حج ابراهیمى

هر ساله بسیارى از مسلمانان از سراسر جهان به سوى خانه خدا که مرکز وحى الهى و فرودگاه فرشتگان و امید دلهاى عارفان و قبله تمام موحدان است, سرازیر مى شوند.
امت مسلمان به نداى قرآن و فرمان رسول خدا ـ صلى الله علیه و آله ـ پاسخ داده, دعوت الهى را لبیک گفته, سر از پا نشناخته, با عشقى وصف ناپذیر, از هر فج عمیق (از راه هاى دور و دراز) به سوى خانه دلها, کعبه آمال صدیقان و خانه ناس, روانه مى شوند; به سوى تو ـ اى رسول خدا ـ پیاده و سواره مىآیند (یإتوک رجالا و على کل ضامر) تا منافع خود را مشاهده کنند (لیشهدوا منافع لهم) و در چند روز ویژه و مخصوص, خدا را با شناختى بیشتر پرستش نمایند, عبادت کنند, عمره و حج به جاى آورند و به یاد خدا باشند.
حال باید دید این چه منافعى است که مردم از راه هاى دور و دراز ضمن عبادت و به جاى آوردن فریضه حج, براى دیدن و پى بردن به آن مىآیند؟ این چه منافعى است که مردم باید در این رازگاه دل و پیوستگاه عاشقان دریابند؟ آیا فقط منافع مادى و اقتصادى است که حتما هر کس در وطن و اقامتگاه خویش نیز به آن اندازه که خدا مقدر کرده است, از آن برخوردار است؟ یا امرى فراتر و مهم تر از آن است که باید از جایگاه قیام به قسط, منافع ناس نیز در نظر گرفته شود؟
این چه منافع و مصالحى است که قبل از ذکر خدا یادآورى شده است؟ (لیشهدوا منافع لهم و یذکروا اسم الله فى إیام معلومات...) بى گمان مصالحى است که همه مسلمانان به آن, نیاز دارند و اگر تإمین نشود, توان پرستش و عبادت آرام و ذکر خدا را نخواهند داشت.
شاید یکى از این مصالح و منافع, ایجاد امنیت و آرامش و آسایش است در میان ملتهاى مسلمان که از هر نعمتى ارزنده تر و ضرورىتر مى نماید. در روایت آمده است: ((نعمتان مجهولتان, الصحه والامان)) تندرسى و امنیت دو نعمت مهم است که قدرش شناخته نمى شود جز پس از کنار رفتن و سلب شدن. و این را ملت ایران ـ که سالهاى سال زیر سلطه جائرانه شاه خائن بود ـ درک مى کند و مى فهمد. ملت هاى دربند دیگر نیز که ـ متإسفانه ـ عددشان هم در این دوران تاریک کم نیست, در پى ره یافتن به چنین امنیت و آسایش هستند و گاهى با مجاهدتها و پیکارهاى مداوم براى رسیدن به این نعمت مجهول در تلاش اند, تا کى به آن دست یابند و از زیر چتر دژخیمان از خدا بى خبر بدر آیند.
امنیت یکى از مهمترین نعمت هایى است که مصالح مردم را در بر مى گیرد و لازم است در آن کنگره جهانى و همایش میلیونى, بررسى شود و براى ایجاد این چاره, بحث و تبادل نظر گردد, تا بندگان آزاد خدا به خود آیند و به برکت این فریضه عظیم الهى, پایه هاى سلطه گران ظالم و استکبارى را درهم بشکنند و ریشه طاغوت ها و شیاطین بزرگ و کوچک خشک گردد و اسرار این فریضه مهم الهى فاش و برملا شود.
اینجاست که ضرورت برائت از مشرکین خودنمایى مى کند و به نظر مى رسد که راهى جز رساندن حقایق پشت پرده به مستضعفان و محرومان در آن اجتماع چند میلیونى نیست.
باید در چنین جاى مقدس و مکان امنى پرده از تبلیغات دروغین استکبارگران و دست نشاندگان آنان در کشورهاى گوناگون برداشت. باید در این مکان شناخت (عرفه) مردم خود را بشناسند تا خدا را بشناسند. باید زیان جهانخواران و غارتگران بین المللى را به مردم گوشزد کرد تا به خود آیند و با دورى جستن از اختلافات فرقه اى و منطقه اى, براى مقابله و مبارزه با قدرت هاى ستم گر و ابرجنایت کاران دوران و شیاطین کوچک و بزرگ, آماده شوند و راه هاى مبارزه را دریابند. باید بدانند که چاره اى براى رسیدن به ((منافع للناس)) نیست جز با قطع ید متجاوزان به حریم شرافت انسانى و اسلامى مسلمین. باید به حکم قرآن, مصالح ناس را در نظر گرفت و راه را بر جهانخواران و جیره خوارانشان بست; اینان که پیوسته با فرهنگ مبتذل خود, فرهنگ قرآنى ما را نشانه رفته اند و اینک با سلاح هاى گرم و سرد به نبرد بى امان با ما پرداخته اند. باید آنها را شناخت, سپس براى مبارزه با آنان پیشگام شد وگرنه آینده اى بس تاریک در پیش رو داریم که اگر به فکر چاره اندیشى نیفتیم, فردا بسیار دیر است.

اعلام برائت
برائت از مشرکین هیچ اختصاصى به دوران رسول خدا(ص) ندارد, بلکه اگر با دقت آیه برائت را بخوانیم, ملاحظه مى کنیم که تمام الفاظ کلیت دارند.
((و اذان من الله یوم الحج الاکبر ان الله برىء من المشرکین و رسوله)).(1)
اعلامى است از سوى خدا و رسولش براى تمام مردم, در روز حج اکبر که همانا خدا و پیامبرش از تمام مشرکین (بدون استثنا) بى زار هستند.
جالب اینجاست که نه تنها ما معتقد به این سخن هستیم و نه تنها امام این مطلب را اعلام کرده و بر آن پافشارى نموده است بلکه مفسرین سنى و شیعه در این امر, اتفاق نظر دارند و ظاهر آیه نیز کاملا روشن است ولى امام این مطلب نهفته را روشن بیان کرد تا حج ابراهیمى محمدى را جایگزین حج ضجیج(2) کند و این حج واقعى از غربت به درآید; حجى که سالها در اثر تبلیغات بیگانگان و دورى جستن علما از سیاست, مهجور مانده بود; حجى که تنها یک بعدش, آن هم به صورت تقلیدى و خشک ـ بدون درک مفاهیمش ـ انجام داده مى شد و از ابعاد عرفانى, سیاسى و اجتماعى آن خبرى نبود و حجى که تنها بعد شخصى را مورد نظر قرار مى داد و از بعد مهم اجتماعى اش فرسنگها فاصله داشت.
اینک ببینیم فخر رازى این مفسر بزرگ اهل سنت در تفسیر این آیه چه مى گوید: فخر رازى در صفحه 220 جلد 15 تفسیر کبیرش پس از اشاره به کلى بودن اعلام برائت مى گوید: ((جمله اخرى تامه معطوفه على الجمله الاولى و هى عامه فى حق جمیع الناس)) این جمله (نخستین بخش از آیه دوم برائت) , جمله کاملى است که عطف بر جمله گذشته (برإه من الله و رسوله...) است و در مورد تمام مردم, کلیت و عمومیت دارد.
ملاحظه کنید که در قسمت اول آیه ((عاهدتم من المشرکین)) آورده و پس از آن مطلب تمام مى شود. پس اگر این آیه برائت فقط مخصوص زمان رسول خدا بود با همان بیان مطلب تمام مى شد, چرا دوباره آن را به صورت کامل ترى اعلام مى کند؟! معلوم مى شود این اعلام مخصوص زمان و مکان خاصى نیست بلکه همه مشرکین را در تمام زمان ها در بر مى گیرد و اختصاصى به دوران خاصى ندارد.
فخر رازى در ادامه مى گوید: ((انه تعالى فى الکلام الاول, إظهر البرائه عن المشرکین من غیر إن یوصفهم بوصف معین, تنبیها على إن الموجب لهذه البرائه کفرهم و شرکهم)) خداى متعال در سخن نخست, از مشرکینى که پیمان بستند و پیمان را شکستند, اظهار بى زارى و برائت مى کند و در این آیه (آیه دوم) از تمام مشرکین اظهار برائت مى نماید, بىآن که آنان را به وصف خاصى توصیف کند و این دلیل است بر اعلام برائت از مشرکین به خاطر کفر و شرکشان.

دفاع از خط امام
مفسرین دیگرى بویژه در زمان هاى اخیر از قبیل سید قطب و محمد رشید رضا مطالب جالبى در این زمینه بیان کرده اند که این مختصر جاى آن را ندارد, فقط براى نمونه, مطلب را از یکى از مفسرین عمده و مهم اسلامى, خلاصه وار یادآور شدیم تا اهمیت اعلام برائت را متذکر شویم. و بیش از هر چیز, انگیزه ما دفاع از خط امام است که ـ متإسفانه ـ با سر در گمى هاى بسیارى از عزیزانمان, به خاطر برخوردهاى حزبى و خطى در ایام اخیر, مانند حج ابراهیمى, مهجور و غریب شده و چیزى نمانده است که به فراموشى سپرده شود.(3)
در این جا ذکر این نکته لازم است که باید عزیزان مسوول و تمام اقشار جامعه به ویژه جوانان متعهد با دقت براى نگهدارى و حفظ خط امام بکوشند و نگذارند با اجتهادهاى گوناگون, تفسیر و تإویل شود و به انحراف کشیده شود و از محتواى واقعیش تهى گردد.
خط امام در طى ده سال ـ پس از انقلاب اسلامى ـ روشن و مشخص شده و ضمن صدها سخنرانى و اعلامیه و پیام امام ـ قدس سره ـ تبیین شده و نیاز به اجتهاد و جا براى تحریف ندارد! ما بر این باوریم که تنها یادآور شدن و گوشزد نمودن مردم و متذکر شدن کلمات قصار امام در مناسبت هاى گوناگون, کافى است که راه را دوباره به متحیران و خط گم کردگان بنمایاند و آنان را به راه باز گرداند. و هم چنین متعهدان و حامیان انقلاب و حزب اللهیان واقعى نیز با یادآورى این سخنان درربار, به وظیفه خویش پى خواهند برد ((فذکر ان الذکرى تنفع المومنین)).
امام خمینى ـ قدس سره ـ مى فرماید:
((اگر مسلمانان در خانه ناس و خانه خدا از دشمنان اظهار برائت نکنند, پس در کجا مى توانند اظهار نمایند؟ و اگر حرم و کعبه و مسجد و محراب, سنگر و پشتیبان سربازان خدا و مدافعان حرم و حرمت انبیا نیست, پس مإمن و پناهگاه آنان در کجا است؟!))
البته اگر حرم و کعبه پناهگاه نباشد و مکان امنى براى اعلام برائت نباشد, حداقل با نشست ها و همایش ها و حتى تذکرهاى دو جانبه, روا است مومنین این وظیفه بزرگ را از یاد نبرند تا سایر مسلمانان دربند, دشمنان واقعى خود را بشناسند و در فکر چاره اندیشى باشند.
امید است که آن خانه ناس روزى براى مسلمانان, مإمن و پناهگاه شود چرا که خدا چنین خواسته است. در جایى که حرم به فرمان خداوند جایگاه امنى براى تمام حیوانات وحشى و اهلى و حتى گیاهان نیز هست, به طریق اولى باید براى مسلمانان ـ که خانه خودشان است ـ جاى امنى باشد و امت اسلامى در آن مکان مقدس احساس امنیت و آرامش کند.
به امید قبولى حج عزیزان و پذیرش عزیزان حج نرفته در سال هاى آینده و توفیق انجام این فریضه مهم براى بندگان.

پاورقی ها:پى نوشت ها: 1 ) توبه, آیه2. 2 ) در روایت است که یکى از اصحاب به امام صادق علیه السلام عرض کرد: چه بسیارند حاجیان! حضرت فرمود: ((ما اکثر الضجیج و اقل الحجیج)) چه بسیار است سر و صدا و چه اندک است حاجیان. 3 ) لازم به تذکر است که اگر تلاش هاى به موقع و پابرجاى رهبر معظم انقلاب , حضرت آیه الله العظمى خامنه اى نبود, از مدت ها پیش خط امام به فراموشى سپرده مى شد. مگر زمزمه هاى پوزش خواهى از تسخیر لانه جاسوسى یا توطئه ادامه دفاع در جنگ تحمیلى یا پیشدستى در صلح با شیطان بزرگ و یا موارد دیگر به گوش نمى رسد, که بحمدالله با هشیارى و تیزبینى مقام رهبرى تاکنون این موارد انحراف از خط امام تبیین شده و هم چنان ناخداى کشتى در راستاى خط امام قدس سره کشتى انقلاب را به فضل خدا به پیش مى راند و از تلاطم امواج سهمگین واهمه ندارد, که امید است خداوند خود او را و این خط مقدس را حفظ و نگهدارى کند.

تعداد مشاهده مقاله: 85