گزیده استفتاها از محضر امام خمینى سلاماللَّه علیه (26)
ازدواج موقت
س: مدتى قبل به طور موقت به عقد مردى در آمدم، مدت عقد یک ساعت بود چون فکر مىکردم که تمدید مدت دیگر احتیاج به صیغه خواندن ندارد مجدداً بدون خواندن صیغه با او تماس گرفتم و نزدیکى هم صورت گرفت اما پس از ده روز که از این مسئله گذشت دوباره به عقد مرد دیگرى در آمدم! اکنون مردد شدهام که آیا آن صیغه قبلى باعث اشکال در صیغه بعدى هست یا خیر؟ توضیح اینکه من هنگام عقد اول باکره نبودم.
ج: اگر عقد اول صحیح هم واقع نشده باشد نظر به اینکه شما به خیال صحت عقد با آن مرد همبستر شدید، باید عده نگه دارید، و عقد دوم که در زمان عده عقد اول واقع شده باطل است.
س: پدرم فوت کرده و مادرم که جوان است مىخواهد شوهر داشته باشد، اگر با شرایط زیر صیغه موقت شود صحیح است یا خیر؟
1- بیست سال صیغه موقت؛ اگر بچهدار شد شرایط ارث با کیست؟ مرد یا زن؟
2- از شوهر قبلى چهار فرزند صغیر دارد که بنده برادر بزرگ و ولى آنان هستم، آیا مادرم به بهانه مادر بودن مىتواند مرد جدید را به این خانه بیاورد و با او در همین خانه بماند؟
3- اگر مىشود، حق مالکیت صغیرها چه مىشود؟
4- آیا بنده مىتوانم از طرف چهار فرزند پدرم که صغیرند اجازه زندگى شوهر مادرم را در خانه خودمان بدهم؟
5- چون مادرم فرزند شیرخواره ندارد بهتر نیست شوهر کند؟ چون 45 ساله است امکان بچهدار شدنش نیز زیاد است.
6- زن با این سنّ مىتواند با مدت ذکر شده صیغه موقت شود؟
ج:1- در ازدواج موقت بین زن و شوهر توارث نیست و احتیاط آن است که شرط توارث نکنند، ولى بچه از هر دو طرف ارث مىبرد و بالعکس.
2 و 3- حق ندارد.
4- شما اگر ولایت شرعى بر صغار ندارید نمىتوانید اجازه دهید.
5 و 6- اشکال ندارد.
س: زید زنى را به زوجیت منقطعه تزویج نموده، هشت سال از زمان زوجیت او را إبراء مىکند به شرط اینکه با عمرو و بکر ازدواج نکند، آیا این إبراء مشروط صحت دارد؟ بر فرض صحت آیا شرط ضمن ابراء لازمالوفاء است؟ در صورت لزوم وفاء آیا حرمت ازدواج با عمرو و بکر تکلیفى است یا عقد ثانى باطل مىباشد؟
ج: إبراء مدت صحیح است و شرط در آن باطل و بىاثر است.
س: هر گاه مردى زنى را به مدت یک سال صیغه کند، و به غیر از جارىکننده صیغه که پیشنماز مسجد است و مرد و زن کسى دیگر در آن مکان نباشد، و بعد از تمام شدن مدت صیغه مرد مبلغ ذکر شده صیغه را بدهد، (شخصى که صیغه را جارى نموده نیز در حیات است، و کتباً نوشته که صیغه یک ساله جارى شده است) ولى پس از مدتى یا چند سالى زن شاکى شود و ادعا کند که صیغه دائمى بودم و من همسر دائمى این مرد هستم آیا در این مورد مدعى کیست و منکر چه کسى خواهد بود؟
ج: هر یک از مرد و زن باید طبق آنچه وظیفه شرعى مىداند عمل نماید و چنانچه نزاعى بین آنها باشد عقد محکوم به دوام است، مگر مدعى موقت بودن عقد، توقیت را اثبات نماید.
س: متعه دختر بالغه رشیده بدون اجازه پدرش چه صورتى دارد، آیا عقد به عمل مىآید یا نه؟
ج: صحیح نیست.(1)
س: متعه دختر نابالغ که رشیده هم نباشد بدون اذن ولىّ شرعى او چه صورتى دارد، آیا عقد به عمل مىآید نه؟
ج: باطل است.(2)
س: متعه دختر نابالغى که رشیده نیست بدون اذن ولى او چه صورت دارد؟ و اگر دخول واقع شد ولى افضاء نشد آیا حرام ابدى مىشود یا نه؟
ج: عقد باطل است(3) و حرام ابدى نمىشوند.
س: آیا ازدواج موقت با دختران باکره (با اذن ولى، یا در صورت فقدان ولىّ) براى تمتع و زناشویى منع شرعى دارد یا خیر؟
ج: با اذن پدر یا جد پدرى دختر با نبود آنها با اذن خود دختر مانع ندارد.
س: دخترى با پسرى ازدواج کرده (البته این دو نفر به مدت 99 سال فقط در عقد یکدیگر هستند) آیا این دختر مىتواند یک طرفه طلاق بگیرد؟ و اگر شوهر مدت را ببخشد آیا این عقد باطل مىشود؟ لازم به تذکر است که این دختر هیچ رابطهاى با شوهر نداشته و همچنان باکره است.
ج: عقد مدتدار طلاق ندارد، و تا مدت تمام نشده یا شوهر آن را نبخشیده به حال خود باقى است و اگر شوهر بگوید مدت را بخشیدم عقد به هم مىخورد.
س: قبل از انقضاء مدت نکاح منقطع، براى زوجینى که قصد ازدواج دائم را دارند آیا نیازى به بذل و إبراء مدت مىباشد یا نه؟
ج: تا مدت نکاح منقطع تمام نشده یا آن را زوج نبخشیده ازدواج دائم صحیح نیست.
س: زنى مردى را جهت اجراى صیغه عقد موقت وکیل نموده، ولى مرد صیغه عقد دائم را اجرا مىکند و به زن هم نمىگوید مگر بعد از مدتى زندگى کردن. آیا این عقد صحیح است یا خیر؟
ج: عقد فضولى است، اگر زن اجازه کند صحیح و الّا صحیح نیست و با هم محرم نیستند.
پىنوشتها: -
1) یعنى فعلاً صحیح نیست، ولى اگر دختر راضى بود و پدرش اجازه داد صحیح مىشود.
2) یعنى فعلاً باطل است، ولى اگر دختر پس از بلوغ راضى شد و ولىّ شرعى او هم اجازه داد صحیح مىشود.
3) همان.
