دانستنى هایى از قرآن
وظیفه ما در برابر فتنه ها
((و اتقوا فتنه لا تصیبن الذین ظلموا منکم خاصه و اعلموا ان الله شدید العقاب))(سوره انفال - آیه 25)
پروا کنید از فتنه اى که چون درگیرد, تنها به ستمکارانتان نمى رسد (بلکه به خاطر سکوت, دامنگیر همگان مى شود) و بدانید که خداوند سخت کیفر است.
لا تصیبن: چنانچه در مجمع البیان آمده است, امیرالمومنین و امام باقر علیهما السلام و برخى از اصحاب, این کلمه را ((لتصیبن)) خوانده اند که در اینجا دو علامت تاکید آمده و نفى برطرف شده است ولى مشهور همان رسم الخط قرآنى حاضر است و بیشتر مورد پذیرش مى باشد.
به هر حال این آیه, مومنان را از فتنه اى هشدار مى دهد که اگر درگرفت و شعله ور شد, مخصوص ستمکاران و یا مشرکان نخواهد بود, زیرا آثار سوء آن بى گمان, گریبانگیر همه مى شود.
از این آیه همچنین معلوم مى شود, در صورت شعله ور شدن فتنه اى در جامعه, بر تمام مومنان واجب است در صدد رفع و دفع آن برآیند و با اجراى حکم واجب الاتباع امر به معروف و نهى از منکر, آن را خاموش کنند و از رسیدن شعله هایش به سایر مناطق جلوگیرى به عمل آورند. وخداوند در این مورد هشدار داده است که اگر مومنین در امر اختلافات موجود در جامعه, سهل انگارى کنند, وحدت جامعه از بین مى رود و چند دستگى ایجاد مى شود و در آن صورت هر دسته و گروهى که چیره شود, زمام امور ملت را به دست مى گیرد و معلوم نیست آن دسته بر حق باشد زیرا مبناى حکومت کردن, پیروى و طرفدارى از حزب و گروهى خاص است جز دیگر احزاب و دسته ها. و اصلا وقتى مبناى حکومت کردن بر اساس فرقه اى و دسته اى باشد, حق به حق دار نمى رسد و تنها یک قشر از امکانات جمعى بهره ور مى شوند و سایر مردم بویژه مستضعفان و کسانى که به گروهى وابسته نیستند در بدترین وضعى به سر خواهند برد. و اگر چنین فتنه اى برپا شد, آثار بد و شوم آن نه تنها حکمرانان و مسئولان را در بر خواهد گرفت, که همه مردم - خواه نا خواه - از آن رنج خواهند برد و همگان دچار بلاهاى ناگوار و تلخکامى ها خواهند گشت. در آن صورت است که همه در پیشگاه حق تعالى مسئول خواهند بود و بى گمان عقاب و عذاب الهى, شدید و غیر قابل تحمل است.
فتنه: مقصود از فتنه این است که برخى از امت با برخى دیگر اختلاف کنند در مساله اى که همگان از حقیقت آن - کم و بیش - اطلاع دارند ولى دسته اى آن را نپذیرفته و تمرد مى کنند. و با معرفت به حق بودن آن, تنها به خاطر مسائل گروهى و دسته اى با آن مخالفت مى کنند که در آن صورت, آثار سوء چنان اختلافهائى, دامن همگان را فرا مى گیرد و تمام امت در آتش آن فتنه ناخواسته مى سوزند . تازه به این هم اکتفا نمى شود که خداوند قطعا دانشمندان و قدرتمداران و آگاهان را به خاطر ایجاد فتنه یا سکوت بر آن و یا کمک به شعله ور شدنش, سخت عقاب مى کند و باید همه بدانند که اگر فتنه اى در جامعه پیدا شد, تمام اقشار ملت بویژه اولیاى امور مسئولیت قطعى دارند که آن را فروخوابانند نه بیشتر آتش فتنه را برفروزند.
آرى! این آیه استمراریت فرمانها و سنتهاى خدا را مى رساند, گوئى قرآن کریم همین امروز بر سر ما فریاد مى زند که: دست نگه دارید!! تفرقه بس است!! اینقدر یکدیگر را به خاطر آرمانهاى غلط جناحى نکوبید!! اینقدر با علم به مسائل, در پى مخالفت و اعتراض بى جا نباشید!! اینقدر چوب لاى چرخ مسئولان نگذارید!! جو موجود را بیش از این متشنج نکنید!! دشمنان را شاد نسازید!! و اینقدر مردم مظلوم را فداى اهداف حزبى و دسته اى خود نکنید!! چه شده است شما را؟!چرا در پى کوبیدن افرادى هستید که مى خواهند خدمت کنند؟!
این سخن خطاب به گروه خاصى نیست بلکه خطاب به تمام افرادى است که به عنوان این جناح و آن جناح و این خط و آن خط در راس امور قرار دارند و هیچ استثنائى در آن نیست.
آیه خطاب به تمام افرادى است که به نحوى ایجاد بلوا و آشوب مى کنند و نمى گذارند کشور در آرامش بسر ببرد و اگر بدبینانه تر بخواهیم به اوضاع روز بنگریم, باید بگوئیم متاسفانه این فتنه انگیزشان - که عددشان هم کم نیست - غیر مستقیم به جهانخواران و مستکبران که دشمنان دیرینه اسلام و ایران هستند, کمک مى کنند, خط مى دهند و آنها را امیدوار مى سازند و از سوئى دیگر, به ملت ستمى روا مى دارند که دامنگیر خودشان نیز خواهد شد.
چرا از اوضاع آشفته جهان عبرت نمى گیرید و چرا با دست خود, انقلاب بزرگتان را به روز سیاه مى نشانید؟! اگر خداى نخواسته ورق برگردد و در اثر اختلاف هاى خطى و جناحى, به انقلاب عظیم اسلامى آسیبى رسد, تمام شما در دنیا خوار و ذلیل مى شوید و تر و خشک با هم خواهد سوخت و در آخرت نیز از عقاب الهى هرگز در امان نخواهید بود.
بنابراین خداوند در این آیه شریفه تمام امت اسلامى را در تمام زمان ها و مکان ها هشدار مى دهد که نه تنها وظایف خود را به خوبى انجام دهند,بلکه دیگران را باید به وظایف خود وادارند و از هر گونه اختلاف و پراکندگى در امور اجتماعى سخت بپرهیزند زیرا این تفرقه ها و اختلاف ها موجب شکست و سقوط خواهد شد و دود آن به چشم تمام ملت خواهد رفت ((واطیعوا الله ورسوله ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم واصبروا ان الله مع الصابرین)).
در حدیثى از رسول اکرم صلى الله علیه و آله نقل شده که فرمود: ((ان الله عز وجل لا یعذب العامه بعمل الخاصه حتى یرد المنکر بین ظهرانیهم و هم قادرون على ان ینکروه, فاذا فعلوا ذلک عذب الله الخاصه و العامه)) - خداوند هرگز عامه مردم را به خاطر عمل گروهى خاص کیفر نمى کند مگر آنکه منکرات در میان آنان آشکار شود و قدرت داشته باشند آن را انکار کنند ولى در عین حال چشم بر هم نهاده و سکوت مى کنند, در آن حال است که خداوند هم آن گروه را مجازات خواهد کرد و هم عامه مردم را کیفر خواهد داد. و معلوم مى شود که این سنت الهى منحصر به کیفر اخروى نیست بلکه در همین دنیا هم آثار شومش گریبانگیر افراد خواهد شد.
به خدا پناه مى بریم از این وضعیتى که پیش آمده و فتنه اى که متاسفانه رو به رشد است و خاصه و عامه نه تنها ساکت مانده اند بلکه هر گروهى به هواى خود قسمتى از آن فتنه را برافروخته تر مى سازد, گوئى همه در پى آنند که آتش فتنه را شعله ور تر کنند به خیال آنکه اگر این آتش, برافروخته شد فقط آن جناح دیگر مى سوزد, غافل از آنکه خشک و تر خواهد سوخت.
خدایا به تو پناه مى بریم و از تو عاجزانه استمداد مى کنیم مسئولان امر را هدایت فرمائى و این ملت مظلوم را از این آتش خانمانسوز برهانى.
آمین رب العالمین.
