((حق)) آنان تا چه حد ادا شده است؟
استاد: تبلیغ و تعلیم و تربیت و ارشاد ((وظیفه)) است نه حق. قرآن کریم نیز به عنوان ((وظیفه)) از دعوت به خیر و امر به معروف و نهى از منکر یاد مى کند نه به عنوان یک ((حق)).
به هر حال این چیزى که به نظر شما ((حق)) است و به نظر من ((تکلیف)), هنوز در مرحله ابتدایى است. بانوان بیش از اینها باید خود را براى خدمات اسلامى نسبت به بانوان آماده کنند. باید با تبلیغات سوئى که علیه اسلام از نظر حقوق زن شده است مبارزه کنند. باید با منطق و استدلال ثابت کنند که اسلام در عین اینکه طرفدار تمام استعدادهاى روحى و جسمى است که در فطرت زن نهاده شده, سخت پاسدار عفاف و شخصیت زن و مخالف ابتذال آنان مى باشد. امیدواریم با همت بانوان هر چه زودتر این مقصود عملى گردد.
ـ زنان در پیشرفت و تمدن اسلام چه نقشهایى داشته و در آینده چه نقشهایى مى توانند داشته باشند؟
استاد: زنان در تمدن اسلام نقش بسزایى داشته اند و اسلام نیز در شخصیت دادن به زن نقش بسزایى دارا است. این هر دو تاریخچه مفصلى دارد که اکنون مجال شرح آن نیست. در مثل: هنگام مبعث چهره بانویى را مشاهده مى کنیم که در آن وقت سخت مایه تسلى خاطر پیغمبر اکرم بوده است و در نهایت صمیمیت, تمام هستى خود را نثار اسلام کرده است, این بانو خدیجه محترمه است که پانزده سال از رسول اکرم بزرگتر بوده و وقتى که از دنیا رفت تقریبا شصت و پنج ساله بود. اما رسول خدا تا پایان, او را فراموش نمى کرد و نامش که برده مى شد, گاهى اشک در چشمش حلقه مى زد و مى گفت: نمى دانید از وقتى که مرا تنها گذاشته بودند این زن چه فداکاریها کرد. در بیعه العقبه که چهارده نفر از مردم مدینه به مکه آمدند و مخفیانه در یکى از دره هاى مکه با رسول خدا بیعت کردند یکى از آنها یک زن از مردم مدینه بوده است. زنان از ابتدا در جنگ با مردان مسلمان به صورت پرستارى و احیانا دفاع همکارى مى کردند. در علوم اسلامى از حدیث و تفسیر و ادب و غیره, از صدر اسلام زنان با مردان سهیم بوده اند.
مسلما زنان امروزه اسلام باید با الهام از مکتب اصلى و آئین خود در مقابل فلسفه هاى ضد انسانى و فاسدکننده غرب یک نهضت عمیق را پى ریزى کنند که فضیلت علم و تقوا را توإم داشته باشد.
به نظر من طولى نخواهد کشید که تعفن متدهاى غربى, زنان شرقى را سخت متنفر خواهد کرد و زنان شرقى بالاخص مسلمانان بدون آنکه بخواهند خود را اسیر عادات نامعقول و ضد انسانى قدیم نمایند راه وسط و معتدل را پیش خواهند گرفت. استقبال عظیم و فوق العاده اى که از برنامه هاى موسسه اسلامى حسینیه ارشاد از طرف بانوان مى شود, مى تواند نشانه اى از احساس نفرتى باشد که کم و بیش از وضع مبتذل تقلیدهاى کورکورانه غربى پیدا شده است.
پى نوشت :
این مصاحبه همراه با دیگر آثار مربوط به جشن بعثت, در یادنامه اى به نام ((بانگ تکبیر)) از سوى حسینیه ارشاد, منتشر شده است.
