لاله عباسى
مهندس مجتبى ولىشریعتپناهى
لاله عباسى از سالهاى دور مورد توجه خانوادههاى ایرانى بوده است.
این گیاه در شهرها و روستاهایى که زمستانهاى خیلى سرد ندارند مثل یک گیاه دایمى عمل مىکند و بدون اینکه هر سال نیاز به کاشت مجدد داشته باشد باقى مىماند.
هنوز در گوشه و کنار باغچههاى خانههاى قدیمى مىتوانیم نشان از چند گیاه لاله عباسى ببینیم که از سالهاى دور باقى ماندهاند.
در صورتى که عمر گیاه به پایان رسد دوباره بوتههاى جوان حاصل از بذرهایى که به زمین ریخته شده رشد مىکنند و باغچه را سرسبز نگه مىدارند.
لاله عباسى گیاه مناسبى براى حاشیهها، کنار پیادهروها و اطراف باغچههایى است که مىخواهیم حالت پرچین داشته باشند. از آنجایى که در شرایط مناسب تا یک متر رشد مىکند پوشش خوبى براى دیوارها و مناظرى است که نمىخواهیم خیلى جلوى دید باشند.
گلها
گلهاى لاله عباسى بسیار زیبا و رنگ به رنگند. رنگ گلها بنفش، زرد، عنابى، نارنجى، سفید یا قرمز است. در بعضى ارقام، رنگ یک گل ترکیبى از چند رنگ مختلف است که به آن زیبایى خاصى مىبخشد. گلها در اواسط تابستان شکفته مىشوند اما باز شدن گلها تا پاییز ادامه دارد.
جالب اینکه هنگام روز گلهاى لاله عباسى کاملاً بسته هستند و فقط در روزهاى ابرى یا هنگام شب باز مىشود.
هر بوته تعداد زیادى گل مىدهد. همزمان با فرا رسیدن سرما، برگها و ساقههایش به زردى مىگرایند اما گلها همچنان در انتهاى بوتهها در جاى خود قرار دارند، تا اینکه به تدریج پژمرده مىشود.
کاشت لاله عباسى به کسانى توصیه مىشود که تبحر زیادى در گلکارى ندارند چرا که بذر این گیاه زود سبز مىشود و ساقههاى آن به سرعت رشد مىکنند. لاله عباسىها به صورت انبوه منظره بسیار دیدنى و جالبى دارند.
بذر لاله عباسى
بذرگیرى در مورد این گیاه آسان است و در پاییز انجام مىشود. بذرها درشت و سیاهرنگند و تا مدت زیادى روى بوته باقى مىمانند اما وقتى کاملاً رسیده شوند به زمین مىریزند.
بذرهاى جمعآورى شده را باید در قوطىهاى مقوایى یا پاکتهاى کاغذى ریخته و در محل خنک که تهویه مناسب داشته باشد نگهدارى کرد. در صورتى که بذرها براى مدت یک ماه در یخچال نگهدارى شوند بهتر جوانه مىزنند. بذرهاى لاله عباسى را در اواخر زمستان به خاک بنشانید.
روش کاشت بذر
اول مقدار زیادى کود حیوانى پوسیده به زمین اضافه کرده، بیل مىزنند و زمین را صاف و خاک را نرم مىکنند. سپس با میلهاى که قطر آن به اندازه قطر یک مداد باشد، زمین را سوراخ کرده و بذر را در داخل آن قرار مىدهند. روى بذرها باید با مخلوطى از خاک نرم و خاکبرگ پوشانده شود. بعد از بذرکارى به زمین آب داده و آبیارى همهروزه ادامه پیدا مىکند. محلى که در آن لاله عباسى کاشته مىشود باید کاملاً آفتابگیر باشد.
تذکر:
تا سبز شدن بذرها سطح خاک را نمناک نگه دارید. وقتى لاله عباسىها به ارتفاع چهار تا پنج سانتىمتر رسیدند به تدریج آبیارى را کم کنید. در تابستان به نسبت گرم شدن هوا به آبِ بیشترى احتیاج پیدا مىکند اما به طور کلى گیاه کمتوقعى است. اواسط تابستان روزانه یک بار به صورت اسپرى به آن آب بدهید.
مراقبتهاى لازم
همان طور که گفته شد گیاه صبور و مقاومى است و به مراقبت خاصى احتیاج ندارد. براى حاصلخیز کردن زمین مىتوانید همهساله قدرى کود پوسیده حیوانى به خاک اضافه کنید.
آفات
شتهها، حشرات برگخوار و حلزونها بیشترین آفاتى هستند که گلها را تهدید مىکنند. آفات برگخوار و شتهها را با سمومى مثل «مالاتیون» MALATION و یا «دیازینون» DIAZINONنابود کنید. (در مورد غلظت و طرز آمادهسازى سم، بروشور آن را به دقت مطالعه کنید).
براى از بین بردن حلزونها، سموم پودرمانندى وجود دارد که باید در سطح خاک پاشیده شود.