نگاهی به سیره حضرت فاطمه (س)

نگاهی به سیره حضرت فاطمه(ع)

در عصری که استکبار جهانی در کار توطئه ای گسترده برای مسخ و محو ارزشهای اسلامی است،‌بیش از هر زمانی ضرورت بازنگری به این ارزشهای اصیل احساس می گردد، بویژه برای قشر بانوان ما که در عصر سیاه ستم شاهی پیش از مردان، قربانی این توطئه شوم استعماری بودند و اینک که با پیروزی انقلاب اسلامی در پی آنند که با شناخت بهتر الگوهای راستین اسلامی به بازشناسی و پای بندی این ارزشها بپردازند، چه بهتر که با مطالعه در سیره بزرگترین اسوه زنان و بزرگ بانوی دو جهان حضرت فاطمه زهرا (س) به شناخت بهتر و بیشتر این ارزشها اقدام نمایند و بهیمن منظور صفحه ای از سیره درخشان این بانوی نمونه اسلام را در این شماره گشوده و سالروز شهادتش را به تمام راهروان راهش تسلیت می گوئیم:

جلوه ای از نور خدا                  

جابر می گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم، دلیل تسمیه فاطمه زهرا به این نام چیست؟ امام فرمود:

«لأنّ الله عزوجلّ خلقها من نور عظمته فلمّا اشرقت، اضاءت السّموات و الأرض بنورها». (بحار-جلد43- ص 12)

برای اینکه خداوند عزوجلّ فاطمه را از نور عظمت خویش آفرید و چون فروغش بر آسمانها و زمین پرتو افکند همه آنها را به نور خود روشن ساخت.

***

بزرگ بانوی دو جهان

ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می کند که فرمود: «انّ ابنتی فاطمة سیدة نساء العالمین». دخترم فاطمه، بزرگ بانوان دو جهان است. (بحار- جلد43- ص22)

***

روش همسرداری

امام باقر(ع) درباره شیوه زندگی و روش همسرداری حضرت زهرا (س) چنین می فرماید:

فاطمه(س) کار داخل خانه و ساختن خمیر و تهیه نان و نظافت منزل را بعهده گرفت و علی(ع) امور مربوط به خارج خانه از قبیل آوردن هیزم و مواد خوراکی را متکفّل گردید.

روزی علی(ع) به ایشان گفت: فاطمه! آیا در خانه چیزی هست؟

فاطمه(س): سوگند به آنکه حقت را عظیم گردانیده سه روز است که در خانه چیزی نیست تا بتوانیم از شما پذیرائی نمائیم!

علی(ع): چرا بمن اطلاع ندادی؟

فاطمه(س): «کان رسول الله (ص) نهانی ان أسألک شیئاً،‌فقال: لا تسألین ابن عمّلک شیئاً ان جاءک بشیء عفو و الا فلا تسألیه». (بحار-جلد43-ص 31)

رسول خدا(ص) مرا منع نموده که از شما چیزی درخواست نمایم و فرمود: از پسر عمویت چیزی نخواه، اگر خود بدون درخواست تو چیزی برایت آورد، بپذیر و گرنه از او درخواستی نکن.

***

خدمت به همسر

امیرمؤمنان (ع) درباره زحمتها و رنجهای همسر باوفایش (س) به مردی از قبیله بنی سعد می فرماید:

«...و انّها استقت بالقربة حتّی اثّر فی صدرها و طحنت بالرّحی حتّی مجلت یداها و کسحت حتّی اغبرّت ثیابها و اوقدت النار تحت القدر حتّی دکنت ثیابها فاصابها من ذلک ضرر شدید...» (بحار-جلد43- ص 82)

فاطمه(س) چندان با مشک، آب بخانه آورد که اثر آن در سینه اش نمایان گردید و آنقدر گندم آرد نمود که دستانش پینه بست و از جارو زدن خانه و افروختن آتش زیر دیگ جامه اش غبار آلود و دوداندود گردیده و از اینهمه زحمت، آسیب سختی بر او وارد شد.

***

دعای نیمه شب

امام مجتبی(ع) که شاهد عبادت مادربزرگوارش در شبی جمعه بوده است می فرماید:

«رأیت امّی فاطمه (س) قامت فی محرابها لیلة جمعتها فلم تزل راکعة ساجدة حتی اتّضح عمود الصبح وسمعتها تدعو للمؤمنین و المؤمنات و تسمیهم و تکثر الدعا لهم و لا تدعو لنفسها بشیء، فقلت لها: یا اماه لم لا تدعین لنفسک کما تدعین لغیرک؟ فقالت یا بنی! الجار ثم الدار». (بحار-جلد43- ص 82)

مادرم فاطمه(س) را شب جمعه ای در محراب عبادت دیدم که تا دمیدن فجر به رکوع و سجود اشتغال داشت و پیوسته با ذکر نام مرد و زن مؤمن، دعای فراوان برایشان می نمود ولی برای خود دعائی نکرد، گفتم: مادر! چرا همانگونه که برای دیگران دعا می کنی، برای خویشتن دعا نمی کنی؟ فرمود: پسرم! نخست،‌ همسایه و سپس خویشتن.

***

وضعیت جامه و خانه حضرت

هنگامی که آیات 43 و 44 آیات سوره «حجر» درباره جهنم نازل شد، رسول خدا(ص) شدیداً شروع به گریه نمود و هم چنان می گریست، سلمان فارسی به خانه حضرت زهرا(س) شتافت تا با آوردن ایشان پیش پدر، پیامبر تسکین یابد. سلمان جریان را با حضرت زهرا(س) در میان گذاشت. حضرت گریست و سپس از جا بلند شد و خود را با چادری کوتاه و کهنه پوشانید که دوازده جای آن با برگ درخت خرما دوخته شده بود. سلمان با دیدن آن گریست و با حسرت و اندوه گفت: دختران زمامداران روم  و ایران با جامه دیبا و حریرند و دختر محمد(ص) با چنین چادری!

حضرت فاطمه(س) خدمت پیامبر رسید و گفت: یا رسول الله،‌ان سلمان تعجب من لباسی فوالذی بعثک بالحق مالی و لعلی منذ خمس سنین الا مسک کبش نعلف علیها بالنهار بعیرنا فاذا کان اللیل افترشناه و ان مرفقتنا لمن ادم حشوها لیف».

پیامب خدا! سلمان از جامه ام تعجب نمود سوگند بخدائی که ترا بحق برانگیخته است،‌مدت پنج سال است که من و علی(ع) را جز پوست گوسفندی نیتس که روز شترمان را بر آن علف می دهیم و شب زیرانداز ما است و متکای ما ازپوستی است که با لیف خرما پر شده است.

«فقال النبی(ص): یا سلمان، ان ابنتی فاطمة لفی الخیل السوابق»-سلمان! دخترم فاطمه در گروه پیشروان بسوی بهشت است. (بحار-ج 43- ص 87)

***

زیارت قبور شهداء

«عن ابی عبدالله (ع) قال: انّ فاطمة (س) کانت تأتی قبور الشهداء فی کل غداة سبت فتأتی قبر حمزة و تترحّم علیه و تستغفرله». (بحار- جلد43- ص 90)

امام صادق(ع) فرمود: فاطمه (س) در هر بامداد شنبه به زیارت قبور شهیدان می آمد و سپس بر سر مزار حمزه حاضر می شد و برای او از خداوند طلب رحمت و درخواست آمرزش می نمود.

***

حضرت زهرا در جنگ احد

در جنگ احد حضرت فاطمه (س) بهمراه پدر بزرگوارش شرکت داشت تا در کنار دیگر بانوان شرکت داشت تا در کنار دیگر بانوان شرکت کننده در جهاد، در پشت جبهه رزمندگان را یاری رساند، رسول خدا(ص) در جریان جنگ مجروح شد «و لما جرح رسول الله (ص) جعل علی(ع) ینقل له الماء فی درقته من المهراس و یغسله فلم ینقطع الدم، فانت فاطمه(س) و جعلعت تعانقه و تبکی و احرقت حصیرا و جعلت علی الجرح من رماده فانقطع الدم». (الکامل لابن الاثیر جلد 2- ص 109)

پس از مجروح شدن پیامبر(ص)، حضرت امیرمؤمنان(ع) در کنار کوه احد با سپر خویش ‌آب می آورد و جراحت بدن مبارک پیامبر را شستشو می داد ولی خونریزی قطع نمی شد حضرت زهرا(س) گریان به نزد پذر بزرگوار شتافته و با حضرت معانقه نمود و پس از سوزاندن حصیر و گذاشتن خاکستر آن بر روی جراحت حضرت، خونریزی قطع گردید.

و چه خوش سروده فؤاد کرمانی که گفته است:

هر عقل که از معرفتش آگاه است            در هر دو جهانش بحقیقت راه است

این طرفه مقام را بهر کس ندهند              کاین قدر و شرف «ذلک فضل الله» است