دانستیهائی از قرآن

دانستنیهایی از قرآن

عید چیست؟

«tA$s% Ó|¤ŠÏã ßûøó$# zNtƒótB ¢Oßg¯=9$# !$oY­/u‘ öA̓Rr& $oYø‹n=tã Zoy‰Í‌!$tB z`ÏiB Ïä!$yJ¡¡9$# ãbqä3s? $oYs9 #Y‰ŠÏã $oYÏ9¨rX{ $tR̍Åz#uäur Zptƒ#uäur y7ZÏiB ( $oYø%ã—ö‘$#ur |MRr&ur çŽöyz tûüÏ%Ηº§9$# . tA$s% ª!$# ’ÎoTÎ) $ygä9Íi”t\ãB öNä3ø‹n=tæ ( `yJsù öàÿõ3tƒ ߉÷èt/ öNä3ZÏB þ’ÎoTÎ*sù ¼çmç/Éj‹tãé& $\/#x‹tã Hw ÿ¼çmç/Éj‹tãé& #Y‰tnr& z`ÏiB tûüÏJn=»yèø9$# . »

(سوره مائده- آیات 115-114)

عیسی بن مریم (بدرگاه الهی) عرضه داشت: خداوندا! مائده ای از آسمان بر ما نازل فرما تا عیدی برای اولین و آخرین ما و آیه و نشانه ای از جانب تو باشد و به ما روزی عنایت کن که بهترین روزی دهندگانی. خداوند فرمود: من آن را بر شما نازل می نمایم ولی هرکس از شما از آن پس، کفر ورزد او را چنان کیفری دهم که کسی از جهانیان را چنان کیفر نداده باشم.

مائده: مائده به معنی خوان و نیز غذائی که بر آن نهاده شده آمده و مائده آسمانی یادشده در آیه، به نقل عمار یاسر از سول خدا صلی الله علیه و آله، نان و گوشت بوده است.

عیداً لأوّلنا و آخرنا: عید از ماده «عود» گرفته شده که به معنی بازگشت است و به گفته راغب به معنی بازگشت به حالت و وضعیت مطلوب گذشته است، و به روزهای سرور و شادی عید گفته می شود. و از آنجا که این تقاضای حواریون از حضرت عیسی علیه السلام پس از سی روز روزه و بمنظور ایمان و اطمینان بیشتری بوده که خود گامی فراتر به سوی خداباوری و بازگشت به فطرت توحیدی انسان است، از اینرو از روز نزول چنان مائده ای آسمانی به روز عید یاد نموده است، و روشن است که چنین آیه و نشانه ای می توانست در اعتقاد تمام پیروان و امّت حضرت عیسی علیه السلام نقش داشته باشد و از اینجهت فرمود: «عیداً لاولنا و آخرنا» این عید عمومی و برای تمام پیروان موجود و آینده من باقی بماند.

اعیاد بزرگ اسلامی

در اسلام روزهایی به نام عید اعلام گردیده که عبارت از روز فطر و قربان و روز غدیر است، چرا که در هریک از آنها بازگشت انسان بگونه ای به فطرت توحیدی و به خویشتن خویش مطرح است. روزه ماه مبارک رمضان، و مراسم با شکوه و سازنده حج و ولایت که نسبت به بقیه، بفرموده امام باقر علیه السلام از نقش کلیدی برخوردار است، هرکدام گامی بلند بسوی احیای فطرت و طهارت روح می باشد، و امام صادق علیه السلام در مورد غدیر می فرماید: «أعْظَمُ نِعَمِ الله علی خلْقِه»[1] بزرگترین نعمتهای خداوند بر خلقش می باشد. و در جائی که حضرت عیسی روز نزول آن نعمت و مائده آسمانی را عید بخواند، روز غدیر که روز ابلاغ و عرضه ولایت، بعنوان برترین و بزرگترین نعمت الهی است بهمان نسبت از شایستگی بیشتری برای یافتن عنوان عید برخوردار خواهد بود. و جالب این است که آن روز یعنی روز اعلام ولایت با روز نوروز مقارن بوده و از این جهت حضرت صادق علیه السلام در این رابطه می فرماید: «النیروز هو الیوم الّذی اخذ فیه النّبی صلّی الله علیه و‌ آله لأمیرالمؤمنین علیه السلام العهد بغدیر خم»[2] نوروز روزی است که پیامبر صلی الله علیه و آله از مردم برای امیر مؤمنان علیه السلام پیمان ولایت گرفت.

و بنابراین، اگر عید به معنی بازگشت انسان به حالات مطلوب گذشته و به سرشت پاک توحیدی است، عید نوروز برای ملت وفادار و فداکار ما که پیمان و رابطه ای ناگسستنی و استوار با ولایت داشته، و نوروز برایش تداعی خاطر چنان عید عظیمی است، دارای معنی و مفهوم ویژه ای است چرا که تنها ازطریق ولایت می توان به عظمت و شکوه مسلمانان صدر اسلام و به اسلام راستین بازگشت، و نیز یادآور نخستین بهار آزادی در حیات ملت انقلابی ما است که نقطه آغازینی برای رجوع به اسلام واقعی و درک و عمل به احکام و ارزشهای انسان ساز اسلام بود، و اکنون که عید با پیروزی این انقلاب شکوهمند اسلامی، معنی و جایگاه واقعی خویش را در حیات و عقیده مردم ما بازیافته، برای چنین ملتی انقلابی دیگر شایسته نیست که افرادی هرچند معدود، در میان آنان، بجای بازگشت به ارزشهای والای اسلامی به سنتهای کهنه و فرسوده قبل از اسلام بازگشته و به مراسمی مبتذل همچون چهارشنبه سوری و یا اعتقاد به نحوست سیزده هنوز پای بند باشند.

فمن یکفر بعدُ: عمار یاسر در روایتی از رسولخدا صلی الله علیه و آله چنین نقل می نماید که: پیروان حضرت عیسی علیه السلام از وی غذایی خواستند که هرچند از آن بخورند تمام نشود. به آنها گفته شد «فانّها مقیمةٌ لکم مالم تخونوا او تخبأوا او ترفعوا»[3] آن مائده آسمانی تا هنگامی برای شما باقی خواهد ماند که به آن خیانت نورزیده و پنهان ننمائید و یا از آن چیزی برندارید، اگر چنین نمائید به آنها کیفری داده شود که به احدی داده نشده باشد ولی یک روز بر نزول آن نگذشته بود که این هر سه تخلف را مرتکب شدند. بدون شک هر نعمتی که از سوی خداوند می رسد بهر نسبتی که بزرگ و عظیم باشد، کفران آن نیز موستوجب کیفری عظیم خواهد بود، چنانچه خداوند در مودر آن مائده آسمانی به کیفر بزرگ آن اشاره می نماید، امروز این انقلاب نیز بواسطه پیوند عمیقش با اسلام بزرگترین نعمت و موهبتی است که خداوند آن را نه تنها بر ملت مسلمانان ایران بلکه بر تمام مستضعفانی که در گوشه و کنار جهان آن را یگانه راه رهائی از زیر سلطه ستمگران عالم می دانند، ارزانی داشته و قهراً شکر و سپاسی به عظمت این انقلاب می طلبد و این شکر و سپاس جز عمل به وظائف و مسئولیتهایی که انقلاب به عهده هرکس می گذارد نیست و بهمین نسبت خیانت به آن از کیفر دنیوی و اخروی عظیمی برخوردار خواهد بود.

در پایان چنانچه حضرت صادق علیه السلام می فرماید: «و هو الیوم الّذی یظهر فیه قائمنا.. و ما من یوم نوروز الّا نتوقّع فیه الفرج»[4] - نوروز روزی است که قائم ما (ع) در آن روز ظهور خواهد فرمود، و هیچ نوروزی نیست که ما در آن توقع و امید فرج را نداشته باشیم. امید است که بزودی با ظهور آن حضرت آن عید حقیقی در میان ما تحقق و عینیت یافته و خداوند، با طول عمر نائب بر حقش حضرت امام تا ظهور آن حضرت و در کنار ایشان، بر همه مستضعفان جهان منّت گذارد.