
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,408 |
تعداد مقالات | 34,617 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,341,234 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,871,540 |
انقلاب اسلامی در فلسطین | ||
پاسدار اسلام | ||
مقاله 1، دوره 1368، شماره 89، اردیبهشت 1368 | ||
تاریخ دریافت: 16 خرداد 1396، تاریخ بازنگری: 04 اسفند 1403، تاریخ پذیرش: 16 خرداد 1396 | ||
اصل مقاله | ||
انقلاب اسلامی در فلسطین حجة الاسلام سید علی اکبر محتشمی * نقش دانشگاهها در مبارزات مردم فلسطین: ما در این جا باید راجع به وضعیت دانشگاههای فلسطین در چند ساله اخیر هم مروری داشته باشیم. دانشگاه «النجاه» در شهر «نابلس» است که با کمک سازمان آزادی بخش فلسطین و اردن تاسیس شده و آقای «حکمت المصری» رئیس این دانشگاه است که از طرفداران شاه حسین می باشد. در این دانشگاه در اثر رشد روز افزون تفکر انقلاب اسلامی، دانشجویان مسلمان موفق شدند دانشجویانی را که وابسته به گروههای مختلف فلسطینی بودند جذب کنند و در سال 1983 انتخاباتی که در این دانشگاه صورت گرفت، دانشجویان مسلمان به پیروزی رسیدند و اکثر مطلق کرسی ها را به دست آوردند. در سال 1984 اختلافاتی میان دانسجویان اسلامی و طرفداران احزاب و سازمان های فلسطینی به وجود آمد و این اختلافات به اوج خود رسید و منجر به درگیریهائی شد. اما در این سال با توجه به این که بین سوره و ساف «عرفات» اختلافات شدیدی بروز کرد که منجر به اخراج عرفات از دمشق گردید، این باعث شد که آن اختلافات داخل سرزمین اشغالی فروکش کند و کمک بسیار مساعدی را به سایر احزاب و گروههای فلسطینی در داخل سرزمین ها بنماید. دانشگاه دیگری وجود دارد بنام دانشگاه «بئرالزید» که مسیحی است و وابسته به واتیکان است و در این دانشگاه ـ علی رغم جو حاکم غیر اسلامی و جو حاکمی که در آنجا مسیحیان به وجود آورده اند ـ دانشجویان مسلمان موفق شدند 38 درصد آرا را به دست بیاورند. دانشگاه دیگری که وجود دارد و مهم است «دانشگاه بیت اللحم» می باشد که مستقیما از طرف واتیکان اداره می شود. این دانشگاه هم وضعیتی مشابه دانشگاه بئر الزید دارد و دائما آن حالت اسلامی در این دانشگاه رو به افزایش است. البته دانشکده های الهیات و پلی تکنیک در کرانه غربی رود اردن هم همیشه صد در صد و یا 98 و 99 درصد در اختیار حرکت های اسلامی و دانشجویان مسلمان بوده است.
* نقش علماء و روحانیون در مبارزه مردم فلسطین: اما راجع به نقش مساجد و روحانیت در سرزمین های اشغالی باید گفت که: شهر الخلیل که تا چند سال قبل اصولا فاقد سینما بود و یک شهر مذهبی به شمار می آمد، روحانی سرشناس این شهر «شیخ محمد الجبیری» است که معلم شاه حسین بوده و لذا مقامات اردنی مزاحم کار او نمی شوند و ایشان از این فرصت استفاده کرده تا این که وضعیت اسلامی این شهر را سر و سامان بدهد. در شهر بیت المقدس حوزه علمیه ای وجود دارد که تا کنون تابع وزارت اوقاف اردن بوده و ائمه مساجد از این حوزه علمیه و دانشکده اسلامی فارغ التحصیل می شوند. در شهر «جنین» عالم بزرگ «شیخ بسام جرار» است و در گذشته «شیخ احمد بیوض التمیمی» رهبر جماعت اسلامی بوده که اکنون در اردن هستند. البته در این شهر «شیخ عبدالحمید سائح» هم در گذشته بوده که اکنون رئیس مجلس ملی فلسطین است و به جای «خالد فاهوم» انتخاب شده که قبلا خالد فاهوم رئیس مجلس ملی فلسطین بود و هنگامی که در داخل سازمان فتح اختلافاتی ـ بعد از حادثه شکست سال 1982 در بیروت که عرفات اعلام شکست کرد و از بیروت خارج شد ـ رخ داد و سپس اعلام شد که مجلس ملی فلسطین در اردن برگزار می شود که خالد فاهوم مخالفت کرد و لذا عرفات عملا این مجلس فرمایشی را تشکیل داد و «شیخ عبدالحمید سائح» را به جای او انتخاب کردند. و یکی دیگر از روحانیون سرشناس که «محمد ابوالطیر» است از روحانیون جوان و مبارز کرانه غربی است که 11 سال در زندان اسرائیل بوده و در سال 1985 آزاد شده و به احتمال بسیار زیاد نقش عمده ای را در مبارزات اخیر فلسطین دارد.
* نگاهی به شهر غزه به عنوان خاستگاه انقلاب مردم فلسطین: در این قسمت مروری بر تحولات شهر غزه به عنوان مرکزی که قیام ملت فلسطین از این شهر آغاز شد داریم،زیرا نوار غزه تا سال 1967 تحت حکومت و سیطره مصر بود و در زمان حکومت جمال عبدالناصر _که از سال 1954 تا 1970 طول کشید _ اخوان المسلمین سخت تحت پیگرد بود و اصولا اسلام رشدی در این مناطق نداشت. اما از سال 67 تا سال 1980 جوانان مسلمان فلسطینی یک جوشش انقلابی را داشتند و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در مصر سازمان های مخفی اسلامی چون «جهاد اسلامی»، «سازمان هجرت و تکفیر» و «اخوان المسلمین» رشد زیادی داشتند و این جریانات به حرکت های اسلامی در غزه تاثیر گذاشته و آن جوانان و دانشجویانی که در دانشگاههای مصر فارغ التحصیل می شدند و تحت تاثیر حرکت ها و سازمان های مخفی اسلامی قرار داشتند دارای یک جوشش اسلامی خاصی بودند. این جوانها با این روحیه وارد نوار غزه می شدند و به مرور میان مساجد حرکت های خوب آگاهی بخشی را هم داشتند. اما بین اخوان المسلمین در نوار غزه و فارغ التحصیلان دانشگاههای مصر که به غزه وارد می شدند، اختلافاتی وجود داشت زیرا اخوان المسلمین معتقد به حرکت های حاد و تند نبودند ولی این دانشجویان ـ که فارغ التحصیل شده بودند و به غزه برگشته بودند ـ شدیدا طرفدار مبارزات قهر آمیز در سرزمین های اشغالی بودند و طبیعی است که روحیه این افراد جدید و تحصیل کرده اسلامی تاثیر به سزائی روی قشر دانشجوی دانشگاههای نوار غزه داشت و باعث رشد سریع اسلامی در این دانشگاهها و در میان جوامع مختلف به خصوص جوانان شد. و لذا در این چند ساله دانشجویان مسلمان در دانشگاههای نوار غزه در انتخابات دانشگاهی برای تشکیل کمیته های دانشگاه پیروز می شدند. این دانشجویان به طرفداران اردن و دانشجویانی که طرفدار عرفات و احزاب و سازمان های غیر اسلامی بودند به شدت مخالفند و لذا در دانشگاههای نوار غزه هم چندین بار تا کنون درگیری بین هواداران سازمان های فلسطینی با دانشجویان اسلامی صورت گرفته اما نظر رژیم های اردن و اسرائیل نسبت به جهاد اسلامی بسیار منفی است و اصولا با حرکت های اسلامی و دانشجویان مسلمان در دانشگاهها به شدت مخالفت می کنند و سعی در نابودی هسته های اسلامی در دانشگاهها دارند و لذا نشریات و کتب مختلف مجانی در این دانشگاهها توزیع می شود و سعی می کنند اختلافات بین طوایف مختلف اسلامی را تشدید کنند و اختلاف بین شیعه و سنی را خیلی دامن می زنند و در آن کتابها و نشریات سعی می کنند که شیعه را کافر قلمداد کنند! جنگ ایران و عراق را محکوم می کردند و در نشریاتشان می نویسند که عراق با کفار می جنگند!! و تبلیغات منفی وسیعی علیه جهاد اسلامی راه انداخته و ادعا می کنند که این سازمان اصولا شیعه مذهب است و مبارزه با جهاد اسلامی را واجب و ضروری قلمداد می کنند و کلا جهاد اسلامی را یک تشکیلات وابسته به انقلاب اسلامی ایران می دانند. این حالت اسلامی و بیداری اسلامی به داخل زندان های اسرائیل هم سرایت کرده و لذا اسرائیل سعی می کند که دائما مسلمان ها را و به خصوص جوان های اسلامی را از زندانی به زندان دیگر منتقل کند تا این که اینها نتوانند در داخل زندان شبکه های بزرگ اسلامی را تشکیل بدهند. ولی همین نقل و انتقالات باعث شده که در هر زندانی هسته ای تشکیل شود و اسلام گسترش پیدا کند و علی رغم همه این تبلیغات، اعضای جهاد اسلامی در داخل زندان های اسرائیل به شدت مقاومت می کنند و مقاومت این جوانان باعث شگفتی سایر زندانیان می شود و آنها را به سوی اسلام جذب می کند و به مرور زمان مردم فلسطین با شکست شعارها و اهداف و ایده های مطرح شده از طرف احزاب و سازمان های مختلف چپ و راست فلسطین به این نتیجه رسیده اند که تنها راه نجات فلسطین روی آوردن به اسلام است.
*وضعیت مسلمانان فلسطینی در داخل و خارج سرزمین های اشغالی: اما در مورد وضعیت فلسطینی های مسلمان در داخل و خارج سرزمین های اشغالی باید متذکر شویم که مسلمانان فلسطینی مواجه با شرایط سخت و دشواری در داخل و خارج هستند، در خارج هر گونه سفر و رفت و آمدی اصولا باید با تائید و امکاناتی صروت بگیرد که یکی از سازمان های فلسطینی به آنها می دهند و ورود فلسطینی های مقیم لبنان به اردن ممنوع است و مردمی که در داخل سرزمین های اشغالی زندگی می کنند و از سوی اسرائیل تبعید و یا اخراج می شوند، با خطر جدی در کشورهای عربی مواجه می گردند.
* ویژگیهای قیام عمومی فلسطین: یکی از ویژگیهائی را که ما می توانیم نسبت به گذشته راجع به «انتفاضه» و قیام اسلامی ملت فلسطین برشماریم، این است که در سرزمین های اشغالی در سال 67 به بعد، هر چند وقت یکبار، قیام و حرکتی شعله ور می شده ولی چون یک رهبری اسلامی و انگیزه ای اسلامی وجود نداشته، رو به خاموشی می گذاشته و تداومی نداشته است و رژیم اشغالگر قدس و فلسطین نیز در چنین اوضاعی سعی می کرده که با دستگیری و شکنجه تعدادی و اخراج و تبعید دسته ای دیگر، این قیام را سرکوب کند و در نتیجه بعد از مدتی قیام خاموش می شده و مردم منتظر بودند یک بار دیگر نسل جدیدی پیدا شود و با انگیزه ای حرکتی را آغاز کنند و این حرکت ها پی در پی با شکست مواجه می شد. البته قبلا از طرف سازمان آزادی بخش فلسطین حرکت های کوچکی در داخل سرزمین های فلسطین ـ و عمدتا به وسیله ابوجهاد که مرد شماره 2 این سازمان بود ـ تدارک می شد که اینها تاثیر چندانی نداشت. اما قیام اخیر ملت فلسطین با توجه به ویژگی اسلامی و انگیزه هائی که جوانان پرشور و مسلمان داشتند، از مساجد سرچشمه گرفت و در اثر وجود رهبری روحانی و اسلامی در مساجد و تا حدودی تمرکز این رهبری ـ به احتمال زیاد ـ باعث شد که این حرکت استمرار پیدا بکند. ما در این جا سعی می کنیم ماجرای انتفاضه و قیام ملت فلسطین را از ابتدا تا کنون به صورت فشرده مطرح کنیم و علل و عواملی که به وجود آورنده این قیام است را بررسی کنیم و امیدواریم انشاءالله بتواند در روشن شدن برخی از ابهامات موثر واقع گردد. یکی از علل محوری «انتفاضه» و قیام ملت مسلمان فلسطین، آگاهی و بیداری و روشن شدن مردم مسلمان فلسطین به خصوص طبقه جوان در داخل سرزمین های اشغالی فلسطین است از یکی از رهبران حرکت اسلامی و جنبش اسلامی فلسطین به نام «زید بلال» اهل نابلس نقل شده که او گفته است: «ما سیر مارکسیسم، سوسیالیسم و تمام انواع مکاتب و نظریات دیگر را در خلال چهل سال گذشته تجربه کردیم ولی جنگ را به دشمن باختیم و سودی نبردیم و خسارت دیدیم. مردم امروز ایمان آورده اند و معتقد شده اند که پیروزی از جانب خدا است و ما امروز معتقد هستیم که باید دولت اسلامی برای همه مسلمانها تشکیل بشود که حاکمیت آن با دین اسلام است». مسئله ای که در رابطه با این موضوع جلب نظر می کند، این است که بسیاری از رهبران فعلی جنبش اسلامی در فلسطین،در گذشته افراد ملی گرا و اعضاء فعال و جزو کادر های بالایاحزاب مارکسیست و اصولا لائیک سازمان های مختلف بودند و تجارب و تجربه های زیادی را در رابطه با این سازمان ها و احزاب از نزدیک داشته اند و پی بردند به اینکه آن همه شعارهای پر زرق و برق و وعده هائی که این احزاب می دادند کذب و دروغ است. در این زمینه می توانیم اشاره بکنیم به آقای «شیخ محمد ابوطیر» که یازده سال به اتهام کار نزدیک و فعالیت در ارتباط با سازمان های فلسطین دستگیر و زندانیی شده بوده، امروز او یکی از اسلامی های بسیار متعصب است و یکی از روحانیونی است که باور قلبی به اسلام پیدا کرده و متعقد است که: «تنها اسلام است که راهگشای آزادی فلسطین است». در این رابطه فرزند آقای «محمد ابوطیر» به نام «مصعب» که در این رابطه از پدرش تبعیت کرده و او هم در جرگه اسلامی ها در آمده و این موضوع در روزنامه «القبس» در تاریخ 14/10/1987 به نقل از نشریه «تایمز» آمده است. یعنی شیخ ابوطیر انسانی است که در او انقلاب درونی ایجاد شده و او را از ملی گرائی و عقیده به قومیت تبدیل کرده به اسلام گرائی و این مسئله برای اولین بار است که از زمان اشغال فلسطین توسط صهیونیست ها به وقوع پیوسته و ما در تاریخ شاهد آن هستیم. در همین رابطه با مشاهده آمار زیاد مساجد در سرزمین های اشغالی می توانیم نشانه ای بر گسترش این روحیه اسلامیت در فلسطین ببینیم مثلا در کرانه غربی رود اردن از 400 مسجد در گذشته از سال 1967 تا کنون، تعدا مساجد به 750 باب رسیده است. در غزه در حالی که قبل از 20 سال تنها 200 مسجد بوده امروز ما 600 مسجد داریم. روزنامه تایمز لندن می گوید: «مسجد الاقصی که سومین مسجد از حیث قداست در اسلام می باشد، اکنون نمازگزاران به وسیله اتوبوس ها از راههای دور و نزدیک در آن گرد می آیند در حالی که 20 سال قبل تعداد بسیار اندکی در مسجد اقصی نماز می خواندند». خبرگزاری آسوشیتدپرس در تاریخ 17/12/1987 گزارشی را داده که از ماذنه های مساجد در منطقه اشغالی غزه مردم فراخوانی می شوند برای این که با نیروهای اسرائیلی شرکت دارند. و در جائی دیگر در روزنامه تایمز 28/10/1987 گفته است: با بلندگوها از ماذنه های مساجد، ساکنین سرزمین های اشغالی را دعوت می کنند به تظاهرات در برابر حملات اسرائیل و این نکته مکررا گفته می شود و از مردم خواسته می شود که حمله کنید و به عقب برنگردید». یکی از افسران نیروهای سازمان ملل که حدودا سه سال در غزه خدمت می کرده می گوید: «کلیه تظاهرات یا اکثر تظاهرات از مساجد آغاز می شود و این تظاهر کنندگان در جمعیت های بسیار وسیع و گسترده شان اشغال سرزمین های فلسطین از سوی اسرائیل را رد و محکوم می کنند» و این مطلب را روزنامه «العهد» ارگان حزب الله از خبرگزاری آسوشیتدپرس مورخ 27/12/87 نقل کرده است.
عملیات انقلابی در فلسطین اشغالی علاوه بر مسئله بیداری اسلامی در سراسر زمین های اشغالی که به وسیله علما و روحانیون و فارغ التحصیلان مصر صورت گرفته، نکته دیگر آنکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، عملیاتی که توسط جوانان مسلمان و به رهبری گروههائی از جمله جهاد اسلامی انجام شده، تاثیر بسزایی در به حرکت در آوردن توده مردم داشته است و ادارات مختلف اسرائیل با ترس و وحشت این مسائل را ذکر کردند. مثلا در سال 1986 ادارات مختلف امنیتی اسرائیل آماری را که ارائه کرده اند گفته اند: عملیات تخریبی از تاریخ 1/4/85 تا 1/4/86 ـ حدودا یک سال ـ تعدادش از 374 عملیات به 569 عملیات افزایش یافته است یعنی ما افزایش درصد بسیار بالایی را در طول یک سال شاهد هستیم یعنی به طور معمولی در هر روز در سرزمین های اشغالی، یک و نیم عملیات داریم و هم چنین آماری را که اسرائیل ذکر کرده راجع به عملیات مختلف در سرزمین های فلسطین که علیه سربازان اسرائیل و یا حرکت هائی برای این که کسی را به قتل برسانند مقایسه ای که بین سالهای 84، 85 و سال های 85، 86 انجام داده این است که در برابر هر واقعه ای که در سال 84، 85 به وقوع پویسته در سال 85، 86 به 23 واقعه افزایش یافته است و اصولا نیروهای نظامی اسرائیل، سازمان جهاد اسلامی را منهدم می کند و ادعا می کند که این سازمان است که این عملیات را در سطح گسترده ای از سر زمین های اشغالی انجام می دهد. و اسرائیل مسئله جهاد اسلامی را در سال 1986 رسما اعلام کرد و بیست نفر از مسلمانانی که عوض جهاد اسلامی بودند دستگیر نموده از جمله «دکتر فتحی عبدالعزیز الشقاقی» که یکی از رهبران بزرگ جهاد اسلامی است و این شخصیت طبیب بوده و در بیمارستان مطلع در قدس همکاری می کند و اسرائیل یک سری اتهامات را به این افرادی که دستگیر کرده بود وارد کرد که اینها عملیات چریکی را در سرزمین های اشغالی انجام داده اند. از جمله عملیاتی را که نسبت داد این است که جهاد اسلامی به سوی یک بانک اسرائیلی در خیابان «عمرالمختار» یک بمب آتش زاد پرتاب کردند و هم چنین عملیاتی که علیه مرکز اداره شهری در غزه صورت گرفت و همین طور عملیاتی علیه مرکز دادگاه نظامی شهر غزه و عملیاتی را که در رابطه با بانک اسرائیلی رفته در همان سال صورت گرفت و یک بمب آتش زاد به سوی این بانک پرتاب شد و هم چنین عملیاتی را که در سال 1986 صورت گرفت و یک نارنجک دستی به طرف یک ماشین جیپ اسرائیلی در میدان مرکزی شهر غزه پرتاب شد؛ این ها مجموعه عملیاتی بوده که این گروه بیست نفره را متهم کرده اند که این عملیات را انجام داده اند و ما می توانیم در زمره این عملیات مهمترین عملیاتی را که تا کنون در اسرائیل سابقه نداشته و ندارد را نام ببریم که شدیدا صهیونیست ها و اصولا آمریکائی ها را به وحشت انداخته و آن عملیاتی بوده که گروههای جهاد اسلامی انجام داده اند و یک حمله وسیعی را به وسیله نارنجک های دستی تدارک دیده اند بر علیه یک گروه وسیعی از نیروهای اسرائیلی که در نزدیکی «حائط المبکا» (دیوار ندبه) در قدس صورت گرفت. در این حمله گسترده، هشتاد اسرائیلی کشته و زخمی شدند و بدنبال این حرکتی که صورت گرفت، نیروهای اسرائیلی حمله وسیعی آغاز کرده و عده زیادی از ساکنین عرب بیت المقدس را دستگیر کردند و 24 ساعت حکومت نظامی در شهر اعلام نمودند و در این 24 ساعت خانه های عربهای ساکن بیت المقدس را تفتیش و تعداد زیادی را دستگیر کردند. و به مجرد اینکه این عملیات انجام شد بلافاصله اسرائیل برنامه های تلویزیونی اش را قطع کرد و خبر این حرکت را اعلام نمود. رئیس شهرداری شهر قدس «تیدی کولیک» اعلام کرد که: «این یکی از فاجعه های بزرگ تاریخ ما بوده و در حالیکه ما در این شهر مدت زیادی بود که آرامش داشتیم لکن این عملیات ثابت کرد که این آرامش ادامه ندارد». این نقل قول را روزنامه السفیر در تاریخ 16/10/86 از شهردار شهر قدس کرده و بلافاصله بعد از عملیات جهاد اسلامی طی اطلاعیه ای ذکر کرد که: «نیروهایش دست به چنین عملیات قهرمانانه ای زده اند و مجموعه ای که این عملیات را انجام داده بنام «قوات الاقصی» (نیروهای بیت المقدس) بوده که چنین عملیاتی را علیه نیروهای اسرائیلی در کنار دیوار ندبه انجام داده اند». و در همین بیانیه خطاب به امت اسلامی کرده و گفته است: «ما دشمن را از هرگونه حرکتی بر علیه شهروندان بی گناه برحذر می داریم زیرا اگر علیه آنان اقدامی صورت بگیرد ما بشدت علیه نیروهای اسرائیلی عملیاتی را انجام خواهیم داد». در تاریخ 19/2/1987 جهاد اسلامی یک عملیات استشهادی را انجام داد و در این عملیات فردی بنام «سمیر ابراهیم خروسه»ـ که 24 سال بیشتر از عمرش نگذشته بود ـ بوسیله اتومبیلی که در آن مواد منفجره کار گذاشته بود، به نیروهای اسرائیلی ـ حمله کرد و منفجر شد و تعداد زیادی از نیروهای اسرائیلی کشته شدند و نیروهای اسرائیلی هنگامی که مشاهده کردند که این اتومبیل بطرف آنها می آید، با سرعت به سوی راننده شلیک کردند و راننده بعد از اینکه تعدادی از سربازان اسرائیلی را زیر گرفته بود و آنها را در این حمله کشته و زخمی کرد، خود نیز به شهادت رسید. در تاریخ 3/8/87 جهاد اسلامی بیانیه ای را صادر کرد و در این بیانیه ضمن تشریح حمله ای که نیروهای جهاد اسلامی به نیروهای اسرائیلی در میدان فلسطین در وسط شهر غزه انجام داده بودند و در این عملیات فرمانده پلیس نظامی ارتش اسرائیل در غزه کشته شده بود، مسئولیت این عملیات را به عهده گرفت. در اسرائیل سازمانی است مربوط به پلیس مخفی اسرائیل بنام «شین بیت». این سازمان معروف است به یک سازمان بسیار وحشتناک و منحوس و کسانی که دستگیر می شوند توسط این پلیس زیر شکنجه یا به شهادت می رسند یا ناقص العضو می شوند و مردم فلسطین از این سازمان به عنوان یک کابوس وحشتناک مرگ یاد می کنند. و در این حرکت جهاد اسلامی که توسط نیروهای جوان و مبارز صورت گرفت، خوشبختانه فرمانده «شین بیت» بنام رونتال رون پال کشته شد و این تأثیر بسیار زیادی در سراسر فلسطین گذاشت این شخص برای سرکوبی مردم غزه خود شخصا نیروهایش را فرماندهی می کرد. البته راجع به کلیه عملیاتی که توسط جهاد اسلامی صورت می گرفت و میگیرد، سازمانهای مختلف فلسطینی بلافاصله اطلاعیه هائی را در کشورهای مختلف از جمله تونس، الجزایر، بغداد، فرانسه صادر می کنند و مسئولیتش را به عهده می گیرند. و این شان دهنده عظمت این حرکتهای جهادی است که توسط نیروهای مسلمان در فلسطین اشغالی صورت می گیرد. ادامه دارد
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 67 |