عقد و عروسى در کهکیلویه و بویراحمد
شروع زندگى مشترک و زناشویى در استان کهکیلویه و بویراحمد از زمانى است که پس از پسند دختر, بستگان درجه اول پسر موضوع خواستگارى را به صورت سربسته عنوان مى کنند. چنانچه طرفین ازدواج به سرگیرى آن وصلت رضایت دهند تعدادى از بستگان داماد به منزل عروس رفته و رسما دختر را خواستگارى مى نمایند. در این زمان پس از صحبتهاى اولیه و مقدماتى و زمینه چینى یکى از بزرگان و ریش سفیدان خانواده داماد رسما علت آمدن خود را که خواستگارى باشد عنوان مى نمایند. پس از اعلام رضایت پدر دختر و دختر و چند روز پس از مراسم خواستگارى, عده اى از زنان و نزدیکان داماد به خانه عروس آینده خود رفته و او را ((نشانه بندان)) مى کنند. هدایاى ((نشانه بندان)) عبارتند از: یک دست لباس محلى, طلاجاتى همچون انگشتر, النگو, گردنبند و نیز ساعت که زنان خویشاوند با داماد آنها را با صلوات به عروس آینده مى دهند. بعد از پایان ((نشانه بندان)) از پدر عروس اجازه گرفته مى شود که از طرف پدر داماد هزینه و مخارج عروسى به خانه پدر عروس فرستاده شود. که این ((باروزى)) نامیده مى شود.
((باروزى)) شامل قند و شکر, گوسفند, چاى, پیاز, برنج, سیب زمینى, حبوبات و آرد مى باشد که میزان آن متناسب با وضعیت اقتصادى خانواده هاى مختلف, متفاوت خواهد بود.
پس از اتمام ((باروزى)) تعدادى از ریش سفیدان دو طایفه عروس و داماد دور هم جمع شده و ((باشلاق بران)) انجام مى شود. در این استان رسم بر این بوده که جهیزیه عروس در قالب ((باشلاق بران)) تهیه شود یعنى که پدر داماد مبلغى را به پدر عروس یا ولى عروس پرداخت نماید. او کالاها و اجناسى را که توسط خانواده دختر تعیین و مشخص مى شود خریدارى نموده و پس از صورت بردارى تحویل خانواده عروس مى دهد.
قبل از شروع جشن عروسى و طبق یک سنت, مادر عروس تعدادى تسبیح, جوراب و دستمال جیبى را در داخل جهیزیه دختر خود مى گذارد تا او پس از رفتن به خانه شوهر و با مشورت مادر شوهر خود به اقوام و نزدیکان شوهرش اهدا نماید.
در استان کهکیلویه و بویراحمد, مدت جشن و پایکوبى براى یک عروسى سه الى هفت روز تعیین مى شود. در طول این مدت خانواده هاى طرفین به طور جداگانه و مستقل از اقوام و آشنایان خود پذیرایى مى نمایند. در آخرین روز این مراسم خانواده داماد همراه با کاروانى به خانه عروس رفته و طى مراسم شادى و پایکوبى که همراه با ساز و آواز و دهل است عروس را به خانه بخت مىآورند. پس از اینکه عروس به خانه بخت رفت به مدت سه روز با کسى دیدار نمى کند. با گذشت این سه روز تا یک هفته, مادر عروس به همراه تنى چند از زنان آشنایان و بستگان به منزل داماد رفته و دختر و داماد خود را به خانه خود دعوت مى کند. این رسم که به آن ((واطلبون)) گفته مى شود عروس و داماد پس از اقامتى چند روزه به خانه خود باز مى گردند. لازم به ذکر است مدت این اقامت کمتر از هفت روز خواهد بود.
آیین خواستگارى و ازدواج در استان کهکیلویه و بویراحمد معمولا براى برقرارى روابط خوب و حسنه در میان طوایف مختلف مطرح بوده و باعث صلح و صفا و صمیمیت مى شده, در عین حال نوعى ازدواج تحمیلى در اینجا وجود داشته که اکنون با بالا رفتن سطح دانش و بینش و نگرش و پیشرفت فرهنگ عمومى بندرت گزارش مى شود. این نوع ازدواج که ((خون بس)) نام دارد با هر قتلى که میان طوایف و ایلات اتفاق مى افتاده, دخترى از طایفه قاتل به عقد پسرى یا یکى از پسران منسوب به طایفه مقتول در مىآمد. این نوع ازدواج با این دید صورت مى گرفت تا صلح و سازش میان خانواده ها و ایلات برقرار شود و هرگز به آینده و فرجام آن دختر توجه و اندیشه نمى شد!
