اثربخشی داروها، زمان نیاز دارد. تقریباً بعد از دوازده هفته مصرف، مشخص می‌شود که آیا دارو اثر داشته یا نه؟ احتمال دارد که برای یافتن مقدار مناسب دارو، شما و پزشک معالج‌تان گزینه‌های مختلف را امتحان کنید؛ ولی تسلیم نشوید و دارو را کنار نگذارید. براساس تحقیق‌های به‌عمل آمده، بیش‌تر افراد مبتلا به افسردگی در پی یافتن دارویی هستند که به آن‌ها کمک کند.

هرگز بدون دستور پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید

شما هیچ‌وقت به داروهای افسردگی اعتیاد پیدا نمی‌کنید؛ ولی ممکن است در صورت قطع دارو، بلافاصله علائمی مشابه آن را تجربه کنید. قطع ناگهانی دارو می‌تواند منجر به سر درد، درد ماهیچه‌ها، ناراحتی معده یا سایر مشکل‌ها گردد. هیچ‌گاه سرِ خود دارو را قطع نکنید. در صورت نیاز به قطع دارو، پزشک معالج‌تان، آن را از روی برنامه‌ی خاصی کم‌کم کاهش می‌دهد.

داروها را درست مصرف کنید

از پزشک‌تان نحوه‌ی صحیح مصرف دارو را سؤال کنید. سؤال‌هایی مانند موارد زیر بسیار مهم هستند:

- آیا آن دارو را باید همرا غذا یا قبل از آن مصرف کنید؟

- وقتی دارو را مصرف می‌کنید سایر داروها را باید کنار بگذارید یا نه؟

- چه غذاهایی را باید مصرف کرد و از مصرف چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟ حتی مصرف ویتامین‌ها، مکمل‌های غذایی و داروهایی که نیاز به نسخه‌ی پزشک ندارند از قبیل شربت سینه، می‌توانند روی داروهای ضدافسردگی اثر بگذارند.

- اگر مصرف دارو را در یک وعده فراموش کردید، بار بعد آن را باید چگونه مصرف کنید؟

به تأثیرهای جانبی دارو توجه کنید

بسیاری از تأثیرهای جانبی دارو پس از دو هفته از بین می‌رود؛ ولی علائمی که از بین نمی‌روند، ممکن است نشانه‌ای برای تنظیم مجدد دارو باشند؛ به‌عبارت دیگر، ممکن است نیاز باشد تا مقدار یا زمان مصرف دارو را تغییر دهید. به علائمی چون بی‌خوابی، تهوع، افزایش وزن، سرگیجه، و مشکل‌های جنسی، حتماً توجه کنید. حتماً پی‌گیر هر مسئله‌ای که برای‌تان پیش می‌آید، باشید؛ زیرا به پزشک‌تان کمک می‌کند تا دارو را نسبت به عکس‌العمل بدن شما، تنظیم کند.

در مورد مشکل‌ها صحبت کنید

افسردگی به‌طور معمول ترکیبی از عوامل فیزیکی، عاطفی و روحی است. مطالعه‌های انجام شده نشان می‌دهند که مؤثرترین راه برای درمان افسردگی، ترکیبی از دارو و درمان است. گزینه‌های درمان، می‌تواند شامل مشاوره، شناخت درمانی و یا داشتن جلسه با گروه پشتیبانی باشد.

اگر در مورد تضادها و ناسازگاری‌ها، صدمه‌ها، تلفات و تنش‌هایی که باعث بروز بیماری شده‌اند آموزش لازم جهت مقابله با آن‌ها داشته باشید، می‌تواند در بهبود وضع شما، کمک‌کننده باشد.

تحرک داشته باشید

جسم و عواطف‌تان را با هم تقویت کنید. انجام تمرین‌های بدنی، به‌خصوص فعالیت‌هایی که موجب افزایش ضربان قلب می‌شوند، می‌توانند علائم افسردگی را کاهش دهند. در واقع، برخی وقت‌ها در افرادی که افسردگی حاد ندارند، ورزش بهتر از دارو اثر می‌کند. ورزش، استرس و تنش را کاهش می‌دهد و بلافاصله به شما احساس خوب‌بودن می‌دهد. با تداوم ورزش این احساس ماندگار می‌شود.

برنامه‌ی غذایی سالم را انتخاب کنید

غذاهایی را مصرف کنید که برای بدن مفید هستند. وقتی بدن شما وضعیت خوبی داشته باشد، به درمان هم بهتر پاسخ می‌دهد. مصرف برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به اندازه‌ی کافی، در بهبودی افسردگی نقش دارند. براساس تحقیق‌های به‌عمل آمده، غذاهایی که برای قلب مضر هستند مانند چربی‌های اشباع شده و الکل می‌توانند موجب پیش‌رفت افسردگی شوند.

برای خوابیدن، برنامه‌ی منظم داشته باشید

خواب کافی موجب بهتر شدن خلق و خو شده و به شما کمک می‌کند تا با استرس بهتر کنار بیایید. در واقع اکثر افرادی که دچار افسردگی هستند، مشکل کم‌خوابی دارند. برای داشتن خواب بهتر، برنامه‌ی منظمی برای ورزش، غذاخوردن و خوابیدن داشته باشید. مصرف کافئین (چای و قهوه) را کاهش دهید، در طول روز بیرون بروید تا خواب آرامش‌بخشی داشته باشید.

کمی به خارج از کادر و قواعد فکر کنید

درمان‌های غیرسنتی یا درمان‌های جایگزین ممکن است علائم افسردگی را کاهش دهند و موجب آرامش، کاهش دردهای بدنی، تنش و نگرانی شوند. همان‌طور که می‌دانید همه‌ی این عوامل، موجب شدت یافتن افسردگی می‌شوند.

درمان‌های جایگزین مانند: انجام حرکت‌های یوگا، ماساژ، مراقبه و بازتاب‌شناسی یا رفلکسولوژی است. در بازتاب‌شناسی روی بخش‌های ویژه‌ای از عصب در ناحیه‌ی پا یا کف دست فشار می‌دهند تا باعث تحریک مناطقی مشخص در بدن شود.

ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی

افرادی که دچار کم‌بود ویتامین D هستند بیش‌تر مستعد افسردگی هستند؛ ولی دریافت ویتامین D اضافی هم همیشه جواب‌گو نیست و ممکن است مشکل‌شان را برطرف نکند. نسخه‌ی جدیدی از فولات، به نام L -متیل فولات (Deplin ) می‌تواند اثربخشی داروهای ضدافسردگی را افزایش دهد. با پزشک‌تان در این مورد مشورت کنید تا اگر برای شما هم مؤثر است آن را بنا به توصیه‌ی او، مصرف کنید.

«علف چای» را فراموش نکنید

 گیاه باستانی «سنت جان» (علف چای) در کشورهای اروپایی برای افسردگی تجویز می‌شود. این گیاه به‌دلیل دارا بودن خواصی مشابه قرص «فلوکستین» می‌تواند با کاهش نشانه‌های بیماری افسردگی، به درمان این بیماری کمک کند. بر اساس تحقیق‌های متعددی که در این زمینه انجام گرفته است، این مخمر برای افسردگی‌های خفیف بسیار مؤثر است؛ ولی به‌نظر می‌رسد که برای موارد حاد پاسخ‌گو نباشد. این مخمر هم‌چنین می‌تواند با داروهای ضدافسردگی تداخل داشته باشد؛ بنابراین حتماً، پیش از مصرف آن، با پزشک خود مشورت کنید.

در مورد مصرف مکمل‌ها از پزشک‌تان سؤال کنید

SAMe : مطالعه‌های انجام شده، نشانگر این مطلب است که SAMe به درمان افسردگی کمک می‌کند و برخی وقت‌ها تأثیری مشابه داروهای ضدافسردگی دارد.

5-HTP : این مکمل، به‌نظر می‌رسد که برای بهبود علائم افسردگی، حتی در افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان نیز، مؤثر باشد.

اسیدهای چرب امگا 3: این مکمل برای قلب و درمان افسردگی خوب است؛ اما در عین حال توصیه نمی‌شود.

والرین: هنوز هیج مدرکی دال بر تأثیر کمک‌کننده‌ی «والرین» بر افسردگی در دست نیست.

کاوا: در مورد این مکمل هنوز چیزی ثابت نشده است و احتمالاً برای کبد مضر است.

منبع: HEALTH/June 2013