سرود فردا
فاطمه نیازى
حسن غفارى - زنجان
برادر گرامى، قصیدهاى که در نکوداشت و سپاس پیامبر اعظم(ص) سرودهاید، نیاز به تجدید نظر و بررسى موارد زیر دارد:
الف - در مصراع: «تو آفتابى آفتاب آسمان محو تماشایت» یک رکن اضافى وجود دارد و به صورت: اى آفتاب آسمان محو تماشایت، مىتواند در بر دارنده مفهوم اصلى و پیرو وزن شعر باشد.
ب - مصراع «نشناخت سر از پا، چو دیدت یک نظر خورشید» در چارچوب وزن است اما به صورت زیر روانتر است:
نشناخت خود را چون که دیدت یک نظر خورشید
پ - حُسن جمال و در پیش روى تو، ترکیباتى هستند که به حشوهاى غیر ملیح مىمانند.
ت - هجاى سوم «مىساید» در بیت پنجم بلند است و از وزن مستفعلن پیروى نمىکند.
- تلفظ حلقى به جاى حلقه طبق اختیارات زبانى موجه است اما دلپذیر نیست.
در پایان به ذکر شاهبیت زیر مىپردازیم که بین سایر ابیات مىدرخشد:
اى چشمهایت، چلچراغ بارگاه عشق
دارد توان، بیند تو را، بار دگر خورشید؟
در انتظار سایر شعرهایتان هستیم.
پیروز باشید.
لاله عبدىپور - تالش
خواهر عزیز، نکتهاى که در نگاه اول از شعرهاى شما استنباط مىشود، ناامیدى و شکوه از روزگار است که با جوانى شما ناسازگار است. زندگى را از دریچه خوبىها ببینید و بکوشید حسّ خوبِ تازگى و امید به آیندهاى خوشایند را در دل خود و مخاطبانتان زنده کنید. خوشحالیم از اینکه باز هم شعرهایتان را براى سرود فردا فرستادهاید و امیدواریم که ادامه این ارتباط به بهبودى کمّى و کیفى آثار شما کمک کند.
قالب سرودههاى شما سپید است و گاه مرز میان نثر ادبى و شعر فرو ریخته احساس مىشود. یکى از اصلىترین شاخصههاى شعر، تخیل است که کم و بیش آن را به کار بردهاید. توصیه مىشود از شعرهاى نوپردازان موفق همچون: منوچهر آتشى، احمدرضا احمدى، دکتر قیصر امینپور، مرحوم حسن حسینى، فرشته سارى، طاهره صفارزاده و ... استفاده کنید. شعرهاى خوب را بخوانید، در واژهها و ارتباط طولى آنها، تخیل، آرایهپردازى و بیان توجه کنید تا قالب، وزن و قافیه براى شما معنىدار شود.
در دو شعر «به عشق تو» و «به هیچ چیز نباید دل بست» ریتم واژهها و ترتیب مصراعها یادآور غزل است اما غزلهایى خام و ناکارآمد که قافیه و ردیف در هم آمیخته است.
امید است به تلاش خود ادامه دهید و شعرهایتان را براى ما بفرستید.
موفق باشید.
زینب محمدى - دولتآباد اصفهان
خواهر عزیز، از اینکه شعرهایتان را براى سرود فردا فرستادهاید، سپاسگزاریم. با وجود سن کمى که دارید سرودههایتان نویددهنده روزهاى روشن آینده است و نشان مىدهد که با پشتوانه شناخت مقدمات شعر مىتوانید موفق باشید. وزن و قافیه را مىشناسید و حتى از قافیه میانى یا درونى استفاده کردهاید:
«عاشقان دل نگرونند، دعاى ندبه مىخونند»
مىدانید که قافیه میانى وزن و آهنگ شعر را اعتلا مىبخشد؛ به این ترتیب که گویا یک مصراع به دو نیم مصراع تقسیم شده و در پایان هر کدام، قافیهاى مستقل آمده است. با این همه فراموش نکنید، لفظپردازى نباید بهانهاى براى مخدوش کردن مفهوم باشد؛ مثلاً در مصراع «تو مثل خورشیدِ نورى که هنوز پشت یه ابره»، «خورشید نور» ناسازگار با ساختار کلام است و شکیل نیست. مسلّم است که خورشید و نور رابطهاى تنگاتنگ با هم دارند و تو مثل خورشیدى یا تو مثل نورى (نور خورشید) براى تداعى معنى کافى است. از این دست تعابیر در شعر «امید عاشقان» نیز به کار رفته است. در بیت:
در شب تنهایى و تاریکوار
یارمنى، من به تو امیدوار
«وار» پسوند شباهت است. تاریکوار بودن شب، توضیح واضحات است. زیرا شب تاریک براى همه پذیرفته شده است و اختصاص پسوند «وار» مخل معنى اصلى است.
به امید اینکه با جدیت در مطالعه، فنون شعر را بهتر دریابید و با تکرار و تمرین شعرهاى کاملترى بسرایید. سربلند باشید.
ابوالفضل صمدى رضایى (کیانا) - مشهد
برادر ارجمند، «دوست داشتن»، «شمیم دل» به ویژه «باغ آتش» توانمندى شما را در شعر سپید به نمایش گذاشته است و توانستهاید با کلامى موجز، ضرباهنگ واژهها را همپاى تصویرسازى شیرین کنید.
در بخش غزل «دل دیوانه 3» با دو اختیار وزنى غزلى بىنقص است:
1- تبدیل فعلاتن به فاعلاتن، رکن نخست بعضى بیتها.
2- تبدیل یک هجاى بلند به دو هجاى کوتاه در برخى ارکان.
«آن سوى دریا» از نظر زبانى با ابهاماتى روبهروست همچون «آئین چمرانى» که جدا از گمانهزنىهاى احتمالى سربسته است:
«ساغرى کن هدیه با آئین چمرانى مرا»
در مصراع نخست بیت فوق نیز سرودهاید:
«تشنه یک جرعهام اخلاصم خدا را ساقیا» که به نظر مىرسد بىدقتى در نگارش، مصراع را این گونه از نظر وزن بیمار کرده است و به صورت زیر قابل اصلاح باشد:
تشنه یک جرعه اخلاصم خدا را ساقیا
شاعر بمانید.