سرمقاله

ولایت فقیه محور وحدت

بسم الله الرحمن الرحیم

طرح مسائل اخیر و پاسخهای مهمّ حضرت امام مدّظله بحثها و تحلیلهای نسبتاً گسترده‌ای را پیرامون ولایت فقیه موجب گردید و ریشه‌ها و ابعاد این مسأله اساسی اسلام مورد بررسی قرار گررفت اگرچه این مساله بسیار مهم که اساس حکومت اسلامی را تشکیل می‌دهد باید پیشاز این روب یش از این تبیین می‌گردید.

بهر حال ما در این مختصر چند نکته را فقط مورد اشاره قرار می‌دهیم:

نکته اول اینکه هرگاه مسأله ولایت فقیه مطرح شده، دشمنان اسلام و مزدوران آنها و مغرضین با سوءاستفاده از ذهنیّت مردم در مورد حصر حکومت در سه نوع استبدادی، مشروطه و جمهوری تلاش کرده‌اند تا از حکومت اسلامی و ولایت فقیه یک حکومت استبدادی ترسیم کنند در حالی که مسأله ولایت و اعمال آن همچون سایر معارف و احکام اسلام منطبق با سرشت پاک انسانها است و جهان در طیّ انقلاب و بعد از پیروزی آن شاهد این حقیقت بوده که چگونه انسانهای مؤمن بر شالوده اسلام و تسلیم در برابر حق و آفریدگار هستی نه با کمترین اکراه که با جان و دل‌پذیرای دستورات رهبری الهی خود بوده و هستند و نه براساس ملیت و قومیت و... و تأمین منافع مادی و دنیو که بر پایه حقیقت جوئی و دستیابی به کمال معنوی و سعادت اخروی و راهیابی بجوار قرب الهی و بر مبنای معیارهای الهی شایسته‌ترین انسان را به عنوان رهبر برگزیده و زمام امر دنیا و آخرت خویش را به او سپرده است پس همانگونه که پذیرش اصل دین قابل اکراه نیست سایر امور مربوط به آن نیز هیچگونه اکراهی در آن راه ندارد ولی طبیعی است وقتی که اکثریت قاطع یک جامعه هر نظامی را پذیرفتند اقلیتها نیز ملتزم به قوانین حاکم هستند با این تفاوت که در نظام اسلامی مصالح تمام جامعه حتی آنها که نظام حاکم را نپذیرفته‌اند اعم از مسلمان یا غیر مسلمان را منظور داشته است و تاز مانیکه فرد برخلاف مسیر و مصالح جامعه حرکتی نکند از مصونیت و آزادی راستین برخوردار است.

و نکته مهمّ دیگر آنکه در نظام اسلامی در حقیقت فقاهت و عدالت حاکم است نه فقیه و عادل، بنابراین شخص فقیه عادل بطور طبیعی تا آنجا اطاعت از دستوراتش به عنوان اطاعت از خدا و رسول خدا واجب الاتباع است که رشته پیوندش با خداوند برقرار باشد یعنی با برخورداری از تقوا و عدالت و فقاهت و درک عمیق حقیقت اسلام و التزام به صیانت و حفظ آن از هرگونه هواها و هوسهای نفسانی و اغراض شیطانی و شخصی مبرّی باشد ولی آنگاه که در این رشته اخلال و قطع و انقطاعی حاصل شود طبعامشروعیت و نفوذ او نیز منقطع می‌شود و شخص منهای این ویژگیها نه آنکه اطاعتش واجب نیست بلکه اگر بخواهد از این عنوان سوء استفاده کند قاطعانه با او برخورد و از صحنة جامعه اسلامی اخراج می‌گردد پس حکومت اسلامی و ولایت فقیه چیزی جز حکومت خدا و پرتوی از ولایت مطلقه الهی و عدالت اسلامی بر مردمی که براساس فطرت و عقل و اراده و اختیار، راه سعادت خویش را برگزیده‌اند نیست و این از مسائل مهمی است که باید بطور مستدل و گسترده درجای خود مورد بحث قرار گیرد و با سایر شیوه‌ها و سیستمهای حکومتی مقایسه گردد تا برتری همه جانبه آن بر تمام نظامهای دیگر اثبات شود.

تا اینجا سخن برای کسانی بود که خارج از مرز اسلام راستین قرار دارند و مغرضانه یا جاهلانه، به خطا قضاوت می‌کنند ولی:

نکته دیگری که مربوط به خودما است و بسی مهمتر است آنکه یکی از ابعاد مهم در رهبری و ولایت الهی و اطاعت از آن ایجاد و حفظ وحدت در جامعه اسلامی است. در قرآن مجید می‌فرماید: «و اطیعو الله و رسوله و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم و اصبروا انّ الله مع الصابرین«. (سوره انفال ـ آیه 46).

خدا و رسول خدا را اطاعت کنید و تنازع نکنید که سست اراده شوید و شوکتتان بر باد رود و صبر را پیشه خود سازید که خداوند با صابران است.

گرچه سیاق آیه در مورد جهاد است ولی شمول و اطلاق آن سایر شئون جامعه اسلامی را نیز در برمی‌گیرد و بدینسان پیوری از فرامین الهی ـ و دستورات ولی امر که نشأت گرفته و مشروعیت یافته از سوی خدا است و فرد و جامعه را بسوی خدای یگانه سوق می‌دهد ـ مهمترین کانون و محور اتحاد و یگانگی و همسوئی جامعه اسلامی است.

و تمام منازعات و اختلافات داخلی ناشی از سریچیی ـ حداقل یک طرف و احیاناً هر دو طرف نزاع ـ از دستورات الهی و ولیّ امر مسلمین است و این سرپیچی چیزی جز اطاعت از نفس امباره و یاطین کوچک و بزرگ نیست و نتیجه آن نیز چیزی جز ایجاد صف‌بندیها و بغضها و کینه‌توزیها و بالاخره فروپاشیدن اجامعه اسلامی و سوختن در آتش ذلّت وعذاب جهنم نیست. و در مقابل آن حفظ وحدت و همسوئی در سایه اطاعت از خدا و رسول خدا است که البته ملازم با صبر و شکیبائی در برابر هواهای نفسانی و توطئه‌های شیطانی است(واصبروا) که در این صورت خدا در این جبهه و همراه با آن است(انّ الله مع الصابرین) و دستاورد جبهه‌ای که خدا خود را با آن و همراه با آن قرار داده است چیزی جز پیروزی و رستگاری نیست.

پس ما دو راه بیشتر در پیش روی نداریم: یکی راه اطاعت از خدا و در طول آن اطاعت از ولایت امر که وحدت آفرین است و تحقق بخشیدن به آن نیازمند به صبر و تحمّل بر ناملایمات است که این جبهه الهی است و سرانجام آن پیروزی است. و دیگر، راه شیطان نفس و یطانی جن و انس است که جدائی‌آفرین و کینه افروز است و نتیجه آن«فشل» و بر باد دهنده همه چیز و زایل کننده نعمت است.

و این خود گوشه‌ای دیگر از نقش سرنوشت‌ساز رهبری الهی و ولی فقیه در عصر غیبت است و باید از خدا بخواهیم که ما را همچون امت حزب الله و گل سر سبد آنان یعنی رزمندگان جان بر کف اسلام، قدر دان این نعمت بزرگ قرار داده و از شیطانی که عامل جدائی‌ها و اختلافها و منازعات است مصون فرماید. انشاءالله. و السلام.

رحیمیان.