پرسش ها و پاسخ ها

انقلاب و انتظار فرج

بنابر روایاتی که اهل بیت عصمت وارد شده، امام زمان «عج» وقتی ظهور می کند که همۀ جهان را ظلم و ستم فراگرفته باشد. پس با توجه به مطلب یاد شده آیا تلاش برای برقراری عدل اسلام که از آن جمله انقلاب اسلامی ایران است، با انتظار فرج امام زمان منافات ندارد؟

این سؤالها بارها مطرح شده است و مکرر از سوی شخصیتهای علمی پاسخ آن داده شده و حضرت امام دام ظله نیز بارها طرح این اشکال از سوی مرتجعین را تذکر داده اند و پاسخ آن را فرموده اند.

بیاد دارم که در یکی از سخنرانی ها نجف اشرف یا در یکی از مجالس درس حکومت اسلامی که ایراد فرمودند، از یکی از مرتجعین نقل کردند (که ظاهراً یک مسئولیت اداری یا سیاسی داشته) که گفته بود: شما اشتباه می کنید که برای از بین بردن ظلم و فساد تلاش می کنید! باید سعی کرد فساد در جامعه زیاد شود تا امام زمان ظهور کند!!

با همۀ این تکرارها، باز هم نامه های زیادی به گونه های مختلف در این باره می رسد که گویا هنوز برخی از بردران و خواهران هستند که این مطلب به گوششان نرسیده، برادری نوشته بود: «من گاهی فکر می کنم که انتظار فرج امام زمان «عج» دیگر لازم نیست زیرا بدین ترتیب که انقلاب ما پیش می رود به تدریج همۀ کشورهای اسلامی و سپس همۀ جهان را فرا می گیرد و دیگر ضرورتی برای آمدن امام زمان احساس نمی شود.

ظاهراً آن برادر به طور جدی باور کرده بود که انقلاب اسلامی ایران می تواند از انقلاب جهانی آن حضرت مستغنی باشد و جای آن را بگیرد! و بعضی نیز به همان روال گذشته، سخن از بیهودگی انقلاب و تلاش برای وسعت آن دارد.زیرا موجب تأخیر در ظهور امام زمان «عج» می شود.

ما در اینجا لازم دیدیم به طور مختصر، تذکراتی بدهیم که این اشتباه بر طرف شود.

انتظار و ترویج دین

1- انتظار فرج و قطعی بودن آن به هیچ وجه نباید انگیزه ای برای ترک دو فریضۀ اساسی و همیشگی اسلام یعنی «امر به معروف و نهی از منکر» باشد. و همیشه چنین بوده است که علما و بزرگان دین ما در عین حال که هر آن انتظار ظهور آن حضرت را داشتند، لحظه ای از پا ننشستند و از کوشش خود در گسترش دین و تبلیغ آن و جلوگیری از فساد و منکر و ترویج خیر و معروف ذره ای نکاستند.

بنابراین حتی اگر- به فرض محال- بدانیم که مثلاً فردا امام زمان «عج» ظهور می فرماید، نباید امروز از کار تبلیغ و ترویج دین دست برداریم همچنانکه نباید نماز و روزه را ترک کنیم. و امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که همۀ آن مراتب در صورت امکان لازم و واجب است و بالاترین مرتبه، تشکیل حکومت اسلامی است که در سایه آن بتوانیم معروف را به بهترین وجه رواج دهیم و از منکر تا حد امکان جلوگیری نمائیم.

روشن و واضح است که در پناه حکومت اسلامی، به آسانی این دو وظیفه- بطور احسن- انجام می شود پس اگر هیچ دلیلی نبود، از باب مقدمه، تشکیل این حکومت بر همۀ افراد مسلمان لازم و واجب بود حتی اگر یک روز به ظهور آن حضرت مانده باشد.

چشم به راه امام زمان

2- انقلاب اسلامی ایران هنوز راه بسیار طولانی برای رسیدن به موفقیت نهائی دارد و در این راه هزاران دام از سوی دشمنان خدا گسترده شده و هزاران خطر در پیش است که حداقل مانع رسیدن به همۀ اهداف اصلی و گستردگی آن می شود. زیرا این نظام مانند هر نظام حقی که در این جهان به وجود آمده از سوی نظامهای باطل جهان مورد حمله و هجوم قرار می گیرد. و همیشه چنین بوده و خواهد بود. جنگ میان حق و باطل پایانی ندارد مگر به دست پر برکت حضرت مهدی «عج» که او دماغ همۀ زورمداران را به خاک خواهد مالید. بنابراین ما هر چه پیشروی کنیم باید برای فتح نهائی و رسیدن به اهداف نهائی، همیشه چشم براه آن حضرت باشیم.

شمول عدالت بدست امام زمان

3- بر فرض که انقلاب ما در این سرزمین به هدف نهائی برسد ولی شمول عدالت در همۀ جهان به هیچ وجه برای ما مقدور نیست. البته ما باید تلاش کنیم که همۀ مسلمانان از زیر بار زور گوئیهای استعمار گران بدر آیند و باز هم تلاش کنیم که همۀ مستضعفان از زیر یوغ مستکبران رها شوند و همۀ مظلومین به حق خود برسند. و باز هم تلاش کنیم که همۀ گمراهان به اسلام روی آورند و همه جا آواز هدایت اسلامی طنین انداز باشد ولی شمول عدالت اسلامی را در کل جهان تنها با نیروی الهی حضرت ولی عصر «عج» امکان پذیر می دانیم که می توان این آرزو را برآورده سازد.

احکام واقعی اسلام در حجاب غیبت

4- امام زمان «عج» نه تنها بر هم زنندۀ بساط مستکبرین و گسترش دهندۀ سایه عدل اسلامی در کل جهان است بلکه وجود مقدسش پرده های تاریک جهالت را نیز می درد و احکام واقعی اسلام را آنگونه که هست و باید باشد در جهان حکمفرما می سازد. ما اکنون دست بدامن فقهای بزرگوار با تمسک به ظواهر ادلۀ فقهیه احکام اسلام را از دیدگاه مقدس آنان دریافت می کنیم و با همۀ اختلافی که دارند می گوئیم از هر کدام که تقلید کنیم با ملاحظۀ شرایط تقلید وظیفۀ ظاهری ما در این زمان که حجاب غیبت مانع رسیدن به احکام واقعی است، همین است، ولی در آن زمان که این حجاب به لطف الهی برطرف شود و آفتاب وجود مقدس ولی عصر «عج» در جهان پرتو افکند دیگر جائی برای این اختلاف نظرها نمی ماند و همه با دست یابی به منبع فیوضات الهی شریعت واقعی اسلام را به اجرا می گذاریم و با پیمودن آن صراط مستقیم به مصالح واقعی که غرض تشریع است می رسیم. ان شاء الله.

بنابراین بر فرض که انقلاب اسلامی به همین ترتیب در همۀ جهان گسترده شود باز برای رسیدن به احکام واقعی اسلام نیازمند وجود مقدس امام زمانیم.

البته ما هم اکنون نیز به لطف و عنایت آن وجود پر برکت بر دشمنان پیروز می شویم و از شر ابرقدرتها مصون می مانیم و هر موفقیتی که نصیب ما شده از برکت آن حضرت است.

نیاز به انقلاب جهانی ولی عصر «عج»

با توجه به مطالبی که ذکر شد اگر اشکال این باشد که با امکان پیشبرد انقلاب اسلامی به همین روال در همۀ جهان چه نیازی به انقلاب جهانی حضرت مهدی «عج» است؟ پاسخ این است که:

اولاً این انقلاب چگونه می تواند عدل و هدایت اسلامی را در همۀ جهان بگستراند بگونه ای که همه کفار مسلمان شوند و تمام مسلمانان مؤمن و مسلمان واقعی شوند و همۀ نیروهای اهریمنی در همۀ کشورهای از بین برود و اثری از ظلم و ستم و استعمار باقی نماند و ثانیاً بر فرض که چنین امکانی باشد رسیدن به احکام واقعی اسلام در زمان غیبت امکان پذیر نیست.

و اگر اشکال این باشد که ظهور آن حضرت متوقف بر گسترش ظلم است، پس ما باید از گسترش عدالت جلوگیری کنیم تا زمینۀ ظهور آن حضرت فراهم شود! جواب این است که اولاً انتظار ظهور نباید ما را از وظیفۀ خود بازدارد و ما باید با همۀ قدرت در احقاق حق و تبلیغ دین بکوشیم حتی اگر بدانیم همین فردا ظهور آن حضرت است.

و ثانیاً ما هر چه کوشش کنیم نمی توانیم ظلم را از جهان برداریم؛ هم اکنون نیز جهان پر از ظلم و فساد است. و هر روز صدها نفر از گرسنگی میمیرند و صدها انسان زیر شکنجه ها یا بر اثر جنگهای ظالمانه و تجاوز گرانه کشته می شوند و هزاران هزار ظلم و تجاوز گوناگون در دنیا می شود و ما شاهد آن هستیم.

ما بر فرض موفقیت کامل، تنها از بخشی از ظلمهای آشکار در این سرزمین می توانیم جلوگیری کنیم و گرنه عدالت واقعی اسلام حتی در اینجا نیز برای ما یک آرمان است. البته امیدواریم که هر روز بهتر از روز قبل و به اسلام واقعی نزدیکتر باشیم. بنابراین، ظلم و فساد، عالمگیر و باقی است و تنها آن یگانه منجی عالم بشریت قادر است، آن را ریشه کن سازد.

انقلاب اسلامی، زمینه ساز ظهور حضرت مهدی «عج»

بلکه باید گفت: این انقلاب، زمینه ساز ظهور آن حضرت است نه مانع آن، زیرا اگر چه انقلاب آن حضرت از نظر غیبی، مؤید به تأیید الهی و در پرتو اعجاز و قدرت نمائی حق است ولی از نظر ظاهری همانند هر انقلابی دیگر- چه انقلابهای الهی انبیا و چه انقلابهای مردمی- دو شرط اساسی دارد:

1- نیاز به انقلاب

2- نیروی انقلاب

تا در جامعه فساد و ظلم و تباهی از حدی که قابل تحمل است تجاوز نکند، نیازی به انقلاب احساس نمی شودو هر کوششی برای سرنگونی قدرتهای سلطه گر با شکست روبرو می شود و روی این اصل، زورمدارانی که از سیاست و تدبیر قابل توجهی برخوردارند، سعی می کنند، ظلم و تجاوز در حدّقابل تحمل برای عموم باقی باشد؛ ولی ازآنجا که انسان اگر به خوی تجاوزگری عادت کرد، از هر درنده ای وحشی تر می شود، رفته رفته ظلم و ستم آنان، جامعه را فرا می گیرد و در میان مردم، نیاز به انقلاب، احساس می شود.

این جهت در انقلاب حضرت مهدی «عج»، در روایات بسیاری به آن اشاره شده که فرموده اند:«بعد ما ملئت ظلماً و جوراً» یعنی زمینه انقلاب از این جهت که جامعه احساس نیاز به آن کند، در حدّ بالائی فراهم و ظلم و تجاوز به نهایت می رسد.

در هر صورت، شک نیست که انقلاب بدون اعتماد به یک نیروی انسانی مؤمن و متعهد و فداکار پیروز نمی شود، همچنانکه خود دیدیم: جامعه اسلامی ایران با این که سالها بود نیاز به انقلاب داشت ولی زورمداران به کمک تبلیغات اهل تزویر از یک سو و تأسیسات جهنمی ساواک از سوی دیگر، نیروئی در جامعه باقی نمی گذاشتند که مصلحان با تکیه بر آنها بساط زور و ستم را برچینند اما از آنجا که خداوند هر کس راه او را با خلوص نیت برود و درراه رضای او از همه چیز بگذرد، او را به راههای سعادت و کمال هدایت می کند و اسباب آن را فراهم می سازد، زمینه ای به وجود آمد که امام امّت دام ظله در تبعیدگاه خویش، توانست هسته های هدایت و راهنمائی جوانان را تشکیل دهد، لذا هرگاه از او سؤال می شد: وظیفه چیست؟ می فرمود: «مردم را روشن کنید ...»

و بدین ترتیب، نیروی انقلاب از میان جوانان مؤمن و خداپرست فراهم آمد و به تعبیر خارجیان: انقلاب مساجد، تخت طاووس را سرنگون ساخت.

انقلاب جهانی حضرت مهدی «عج» نیز از این قاعده مستثنی نیست و در روایات، کم و پیش به این امر اشاره شده است. شاید به دلیل اینکه این جهت از نظر استراتژی انقلاب باید مخفی بماند، چندان تکیه ای بر آن نشده است؛ در عین حال در گوشه و کنار با روایاتی برخورد می کنیم که بطور ابهام و اجمال، اشاره به مردان نیرومند و فداکاری شده است که آن حضرت را یاری می کنند.

انقلاب اسلامی ایران سعی بر این دارد که شرط دوم را فراهم سازد. گرایش روزافزون جوامع اسلامی به دین و مذهب و استحکام ولایت اهل بیت در جهان اسلام به طور عموم، و بالاخص در قلوب شیعیان و روحیه شهادت طلبی و فداکاری در راه حق که هر روز به وسیله این انقلاب پر برکت، در گسترش و افزونی است، گواه این مدعا است که انقلاب اسلامی ایران بهترین وسیله برای زمینه سازی و تهیه نیروی فداکار و متعهد و مؤمن، و تحکیم روح انتظار و آمادگی در جامعه اسلامی بلکه در کلّ جهان است.

منتظران حقیقی

و در واقع، منتظران حقیقی امام زمان «عج» همان جوانان مؤمن و انقلابی هستند که تحت تأثیر این انقلاب و رهبریهای امام امَّت، هر روز آماده تر و فداکاتر، سلاح به دست، آمادۀ پذیرائی قدوم آن حضرت ازجان و دلند و در عشق او می سوزند و پروانه وار- برای حفظ دین خدا- به کلم آتش می روند و دم برنمی آورند.

منتظران حقیقی آنانی هستند که دعای فرج را در دل شب و در سنگرهای رزم می خوانند و صادقانه و عاشقانه برای لقای امام زمان اشک می ریزند و صبحگاهان، عشق به ولی عصر «عج» آنان را به میدان شهادت می برد، و در این راه مقدس سر می دهند و جان می بازند.

نه آنان که به هر مناسبت، فقط فریاد «یا مهدی ادرکنی» برمی کشند و صدای خود را منافقانه به عنوان منتظران قدومش در هر کوی و برزن بلند کرده، گوش فلک را کر می کنند ولی حاضر به تحمل کمترین سختی در راه تحقق اهداف و زمینه سازی برای ظهور آن حضرت نمی باشد. شاید بعضی از آنان به شیوۀ گذشتگان- و باز هم منافقانه- شمشیری در خانه آویزان می کنند و این را تنها شعار منتظران آن حضرت بدانند.

آری! منتظران حقیقی آنانی هستند که جباران زمان و دشمنان آن حضرت از آنان بیم و هراس دارند، نه آنان که از دولت طاغوت اجازه رسمی انتظار خانه خود را گرفته اند!