پزشک شما

دکتر آذر آذرى

این شماره:
خواهر ف.خ ـ استان هرمزگان
برادر م.ن ـ ؟
خواهر م.ز ـ زنجان
خواهر آ.ف ـ مراغه
خواهر س.د ـ مراغه

خواهر ف.خ ـ استان هرمزگان
دخترى هستم 23 ساله. در سال دوم دبیرستان ناگهان دچار تنگى نفس و طپش قلب شدم. بعد از انجام آزمایشات مختلف, پزشکان تشخیص دادند مشکل خاصى ندارم و فقط مقدارى کمبود آهن دارم و کم خون هستم. الان مدت چهار سال است دچار وسواس و پوچى افکار شده ام. در هر کارى اضطراب و ترس و دودلى آزارم مى دهد. یک کار را مکررا انجام مى دهم. همیشه بین دو راهى مى مانم. اشتها ندارم و معده ام سوزش دارد. نمى توانم مطالعه کنم, بیشتر مواقع دچار سردرد مى شوم. لطفا راهنمایى کنید که:
1ـ آیا ممکن است کمبود آهن موجب بروز چنین عارضه هایى باشد؟
2ـ آیا ممکن است سوزش و درد معده موجب چنین عارضه اى شود؟
3ـ براى درمان سوزش و نفخ معده چه راه حلى پیشنهاد مى کنید؟
4ـ علت سرگیجه و ضعف چیست؟
5ـ آیا ممکن است این عوارض منشإ بیمارى روانى باشد؟
6ـ چه کار کنم تا از دست تلقین رهایى پیدا کنم؟
7ـ علت سردردهایم چیست؟
خواهر گرامى!
در قسمت اول نامه شما, علائم و نشانه هایى از بیمارى وسواس وجود دارد. براى شناخت ریشه هاى این بیمارى توصیه مى کنیم قسمت اول و دوم بیمارى وسواس را که در شماره هاى 56 و 60 مجله چاپ شده, مطالعه بفرمایید. مطالب دیگرى نیز وجود دارد که ان شإالله در شماره هاى آینده ارائه خواهد شد. خلاصه مطلب این است که ریشه بیمارى وسواس, وجود اضطراب و زمینه هاى نامساعد خانوادگى و فردى است. اگر اضطراب درمان شود و زمینه هاى نامساعد برطرف شوند, قطعا بیمارى وسواس تا حد زیادى درمان مى شود. در مورد سوالهاى بعدى شما به طور خلاصه توضیحاتى ارائه مى شود که امیدواریم مفید واقع شود.
1ـ کمبود آهن باعث کم خونى فقر آهن مى شود. در این صورت بیمار دچار رنگ پریدگى, بى اشتهایى, طپش قلب, کج خلقى و اضطراب خواهد شد. اگر تشخیص کم خونى فقر آهن قطعى باشد باید از داروهاى حاوى آهن طى مدت مشخصى استفاده شود. پس از درمان فقر آهن علائم فوق از بین مى روند.
2ـ همیشه بیماریهاى جسمى نوعى نگرانى و ترس و اضطراب از بیمارى را به دنبال دارند و معمولا این ترس از بیمارى یک واکنش طبیعى است. البته در بعضى مواقع ممکن است غیر عادى و مرضى باشد که نیازمند درمان است.
3ـ اصلاح رژیم غذایى در بسیارى از موارد التهاب و تحریکات گوارشى رابهبودمى بخشد. البته گاهى اوقات بیمار باید از داروهاى ضد اسید و ضد نفخ طبق دستور پزشک استفاده نماید.
4ـ برخى اوقات وقتى فرد از جایش برمى خیزد و یا مى ایستد, دچار سقوط فشار خون مى شود که به این حالت, حالت سقوط وضعیتى فشار خون مى گویند. گاهى سرگیجه ناشى از اختلالات بینایى و یا شنوایى است که با توجه به علت, باید درمان شود. سرگیجه توإم با احساس ضعف ممکن است ناشى از کم خونى باشد.
5ـ اگر اضطراب و ترس غیر عادى باشد حالت مرضى پیدا مى کند. در این صورت ممکن است ریشه روحى و روانى داشته باشد.
6ـ به طور کلى تلقین دو نوع است. نوعى که نامطلوب است همان تلقین منفى است که باعث فرسودگى جسمى و روانى فرد مى شود. مشاوره با روانپزشک, یا روان شناس و سایر صاحب نظران و حتى افرادى که مورد اعتماد شما هستند, شما را در این مورد کمک و یارى خواهند کرد. البته خود شما مى توانید با ارزیابى نکات مثبت و منفى از افکار و رفتار و ویژگیهاى شخصیتى خود, از حصار تلقینهاى منفى رهایى پیدا کنید.
7ـ اصولا سردرد علل مختلفى دارد. سردرد ممکن است به علت التهاب سینوسها ((سینوزیت)), اختلال بینایى, بى خوابى, میگرن, عصبانیت و محیط نامناسب و شرایط نامطلوب زندگى ایجاد شود.
سالم باشید.

برادر م.ن ـ ؟
1ـ در صورت امکان بحث وسواس را ادامه دهید.
2ـ براى درمان کمرویى, احساس حقارت, ترس و کسب اعتماد به نفس چه باید کرد؟
3ـ بدن من زیاد عرق مى کند علت و راه علاج آن چیست؟
4ـ علت خون دماغ چیست؟ خصوصا بعد از غذاهاى گرم مثل شیرینى, خرما و ...
5ـ لطف کنید یک برنامه غذایى هفتگى که براى دانشجویان دور از شهر خودشان مفید باشد, ارائه کنید.
برادر گرامى!
امیدواریم که بتوانیم بیمارى وسواس را در قالب گفت و شنود ادامه داده و پاسخ بسیارى از خوانندگان بخش پزشکى مجله را که علاقه مند به ادامه این مبحث هستند, بدهیم. در مورد سوال دوم نیز ان شإالله سعى خواهیم نمود که مقالات جدید و مجزایى ارائه نماییم. و اما به اجمال اینکه کمرویى, احساس حقارت و ترس ریشه اضطرابى دارند و معمولا عوامل مختلف محیطى, شخصیتى, فامیلى و حتى در پاره اى موارد ژنتیکى در ایجاد این علائم دخالت دارند. گاهى نقایص فیزیکى و ظاهرى نیز ممکن است منجر به علائم فوق شود. روابط صحیح خانوادگى و برخوردهاى سازنده و مناسب خانواده با کودکان خود, به عنوان مهمترین عامل در ایجاد روحیه اعتماد به نفس انسان است. تلقین نکات مثبت و ارزیابى روزانه افکار و رفتار مى تواند در بوجود آمدن اعتماد به نفس بسیار موثر باشند و تمرین و تکرار الگوهاى رفتارى مطلوب, باعث تداوم و ثبات این ویژگیهاى شخصیتى خواهد شد. ان شإالله
در مورد تعریق زیاد بدن علل مختلفى وجود دارد. یکى از علل تعریق همراه عدم تحمل گرما, پرکارى غده تیروئید است که باید مورد توجه قرار بگیرد. اگر تعریق همراه با علائم دیگر نظیر تب و لرز و درد مفاصل باشد. ممکن است منشإ آن برخى بیماریهاى عفونى مثل تب مالت, تیفوئید, سل و ... باشد ولى گاهى ممکن است تحریکات عصبى, هیجانات روحى و اضطراب, باعث تعریق شود. در هر سانتى متر مربع بدن حدود 200ـ100 غده عرق وجود دارد که ممکن است در نواحى پیشانى, زیر بغل و کف پا و دست از این تعداد هم بیشتر باشد. محرک اولیه غدد عرق, حرارت است. تنظیم درجه حرارت بدن از اعمال غده مغزى هیپوتالاموس است. بنابراین با افزایش درجه حرارت پوست یا خون, امواج الکتریکى از هیپوتالاموس تخلیه شده و از هیپوتالاموس به وسیله سیستم عصبى سمپاتیک به غدد عرق منتقل مى شوند. همان طور که گفتیم به جز تحریک حرارتى از مسیر هیپوتالاموس, غدد عرق به طور واکنشى توسط دیدن منظره گرما, استرسهاى هیجانى, درد, ترس و اضطراب و در حالت خشم نیز تحریک مى شوند و باعث تعریق خواهند شد. تاکنون هیچ سیستم مهارکننده عصبى براى غدد عرق شناخته نشده است. گاهى براى درمان تعریق زیاد از داروهاى آرام بخش و گاهى از ترکیبات موضعى استفاده مى شود.
علل خون دماغ عبارتند از:
ضربه به ناحیه بینى که مهمترین و شایعترین علت خون دماغ ضربه به بینى است. علل دیگر شامل خشکى مخاط بینى, دستکارى بینى, فشار خون, حصبه و اختلالات انعقادى خون مى باشند. معمولا پس از تشخیص علت اصلى خون دماغ, با رفع و درمان علت, از خون دماغ مکرر و مجدد جلوگیرى مى شود.
برنامه غذایى مناسب باید شامل هر چهار دسته اصلى یعنى 1ـ شیر و لبنیات 2ـ گوشت 3ـ نان و غلات 4ـ میوه و سبزیجات و حاوى ترکیبات مختلف قندها, چربیها, مواد پروتئینى و ویتامینها باشد. مسلما هر غذایى که فاقد یکى از این مواد باشد, ناقص است و در صورت استمرار یک رژیم غذایى نامناسب, تدریجا منجر به ضعیف شدن سیستم دفاعى بدن و بیمارى خواهد شد. انتخاب نوع غذا به علاقه و ذائقه شما بستگى دارد. موید باشید.

خواهر م.ز ـ زنجان
دخترى هستم 18 ساله. به علت کم توجهى مادرم, 8 ساله بودم که مشکلى برایم بوجود آمد و آن اینکه با دخترى ناباب دوست شدم و او مرا به کارهایى واداشت که عاقبت خوبى نداشت و من چون کوچک بودم, عاقبت این کارها را نمى دانستم. او تقریبا 4 سال مرا به این کار واداشت تا اینکه منزل و مدرسه امان عوض شد و من ماندم و هواهاى نفسانیم. تا اینکه یکى از معلمین مرا از خواب غفلت بیدار کرد. حال سوال من این است که آیا خداوند مرا مى بخشد. آیا مى توانم با خیال راحت ازدواج کنم یا به دانشگاه بروم؟
خواهر گرامى!
آرزو مى کنیم که هدایت الهى شامل حالتان شود و با توجه به آگاهى هایى که از اثرات شوم این عادت وحشتناک پیدا کرده اید و اظهار ندامت و پشیمانى نموده اید, مسلما اگر بتوانید دوستان صالح و با تقوا و با ایمانى پیدا نمایید در آینده مى توانید با سربلندى و افتخار ازدواج کنید. مادرى فداکار و صالح باشید و با وجدانى آسوده با آرامش زندگى کنید. آنچه بر شما گذشته است ,اگر چنین باشد که نوشته اید, در صورت ادامه, به زندگى دنیا و آخرت شما آسیب مى رساند و آینده شما را تباه مى کند. به خدا توکل کنید و از صدمه و آسیب به جسم و روحتان جلوگیرى کنید, در این صورت هم به دانشگاه راه پیدا مى کنید و هم در امر مهم ازدواج موفق مى شوید. ان شإالله.

خواهر آ.ف ـ مراغه
دخترى 19 ساله ام. بیمارى من این است که تا به حال عادت ماهانه نشدم و از لحاظ جسمانى هم آن طور که باید مانند دختران هم سن من باشم, رشد نکرده ام. از لحاظ ظاهرى هم چاق هستم و تاکنون به هیچ دکترى هم مراجعه نکرده ام. لطفا مرا راهنمایى کنید.
خواهر گرامى!
با توجه به مشکلى که دارید پیشنهاد مى کنیم که هر چه سریعتر جهت انجام آزمایشات لازم به متخصص غدد مراجعه فرمایید زیرا مشکل شما غیر عادى است و نیازمند پیگیرى است.موفق باشید.

خواهر س.د ـ مراغه
دخترى هستم 19 ساله! مشکلى که مرا از کودکى عذاب مى دهد این است که خداوند مرا بدون هیچ نقصى آفریده است, ولى احساس مى کنم نقصى در صورتم است و آن بزرگى بینى ام مى باشد. به خاطر این موضوع اطرافیان مرا مسخره و سرزنش مى کنند. لطفا مرا راهنمایى کنید.
خواهر گرامى!
مشکل شما در ایران قابل درمان است و همان طور که مى دانید لازم است به متخصص جراحى پلاستیک مراجعه فرمایید. قطعا کسانى که شما را به خاطر این موضوع سرزنش مى کنند سخت در اشتباهند و شما هم نباید از این نظر نگران باشید. براى این منظور شما مى توانید به بیمارستانهاى وابسته به دانشگاه تهران مراجعه فرمایید. موفق باشید.