همایش بانوان قرآنپژوه
گزارش: فریبا انیسى
اولین همایش سراسرى بانوان قرآنپژوه به همت مؤسسه معارف اسلامى امام رضا(ع) و با هدف تکریم از بانوان پیشکسوت در رشتههاى قرآنى در روز ولادت اسوه طهارت و پاکى و مظهر زن قرآنى در تالار اجتماعات وزارت کشور برگزار شد.
دکتر احمد احمدى، عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى و از اعضاى هیئت رئیسه همایش در خصوص اهمیت و ضرورت برگزارى این همایش گفت: قرآن کریم اقیانوس موّاجى است که شفاى دل و جسم است و با توجه به عاطفى و احساسىبودن زنان و سر و کار داشتن آنها با کودک، انس داشتن آنها با قرآن، اثرات شگرفى تربیتى بر روى نسلهاى آینده جامعه باقى مىگذارد.
حجتالاسلام و المسلمین آقاى خاتمى، ریاست جمهورى و رئیس شوراى عالى انقلاب فرهنگى در مراسم اهداى جوایز به بانوان برگزیده قرآنپژوه تأکید کردند: ستمهایى که در طول تاریخ به زنان روا داشته شده ناشى از نگاه مردسالارانه به زندگى و هستى است. در مقابل چنین دیدگاهى؛ دیدگاه فمینیستى است که سعى دارند به نام دفاع از زن، زن را به جاى مرد بگذارند.
ایشان افزودند: فضیلت زن نه در محبوس ماندن او در خانه و نه رها شدن وى از همه قیدهاى اخلاقى، معنوى و عقلى است؛ رشد یک فرآیند اجتماعى است که در حضور جامعه و در تعامل با دیگران صورت مىگیرد. اما این رشد نباید به جایگاه ممتاز زن که محور همبستگى و عاطفى خانواده است لطمه وارد کند.
آقاى احمد مسجدجامعى، وزیر ارشاد با تأکید بر نقش بىبدیل زنان در تداوم ارزشهاى دینى و فرهنگى جامعه یادآور شد: محبت اهل بیت و قرآن از ویژگىهاى مثبت فرهنگ و سنت ایرانى است که سرمنشأ آن در خانواده و در آغوش گرم مادران است.
وى اظهار امیدوارى کرد با فراهم شدن زمینه مشارکت زنان در تمامى عرصهها و تداوم برنامهریزى و شکلگیرى زمینههاى مشارکت، حضورى قدرتمند در بنیانهاى دینى و اعتقادى را شاهد باشیم.
در این همایش همچنین زنان اندیشمندى که در زمینه قرآن کریم فعالیت داشتند به ارائه مقاله پرداختند.
دکتر زهرا رهنورد که در زمینه استفاده از قرآن در هنر و داستاننویسى مورد تقدیر قرار گرفت با ارائه مقالهاى به نکات تربیتى و هنرى قرآن اشاره کرد. به اعتقاد ایشان موارد مربوط به زندگى زنان را مىتوان در آیات قرآن یافت و بدین ترتیب دو ملاک «امینبودن و قوىبودن»، ملاک ازدواج دختران شعیب پیامبر با حضرت موسى(ع) بوده است.
دکتر زهرا نفیسى با اشاره به آیات داستانى گفت:
اسلوب داستاننویسى در قرآن منحصر بهفرد است و بر اساس سه مشخصه تأکید بر بیان حقایق، تاریخنگارى و اصلاح تاریخ شفاهى میان اعراب و بیان سنتهاى حاکم بر جهان هستى و با هدف تربیت نفوس به بیان و نقشآفرینى افراد در زمان حال مىپردازد.
زمان هر قصه قرآنى نیز مهم است. گرچه در بیان زمان، سالشمار گفته نمىشود اما مشخصات زمانى و مکانى ذکر مىشود. زمان وحى نیز مهم است. مثلاً داستان حضرت یوسف(ع) و بیان شرایط رنجآور زندگى ایشان هنگام عامالحزن و محاصره شعب ابىطالب نازل شده است.
دکتر فاطمه طباطبایى، همسر مرحوم حاج سیداحمد خمینى با استفاده از کتاب آدابالصلاة امام خمینى(ره) به بیان شرایط استعاذه و پناه بردن به خداوند از شرّ شیطان به عنوان اولین گام تلاوت قرآن پرداخت.
ایشان تأکید کرد: به عقیده حضرت امام در استعاذه چهار رکن (مستعیذ، مستعاذ منه، مستعاذ به، مستعاذ له) وجود دارد. هدف غایى استعاذه، شناخت خداوند و اسماء الهى و متّصف شدن به اسماء الهى است. سالک در هر مقامى ذاتاً خواستار کمال است و غایت استعاذه حصول کمال و جمال مطلق است.
از دیگر برنامههاى مراسم مىتوان از همخوانى 400 نفره زنان حافظ نام برد که اثر جالبى در میان حضار پدید آورده بود و نیز دعوت از قاریان زن مالزیایى که توسط «بنیاد قرآن و حدیث سپاه» صورت گرفته بود و به زعم مدعوین اولین دعوت از قاریان زن بوده است.
بانوانى که مورد تقدیر قرار گرفتهاند به شرح زیر مىباشند:
خانم آذر پنجهشاهى: به خاطر حفظ کل قرآن کریم در سن 63 سالگى، مدرّس؛
خانم پروین یوسفى: داور و مربى قرآن کریم (از 40 سال قبل)، مدرّس و مفسّر؛
خانم زینبالسادات همایونى: مدرّس و مفسّر قرآن کریم؛
خانم زهرا رهنورد: استفاده از هنر قرآنى در داستان، نوشته و آثار هنرى؛
خانم زینت قاجاردولّو: کتابت و خوشنویسى قرآن کریم به خط نستعلیق؛
خانم ساکت مزیدى: منبتکارى آیات قرآن کریم بر روى چوب، فلز، آلومینیوم و چرم؛
خانم فاطمه پناهیانپور: به خاطر تذهیب و هنر قرآنى؛
خانم زهرا اردیبهشتى: زربافى آیات قرآن کریم (که به ویژه در آستان قدس رضوى مورد استفاده قرار مىگیرد)؛
خانم پروین غضنفرپور: نخستین مربى و مدیر خانه قرآن کریم (تهران)؛
خانم فاطمه طاهائى: مفسّر و مدرّس قرآن کریم (با 40 سال سابقه فعالیت در مشهد)؛
خانم صدیقه مقدسى: مفسّر و مدرّس قرآن کریم (بنیانگذار مکتب اسلامشناسى در مشهد - قبل از انقلاب)؛
خانم اعظم الوندى: مدرس قرآن و مبتکر روش نو در قرائت قرآن کریم؛
خانم لاله افتخارى: پژوهشگر قرآنى، فرزند و همسر شهید (با 30 سال سابقه)؛
خانم شهربانو صفرى: مفسّر و مروّج قرآن کریم (مؤسس مکتب عصمتیه مشهد)؛
خانم فاطمه اعلایى: حافظ و مدرس قرآن (روشندل و اولین حافظ نابینایان)؛
خانم فاطمه تمهیدى: حافظ قرآن کریم (اهل کردستان، حافظ کل در 73 سالگى، داراى 9 فرزند حافظ)؛
خانم ایمان صحاب: قارى قرآن کریم، مدرس؛
خانم پروین امیرآبادى: داور بینالملل و مربى قرآن کریم؛
خانم نسرین نافذکلام: داور بینالملل و مربى قرآن کریم؛
در حاشیه:
* شروع همایش با تأخیر 45 دقیقهاى صورت گرفت.
* تعداد زیاد دعوتشوندگان که بنا بر اظهار مجرى نزدیک به 2000 نفر بودند، نظم برنامهها را از بین مىبرد.
* با توجه به اینکه حدود 95 درصد دعوتشوندگان، از بانوان بودند و غالباً فرزندانشان همراه آنان بود زمان طولانى مراسم (18 - 9) بسیار خستهکننده بود.
امید است با برنامهریزى منسجمتر شاهد برنامههاى دیگرى براى تقدیر از بانوان پیشکسوت قرآنى باشیم.
