نگاهی به سیره امام رضا (ع)

نگاهی به سیره امام رضا (ع)

«عن ابی عباد قال: کان جلوس الرضا (ع)فی السیف علی حصیر و فی الشتّاء علی مسح و لبسه الغلیظ من الثیاب حتّی اذا برز للناس تزیّن لهم».

(عیون اخبار الرضا(ع)جلد 2 ص 178)

ابوعباد گوید: امام رضا (ع)در تابستان بر روی حصیر می­نشست و در زمستان بر روی پلاس، و جامه درشت و خشن می­پوشید ولی هنگامی که در میان مردم ظاهر می­شد خود را می­آراست.

«ابراهیم بن العباس یقول: ما رأیت الرضا (ع)سئل عن شیء قطّ الاعلمه ولا رأیت اعلم منه بما کان فی الزمان الی وقته و عصره و کان المأمون یمتحنه بالسؤال عن کل شیءٍ فیجیب فیه و کان کلامه کلّه و جوابُه تمثَله انتزاعات من القرآن...»

(بحار- جلد 49- ص 90)

ابراهیم بن عباس مشاهدات خود را درباره امام چنین نقل می­نماید:

هرگز ندیدم از امام رضا (ع) سؤالی شده باشد، جز اینکه امام جوابش را حاضر داشت و آگاه­تر و داناتر از او به حوادث و مسائل روز تا آن زمان نیافتم. مأمون پیوسته با طرح سؤالات در زمینه­های مختلف او را می­آزمود و امام پاسخ می­گفت، و تمام سخن و جواب و مثالهایش گرفته شده از قرآن بود.

«عن الصّولی عن جدته... و کان (ع)اذا صلِّ الغداة- و کان یصلّیها فی اوّل وقت ثمّ یسجد فلا یرفع رأسه الی ان ترتقع الشمس ثمّ یقوم فیجلس للناس او یرکب.»

(عیون-  جلد – ص 179)

صولی از جدّۀ خویش که مدتی مستخدم امام (ع)بوده است چنین نقل می­نماید: امام همیشه نمازش را در اوّل وقت بجای می­آورد، هنگامی که نماز صبح را می­گذارد پس از نماز به سجده می­رفت و تا بلند شدن آفتاب همچنان در سجده بود سپس بلند می­شد و در مجلس برای رسیدگی به کار مردم می­نشست و یا سوار شده و بدنبال کارهای خویش می­رفت.

رجاء بن ابی الضّحاک که بدستور مأمون مأمور احضار امام از مدینه به مرو بوده و در تمام این سفر دورودراز در کنار امام بوده است، پس از شرحی طولانی از عبادات و شیوه برخورد امام با مردم بین راه می­گوید:

«ماذا کان الثلث من اللیل قام من فراشه بالتسبیح و التحمید و التکبیر و التهلیل و الأستغفار فاستاک ثم توضّأ ثم قام الی صلاة اللیل... وکان یکثر باللیل فی فراشه من تلاوة القرآن فاذا مرّ بآیة فیها ذکر جنة اوناربکی و سأل الله الجنة و تعوّذ به من النّار».

(عیون- جلد 2- ص 236)

هنگامی که 1/3 از شب می­گذشت حضرت از رختخواب بلند می­­شد و به حمد و تکبیر و تسبیح و لا اله الا الله گفتن و استغفار مشغول می­شد، سپس مسواک نموده، وضو می­گرفت و مشغول نماز شب می­شد و شبها در رختخواب، بسیار به تلاوت قرآن می­پرداخت و چون به آیه­ای که در آن یاد بهشت یا آتش شده مرور می­نمود می­گریست و از خداوند بهشت طلبیده و از آتش به او پناه می­برد.

«عن ابراهیم بن العباس قال: ما رأیت ابا الحسن الرضا (ع)جفا احدا بکلامه قطّ‌ و ما رأیت قطع علی احد کلامه حتی یفرغ منه و ما ردّ احدا عن حاجة یقدر علیها».

(بحار- جلد 49- ص 91)

ابراهیم عباس گوید: هرگز ندیدم حضرت ابوالحسن امام رضا (ع)با سخن خویش کسی را بیازارد و یا تا کلام کسی تمام نشده سخنش را قطع نماید و یا نیازمندی را با وجود قدرت بر تأمین نیازش، نومید سازد.

«عن معمّربن خلّا دقال: کان ابوالحسن الرضا (ع)اذا اکل اتی بصفحة فتوضع قرب مائد فیعمد الی اطیب الطعام ممّا یؤتی به فیأخذ من کل شیء شیئا فیوضع فی تلک الصفحه ثمّ یأمر بها للمساکین».

(المجالس- ص 329)

معمّر بن خلاد درباره امام چنین تعریف می­نماید:

امام رضا (ع)بهنگام آماده شدن غذا، ظرفی نزدیک سفره می­گذاشت، و از بهترین غذاها از هر کدام مقداری برمی­داشت و در آن ظرف می­ریخت و سپس به خانه مستمندان می­فرستاد.

«عن رجل من اهل بلخ قال: کنت مع الرضا فی سفره الی خراسان فدعا یوماً بمائدة له فجمع علیها موالیه من السّودان و غیرهم فقلت: جعلت فداک لو عزلت لهؤلاء مائدة فقال: مه انّ الرّبّ تبارک و تعالی واحد و الأمّ واحدة و الأب واحد و الجزاء بالأ عمال».

(کافی- جلد 4- ص 23)

مردی از اهل بلخ که همراه امام در سفر خراسان بوده می­گوید: روزی امام دستور غذا داد،‌ سفره که گسترده شد، تمام مستخدمین سیاه پوست و سفید پوست را بر سر سفره نشانید.

من به حضرت عرض کردم: فدایت گردم! برای اینها سفره­ای جدا گسترده می­شد امام فرمود: کافی است!‌ پرودگار تبارک و تعالی یکی است و مادر همه و نیز پدرشان یکی می­باشد و پاداش و کیفّر به اعمال خواهد بود.

 

«عن ابی عباد قال: کان جلوس الرضا (ع)فی السیف علی حصیر و فی الشتّاء علی مسح و لبسه الغلیظ من الثیاب حتّی اذا برز للناس تزیّن لهم».

(عیون اخبار الرضا(ع)جلد 2 ص 178)

ابوعباد گوید: امام رضا (ع)در تابستان بر روی حصیر می­نشست و در زمستان بر روی پلاس، و جامه درشت و خشن می­پوشید ولی هنگامی که در میان مردم ظاهر می­شد خود را می­آراست.

«ابراهیم بن العباس یقول: ما رأیت الرضا (ع)سئل عن شیء قطّ الاعلمه ولا رأیت اعلم منه بما کان فی الزمان الی وقته و عصره و کان المأمون یمتحنه بالسؤال عن کل شیءٍ فیجیب فیه و کان کلامه کلّه و جوابُه تمثَله انتزاعات من القرآن...»

(بحار- جلد 49- ص 90)

ابراهیم بن عباس مشاهدات خود را درباره امام چنین نقل می­نماید:

هرگز ندیدم از امام رضا (ع) سؤالی شده باشد، جز اینکه امام جوابش را حاضر داشت و آگاه­تر و داناتر از او به حوادث و مسائل روز تا آن زمان نیافتم. مأمون پیوسته با طرح سؤالات در زمینه­های مختلف او را می­آزمود و امام پاسخ می­گفت، و تمام سخن و جواب و مثالهایش گرفته شده از قرآن بود.

«عن الصّولی عن جدته... و کان (ع)اذا صلِّ الغداة- و کان یصلّیها فی اوّل وقت ثمّ یسجد فلا یرفع رأسه الی ان ترتقع الشمس ثمّ یقوم فیجلس للناس او یرکب.»

(عیون-  جلد – ص 179)

صولی از جدّۀ خویش که مدتی مستخدم امام (ع)بوده است چنین نقل می­نماید: امام همیشه نمازش را در اوّل وقت بجای می­آورد، هنگامی که نماز صبح را می­گذارد پس از نماز به سجده می­رفت و تا بلند شدن آفتاب همچنان در سجده بود سپس بلند می­شد و در مجلس برای رسیدگی به کار مردم می­نشست و یا سوار شده و بدنبال کارهای خویش می­رفت.

رجاء بن ابی الضّحاک که بدستور مأمون مأمور احضار امام از مدینه به مرو بوده و در تمام این سفر دورودراز در کنار امام بوده است، پس از شرحی طولانی از عبادات و شیوه برخورد امام با مردم بین راه می­گوید:

«ماذا کان الثلث من اللیل قام من فراشه بالتسبیح و التحمید و التکبیر و التهلیل و الأستغفار فاستاک ثم توضّأ ثم قام الی صلاة اللیل... وکان یکثر باللیل فی فراشه من تلاوة القرآن فاذا مرّ بآیة فیها ذکر جنة اوناربکی و سأل الله الجنة و تعوّذ به من النّار».

(عیون- جلد 2- ص 236)

هنگامی که 1/3 از شب می­گذشت حضرت از رختخواب بلند می­­شد و به حمد و تکبیر و تسبیح و لا اله الا الله گفتن و استغفار مشغول می­شد، سپس مسواک نموده، وضو می­گرفت و مشغول نماز شب می­شد و شبها در رختخواب، بسیار به تلاوت قرآن می­پرداخت و چون به آیه­ای که در آن یاد بهشت یا آتش شده مرور می­نمود می­گریست و از خداوند بهشت طلبیده و از آتش به او پناه می­برد.

«عن ابراهیم بن العباس قال: ما رأیت ابا الحسن الرضا (ع)جفا احدا بکلامه قطّ‌ و ما رأیت قطع علی احد کلامه حتی یفرغ منه و ما ردّ احدا عن حاجة یقدر علیها».

(بحار- جلد 49- ص 91)

ابراهیم عباس گوید: هرگز ندیدم حضرت ابوالحسن امام رضا (ع)با سخن خویش کسی را بیازارد و یا تا کلام کسی تمام نشده سخنش را قطع نماید و یا نیازمندی را با وجود قدرت بر تأمین نیازش، نومید سازد.

«عن معمّربن خلّا دقال: کان ابوالحسن الرضا (ع)اذا اکل اتی بصفحة فتوضع قرب مائد فیعمد الی اطیب الطعام ممّا یؤتی به فیأخذ من کل شیء شیئا فیوضع فی تلک الصفحه ثمّ یأمر بها للمساکین».

(المجالس- ص 329)

معمّر بن خلاد درباره امام چنین تعریف می­نماید:

امام رضا (ع)بهنگام آماده شدن غذا، ظرفی نزدیک سفره می­گذاشت، و از بهترین غذاها از هر کدام مقداری برمی­داشت و در آن ظرف می­ریخت و سپس به خانه مستمندان می­فرستاد.

«عن رجل من اهل بلخ قال: کنت مع الرضا فی سفره الی خراسان فدعا یوماً بمائدة له فجمع علیها موالیه من السّودان و غیرهم فقلت: جعلت فداک لو عزلت لهؤلاء مائدة فقال: مه انّ الرّبّ تبارک و تعالی واحد و الأمّ واحدة و الأب واحد و الجزاء بالأ عمال».

(کافی- جلد 4- ص 23)

مردی از اهل بلخ که همراه امام در سفر خراسان بوده می­گوید: روزی امام دستور غذا داد،‌ سفره که گسترده شد، تمام مستخدمین سیاه پوست و سفید پوست را بر سر سفره نشانید.

من به حضرت عرض کردم: فدایت گردم! برای اینها سفره­ای جدا گسترده می­شد امام فرمود: کافی است!‌ پرودگار تبارک و تعالی یکی است و مادر همه و نیز پدرشان یکی می­باشد و پاداش و کیفّر به اعمال خواهد بود.

 

تعداد مشاهده مقاله: 219