دانستنی هائی از قرآن

راحت طلبان و فرار از جنگ

«óOs9r& ts? ’n<Î) tûïÏ%©!$# Ÿ@ŠÏ% öNçlm; (#þq’ÿä. öNä3tƒÏ‰÷ƒr& (#qßJŠÏ%r&ur no4qn=¢Á9$# (#qè?#uäur no4qx.¢•9$# $‌Hs>sù |=ÏGä. ãNÍköŽn=tã ãA$tFÉ)ø9$# #sŒÎ) ×,ƒÌsù öNåk÷]ÏiB tböqt±øƒs† }¨$¨Z9$# Ïpu‹ô±y‚x. «!$# ÷rr& £‰x©r& Zpu‹ô±yz 4 (#qä9$s%ur $oY­/u‘ zOÏ9 |Mö6tGx. $uZøŠn=tã tA$tFÉ)ø9$# Iwöqs9 !$oYs?ö¨zr& #’n<Î) 9@y_r& 5=ƒÌs% 3 ö@è% ßì»tFtB $u‹÷R‘‰9$# ×@‹Î=s% äotÅzFy$#ur ׎öyz Ç`yJÏj9 4’s+¨?$# Ÿwur tbqßJn=ôàè? ¸x‹ÏGsù »   (سوره نساء ـ آیه 77 )

ترجمه

آیا ندیدی آن کسان را که به آنها گفته‏شده بود:  دست های خویش را (از جهاد) بازدارید و نماز را به پا دارید و زکات بپردازید؛ ولی هنگامی که جهاد و پیکار بر آنها مقرر شد،ناگهان گروهی از آنان از مردم می ترسیدند مانند ترس از خدا بلکه ترس بیشتر و گفتند: پروردگارا! چرا جهاد را بر ما مقرر داشتی؟! چرا ما را تا مدّتی‌ نزدیک مهلت ندادی ؟! بگو(ای پیامبر) : بهره دنیا اندک است و آخرت برای‌ کسی که تقوی پیشه کند بهتر است و شما به اندازه نخ هسته خرمائی‌ظلم نخواهید دید .

لغت :

کفّ : به معنای‌ منع و باز داشتن آمده است . کفّوا ایدیکم : یعنی دست ها را باز دارید و این کنایه از منع است .

فریق : به معنای گروه است . در اصل کلمه « فرق » است که معنایش قطعه̾ جدا شده می‌باشد . در آیه می فرماید : « فانفلق فکان کل فرق کالطود العظیم » یعنی هر قطعه ای مانند کوه بزرگی شد .

فتیل : فتیل چیز تابیده شده را گویند . راغب در مفردات گوید : فتیل چیزی است که شبیه نخ می باشد و در شیار هسته̾ خرما است و هر چیز حقیر و بی‌ ارزشی را به آن تشبیه می کنند .

شأن نزول :

شیخ طوسی در تفسیر تبیان و برخی‌ دیگر از مفسرین از ابن عباس نقل کرده اند که : گروهی از مسلمانان پس از آنکه در مکه تحت فشار مشرکین قریش قرار گرفتند و اذیّت و آزار زیاد از دشمنان دیدند ، به ستوه آمدند و به خدمت حضرت رسول رسیده و عرضه داشتند : ما دارای شخصیت و عزت و احترام ـ قبل از اسلام ـ بودیم و اکنون که مسلمان شده ایم ، عزت و احترام ما از دست رفته و مورد اذیت و آزار دشمنان اسلام قرار گرفته ایم. اگر ممکن است اجازه بفرمائید با آنها بجنگیم تا عزت و احترام خود را بازیابیم . آن روز حضرت فرمود :فعلاً من مأموریت ندارم که با دشمنان به مبارزه بپردازم .

این قضیه گذشت تا آن هنگام که پیامبر اکرم «ص» به مدینه هجرت فرمود و زمینه مبارزه آماده شده و عدّه̾ مسلمانان افزایش یافته بود ، و دستور جهاد از سوی حضرت حق نازل گردید . آن گاه حضرت ، مسلمانان را به جهاد فراخواند . بعضی از آن افراد که در مکه شور و شوقی برای پیکار نشان می‌دادند ، امروز که وقوع جنگ را حتمی یافتند ، عقب نشینی‌ کرده و با ترس و هراس فریاد برآوردند که چرا فرمان جهاد صادر شده و چرا برای مدّتی هرچند کوتاه تأخیر نمی افتد ؟!

این آیه نازل شد که آن مسلمانان سست عنصر را ملامت کند و مسلمانان با تقوی را تشجیع و تشویق نماید .

موارد استفاده از آیه :

1-    این آیه نویدی است برای‌ رزمندگان عزیز اسلام که در راه خدا پیکار می‌کنند و در راه او به دفاع مقدّس می پردازند که در راه خود استقامت ورزیده و هیچگاه عقب نشینی نکنند و مطمئن باشند که لذائذ و بهره های دنیا زودگذر است و پشیزی ارزش ندارد و همانا آخرت و لذت های‌ بی پایان بهشت و بالاتر از همه خشنودی‌ خداوند ، پایدار و باقی‌است .

2-    این آیه به مسلمانان هشدار می دهد که اگر رهبر آنها دستور جنگ و قتال داد،‌سرباز نزنند و بهانه های بنی اسرائیلی برای فرار از مرگ نیاورند و بدانند که مرگ خواه ناخواه در وقت مقرّر خواهد رسید و یک لحظه تقدیم و تأخیر ندارد ؛ پس چه بهتر که این مرگ ، شرافتمندانه و در راه خدا باشد .

3-    آنان که برای فرار از جنگ و دفاع ، ندای صلح طلبی سر می دهند ، در صورتی که جنگ بر آنها مقرر شده ، آنان به جای اینکه از خدا و عذاب خدا بترسند ، از مردم می ترسند ولی تقواپیشگان از هیچ کس پروائی ندارند ،‌و تنها از خدای خود می ترسند و لذا با شجاعت و شهامت با دشمنان خدا مبارزه می کنند و هیچ هراسی به دل راه نمی‌ دهند و در برابر اوامر او سر تسلیم فرود می آورند .