نریوم اُلئاندر
مهندس مجتبى شریعتپناهى
Nerium _ Oleander
خانواده: آپوسیناسه Apocynaceae
اسم فارسى: خرزهره
بر خلاف اسم و بوى ناپسندش گلهاى زیبایى دارد و گیاهى است بسیار سازگار. سرزمین مادرىِ آن آفریقاى شمالى و جنوب اروپاست.
خرزهره، درختچهاى است به ارتفاع 2 تا 5 متر و بسیار عجیب. عجیب از آن نظر که پنجاه سال عمر مىکند و در مقابل گرما و خشکى هوا مقاومتى بىنظیر دارد. با همه اینها در مناطق مرطوب، نظیر سواحلِ دریا نیز خیلى آسان رشد مىکند و در تمام تابستان از اواخر خرداد تا شهریور غرق در گل مىشود.
حتى بادهاى تند، و آلودگىهاى آب و خاک و هوا نمىتوانند تأثیرى در رشد این گیاه داشته باشند. رنگ برگهایش سبز است اما خیلى شاد نیست. برگها باریک و سبز تیرهاند، گلها ممکن است سفید، صورتى یا قرمز باشند. بسیار مناسب حاشیه خیابانها و پیادهروهاست. اگر حوصله زیادى براى مراقبت از گلهاى باغچه ندارید، سراغ این درختچه بروید تا فضاى زیادى از خانه شما را با ساقههاى پربرگ و گلهاى رنگینش زینت بخشد. حتى به صورت گلدانى مىتوانیم آن را نگهدارى کنیم. در صورتى که آن را در گلدان کاشتهاید در مناطق خیلى سرد بهتر است در پاییز همزمان با سرد شدنِ هوا، ساقههایش را کوتاه نموده و آن را به داخل ساختمان منتقل کنید.
هر دو سال یک بار در اواخر فروردین، خاک گلدان را عوض کنید و در بهار و تابستان با کودهاى تقویتى آن را تقویت نمایید. توجه
داشته باشید که برگ، گل و شاخههایش اگر شکسته شوند نباید به آنها دست زد زیرا ایجاد مسمومیت مىکنند. به کودکان یادآورى کنید که به گلها و برگهایش دست نزنند. شاید انتخاب نام خرزهره براى نریوم الئاندر همین سمى بودنِ اندامهاى آن باشد.
نیاز به هرسِ آن چنانى ندارد اما براى اینکه به آن فرم بدهید با سلیقه خودتان در بهار آن را هرس کنید. با کوتاه نمودن شاخههاى بلندش مىتوانیم آن را به صورت یک درختچه کوتاه که گسترش جانبى بیشترى دارد تربیت کنیم. اگر همه شاخههاى جانبى آن حذف و فقط ساقه اصلى حفظ شود مانند یک درخت رشد مىکند.
آبیارى:
همان طور که گفتیم نسبت به آبِ کم یا زیاد حساسیت خاصى ندارد، هر وقت خاک خشک شد به آن آب بدهید.
ازدیاد:
ازدیاد این گیاه بسیار آسان است زیرا قلمههایش خیلى زود ریشهدار مىشوند. در بهار قدرى ماسه فراهم کنید و سرشاخههاى جوان آن را در بسترى از ماسه مرطوب ریشهدار کنید.
چون در محیط مرطوب قلمهها بهتر ریشهدار مىشوند، بهتر است با پوشاندن روى جعبه یا گلدان قلمهها به وسیله پلاستیک شفاف به ریشهزایى قلمهها کمک کنید.
درجه حرارت مناسب براى ریشهدار شدن قلمهها 16 تا 18 درجه سانتىگراد است. طول قلمه باید ده تا پانزده سانتىمتر باشد. نباید از ساقههاى گلدار، قلمه بردارید.
خرزهره وقتى در هواى آزاد کاشته شود حشرات را فرارى مىدهد اما در داخل گلخانه ممکن است گاهى مورد هجوم آفاتى چون کنههاى قرمزرنگ و شپشکها قرار بگیرد، در این صورت بهتر است با شستشوى برگها و اگر لازم شد با حذف شاخهها و گیاهان آفتزده، سایر گیاهان گلخانه را حفظ کنیم.
