قلمه در پاییز
مهندس مجتبى شریعت پناهى
قلمه زدن روش آسانـى بـراى تکثیر گیاهان خانگـى است. بسیارى از گیاهان زینتى را مى تـوانیـم در اواخر پاییز و حتى اوایل زمستان تکثیر کنیـم تا در بهار سال آینـده با گلهاى زیبایشان باغچه را صفا دهند.
داوودى, شمعدانى, رز, نسترن و به ژاپنى جزو گیاهانـى هستنـد که مى توانند در پاییز تکثیر شوند.
بستر مناسب
یک جعبه کـوچک یا گلدانـى که ارتفاع زیادى نداشته باشد, انتخاب کنید.
ماسه را با آب جـوش بشویید, تا ضدعفونى شـود. ضمنا موادى به نام قارچ کـش وجود دارد که مى توان به وسیله آن ماسه را ضدعفونى کرد.
زینبZINEB) ) نـوعى مـاده شیمیـایـى است که بـراى ایــن منظور مى تـواند مـورد استفاده قرار گیرد. ضدعفـونى ماسه از پـوسیدگـى قلمه ها و ابتلاى آنها به بیمـاریهاى قـارچـى جلـوگیـرى مـى کنـد.
وسایل لازم
شمـا بـراى قلمه زدن به چاقـوى تیز (چـاقـوى باغبـانـى) احتیاج داریـد. بهتر است چاقـو را به وسیله آب جـوش یا مـواد شیمیایـى, ضـدعفـونـى کنید. بعد از پایان کار باید روى جعبه را با پلاستیک شفاف بپـوشانید. بنابرایـن یک ورق پلاستیک یا کیسه نایلونى بزرگ و نخ بـراى بستـن نـایلـون تهیه کنیـد.
بریدن قلمه ها: زمانـى به ایـن کار اقـدام کنیـد که عمـر گلها تمام شده باشـد.
در اغلب نقـاط ایـران که هـوا معتـدل است, عمــر گلهاى داوودى, شمعدانـى یا رز در اواخر پاییز به پایان مـى رسد. آن زمان مـوقع خـوبـى براى گرفتـن قلمه است. ساقه ها را به صـورت مـورب ببرید.
طول قلمه:
طـول مناسب بـراى قلمه داوودى هفت تا پانزده سانتـى متـر, بـراى شمعدانى ده سانتى متر و براى رز و به ژاپنى بیست سانتـى متر است.
انتخاب پایه:
بـوته ها یا درختچه هایى که به منظور گرفتـن قلمه انتخاب مى شوند, بـایـد سـالـم و سـرحـال و به دور از آفـات و امـراض بـاشنــد. قلمه ها را از ساقه هاى ضخیـم و نیمه خشبـى بگیـریـد. ساقه ها کمـى چوبى شده باشند.
کاشت قلمه:
13 از قلمه را در ماسه قرار دهید, طـورى که در قسمت هـوایى چند جـوانه ـ حـداقل دو جـوانه ـ وجـود داشته بـاشد.
تعدادى از برگهاى روى قلمه را دور بینـدازید. نگهداشتـن دو برگ روى هر قلمه کفایت مـى کنـد. قلمه ها را آبیارى کـرده و روى آنها را با نایلون بپـوشانید و با نخ, نایلـون را به جعبه ببنـدیـد. جعبه یا گلدانـى که قلمه ها را در آن کاشته اید, در داخل ساختمان و در محل گرم و سایه قـرار دهیـد. هر روز نایلـون را کنار زده, به قلمه ها آب بدهید و دوباره روى آنها را با نایلون بپـوشانید. ایـن کـار مـوجب افزایـش رطـوبت نسبـى محیط قلمه هـــا گشته, به ریشه زایى آنها کمک مى کند. بعد از چند هفته قلمه ها ریشه مـى زنند که بـایـد به محل جـدیـدى منتقل شـونـد. اواخـر زمستان قلمه هاى ریشه دار را در باغچه بکارید.
