میوه‌ها و دسرهای خوش‌مزه (6)

آناناس

آناناس میوه‌ی خوش‌مزه‌ای است که بهترین نوع آن در جزایر اندونزی به‌عمل می‌آید. آناناس را از گذشته در درمان زخم‌ها به‌عنوان مرهم، و از برگ آن نیز به‌عنوان وسیله‌ای برای پانسمان استفاده می‌کردند. براساس طب چینی آناناس خاصیت خنک‌کنندگی دارد و برای درمان آفتاب‌سوختگی مفید است. در کشورهای آفریقایی نیز آب آناناس را برای رفع انواع مسمومیت‌ها مصرف می‌کنند.

آناناس حاوی ویتامین‌های A ، گروه B ، C ، کلسیم، فسفر، آهن، پتاسیم، سدیم، منیزیم، کلر، اسیدسیتریک و اسیدمالیک است. به‌علاوه میوه‌ی خام و رسیده‌ی آناناس حاوی یک آنزیم پروتئولیتیک به‌نام بروملین یا بروملائین است. بروملائین که از میوه‌ی آناناس به‌دست می‌آورند برای درمان بیماری‌ها مصرف می‌شود: به‌عنوان ضدآماس پس از اعمال جراحی دندان، جراحی زنان، جراحی عمومی، برای درمان کوفتگی‌ها، خون‌مردگی‌ها و زخم‌های بعد از تصادف و آبسه‌ها.

میوه‌ی آناناس مدرّ است و ادرار را زیاد می‌کند و در مورد عقب‌افتادن عادت ماهانه و منظم‌کردن آن تأثیر فوق‌العاده‌ای دارد. مصرف آناناس در درمان بیماری‌های عفونی نقش مؤثری دارد، موجب قوی شدن سیستم دفاعی بدن می‌شود.

آناناس در بهبود سرماخوردگی و کاهش میزان سرفه تأثیر خوبی دارد. این میوه به‌دلیل این‌که حاوی آنزیمی به‌نام بروملین است موجب حل‌شدن تجمع‌های سلول‌های خونی می‌شود و زخم‌ها را شفا می‌دهد. باعث ساخت کلاژن می‌شود و خون‌رسانی را به پوست افزایش می‌دهد. خون‌رسانیِ بهتر به پوست، موجب رشد و ترمیم سلول‌های پوست می‌شود، در نتیجه، پوست، جوانی خود را حفظ می‌کند.

از آناناس به‌خاطر وجود آنزیم بروملین در ساخت و تهیه‌ی قرص‌های لاغری نیز استفاده می‌شود. میزان کالری آناناس در صد گرم، 45 کیلوکالری است. آنزیم بروملین موجود در آناناس موجب نرم شدن بافت‌های گوشت می‌شود. خواباندن گوشت سفت و ناپز در آناناس قطعه‌قطعه شده موجب می‌شود که گوشت سفت نرم شود. به‌علت داشتن قند فراوان، خوردن این میوه به بیماران مبتلا به دیابت توصیه نمی‌شود.

دسر آناناس: ابتدا دو قاشق مرباخوری ژلاتین را با یک پیمانه آب‌جوش مخلوط کرده و روی حرارت غیرمستقیم قرار می‎‌دهید تا ذرات ژلاتین در آب حل شود. سپس در ظرفی، دویست گرم خامه، یک پیمانه شکر، و یک قاشق چای‌خوری وانیل را باهم مخلوط کرده و یک پیمانه آب آناناس را هم کم‌کم به مخلوط اضافه کرده و هم بزنید. سپس درون قالب عروسکی ریخته و چهار ساعت در یخچال قرار دهید.

موز

موز میوه‌ای خوش‌طعم و حاوی مقدار زیادی ویتامین A ، B1 ، B2 و منبع خوبی از فسفر است. موز دارای آهن، منیزیم، پتاسیم، کلسیم و روی است و تقریباً حاوی مواد لازمی است که بدن به آن مواد احتیاج دارد.

به‌علت داشتن مقدار زیادی ویتامین‌های گروه B در تقویت اعصاب، اثر زیادی دارد. به‌دلیل این‌که موز دارای مقدار زیادی فسفر است در افزایش هوش و حافظه‌ی کودکان تأثیر به‌سزایی دارد. پتاسیم یک ماده‌ی معدنی ضروری برای بدن است که به طبیعی کردن ضربان قلب و تنظیم تعادل سطح مایع‌های بدن کمک می‌کند. این میوه‌ی منحصر به‌فردِ گرمسیری، حاوی مقدار زیادی پتاسیم است در نتیجه، ابزار مؤثری برای مقابله با فشار خون بالاست.

موز دارای سه نوع قند طبیعی (ساکاروز، فروکتوز و گلوکز) است که به‌همراه سلولز (فیبر) موجود در آن باعث افزایش فوری و مستمر انرژی می‌گردد. پژوهش‌ها ثابت کرده است که تنها دو عدد موز برای تأمین انرژی لازم جهت نود دقیقه فعالیت بدنی سخت کفایت می‌کند. تنها خاصیت موز انرژی‌زایی نیست بلکه این میوه می‌تواند در پیش‌گیری یا غلبه بر تعدادی از بیماری‌ها، از جمله افسردگی مؤثر باشد. موز حاوی تریپتوفان است که بدن آن را به سروتونین تبدیل می‌کند و سروتونین نیز به نوبه‌ی خود باعث آرامش و احساس خوشی بیش‌تر در انسان می‌شود. موز برای ازدیاد مقاومت بدن، قبل و بعد از عمل جراحی بسیار سودمند است. هم‌چنین نیروی زنان مادر باردار را نیز افزایش می‌دهد.

مقدار کلسیم شیر، دوازده‌برابر موز و مقدار آهن موز، سه‌برابر شیر است و اگر این‌دو با یک‌دیگر ترکیب شوند علاوه بر این‌که غذای مرکب خوش‌مزه‌ای خواهد شد از لحاظ غذایی نیز مقوی خواهد بود. اشخاص خسته و ضعیف که بخواهند خود را تقویت کنند باید به دستور زیر، مواد غذایی مقوی را با موز درست کرده و مدت هشتاد روز، ساعت یازده صبح آن را میل کنند: یک موز رسیده و تازه را پوست بکنید و دو قاشق سوپ‌خوری عسل و یک قاشق سوپ‌خوری خامه‌ی تازه را در هم حل کنید و موز را در آن بیندازید و با هم مخلوط کنید و بخورید.

موزی که پوست آن زرد قهوه‌ای و خوب رسیده باشد دارای حداکثر مقدار و مواد اصلی غذایی است؛ و ضعیف‌ترین معده‌ها نیز آن را تحمل کرده و در هضم آن هیچ‌گونه زحمتی نخواهد داشت؛ ولی اگر پوست موز سبز و نارس باشد و مصرف گردد، موجب سوءهاضمه و یبوست خواهد شد.

دسر موز: ابتدا سه قاشق غذاخوری پر، پودر ژلاتین را با کمی آب سرد مخلوط کرده روی بخار کتری قرار می‌دهیم تا پودر ژلاتین حل شود. یک بسته‌ی بزرگ بیسکویت پتی‌پور را خرد کرده کنار می‌گذاریم، سپس 150 گرم خامه را کمی می‌زنیم تا فرم بگیرد. دو لیوان شیرکاکائو را در مخلوط‌کن ریخته با دو عدد موز متوسط مخلوط می‌کنیم. سپس بیسکویت‌ها، خامه، دو قاشق غذاخوری پودر شکر و ژلاتین حل شده را نیز به مخلوط شیرکاکائو و موز اضافه کرده و مخلوط می‌کنیم. سپس این مخلوط را در قالب مناسبی ریخته در یخچال قرار می‌دهیم تا دسر بسته شود.

انبه

انبه یک میوه‌ی خوش‌مزه‌ی گرمسیری است که غنی از ویتامین، املاح و آنتی اکسیدان‌هاست. این میوه، یکی از منابع غنی ویتامین A و دارای مقادیر کافی ویتامین C ویتامین B ، کلسیم، فسفر و آهن است.

انبه‌ی رسیده ازنظر طب سنتی گرم و خشک و نارس آن سرد و خشک است. نصف میوه‌ی انبه متوسط معادل یک واحد میوه و هفتاد کیلوکالری انرژی دارد. طعم انبه‌ی رسیده مخلوطی از طعم هلو و آناناس است.

این میوه از منابع بسیار خوب پتاسیم است؛ طوری که مصرف آن به افراد مبتلا به فشار خون بالا توصیه می‌شود. اندیس گلاسیمی بالایی دارد، یعنی وقتی مصرف می‌شود قند خون به‌یک‌باره افزایش پیدا می‌کند و موجب ترشح هورمون انسولین می‌شود. افراد مبتلا به دیابت این میوه را باید با احتیاط مصرف کنند.

مشکل کم‌خونی در افرادی که از گوشت قرمز استفاده نمی‌کنند بیش‌تر دیده می‌شود. به این افراد توصیه می‌شود تا از منابع گیاهی آهن بیش‌تر استفاده کنند. به‌علاوه، در کنار مواد غذایی حاوی آهن بهتر است از مواد غذایی‌ای استفاده شود که جذب این آهن گیاهی را بالا می‌برد. این میوه به‌دلیل داشتن ویتامین C و بتاکاروتن، یک سیستم ایمنی بسیار قوی ایجاد می‌کند. بنابراین، مصرف مرتب انبه از بروز عفونت‌های ویروسی و رشد تومورهای بدخیم جلوگیری می‌کند. هم‌چنین انبه رنگ صورت را درخشان و دهان را خوش‌بو می‌کند.

انبه جزء میوه‌هایی است که می‌توان آن را همراه منابع گیاهی آهن‌دار مورد استفاده قرارداد. در هر صد گرم از این میوه 37 میلی‌گرم ویتامین C و 2000میکروگرم بتاکاروتن وجود دارد که مطالعه‌ها نشان داده‌اند دریافت هم‌زمان این مواد مغذی با آهن، جذب این ماده‌ی معدنی را افزایش می‌دهد. بتاکاروتن با آهن یکی شده و از پیوند آن با ترکیباتی مانند فیتات‌ها که مانع جذب آهن می‌شوند جلوگیری کرده، به‌این‌ترتیب، برای کم‌خونی مفید است.

از میوه‌ی انبه، فرآورده‌های مختلفی از جمله مربا، کمپوت، عصاره‌ی انواع مختلف چاشنی‌ها تهیه می‌شود. از میوه‌های نارس و کوچک هم در تهیه‌ی ترشی استفاده می‌شود. مصرف انبه به‌خصوص ترشی آن با معده‌ی خالی، ایجاد ناراحتی معده می‌کند و باید همراه غذا مصرف شود.

کرپ انبه: دو عدد تخم‌مرغ را در یک کاسه‌ی بزرگ خوب به‌هم بزنید، سپس یک فنجان شیر و سه قاشق غذاخوری آرد و یک قاشق مرباخوری شکر اضافه کنید و دوباره به‌هم بزنید. تابه‌ای تفلونی را با چند قطره روغن چرب کنید و روی حرارت بگذارید. مایه را به سه قسمت تقسیم کنید و کف تابه را با این مایه، به‌اصطلاح فرش کنید. دو طرف کرپ‌ها را سرخ و تک‌تک در بشقاب قرار دهید. در مرحله‌ی بعد در تابه‌ای دیگر به انبه‌ی خرد شده یک قاشق غذاخوری شکر قهوه‌ای اضافه کنید. سپس آن را روی حرارت بگذارید و اجازه دهید شکر جوش بیاید و کاراملی شود. حالا دو قاشق غذاخوری خامه بیفزایید و به‌سرعت هم بزنید تا شکر در حال جوش نسوزد. این مرحله چند دقیقه طول خواهید کشید و بعد از گذشت این زمان لازم است تابه از روی حرارت برداشته شود. از این سس، روی کرپ‌ها بریزید و آن‌ها را لوله کنید. روی آن‌ها دو اسکوپ بستنی قرار دهید.