توصیه های لازم به راهیان خانه ی خدا

حسین رضائی ــ سرپرست سازمان حج و زیارت

با سلام به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت آیة الله العظمی امام خمینی مدّظله العالی و با درود فراوان به ارواح طیبه ی شهدای اسلام خصوصا شهدای انقلاب شکوهمندمان، اکنون که زائران محترم بیت الله الحرام و مرقد مطهر حضرت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم عازم کشور عربستان می باشند نکات و مواردی به نظر رسید که معمولا بایستی خواهران و برادران زائر چه قبل از پرواز و چه در حین مسافرت در این سفر الهی مورد توجه قرار دهند و با آشنائی قبلی آمادگی کامل جهت انجام این فریضه عبادی سیاسی را داشته باشند. امید است به یاری خداوند بزرگ و با توجه به رهنمودها و راهنمائی که انجام می شود مراسم حج سال جاری نیز به مانند سالهای گذشته با شکوهمندی هر چه بیشتر و بهتر برگزار شود و زائران عزیز با حجی مقبول و سعیی مشکور به سلامت به وطن مراجعت نمایند. اینکه مهمترین مواردی که بایستی به آن توجه نمایند به شرح زیر توصیه می شود:

1ـ زائران محترم بایستی نام مدیر کاروان، شماره ی کاروان و شهرستان و یا استانی که از آن عازم خواهید بود به خاطر بسپارید.

2ـ قبل از عزیمت به بیت الله الحرام جلساتی از طرف مدیر کاروان ترتیب داده خواهد شد. لازم است در این جلسات شرکت فرمائید. زیرا در این جلسات:

الف: با روحانی خود آشنا شده و توسط ایشان به مسائل و مناسک حج آگاهی خواهید یافت و در خاتمه جلسات روحانی آزمونی از آموزشهای داده شده با شما به عمل خواهد آورد و نتیجه ی آزمون را کتبا اعلام می نماید. شما هم سعی کنید که در این جلسات به طور فعال شرکت نموده و با مسائل و مناسک تا قبل از عزیمت آشنا شوید.

ب: در این جلسات کلیه ی توصیه های لازم از طرف مدیر کاروان به شما داده خواهد شد و کلیه ابواب جمعی کاروان اعم از ناظر، معاون، آشپز و آبدار و مأمورین پذیرایی و مهماندار زن کاروان که خواهران زائر حتما بایستی او را بشناسند توسط مدیر کاروان به شما معرفی خواهد شد.

دقت فرمائید ناظر کاروان را حتما بشناسید تا در موارد ضروری بتوانید مسائل و مشکلات کاروان را با او در میان بگذارید.

3ـ جهت گرفتن چکهای ارزی، گذرنامه ی خود را از مدیر کاروان دریافت و به بانک مراجعه و پس از گرفتن چک های ارزی به مبلغ /1300 ریال گذرنامه را به مدیر کاروان برگردانید (دقت فرمائید مشخصات گذرنامه و عکس آن با شما مطابقت داشته باشد).

4ـ در سال جاری برای کاروان ها چمدان و یا ساکی تهیه نشده است بنابراین خود زائران در صورت نیاز بایستی نسبت به تهیه ی چمدان و ساک دستی اقدام نموده و مشخصات کامل خود و شماره ی کاروان و نام مدیر کاروان را روی آن ذکر نمایند. ضمنا توصیه می شود به منظور سهولت کار چمدان هائی تهیه فرمائید که فاقد آستر باشد.

5ـ وسائل مورد نیاز خود را که عبارت است از لباس احرام و سایر لوازم ضروری در داخل چمدان گذاشته و به مدیر کاروان تحویل فرمائید تا به موقع به فرودگاه تحویل نماید. خواهران و برادران زائر توجه دارند که قرار دادن هر گونه اسکناس، ارز (پول خارجی) طلا و جواهر، انگشتر عقیق و فیروزه، تسبیح شاه مقصود، گلیم، قالیچه، جاجیم و سایر صنایع دستی و مواد غذائی نظیر زعفران و حنا و غیره و اسناد و مدارک نظیر شناسنامه، چک های ارزی، دسته چک، گذرنامه، سفته و غیره در داخل چمدانی که به مدیر کاروان تحویل خواهید داد صحیح نبوده و در فرودگاهها مشکلات فراوان را برای شما به همراه خواهد داشت.

6ـ در صورتی که به عللی موجه از مسافرت منصرف شده اید مراتب را با تسلیم انصراف نامه کتبی به مدیر کاروان حتما اطلاع دهید.

7ـ قبل از عزیمت به فرودگاه از طرف مدیر کاروان، محلی برای تجمع کاروان در نظر گرفته و اعلام می گردد. بنابراین لازم است در محلی که مسئول کاروان اعلام می دارند حضور یافته و از رفتن به صورت انفرادی به فرودگاه جدا خودداری نموده و خداحافظی از اقوام و مراسم بدرقه را نیز در محل تجمع کاروان به عمل آورید.

8ـ بلیط هواپیما و یا کارت سوار شدن به هواپیما در محل تجمع کاروان و یا در محوطه فرودگاه توسط مدیر کاروان به شما داده خواهد شد. در حفظ و نگهداری آن دقت کافی به عمل آورید.

9ـ گذرنامه در فرودگاه به شما تسلیم خواهد شد، مجددا مشخصات گذرنامه و عکس آن را با خود تطبیق نمائید و در صورتی که همراه شما منصرف و در گذرنامه قید نشده است مراتب را فورا به مسئولین مربوطه اطلاع دهید.

10ـ چون در محوطه ی فرودگاه از شما بازرسی بدنی به عمل خواهد آمد رعایت مقررات کشوری مؤکدا توصیه می شود. ضمنا حمل هر گونه ابزار برنده نظیر چاقو، قیچی، کارد، تیغ و غیره به داخل هواپیما ممنوع است.

11ـ در فرودگاه مبدا حتما به صورت گروهی و همراه کاروان خود با صفوف منظم حرکت نمائید و هنگام سوار شدن به هواپیما نیز صفوف گروهی خود را حفظ نموده و به توصیه های مسئولیت کاروان و مهمانداران هواپیما در مورد محل نشستن روی صندلیها به دقت توجه فرمائید. ضمنا کارت شناسایی خود را که از طرف مدیر کاروان به شما داده شده است حتما روی سینه ی خود اتصال نمائید.

12ـ در طول مدت پرواز در داخل هواپیما کاملا به توصیه های مهمانداران هواپیما توجه نموده و از رفت و آمدهای بی مورد در داخل هواپیما جدا پرهیز کنید. و مهمتر اینکه نظافت داخل هواپیما را کاملا رعایت نموده و نحوه ی استفاده از دستشوئی و توالت هواپیما را اگر نمی دانید حتما از مهمانداران سوال نمائید.

13ـ به هنگام فرود هواپیما در فرودگاه جده تا زمانی که از طرف مهمانداران به شما اجازه داده نشده است از روی صندلیهای خود بلند نشوید و زمانی که اجازه داده شد هواپیما را ترک نمائید. به طور منظم و به ترتیب نزدیکتر به درب خروجی هواپیما را ترک نموده و به محوطه سالن ترانزیت مستقر شوید تا تشریفات بعدی توسط مسئولین گذرنامه سعودی اعلام گردد.

14ـ زمانی که مسئولین گذرنامه سعودی اعلام نمودند که گذرنامه های خود را برای زدن مهر دخول آماده نمائید، به توصیه ی مسئولین کاروان، افراد یک کاروان به آرامی برخاسته و افراد 2 نفره یعنی زن و شوهرها در یک صف منظم و صاحبان گذرنامه یک نفره در ردیف دیگر به طور منظم خواهند ایستاد و بدون اینکه عجله و شتابی در ایستادن در صفوف جلوتر از خود نشان دهید به آرامی پشت سر یکدیگر بایستید و زائران سایر کاروانها که هنوز به آنها اعلام نشده روی صندلیهای موجود استراحت نمایند تا به موقع توسط مسئولین کاروان مربوطه مراتب اعلام گردد.

15ـ چون پس از زدن مهر روی گذرنامه توسط پلیس سعودی و بازرسی بدنی توسط دیگر مسئولین سعودی سالن فرودگاه را ترک و به محوطه ی باز فرودگاه هدایت خواهید شد، در محوطه ی باز فرودگاه تعدادی از خدمه ی کاروان شما ایستاده اند و با اعلام شماره ی کاروان و یا نام مدیر کاروان شما را به سوی خود می خوانند، لذا بلافاصله به طرف آنها رفته و در محلی که آنان تعیین می کنند استراحت نمائید تا ترتیب حرکت شما به مدینه ی منوره یا مکه معظمه داده شود. ضمنا در این فاصله بررسی نمائید که آیا چمدان و ساک شما که با هواپیما به عربستان آمده از گمرگ سعودی خارج شده است یا خیر؟ دقت فرمائید کارت شناسایی حتما روی سینه الصاق شده باشد. ضمنا محوطه ای را که کاروان استقرار یافته است بدون اطلاع مسئولین کاروان ترک ننمائید و در صورتی که به دستشوئی می خواهید بروید موقعیت محل استقرار و محل دستشوئی و مسیر رفت و آمد را به دقت مشاهده و به خاطر بسپارید تا هنگام مراجعت راه را گم نکنید و در صورتی که خدای ناکرده گم شدید بلافاصله با پلیس سعودی تماس گرفته و با ارائه کارت شناسایی محل ستاد حج و زیارت مستقر در فرودگاه را سوال نمائید.

16ـ زمانی که از طرف مسئولین کاروان اعلام شد تا به محوطه ی پارکینگ فرودگاه برای سوار شدن به اتوبوس بروید حتما به همراه اعضای کاروان حرکت نمائید تا خدای ناکرده گم نشوید. ضمنا در مورد حمل وسائل خود تا پای ماشین ها و قرار گرفتن آن در داخل جعبه های بغل ماشین یا باربند ماشین اطمینان حاصل نمائید.

17ـ در صورتی که کاروان شما مدینه بعد می باشد، وسائل احرام خود را در یک ساک دستی کوچک که در داخل اتوبوس همراه شما باشد قرار داده تا هنگام پیاده شدن در «مسجد جحفه» نیازی به بالا رفتن از ماشین و در آوردن چمدان از زیر چمدانهای دیگر مسافران نباشد و بلافاصله پس از پوشیدن احرام، لباسهای خود را داخل ساک دستی قرار داده و به دستورات و مسائلی که از سوی روحانی و مدیر کاروان به شما داده میشود کاملا توجه نموده و از متفرق شدن در محوطه مسجد جدا خودداری نمائید و اگر در پاسخ به سوالها برای شما تردیدی حاصل شود حتما از روحانی کاروان خود بپرسید.

18ـ هنگام ورود به مدینه ی منوره و یا مکه معظمه قبل از استقرار در محل سکونت، ابتداء وسایل و لوازم خود را از ماشینها تخلیه نموده و پس از اطمینان از وجود وسائل و لوازم، در اطاقهائی که مسئولین کاروان توصیه می نمایند، استقرار یابید.

19ـ پس از استقرار در محل سکونت کاروان، آدرس دقیق محل سکونت خود را به خاطر بسپارید و دقت فرمائید پشت کارتهای شناسائی آدرس دقیق محل سکونت شما در مکه و مدینه حتما قید شده باشد.

20ـ علاوه بر نشانی محل سکونت، آدرس محل ستاد حج، هلال احمر، امداد، بعثه حضرت امام مدظله را نیز از مسئولین کاروان سوال نموده و در روی کاغذی نوشته و همراه خود همیشه داشته باشید.

21ـ اگر زائری گم شده است او را به ستاد امداد معرفی نمائید.

22ـ نقشه هائی از منی و عرفات تهیه شده است آنها را مطالعه فرمائید و در صورتی که امکان آن برای شما میسر نیست ناظر و مسئول کاروان را در این مورد به راهنمائی بطلبید تا موقعیت اماکن و خیابانها و محل استقرار خیمه ها را برای شما تشریح کنند.

23ـ هنگام تصادف یک ایرانی، فورا شماره ی ماشین را یادداشت و گواهینامه راننده را دریافت و ماشین را متوقف و سوئچ را دریافت نمائید.

24ـ به زوّار پیر کاروان کمک نموده و آنان را در حل مسائلشان یاری فرمائید.

25ـ به هنگام وقوع حادثه با توکل و استعانت از خداوند متعال خونسردی خود را حفظ کنید و همیشه به دنبال چاره و رفع مشکل برآئید.

26ـ رعایت شئونات اجتماعی و اخلاقی اسلامی را هنگام برخورد با زوّار سایر کشورها و هنگام برخورد در محوطه ی بازار و سایر اماکن خصوصا خواهران به هنگام خرید در محوطه ی بازار با فروشندگان سعودی مؤکدا توصیه می شود.

27ـ در نماز جماعت ها در حرمین شریفین، در مساجد نزدیک محل اقامت حتما شرکت فرمائید.

28ـ هنگام اقامه ی نماز از حرمین شریفین خارج نشوید و در نماز جماعت شرکت و از گذاردن مهر خودداری نمائید. و هنگامی که صفوف نماز تشکیل شد حتما مراعات سکوت کامل را بنمائید.

29ـ از کشیدن سیگار در مساجد و حرمین شریفین اکیدا خودداری ورزید.

30ـ در حرم یکدیگر را بلند صدا نکنید.

31ـ سعی کنید هیچ گاه از مقابل نماز گزاران (حد فاصل بین نماز گزار و سجده) عبور و مرور نکنید.

32ـ در خواندن زیارت، صدا را بلند نکنید.

33ـ مواظب پول، چک و اشیاء دیگر خود باشید و در این زمینه با مدیران گروه مشورت نمائید.

34ـ همیشه کیف نایلونی همراه داشت باشید که کفشهایتان را در آن قرار دهید.

35ـ رعایت کامل مسائل بهداشتی در تمام احوال و به خصوص در این سفر روحانی وظیفه ی هر مسلمان پاک نهاد است و نشانه ی ایمان میباشد.

36ـ چنان چه در مسجد النبی (ص) یا مسجد الحرام نماز می خوانید بسم الله را آهسته بگوئید و نیز قنوت که یک امر مستحبی است به جا نیاورید.

37ـ جهت جلوگیری از هر نوع سوءتفاهم و برای حفظ وحدت و هم آهنگی موقع گفتن تکبیرهای مستحبی و تکبیرهای بعد از نماز دستها را بلند نکنید.

38ـ در مسجد النبی (ص) از انداختن پول در ضریح خودداری شود.

39ـ در مسجد النبی (ص) برای بوسیدن ضریح با هجوم به طرف مرقد مطهر رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اصرار نورزید.

40ـ هنگام نماز جماعت به طرف منزل در جهت مخالف مسجد خصوصا بازار برای خریدن اجناس سوغاتی حرکت نکنید.

41ـ زائران عزیز توجه دارند که برخورد آنان و نحوه ی ظاهر شدن آنان در انظار عمومی آن هم در محیطی خارج از کشور خودشان که هزاران نفر از خواهران و برادران مسلمان با زبان و فرهنگ و ملیت متفاوت شرکت دارند، معرف شخصیت آنهاست. زائران ایرانی باید توجه داشته باشند که به عنوان پیام آور انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در این کنفرانس عظیم جهانی شرکت می نمایند و باید از هر جهت در رفتار و گفتار و نحوه ی برخورد و لباس پوشیدن الگو و سرمشق سایر زائران باشند.

42ـ اکیدا از نزاع و جدال به طور جدی دوری کنید.

43ـ با توجه به اینکه ما هم اکنون در محاصره ی اقتصادی به سر می بریم و خروج ارز کشور به بیش از اندازه معین به اقتصاد کشور ضربه می زند باید حتی المقدور کمتر جنس خرید و از اجناسی که می توان در ایران ولو اندکی گران تر تهیه کنند جدا پرهیز نمود.

44ـ اگر به موضوعی کاملا آشنا نیستید و عربی هم نمی دانید با دیگران وارد بحث به زبان عربی نشوید زیرا این عمل نتیجه ی معکوس خواهد داشت.

خداوند به همه ی ما توفیق عبادت و خدمت و انجام حجی مقبول عنایت فرماید. و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته.