وقتی کودکان به سن نوجوانی میرسند و مستقلتر می-شوند ارتباط برقرار کردن با آنها برای پدر و مادر میتواند چالشبرانگیز باشد. ولی این مسئله بیش از آن چه تصور میشود مهم است.
وقتی فعالیتهای مدرسه، علایق جدید و زندگی اجتماعی در حال پیشرفت، برای کودکانِ در حال رشد اهمیت پیدا میکنند پدر و مادر باید حامی و پشتیبان آنها بوده، به آنها محبت نثار کرده، ضمن راهنمایی از آنها حمایت کنند.
این ارتباط، احساس امنیت را در نوجوان زیادتر کرده، افراد انعطافپذیری را تربیت میکند که می-توانند با فراز و نشیب زندگی همراه شوند.
انتظار نوجوان چیست؟
فرزند نوجوان شما ممکن است طوری عمل کند که گویا راهنماییهای شما خوشایند او نیست و یا به آن احتیاج ندارد و حتی احتمالاً مواقعی برآشفته نیز میشود. این واکنش زمانی اتفاق میافتد که نوجوان بیشتر به همسن و سالان خود اعتماد میکند و می-خواهد بیشتر تنها و در خلوت باشد. این زمان است که فرزند شما دوست دارد در اتاقش بسته باشد و کسی مزاحم او نشود. قبول کردن این تغییرات آسان نیست. ولی تصور نکنید این خصوصیات فقط مختص فرزند شماست. همهی این تغییرات نشانههای استقلال در حال رشد فرزند شماست. بهتر است شما محدودیتها را کمتر کرده و فضای باز بیشتری را برای او فراهم آورید، اما فراموش نکنید که نباید او را کاملاً رها کنید. شما هنوز تأثیر کافی بر روی او دارید. فرزند شما بیشتر مایل است مثالهایی برای او بیاورید تا این که به او دستور دهید. بنابراین وقتی میخواهید او را نصیحت کنید بهتر است قبلاً با خود تمرین کنید ... اصلاً بهتر است در شرایط کنونی او را کمتر نصیحت کنید!
آن چه را میخواهید فرزندتان یاد بگیرد و به آن عمل کند برای او مدلسازی کنید. ارتباط همراه با احترام، مهربانی، خوردن مواد غذایی سالم و انجام مسئولیتهای روزانه بدون شکایت مواردی است که احتمالاً فرزند شما از آن اطاعت خواهد کرد.
چه کاری میتوانید انجام دهید
کارهای ساده و کوچک میتواند ارتباط را استحکام بخشد. در برنامهی روزانهی خود جایی را برای در کنار او بودن خالی بگذارید. از کارهای روزمره که قبلاً با هم انجام میدادید لذت ببرید و به او نشان دهید که هنوز به او توجه دارید.
رعایت چند نکتهی قابل توجه
1. شام خانوادگی
به نظر میرسد بعد از یک روز کاری پردغدغه و خستهکننده آماده کردن شام مشکل و ملالآور باشد. اما اگر افراد خانواده در این کار شرکت کنند اوقات باارزشی را در این با هم بودن خواهید داشت. بنابراین برنامهای برای این فعالیت مشترک ترتیب دهید. گاهی غذای سادهای از قبل تهیه کنید و این اوقات را درکنار افراد خانواده بنشینید. تلویزیون را خاموش کنید. حتی بهتر است برای ساعاتی تلفن را نیز قطع کنید و از در کنار هم شام خوردن لذت ببرید. اگر انجام این برنامه هر شب مقدور نیست، در هفته حداقل یک شب را با توافق فرزندتان به این شام خانوادگی اختصاص دهید.
سعی کنید این شب برای همه جالب و دلانگیز باشد. همه را در تهیهی شام، چیدن میز غذا و شستن و تمیز کردن ظرفهای شام شرکت دهید. فعالیت دستهجمعی به ارتباط و نزدیکی بیشتر کمک میکند و در همه، احساس مسئولیت و کار دستهجمعی را تقویت مینماید.
2. وقت خواب و گفتن شببخیر
شاید فرزند شما نیاز نداشته باشد که مانند سالهای گذشته و دوران کودکی او را بخوابانید، اما حفظ و ادامهی آن چه در گذشته هر شب انجام میدادهاید، در آرامش و خواب راحت او تأثیر دارد. بنابراین قبل از این که او بخوابد دقایقی را با هم کتاب بخوانید. آن چه را در طی روز بر شما و او گذشته و برای-تان مهم بوده است با هم مرور کنید و دربارهی برنامهی روز بعد با هم تبادلنظر نمایید. علاوه بر اینها میتوانید با بوسیدن و در بغل گرفتن به او شب بخیر بگویید. اگر فرزندتان در مقابل این عمل واکنش نشان داد فقط کافی است دستی به شانه یا پشت او بزنید و خواب خوشی را برایش آرزو کنید.
3. در اوقات خوش او شریک باشید
از هر چیز کوچکی برای این که وقت بیشتری را با فرزند نوجوانتان بگذرانید استفاده کنید. با او پیادهروی کنید. در هنگام دویدن او را همراهی کنید. با هم اتومبیل را بشویید. با هم شیرینی بپزید. فیلم نگاه کنید و برنامهی تلویزیونی مورد علاقهتان را تماشا کنید. همهی این کارها فرصتهایی را برای شما فراهم می-آورند تا از در کنار هم بودن لذت ببرید. در این زمانهاست که او فرصت میکند تا آن چه را در مغزش میگذرد با شما در میان گذارد. حتی با هم بودن در اتومبیل نیز این فرصت ارتباط داشتن را برای شما و او فراهم میآورد. وقتی شما در حال رانندگی هستید دختر یا پسرتان بیشتر تمایل دارد تا مشکلاتی را که برایش پیش آمده با شما مطرح کند؛ چون حواس شما به جاده است و او مجبور نیست چشم در چشم شما بدوزد، بنابراین راحتتر مورد پیشآمده را با شما مطرح میکند.
4. اوقات خاص را بهوجود آورید
به غیر از جشنهای خانوادگی مثل تولدها و تعطیلات، موقعیتهای دیگری را برای تحکیم ارتباط افراد خانواده خلق کنید. مثلاً گرفتن کارنامهای با نمرههای خوب و یا برندهشدن در مسابقهی فوتبال میتواند بهانهای مناسب برای ترتیب دادن جشنی کوچک باشد.
5. عشق خود را به فرزند نوجوانتان ابراز کنید
ارزش بازگوکردن و نشان دادن عشقی را که به فرزندتان دارید کم نپندارید. انجام این عمل در او احساس امنیت و محبوب بودن بهوجود می-آورد و شما به او روشهای صحیح نشان دادن عواطف را میآموزید. البته گاهی نوجوانان از این که در میان جمع مورد محبت والدینشان قرار گیرند احساس خجالت میکنند. ممکن است خود را از شما کنار بکشند و نگذارند آنها را در آغوش گیرید یا ببوسید. ناراحت نشوید، این به معنای گریز از شما نیست. این نوع ابراز محبتها را برای زمانی بگذارید که دوستانشان در اطراف آنها نیستند. در میان جمع بهگونهای دیگر نشان دهید که حواستان به آنها است. یک لبخند یا تکان دادن دست بدرقهی گرمی برای آن-هاست. مهارتها و قابلیتهای در حال پیشرفت آن-ها را تشخیص دهید و تحسین کنید. میتوانید به آنها بگویید: «نقاشی قشنگی است» یا «تو خیلی هنرمندی» یا «امروز خیلی قشنگ فوتبال بازی کردی، از تماشای آن لذت بردم.»
6. مشارکت داشته باشید
در فعالیتهای در حال پیشرفت نوجوانانتان شرکت داشته باشید. مشارکت داشتن به شما این امکان را میدهد که زمانهای بیشتری با او باشید و در تجارب او سهیم باشید. برای این مشارکت لزومی ندارد که مثلاً مدیر پیشآهنگی، مربی فوتبال یا سرپرست اردو باشید. به احتمال زیاد فرزندتان دوست دارد بدون این که مسئولیتی داشته باشید در فعالیت او شرکت کنید. هر وقت فرصت میکنید، به دیدن تمرینهای او بروید و هر گاه نتوانستید، از او بپرسید که تمرینها چگونه گذشت بادقت به حرفهای او توجه کنید. به بچهها کمک کنید تا دربارهی ناکامیهایشان صحبت کنند. با آنها همدردی کنید و به آنها امیدواری ببخشید. توجه شما به مشکلات به او یاد خواهد داد که شکستها و پیروزیها را بپذیرد و برای کوشش دوباره تمرکز کند.
7. علاقهمند باقی بمانید
دربارهی ایدهها، احساسات و تجربههای فرزند نوجوانتان علاقه نشان دهید. اگر با علاقه به آن چه میگوید توجه نشان دهید بهتر میتوانید آنها را راهنمایی کنید. با فرزندان نوجوان-تان ارتباط بیشتر برقرار نمایید و به هنگام نیاز، آنها را حمایت کنید. توجه داشته باشید که اگر پاسخ شما به نیازهای او غیرمنطقی و بدون دقت باشد یقیناً فرزندتان در مواقعی که مشکلی برایش پیش میآید به شما پناه نخواهد آورد.
منبع: اینترنت Kids Health.org
/Feb / 2009