گفته ها و نوشته ها
استمرار امامت یا ولایت فقیه
در حدیثى از حضرت رضا علیه السلام سه دلیل بر لزوم وجود ولى امر در جامعه و تبعیت از او بیان شده است:
1ـ وقتى مردم به رعایت حدود و مقرراتى در جامعه امر شدند تا از فساد و هرج و مرج در امان باشند. این امر پایدار نمى ماند و مردم به آن قیام نمى کنند, مگر آن که شخص امینى بر آن ها گمارده شود تا مانع قانون شکنى گردد.
2ـ هیچ جمعیت و ملتى نمى یابیم که بدون قیم و رئیس, توانسته باشد به حیات خود ادامه دهد, چرا که چاره اى جز این براى دین و دنیایشان نیست و حکمت خداوند اجازه نمى دهد که بدون رهبر, رها شوند. قوام موجودیت آن ها به وجود چنین شخصى است.
در پرتو رهبرى او با دشمنان مى جنگند (سیاست خارجى) و اموال عمومى را عادلانه تقسیم مى کنند (سیاست اقتصادى) جمعه و جماعات آنها برپا مى گردد (نظام عبادى) و به وسیله او دست ظالم از سر مظلوم کوتاه مى شود...
3ـ اگر براى امت, امام و رهبرى استوار و امین و پاسدارى امانتدار تعیین نشود, دین و آیین به فرسودگى مى گراید و از بین مى رود و سنن و احکام الهى دستخوش تغییر و تحریف قرار مى گیرد و قطعا بدعتگذاران چیزهایى به آن مى افزایند و بى دینان چیزهایى از آن مى کاهند و در نتیجه مسلمانان دچار سردرگمى و اشتباه مى شوند. (بحارالانوار, ج6, ص60)
تلاش براى کسب روزى حلال
ابوبصیر از امام صادق(ع) نقل مى کند که فرمود: من در ملک خود کار مى کنم تا این که عرق مى ریزم, حال آن که کسانى دارم که به جاى من کار کنند, مى خواهم خداى متعال شاهد باشد که در پى کسب روزى حلال تلاش مى کنم.(وسائل الشیعه, ج17, باب9, ح7)
کس نیارد زپس تو پیش فرست
بدان که پیش رویت راهى است دراز و پرمشقت و (براى طى آن) چاره اى جز تدارک توشه مناسب ندارى, توشه اى مناسب براى رسیدن به مقصد و توإم با سبکبارى (از گناهان). پس بیش از توان بر پشت خود بار مکن, که سنگینى آن وبال گردن تواست. هرگاه نیازمندى را بیابى که توشه تو را به سوى رستاخیز حمل کند و فرداى قیامت, به هنگام نیازمندى ات, آن را به تو رساند, او را غنیمت شمار و بار را به او سپار و هر قدر مى توانى دستگیرىاش کن (با انفاق) چه که شاید (روز تنگدستى) او را بطلبى و نیابى.
(نهج البلاغه, نامه 31)
در زمره آنان مباش
در زمره آنان مباش که آخرت را بدون عمل انتظار دارند و... براى آن چه فانى مى گردد کوشش و رقابت مى کنند و نسبت به آن چه بقا دارد سهل انگارى مى نمایند.(نهج البلاغه, حکمت 142)
سلام کردن
امام حسین علیه السلام فرمود: سلام, هفتاد حسنه دارد, شصت و نه حسنه از آن کسى است که سلام مى کند و یکى از آن جوابگوست.(تحف العقول, ص253)
عاق والدین
امام صادق(ع) فرمود: کمترین آزردن پدر و مادر گفتن اف است[ که در قرآن از گفتن آن نهى شده] و اگر خداوند چیزى را آسان تر از آن مى دانست از آن نهى مى کرد. (اصول کافى, ج2, ص349)
تإخیر در توبه
امام جواد علیه السلام فرمود:
تإخیر انداختن توبه فریب خوردن است و زیاد دست به دست کردن سرگردانى است و عذرتراشى در برابر خداوند, نابودى است و اصرار بر گناه آسودگى از مکر خداست و از مکر خدا جز مردم زیانکار, آسوده نباشند.(تحف العقول, ص480)
تابع روزى از طرف خدا
حکایت شده که امام صادق(ع) گاهى براى میهمانان خود فرنى و حلوا و گاهى نان و زیتون مىآورد. شخصى به آن حضرت عرض کرد: اگر با تدبیر عمل کنى همیشه مى توانى در یک وضع باشى و یکسان از میهمانان پذیرائى کنى.
حضرت پاسخ داد: تدبیر امر ما در دست خداوند است هر زمان که به ما عطا کند, ما هم بر خود و میهمانان خود وسعت قرار مى دهیم و هر زمان که به ما تنگ گیرد, و کم عطا کند ما هم چنان زندگى مى کنیم.(المحجه البیضإ, ج2, ص43)
کنترل زبان
امام سجاد علیه السلام فرمود: همه روزه زبان فرزند آدم به سایر اعضایش مى گوید: شما چگونه صبح کردید؟
آنها مى گویند: به خیر و خوبى! اگر تو بگذارى, سپس به او مى گویند: براى خدا مزاحم ما مشو زیرا اگر ثواب یا عقابى براى ما باشد به واسطه تو خواهد بود.(خصال شیخ صدوق, ص60)
منت خداوند بر بنده اش
امام باقر علیه السلام فرمود: خداوند تبارک و تعالى مى گوید: اى فرزند آدم سه نعمت به تو دادم و تو قدر ندانستى!
1ـ زشتى هاى تو را پوشانیدم که هر گاه بستگانت مى دانستند تو را به خاک نمى سپردند.
2ـ به تو در نعمت جهان فراخى دادم, آن گاه از تو قرض خواستم, و تو از آن همه نعمت خیرى پیش نفرستادى.
3ـ ثلث اموالت را هنگام مرگ در اختیارت نهادم و تو خیرى براى خودت نیندوختى. (خصال صدوق, ص109)
بلاهاى تازه
امام موسى بن جعفر علیه السلام فرمود: هرگاه مردم گناهان تازه اى که قبلا مرتکب نمى شدند انجام دهند خداوند بلاهاى تازه اى که تا به حال به حساب نمىآوردند به آنها مى دهد[ پس گناه نکنیم تا از بلا در امام باشیم] (تحف العقول, ص434)
لباس زیبا
شخصى از حضرت مجتبى علیه السلام پرسید: چرا هنگام برخاستن براى نماز لباس هاى خوب و زیبا مى پوشى و از بهترین لباسهایت استفاده مى کنى؟
در پاسخ فرمود: ((ان الله جمیل یحب الجمال فاتجمل لربى و هو یقول: خذوا زینتکم عند کل مسجد)) همانا خداوند زیباست و زیبایى را دوست دارد. به همین جهت من لباس زیبا را براى راز و نیاز با پروردگارم مى پوشم, که او دستور داده است که زینت خود را به هنگام عبادت به خود برگیرید.
(وسائل الشیعه, ج3, باب احکام الملابس)
تلاش براى بى نیازى از مردم
روزى پیامبر(ص) با اصحاب خود نشسته بودند, رسول خدا(ص) جوان نیرومندى را دید که اول صبح مشغول کار و کوشش مى باشد. بعضى از حاضران گفتند: این جوان شایسته تمجید و ستایش بود اگر نیروى جوانى خود را در راه خدا به کار مى انداخت.
پیامبر(ص) فرمود: چنین نگویید, اگر این جوان کار مى کند تا نیازمندىهاى خود را تإمین کند و از دیگران بى نیاز گردد, در راه خدا گام برداشته و هم چنین اگر به نفع پدر و مادر ناتوان و کودکان خردسالش کار کند, و آنها را از مردم بى نیاز سازد, باز هم در راه خدا قدم برداشته است.(محجه البیضإ, ج3, ص140)
تلخى سوال
در دیوان منسوب به حضرت على علیه السلام شعرى است به این مضمون:
جا به جا کردن صخره ها از قله کوهها, نزد من از تحمل منت مردم محبوب تر است. من تلخى همه اشیإ را چشیده ام. هیچ چیز تلخ تر از ((سوال)) و درخواست از مردم نیست!
